Anna.hxc diu fterilis, cum conceptuma Deo peteret, voviffe tra*
ditur, fi puer nafcereiur, facrandum Domino, ita enixum puerum
Heli facerdoti tradidit. Mox,cum adoleviflet, Dominus ad eum lo-
cutus eft , Heli facerdoti dram denuntians ob vitia filiorum, qui
facerdotium patris in quasftum verterant, munera a facrificantibus S
exigentes. quamquam plerumque cos pater increpafle referatur: fed
levior objurgatio non fatisfecerat 'difciplinse. Igitur Allophylis in
Judteam irrucntibus obviam itum . fed vitSbi Hebrasi, parant aciem
r.. fuere ■ a*'catri Domini fecum in pugnam efferunt, & cum ea fi-
lii facerdotis prodeunt: quia ipie annis gravior luminibus obducftis to
fätisfäcere officio nequiverat. fed ubi area in confpedtum hoftium
dedudla eft, majeftate quadam praefentis Domini territi., fugam pa-
rabant : aflumtaque rurfum conftantia , & non fine Domino mu-
tads animis, totis viribus concurrunt. Vidli Hebrati: area capitur :
filii facerdotis cadunt. Heli delato ad fe mali nuntio confternatus ,
animam exfpiravit, cum per annos xx facerdotium adminiftraflet.
X X X I. Vidlores fecundo pratlio Aflophyli, arcam Dei qua: in poteftatem
vene-
J cum conceptum a Deo pet. ) Concept
«1* dicit pro fetu . fic Plinius lib. xx.
cap. 22 .non edendum gravidis ^nifi mor-
tuo conceptu .
2 ef lxf rn puerum ) Non male id qur-
dem-judice Vorftfo, fed multo melius,
f3 me audias , enixa puerum ; praecipue
quia antea matrem vcl concepifle, vel
gravrdam fuiffe mfnime dixera';quod non
omittendum fuifTet,. fi enixum feriptum
voluiflet hoc loco Severus . Praeterea ita
mulier enixa puerum fupra dixit capit.
x xvii. in pari prope ca fu.
4 locutus eft) Heli facerdoti tram de-
Tuntians ob vitia filiorum ) Hunc locum
Ita ex conjedtura emendavimus, cum in
omnibus antea editis libris Iegatur:/o-
c'utus eft . Heli facerdoti iram denunttat
ob vitam filiorum. Potuiftet equidem &
fuppleri hoc padlo : locutus eft, Heli
facerdoti iram denunttat, feu potius de-
nuntiavit: fed prior ledtio genuina vi-
fa eft. Quod vero vitia pro { vit am le-
gendum f it , miror neminem vidifle. Sic
paullo infra interpun&ionem reftiturmus,
quae antea era t: munera a s. exigentes,
quamquam pl> eos pater incr. referatur»
Sed fe v ie r, See, Sed hujufmodr emenda-
tiones, adeo multse funt,notare mittimus*.
7 Allophylis in Jud<eam irrucntibus )
Judasam hoc loco & alibi infra , ut cap.
x x x i ., acciptt pro ea parte Palacftinas ,
in qua Hebrx i tunc quum hasc fa&a
funt, habitabant. Geterum Judaea, cum
ita appellari ccepta eft, comprehendebat
etiam ilium traaum maritimum, qui ad
Philiftseos feu Allophylos fpe&abat.
ro annis grattor luminibus ob du Elis'}
Eademdelfaac verba fupra dixerateap.
v in. !
i i in confpsfium hofiturn) Nihil muto,
moneo tan turn MS. habere in confpeBu
hoftium.
16 cum per annos X X facerdotium adm.)
Secutus eft codices graecos, feu verius
antiquam Vulgata m latinam , quae ex
ipiis erat expreflfa. Sic Jrlrlarion faepe
laudatus, Judicavit Heli facerdos annis
3 o. Hebr&i tarnen codices , quos fe-
cutus eft Eufebius in Chronica, & Praep-*
Evang. lib* x. cap. x iv ., Heli quadra-
ginta annos afiignant, quomodo habet
etiam Vulgata noftra, nec non alrqur
graecr codices , fed corruptt : Ramana
enim editio , & Alexandrinus codex
retinent antiquam & fincerara l x x . interpretun
» le&ionem.
17 fecundo pralio) Utroque modo in-
telligi ea vox fecundo poteft, vei quia
profpere pugnatum, vel quod fecunda
e‘a pu'gna fuerit, qua arcam Dei ab He-
brseis Philiftiim tulerunt. Hoc egoma-
gis probarim.
17 quee in poteftatem verier at eerum^op”
pido Azotoy See. } Editiones omnes ita
diftinguebant , ut eorum >ungeretur cp~
pido. Vorftius tarnen fecus faciendum
v id itj & monuit: cui adftipulamur.
venerat corum, oppido Azoto in templum Dagon intulerunt. fed
fimulacrum dæmoni dicatum , ubi area illata e ft , corruit : quum-
que idolum loco reftituiflent, noéte infecuta difeerptum eft.Inde mures
per omnem regionem exorti, noxiis morfibus multa hominum
mil-
3 in ie mures-., noxiis morfibus, &c.)
Dubitare quifpiam polïît Severum ali-
unde fumfifle hoc quod narrat, mures
fcilicet Philiftæos vexafle & peremifle
fuis morfibus; cum id non habeatur in
facro textu neejuxta editionem feptua-
gintaviralem ? quæ mures quidem memo-
rat regionem vaftantes, at homines di-
cit perculfos morbo quodam, quem ple-
rique marifeas, dyfenteriarn nonnuîli 9
alii aliter funt interpretati. Apparet ta-
men hunc Scriptorem, non fecus ac S.
Gregorius M ., ita Scripturæ verba in-
tellexifle, quafi una fuerit clades , eaque
a murium morfibus illata vitæ Phili-
llæorum : ita enim ifte commentatur in
1. Reg. v. 6. Sed & modus interfeBionis
exponitur ( fcilicet in facro texcu ) ;
quia quifquis mort bite interfeBione di-
citur, dum ad purgandum ventrem exi-
ret\ in fuperiori ( fed lege in feeretiori,
ut in Vulgata, & apud eumdem Gre-
gorium paullo infra ) parte natium morde
ri a muribus perhibetur : & quæ ibidem
fequuntur. Eadem fere Rabbinis
qufbufdam {dacuit fententia, quos vide
in Criticis Sacris , tum Drufii Commen-
tario hujus loci , tum cap. vi. libri e-
jufdem apud Munfterura , Clarium ,
& eumdem Drufium. Quod vero mures
per omnem regionem exortos narrat Se-r
verus,fumfit ex citato verfu 6. cap. v.
& ex verfu i. cap, vi. Regum juxta
verfionem l x x , , quam confirmât & Jo-
fephus lib. vi. cap. 1. In hebræo enim
textu neutribi murium habetur mentio,
idque jam inde a tempore S. Hîerony-
mi-, qui earn itidem omifit in fua interpretation,
ut fidem faciunt antiqui
codices a Martianæo & Vallarfio ,quin
etiam multo ante a Nicolao Lyrano &
alii s laudati ad verfum 6. lupracitatum.
Quod autem ibidem in Vulgata noftra
nunc iegatur, ex antiquiori verfione ex
græca expreffa poftea additum, ut alia
multa, fuit : quod ego jam ante Grego-
rium M.faûum arbitror ,quum videam
eum non modo nullam codicum aut ver-
fomun jUt-in libro Job, diierepantiara
heic notare, fed ipfum facrum textum,
ut in hodiernis libris habetur, ex vex-
fionè Hieronymi interpolata c'onflatum
perpetuo ob oculos habuifte • Quod itaque
Baronius ^d annum z $ t . §, xLvitt
& Mariana De Latina, Vulgata, cap#
poft Gregor« asratem hanc veteris Sc
novae verfionis commixtionem faftam
volunt, in ceteris concelferim, in R e-
gum libris ob rationem allatam nega-
verim. Sed quod fpeftat ad hebraeum
textum , quae in eo defiderantur ,abfunt
etiam in plerifque verfionibus Orienta-
libus ex ipfo expreflis, nec non in aliquot
graecis exemplaribus ad eum cor-
red is , feu verius corruptis. Neque e-
nim ambigi poteft, quidquid alii nimis
Hebrais devoti diditent, quin ex l x x *
fupplenda fint:nam ex ver/T. 5. & 1 7 .
cap. Vi. conftat, etiam juxta hebraeos
codices hodiemos, Philiftjebs, ut a fe
exitium murium regionem raftantiutn
averterent, aureas aliquot ipforumima-
gines obtuliftfe- debuit itaque in fuperiori
capite hoc fingillatim recenferi di-
vinitus immiffum fupplicium. ita Ga-
fpar^ Sandius, & alii fanioris fententi«-
Exciderint itaque librariorum culpa feu
negligentia ex codicibus hebraeis qua? i-
bidem legebantur ,cum graeca verfio quae
dicitur rav l x x . , fuit adornata , imtno
etiam cum Jofephus condidit Hiftoriam
geneis fuae, ac fortaffe multo poft: nam
in Hexaplorum Originis reliquiis ad u-
trumque locum cap. v. Sc vi. pro e%e%eoxr.
feü£|s^6ffsyvquo verb© ufi funt l x x , ,ad -
notatur alium quempiam Interpretern ver-
tiffe i%ißpxOccv. Quid ? quod Vallarfius
nofter Not- in cap. vi. Regum referens
Veronenfem MS- ibidem ad verfum 1 .
addere , Et ebullivit terra ill or um mures
; putare mavult poft Hieronymi tempora
peric-open iftam ex hebree o ar che typo
decidijfe, quam f ui(fe ab eo ex iX X * in-
terpretibus buc import at am • E t vero
ftatim addit, earn in hebraico legit veteram
quidam fiv e Aquila is fuerit, five
Symmdfbus , five quis alius Hexaplarium
Interpret um , qui i%s'ßpccoev ve rtit, quod
proprie eft ebullivit, pro l x x . ,
quod eft efferbuit. Legerit pari pa Bo Hieronymus
9qui & eum interpretem prejfiur
fequutuseft- Verum ego, primum quidem
unius codicis, licet antiqui, audoritate
tantam quaeftionem non crcaiderim elfe
dirimendam, cum tot alii earn perico-
pen omittant: fecundo, non video cur
G feu