if
22. Abutilón striatum Dicks. — Poeloetan, Foeloetan laut v. Sw.
Brazilië. Struikachtig, onbehaard. Bladen driedeelig, aan den
voet bartvormig, zaagsgewijs getand, met pimtige lobben;
bloemen alleenstaande, oranjegeel, rood ge.streept. — V.
23. Malaclira heptapliylla Flsch. — Brazilië, te Buitenzorg gekweekt.
Eenjarige plant met bartvormige, 5-lobbige, kroes-
randige bladen en gele bloemen. — V. Bast.
24. Urena lobata L. — Latiang, Lateng of Peloetan S. Keerkrings-
landen over beide halfronden. Een kruid of struik met hart-
vormige, zeegroene, 5—7-lobbige bladen en rooskleurige
bloemen in de bladoksels. — V.
De vezels worden als sterk en bruikbaar geroemd,
Volgens Wiesner staan de Urena-vezels in weerstandsvermogen
tegen dampkringsinvloeden beneden Jute.
25. U. siimata L (U. Lappago D.C , Ü. heterophylla Sm.). — Pom-
pohr-oetan, Poepoeloetan. Als de vorige, doch met dieper
ingesneden bladen. V. T.
26. U. Blumei Hassk. — Pompo/w-oefan. Sidagori lanang S. iava,
bij Buitenzorg. Bladen getand, zeer zwak gelobd. V. T.
27. Pavonia zeylanica Cav. (Hibiscus zeylanicus L.). — Toeloep
of Kapas antve v. Sw. Trop. Afrika, Mauritius, Indië. Gver-
blijvende, zeer vertakte, stijf barige plant met diepgelobde
bladen. — V.
28. Hibiscus esculentus L. (Abelmoschus esculentus W. A.). —
Gekweekt en verwilderd in alle keerkringslanden. Een hooge,
eenjarige, barige plant met grof getande bladen, groote gele,
inwendig rood gevlekte bloemen en lange pyramidale vruchten.
De vruebten zijn een zeer geliefde groente.
De stengel levert een sterke, zijdeachtige, buigzame vezel,
zeer geschikt voor tonwwerk, koffiezakken en papier. De
hoedaniglieid schijnt zeer van de wijze van bereiding af te
hangen. — V.
29. H. macrophyllus Roxb. (H. vulpinus Ruw.). — Tissoek. Java,
Britsch-Indië. Boomachtig of struikachtig, harig ; bladen rond,
bartvormig, gaaf; bloemen in eindelingsche trossen.
De kwaliteit der vezelstof van den binnenbast is beter dan
van de H. tiliaceus. — V. T.
30. Hibiscus tiliaceus L. (Paritium tiliaceum W. Arn.). - Waroe.
Waroe gomhong. Keerkringslanden der beide halfronden. Een
zeer vertakte boom met groote ronde, lederachtige, gekartelde
bladen; bloemen groot, wit-geelacbtig, in 't midden rood. Op
Ceylon Surihagas of zonnebloem genoemd, omdat de bloemen
bij ’t opgaan der zon geel ontluiken, daarna rood worden en
afvallen bij baar ondergang.
31. H. tiliaceus fl. pleno. — Waro Kembang soesoen.
32. H. tiliaceus var. tortuosus (H. tortuosus Roxb.).
De Waroe-boomen leveren een sterk en deugdzaam bout,
voor velgen en spaken van wielen zeer gezocht. Uit den bast
en de jonge takken kan grof en fljn touwwerk vervaardigd
worden, dat zeer duurzaam is en tot strikken, vischnetten
enz. verwerkt wordt. ln de Lampongs maakt men uit de schors
een zeer grove soort van kleedjes.
Het belangrijkste voortbrengsel is echter de binnenste bast,
een vezelstof die in aard en voorkornen zeer veel op de bij
ons als Moskovische mat bekende lindenbast gelijkt, in zamen-
stelling echter daarvan eenigszins verschilt. De Waroe-vezels
toch zijn been- en weergebogen en vertoonen daardoor grootere
openingen tusschen elkander, dan die van den lindenbast.
De H. tiliaceus is op Java zeer algemeen. Zijn vezelstof is
daar het meest in gebruik, doch grover en minder duurzaam
dan die van de H. elatus en H. macrophyllus. Deze vezelstof
wordt op Java tot touw geslagen, hetzij in lange einden, in
rollen of in kortere einden van 3 en 4 vadem tot sjorren der
bovenvrachten van karren, pedatties, grabaks enz., hetzij als
tuigstrengen gebruikt, en is op alle passars voorhanden.
Door de Ned. Maatschappij ter bev. van Nijverheid is in
•1869 een nauwkeurig onderzoek gedaan naar de waarde dezer
vezelstof voor de Europeesche nijverheid, welk onderzoek ecbter
tot geen günstig resultaat heeft geleid. Wegens haren langen
duur en vochtigen toestand is zij voor vlottouw bet meest
aanbevolen, en zou de prijs, fiO de Pikol, ook geen bezwaar
tegen deze toepassing zijn. Voor Ned. Indië-zelf blijft zij echter
van zeer groot belang in de buisliouding der inlanders. Zie
Tijdschr. van Nijverheid, 1870, blz. 293. - V. T. en Papier.