t r x SUL P I C Ï I S E VE R I
poteflas non erat : etenim more Perfarum reginæ introire ad
regem , nifi accerfitæ , non licet : nec tamen quum fuerit régi
libitum, fed ftatuto tempore admittitur. & forte turn i-
ta evenerat, ut diebus triginta proximis feparata a confpedlu
régis Either haberetur . Igitur audendum aliquid pro civibus
rata , etfi certa peftis adeifet , pulcro in negotio occumbere
parat : invocato prius Domino aulam régis ingreditur. At bar-
barus re info!ira perculfus, paullatim blandimento muliebri de-
lioitus, poitremo ad coenam reginæ perducitur , unaque cum
ilia Aman ille régi carus & Judææ genti infeftus . Igitur
quum jam poll epulas multis poculis convivium calere coepif.
fe t , Efther genibus regis advolvitur , gentis fuæ perniciem de-
precatur. rex vero nihil fe petenti, fi quid ultra peteret, ne-
gaturum pollicetur . turn Either arrepto tempore Amanis
mortem flagitat in ultionem gentis quart» perditam cupierat.
Sed rex amici memor paullifper cunâatur, deliberandique gratia
modicum feceflit. deinde regreffus vidit Aman reginæ genua
& c . ) Periodus hate imperfe&a Sc fuf-
penfa cum iis quae fequuntur non
cohaeret *
i regin<e introire ad regent ) L i ber
Efther loquitur de viris & femi-
nis in genere z concordant hiftorfei
gentiles Herodotus, Ammianus & a-
l i i . Ab hac itaque lege nee ipfa erat
immun is regina: rex tamen.,ubi eum
adiit Eftber,ut timore perculfam re-
erearet, legem declaravk , non i l li , fed
ceteris efte ftatutam r ita cap. x v . r j .
& ita Jofephus. Quod additur, regi
n.onnifi ftatuto tempore liicuifle regi-
nam ad fe vocare, contrarium. vide-
tur iis quae Efth. u . 14. habentur:
certe nihil habetur ,.unde probari po£-
f i t : fed & fenfus communis repugnat.
6 etfi certa pefiis adejjet ) Pefiis
pro morte & exitio . mirum autem
ni mox par at a feripferit Severus .
7 invocato prius Domino) Ejus a-
ratio habetur in graeco textu, & in-
de ex antiquiflima verfione in V ulgata
noftra cap. x i v «
8 blandimento muliebri delinitus )
Refpexit profedo ad ea quas cap. x v .
Efther in noftris Bibliis Ieguntur.
10 Juddtte genti infeftus ) Ante»
erat gentis, quod tamen mendofum.
perfenferunt Galefinius ceterique eum
fequuti.
10 Igitur cum jam ) Omifit bidua
poll ad convivium reginae rurfus veil
fife regem cum Amano * & haec
fecunda. vice accidifte k
1 2 genibus régis advolvitur ) Sfgo-
nius: Hoc eß Sutpicii - Habetur qui-
dem dmile aliquid cap. v in * fed;
aba occafione.
12 perniciem deprecatur ) De hac
verbi deprecor fignificatrone Gellius
lib. v i . cap. 16.
1 1 f i quid ultra peteret J Efth. vin.
Etiamfi dimidiam partem regni mei pe-
tieris , impetrabis quae fèntentia feme!
& iterum recurrit etiam cap-* v i*
Vide & Marci vr. 23.
14 Amanis mortem flagitat } Drufius.*
Totum hoc a Sulpïcïo conflit um
videtur . Vide Efth. v u . 6.
16 rex amici memor &c. ) Neque
iftud cum Eftheris hiftoria per omnia
refpondet. Apud graeeos tamen non
habetur vox iratus verf. 7. cap. v i i*,
nec in afiquibus libris babentur ilia
: intettexit enim a rege fibi para-
turn malum . quare Severus interpre-
tatus fuit regem de amici fupplrcio
adbuc incertum 8t anxium fuifte.
17 modicum feceflit ) Modicum pro
paullifper, exiguo tempore non plane
barbarum elfe notât Vorftius cum Gerardo
Joanne Voftio: tempus tamen vel
exprimitur vel fubintelligi debet . u-
triufque modi exempta in Vulgata obvia
funt- Sed hoc loco magis ad locum
quam ad tempus refèrtur .
17 vidit Aman ) Sigonius confe-
cit legendum ut v id it , quæ conjeftu-
ra mihi quoque admodum placet*
1 2 regina genua complexum ) Liber
Eft ben
5
10
IS
$
nua complèxum : fuccenfus ir a , & appetitam reginam clami-
tans, morte eum aflici jubet . Et tum regi compertum e ra t,
poenam crucis per Aman Mardochseo paratam . ita Aman ei-
dem cruci adfigitur, omniaque bona ejus Mardochæo data, Ju-
dæique funt abfoluti. Artaxerxes regnavit annos duos & fexaginta,
E ftb e r : reperit Aman fuper leïïulum
c o r r u i f l e , in quo jacebat Efther . ca-
dem fere & graecus textus. Fuit autem
leäus ille in triclinio : nam an-
tiqui accumbentes ccsnabant • cor-
ruit itaque Aman ad reginae pedes fuper
eumdem ie€tum •
i appetitam reginam) Drufius ftib-
audiri volehat ad fluprum, quod^Vor-
ftio vehementer improbatur, dicenti
confentaneum id non ejje hiftoria ori-
ginali : nam, fubdit , Efth. v r i . 8•
legitur, regem quafivifle an & regi-
nam interficere vellet in regia : cui
rei exprimenda verbum adpetere ap-
prime congruit. Poftremo monet di-
cendum fuilfe appetere aliquemy?»pro,
non ad fiuprum, quomodo dicitur ap~
petere aliquem inßdiis • Haec ille .*
quae ut fingillatim refutemus, pri-
mum dicimus, aliud elfe appetere tn~
fidiis , aliud appetere ad fiuprum :
illud modum defignat,hoc finem a-
gendi: itaque conjungi poflunt, appetere
aliquem infidiis ad fiuprum •
Secundo dicimus, certum omnino elfe
Severum de ftupro verbum appetere
ufurpafle hoc loco, tum quia alibi
non femel ita loquutus , ut notavj-
mus in cap. 1. hujus libri, tum quia
in graeco textu Eftheris, unde deriva-
ta erat latina verlio quam prae mani-
bus babebat ,occurrit verbum
quod eft vim inferre, violare & fimi-
lia . Itaque & außor Synopfeos: rex
autem ingreßus, & videns Aman genua
regina contingentem, fufpicatus
quod turpitudinis gratia id faceret ,
&c. Sin autem ad vocem originalem
feu hebrasam Vorftius provocat, ea
eft , quae fubigere, comprimere,
domare fignificat, numquam interficere
: & quamvis in Scriptura alia forte
exempla non fuppetant, quibus vox
base in fignificatione turpi ufurpetur;
fatis tamen earn declarant circumftan-
tiae hujus hiftoriae: itaque in eo fen-
fu ab interpretibus ipfis qu» hebraso
textui infiftunt, accipitur. Vulgata
noftra Hieronymo interprete habet,
Etiam reginam vult opprimere me prafente
in domo me a ? Clericus preffius,'
Etiamne ut fubagitet reginam apud me
domi ? Poftremo compertum eft, quanta
cautione reges Perfarum cuftodi-
rent uxores & concubinas fuas,quan-
taque zelotypia erga ipfas afficeren-
tur. Plutarcbus in Artaxerxis Vita
narrat morte punitum , quicumque
vel propius ad currum quo in itinere
veûabantur, acceffiftet, nedum tan-
gere fuilfet aufiis ; quod Aman fecit*
2 compertum erat ) MS. non a-
gnofeit verbum erat; quod melius.
3 eidem cruci adfigitur ) Non eft
novum crucem dicere lignum reftum*
quale hoc fuit quod Mardochæo defti-
naverat Aman, duplex enim crucium
fpecies, fimplex & compara, ut L i-
pftus fufe tradit,qui & produ^lis ve-
terum teftimoniis docet in ftipite redo
vel alligari vel affigi reos folitos*
Hujufmodi itaque fuit fupplicium de
Amaiio fumtum. Græca verlio çtrjpà-
3-hVû) tV’ dvToJ , & hebræus textus
Kfbfl tara de ajflxione, quam
de fufpenfione feu alligatione intelligi
polfunt : nec défunt bujus mortis e-
xempla in facris libris . vide Efd.vi.n*
Locus denique in quo fumtum fuit de
Amàno fupplicium, fuit prope por-
tam civitatis, Efth- xvi. i8- Ad portas
enim oppidorum Orientales fora
habebànt.
4 Mardochæo data) Drufius : Non
Mardochæo , fed Eftheræ reginæ, quæ
poftea Mardocbæum eis præfecit ,
Efth. v u .
4 Judaïque funt abfoluti ) Rem
omnem, ut gefta e ft, fufius narrat
liber Efther.
5 duos {7» fexaginta ) Sigonius
legendum efte contendit duos {31 qua-
draginta, feu xlii. pro Ixii. ; argu-
mento du&o ex iis quæ capite x v i .
infra habentur, ubi annus duodeci-
mus Ochi componitur cum vigefimo
fecundo ab urbe Hierofolymorum re-
ftituta, quod juxta eumdem Severum
contigit anno trigefimo fecundo bujus
Artaxerxis. Contra Drufius fincerum
hoc loco Severi textum défendit ex
% verbis