t ri*
CO. Garcinia spec. — Oeba-sayìieroe. Obad-sagheroe. Sagoeweer-
hout. Molukken, vooral Ceram.
Deze boom is uiet zeer zwaar. Het schier ijzerharde bout van bet hart,.
in kleur met Behlo-itam overeeukomende (zijnde het spint w i t ) , is geschikt
voor draaierswerk en kleine meuhelstukkeu. Noode echter vellen de inlanders
dezen overigens weinig verspreiden boom, omdat zijne wortels een
omnisbaar ingredient vormen bij de bereiding vau sagoweer of palmwiju.
De wortels bevatten, behalve eeu hars vau eenigszins bitteren smaak, ook
veel looizuur eu gom. Soort. gew. 1.361 St. V, 21.
67. G. spec. —- Mangle. Sumatra.
Voor stijlen vau padieschureii. C. 1, 442.
68. G. spec. — Kandis. Sumatra.
Hout iiju en hard eu wel geschikt voor timmerhout; wordt ook gebruikt
tot bereiding eener goudgeele verf. v. II. XVI, 117.
69. Stalagmites dulcis Cambess. (Xantbocbymus dulcis Rxb.). __
Moendoe S. Gedok pantok S. Voor-Iudië, Java, K.B.
Op hooge vlakke gronden, voornamelijk in tuinen. De boomen zijn
wegeus hun scbooneu groei, bun groote en fraaie hladen en gele en aangenaam
zuuracbtige vruchten een sieraad der tuinen. Het hout is goed eu
voor huisraad en nieubeleii geschikt, met vrij fijne vezel, doch zeer geneigd
tot scheuren, zoodat eeiie onizichtige voorbereiding noodig is. Zeldzaam kan
men goed en gezond bout van hem bekomen. daar de boom eerst dau
gekapt wordt. als hij door ouderdom geen vruchten meer voortbrengt
Het komt in geene groote afmetingen voor en is lästig in het bewerlceii
t>. M. De vruchten worden gegeten. I ls s i. I I , 77; XVIIM, 18.
70. Calopbyllum specfabile W. — PoenagaS. Soelatri.làya.G.R.
De Calopbyllums zijn barde, veerkrachtige houtsoorten, die vooral längs
de kusten groeien, lichtbrnin of roodachtig, tamelijk grof. geschikt voor
stijlen in binnenwerk en huisbouw, alsook voor masten, zoomede voor-
nieubelen, echter licht door ivitte mieren aangetast. De vruchten leveren
ohe C. I , 445.
71. C. pulcberrimum Wall. (C. plicipes Miq. C. bancannm Scbeff.)__
Bintangoer priât. Banka. K.B.
Y’oor huisbouw. C. I , 446.
72 C. inopbyllum L. —Njamploeng TsjampoelanJ. Njamploeng
sekar. Patoe J. Bientangoor L PenagaU. op Sum. Kapoeratja
{Kapoer rantjang) M. Boenga tandjong M. Rinkaren Tons_
Menado. Poenaga Cel. Tjemplong Borneo. Kaparnaga. Gambir
M. Borneo. Retan Mak. Jpioon Boeroe. Hoetaule kmh. Fitauer
BJ. Geheel Zuid-Azië, Borneo, Molukken, W.-Java, Sumatra,,
Sumbawa en andere eilanden van den Ind. Archipel, G.B.
De boom heet Kihoenaga, de hloemen Kapoer rantjang, de vruchten
Njamploeng. Het hout is hard, sterk, doiikerroodbruin, door den ge-
kromden loop der vezels fraai gevlamd en levert kromhoiiteu voor schepen.
Ofschoon ill de bewerking stug en warrig, laat het zich met deugdzame
gereedschappen toch goed bewerken tot meubelen, die wegens de vlammen
van bet hout eeu sierlijk aauzieii verkrijgen. Het hout wordt door de
Javanen voor allerlei snijwerk gebezigd, doch het moet daartoe zorgvnldig
worden toebereid. Het komt in geen groote afmetingen voor en het spint
is dikwerf vrij dik. Soort. gew. 0.771. I, 444; 11, 12; 111, 50; V, 9;
XVI, 266; XVII, 16, 17; XV111«, 11; XVIIW, 19.
Tot deze soort belioort waarschijnlijk:
73. Pinago. Sumatra’s westkust.
Een hard, sterk hout, dat niet scheiirt en in water zoowel als op droge
plaatsen duurzaam is, Het blijft dit echter niet als het bij afwisseling
nat en droog is. Het levert kromhouten, lang 4 , dik 0.50 M. en wordt
alleen voor scheepsbouw gebruikt. Soort. gew. 0.482. Z. VI, 52. (tak).
XIV, 436.
74. C. lanigerum Miq. — Bintangoer hatoe. Rnw. K.B,
Vooral voor masten gezocht. C. I , 447.
75. C. Sulatri. - Menado. — IV, 9.
76. C. Teysoiaiini Zoll. — Soelatri. Bintangoer. Miniangoer of
Bewakak. Java. K.B.
Het hout is nog fraaier en tijner gevlamd dan dat der vorige soorten.
Niet voor scheepsbouw geschikt. Z. I l l , 58.
77. C. dasypodium Miq. — VIII, 283.
De volgende monsters beliooren waarschijnlijk ook tot het
geslacht Calophyllum en zijn alleen onder inlandsche namen
hekend:
78. Bintangoer boenga. Sumatra, Banka.
XJitstekend timmerhout. C. I , 454.
79. B. boenoet. Riouw.
Voor huishouw en masten. C. I , 460.
80. B. djalai. Banka.
Voor masthout. C. 1 , 459.
81. B. turwah M. Tawah, Tons, op Menado Borneo, Celebes.
Voor huisbouw enz. C. I , 451; X l l l , 48. Soort. gew. 0.49
82. B. merah. Molnkken.
Schoon meubelhout. 1 , 453.
I
■ill'
1
■ I:'