b y z o n d e r e g e d a c h t e n
Raakende de R u p s e n , welken zormuyten op de Sneeuw
gevonäen worden.
1 k j 3 n ’ v o ro r ^ e t M m v a n^ 8 ' n ‘ s t w e ' n a l a a t e n , n o g i e t s t e m e l d e n v a n
d e K u p l e n , w e l k e n o p d e n t w e e d e n K e r s d a g d e s J a a r s 1 7 4 3 , i n d e L a n d f t r e e k
o m t r e n t ö c b w y n f u r t , e n 0 0 k o p a n d e r e p l a a t z e n , m e n i g v u l d i g o p d e S n e e u w
z y n g e v o n d e n . W e l i s w a a r , d a t i k ’e r g e e n e e i g e n l y k e b e f c h r y v i n g v a n g e e -
v e n k a n , a l z o d i e R u p f e n z e l v e n m y n o o i t o n d e r ’ t 0 0 g g e k o m e n z y n ; m a a r
v e r m i t s e e m g e L i e f h e b b e r s m y n e r I T i f t o r i e d e r I n f e E l e n m y v e r z o c h t h e b b e n
t e m ö g e n w e e t e n , o f m y n i e t s v a n d i e r g e l y k e R u p f e n b e k e n d w ä r e ? Z o h e b b e
f f r Z . v e r v e r S e P s n a a r m y n v e r m ö g e n , w i l l e n v o l d o e n .
D a t e r r e e t s m e n i g m a a l R u p f e n e n a n d e r e W o r m e n o p d e S n e e u w g e v o n .
d e n o f o n t d e k t z y n , i s e e n e b e k e n d e z a a k ; w a a r v a n n i e t a l l e e n in o n d e r f c h e i -
d e n S c h r i f t e n , m a a r m s g e l y k s in d e E p h em . N a t . C u r . D e c : I . A n . I V . O b f . 8 0 .
e .n g g V - t n V I . O b f . 3 0 . g e w a g g e m a a k t w o r d t ; 0 0 k i s ’e r in D e c . I .
u i ■' e e n e A f b e e l d i n g v a n d e z e l v e n t e v i n d e n .
B e n a l v e d e d r i e , w e l k e n i k i n d e T w e e d e C la fT e d e r N a c h t - V l i n d e r s , T a b .
•1' j e e n . , a e c *e b e f c h r e e v e n h e b b e , z y n m y 0 0 k a n d e r e n b e k e n d 1, d i e
i k d i k w y l s o p d e S n e e u w o n t d e k t h e b b e . D o c h d e w y l z o m m i e e n d a a r o v e r
g e d a c h t e n v o e d e n , a l s o f d e z e S c h e p z e l e n , w a n n e e r z e e r g e n s v e e l v u l d i g g e -
v o n d e n w o r d e n , m e t d e n R e g e n o f d e S n e e u w v a n d e n H e m e l g e v a l l e n , o f
d o o r e e n f t e r k e n W i n d u i t h e t e e n e L a n d in ’ t a n d e r o v e r g e v o e r d w a r e n ;m o e -
t e i k b e t u i g e n , d a t i k t p t n o g a a n g e e n e d e z e r g e v o e l e n s m y n e t o e i l e m m i n g
t e n v o l l e k a n v e r l e e n e n . M e n v i n d t w e l h i e r e n d a a r z o d a n i g e B e r i c h t e n , w a a r -
i n v a n e e n e m e n i g t e V o r f c h e n , P a d d e n e n W o r m e n g e i p r o k e n w o r d t , d i e m e t
d e n R e g e n z o u d e n n e d e r g e v a l l e n z y n ; m a a r d e w y l i k n i e t w e e t e , o o i t g e l e e -
z e n t e h e b b e n , d a t i e m a n d d e z e l v e n m e t d e n R e g e n h e e f t z i e n n e d e r v a l l e n ; e n
m y b e k e n d i s , d a t m e n , t e n t y d e , w a n n e e r d e V o r f c h e n e n P a d d e n h u n n e
W o r i n - g e f t a l t e a f i e g g e n , d e z e l v e n d i k w i l s o p v o c h t i g e p l a a t z e n in e e n e v e r -
b a a z e n d e m e n i g t e a a n t r e f t ; z o k a n i k , g e l y k 0 0 k a n d e r e n , a a n d e z e b e r i c h t
e n n o g g e e n g e l o o f g e e v e n . H e t g e v o e l e n d e r g e n e n , w e l k e n b e w e e r e n , d a t
z o d a n i g i e t s n u o f d a n d o o r e e n i i e r k e n l l o r m w i n d v e r o o r z a a k t z o u z y n , f c h y n t
n o g e e m g e m e e r d e r w a a r f c h y n l y k h e i d t e h e b b e n : w a n t h e t i s b e k e n d , d a t d o o r
e e n e z o g e n a a m d e f e i l e w i n d b u i 0 0 k d e g r o o t f l e l i c h a a m e n i n d e l u c h t g e h e v e n
k ö n n e n w o r d e n ; d e r h a l v e i s ’ e r g e e n t w y f f e l a a n , d a t n i e t 0 0 k z o m w y l e n V o r - '
I c h e n e n P a d d e n , e n m e t h e t a f g e m a a i d e g r a s 0 0 k R u p f e n , d a a r d o o r w e g g e -
v o e r d , e n o p e e n e a n d e r e p i a a t s n e d e r g e w o r p e a z o u d e n k ö n n e n w o r d e n . D o c h
z u l k s z a l d e s n i e t t e g e n i l a a n d e , t e n a a n z i e n d e r R u p f e n , e c h t e r n i e t l i g t d o o r
een anderen fterken W in d, en nog minder in den Winter, gebeuren; gemerkt
alle 111 ft-cten, in dat jaargetyde, zodanige fchuilplaatzen tot hun verblyf weeten
op te zoeken, waar in ze veilig können liggen. Ja zelfs in den Zomer ge-
bruiken ze die voorzichdgheid; en zy zullen zieh altoos meeit op zodanige
plaatzen ophouden, alwaar ze voor andere gevaaren, en dus 00k voor het ge-
weld des Winds , beveiligd zyn ; waar by nog komt, dat ze zieh met haare
Pooten zo vafl; weeten te houden, dat ze niet zeer ligt van haare plaats afge-
rukt können worden. Dus vervalt 00k de tegenwerping, die men zou können
maaken, als o f de Rupfen, omtrent Sclmynfmt op de Sneeuw gevonden, uit
warme Landen, daar geen fneeuw te vinden is , derwaards gevoerd waren.
Men kan ’er byvoegen, dat, fchoon 00k door eene zwaare Windbui nog zo
veele Rupfen uit een warm Land weggevoerd wierden, dit geweld des Winds
zieh zelden meer dan een half uur gaans zal uitilrekken: doch waar zyn in den
Wintertyd deze Landen te vinden, in welken de Rupfen op de gewaften krui-
pen, en die niet verder dan een half uur van de plaats, daa-r ze gevonden
worden, zouden gelegen zyn? Z o veel weete ik met zekerheid te zeggen,
d a t , wanneer ik ergens op een befneeuwd Veld eenige Rupfen vond , ik
00k meerendeeis gaten in de fneeuw gezien hebbe , daar de Rupien uitge-
kroopen waren. Ook hebbe ik menigmaal. veele zwarte Wormen op de
Sneeuw zien-kruipen, die niet alleen den Vlooien, gelyk waren, maar ook,
even als dit ongedierte, voorthuppelden. Schoon nu deze Wormen, zowel
als die Rupfen, welken, zonder voedzel en zonder verandering , den gant-
fchen Winter door leevend blyven , zieh by de aannadering van ’t ruu,
we weer in de aarde verbergen, kan het echter , myns, oordeels, zeer wel
©p de volgende wyze verklaard worden , hoe ’t bykome, dat ze zieh dikwyls
op de Sneeuw laaten zien. Wanneer des Winters de aarde nog niet
hard bevrooren is , en ’er eene dikke Sneeuw op valt, wordt naderhand
door dezelve niet alleen de fcherpe koude van den grond afgeweerd, maar
ook de grond zelf verwarmd. Deze verwarmiag nu kan de Infecten, die in
de aarde verfchoolen zitten, wel byzonder deze, naar 't uiterlyk aanzien, by-
na levenlooze Wormen, uit hunnen flaap als opwekken en verlevendigenals
ze dan hier door weder ontwaakt zyn, willen ze ook hun voedzel en devrye
lucht hebben; en terwyl ze daartoe hunne pooging in ’ t werk Hellen, booren
ze ook wel door de fneeuw heen, en komen dus ten voorfchyn: doch zo ze
dan het gezöchte niet vinden, zoeken ze hunne holen en gaten weder o p , of
ze blyven van koude verityfd op de fneeuw liggen. En op deze wyze, on-
deritelle ik, komen de Rupfen en Wormen op de fneeuw; hoewel ik dit myn
gevoelen niemand wille opdringen; zullende het een iegelylc^ die mybeteron-
derrichten kan, fleeds hartlyk dankweeten..
Doch tot meerder opheldering van dit voorgemelde, zal het niet ondienftig
zyn , hier te laaten volgen een Brief van den Heer Röfel, in dato den 3 April
1747. wegens deze Sneeuw - Rupfen gefchreeven; en te vinden in het Eerite
Deel der Opwekkingen ter vergenoeginge des gemoeds, Hamburg 1747. waarin de
Schryvers van dit Werk z e g g e n „ Het Zwabifche voorgeeven van de Rup-
„ fen , die van den Hemel gevallen zouden zyn , verlieft al zyn Crediet,
B b b b 3 „ door