54)6 IN SUL PICIUM SEVERUM
aati funt y fufpe&am habere potuit, utpote accommodatam ilabilien*
do eoruradem Valentinianorum fomnio de femine fpiritali, cjtiod e-
leffis induci tradebanc , ut jpfe ibidem innuit, & fufius refert cap.
X X V . adv. Valentin., & libri de Anima cap. X I . Hæc tria ftiffice-
re potuerunc , ut audacem & acerrimi ingenii virum in earn fenten-
tiam traherent, ut vel refragantibus facris codicibus, novatn ipfe &
commentitiam le£Honem in joannis textum induceret, tvtque répudia*
ret illam quae germana erat, Scad earn diem in Graecis & Latinis exem-
plaribus le&a fuerat. Idqtxe eo magis probabile videri dpbec , quia
nulla fere alia fuppetit ratio, quam Xertullianææ huic le&ioni ori-
ginem dediffe poftimus opinari. Nam f i , quod tritum e ft, ad men»
dofos codices Latinos confugias ; mendum ipfe Tertullianus facile
deprehendiffet, faicem ex grsecis codicibus , in quos fane coendi fu-
fpicio multo difficilius cadere poteft , nara duobus in locis, « • - • •
iytvv*9*<raif y corruptio effet admittenda, eaque maxime confpicua vel
lippis oculis . Atqui Tertullianus non, ut debuerat, ad codices aut
graîcos aut latinos provocat, fed tantummodo, ob pravam interpreta-
tionem quam a Valentinianis 1 e £ tio , nuti funt, accipiebat, aut ac-
cipere poterat,eam rejicere conatur j qui tamen codices fibi non fuf-
fragari tacite fatetur, quum de eadem leftione feribat, Sic emm feri-
ptum ejfe contend un t , See.
29. Nam quod paullo infra addit: Adeo pngulariter, ut de Domi-
no , feriptum eft, E t ex Deo natus eft, dubitari merito poteft, utrum
ad hunc ipfum Joannis locum proprie refpexeric, an vero ad alium fere
fimilem, quern ide-m paullo ante , feu cap. X V iil. ejus lib ri, ex Joannis
cap. I I I . verf. 6. ducebat . En ipfius verba, in illud : Verbum caro
faflum e/Ijquod nempe ita explicat: S i ex came fa ft urn eft Verbum caroy
aut ft ex femine ipfo faflum eft, Scriptura dicat. Quum Scriptura non dicat
riji quod fit faflum, <£? non unde fit faflum J ergo ex alio, non ex femine
ipfo fuggerit faftum. S i non ex femine ipfo , fed ex alio, jam bine traita ,
ex quo magis credere congruat carnem faflum Verbum, nifi ex carne, in qua
É? fa ft urn eft: vel quia ipfe Dominas fententi aliter 6? definitive pronun tia-
vit : Quod in carne natum eft, caro eft : quia ex carne natum eft.
Sed fix de bomine tantummodo d ix it, non <ÿ de femetipfo ; plane nega bomi-
iem Cbriflttm , & it à de fende non <& in ipfum . compel i f f e A t quin fubiicit :
E t quod dc fpiritu natum eft , fpiritus eft. Quia Deus Spiritus e ft,
& de Deo natus eft. Hoc utique vel eo magis in ipfum tendit, fi in
€re denies ejus. S i ergo & hoc ad ipfum, cur non illud fupra f . . . . Ita
turn ipfe fit de Spiritu D e i, & Spiritus Deus eft, ex Deo natus ipfe eft,
ex came hominis bomo in carne generatus. Appartfc itaque Tertullia»
Jium (.nee folum, ut infra dicemus ) ita legiffe Joann. III. 6 ., ubi
nos legimus tantum: Ouod natum eft ex carne, caro eft: quod natum
eft ex Spiritu, Spiritus eft. Porro hinc conjicimus primo, ex eo etiam
loco perfuafum fuifle Tertulliano, ut pariter Joann. I. 13 . legendum
•effet, natus eft: fecundo , ad eum potius locum fpe&affe, quum cap..
X JX . ea verba citât: E t ( ita nimirum conftancer in omnibus Ter-
tulliani editionibus Jegitur, non S e d , ut fupra num. 21. cum Bar-
zano legendum perperam conjiciebamus ) ex Deo natus eft • idque eo
iriagis probabile fit , quod, utrobique hunc locum de oeterna VerbL
generatione accipiat, contra alterum ex cap, I. Joannis de temporalis
Con*
v Js à £ K V A T I O N E S. 5 1 7
Confer qu*fo ailigenter cum fuperioribus h x c : Adeo ftm U rite r ut
dc Domino, feriptum eft, E t ex Deo natus eft. Merito ■ quia Verbum
Dei Spirit us, & m Spiritu Dei virtus, & quidquid D e le ft Cbriffus
f in d caro autem, non ex fatiguine, ncc ex camis & viri voluntate •
V I ! ' * Dc, wt“m m Verbum caro fadum eft. ad carnem enim , non ad
Verbum pert,net neg-atio formally noftra nativitatis „• quia caro fie babebat M
f e t , non Verbum. Vides, ut Joannis I. i j - locum de carnali Chrifti <,ene"
ra tione in telligat, verbaque ilia ex Deo natus eft, ita explicet
luntate ( quomodo & Irenams lib. II I . cap. X V I. & X X I . ,n e c non lib V
cap. I . , ubi tamen, pro ex voluntate D e i, habet ex placito Patris ■ vide
mtegra loca fupra num J . S.& 7.)I contra alium locum Joann. IH.'g.tri-
bus vicibus de Verbi divina nativitate conftanter interpretetur Jo i-
tur num quam aftermc Tertullianus in codicibus Joannis, I x? L
flum fuifle, natus eft, licet ita ipfe legendum contender« W
30. Sed quoniam meminimus v an s ieSionis, feu potius adfumenti Zlt \ 'X J° T - W P r0 ftrt> fdas v e lim ,L e a o f, eum locum t ^ ttdem verbis ex Euangehorecitare Nemefianum a Thubulis in Concil
t-arthagin. III. cap. 5 .,omiffis tantum lilts: Ouia ex carne natum eft ■ qua:
Euma n lClWnCetv S,Un ^ T V l “ ,li*nB“ > exhibet antiquiffimus codex
I.orum V«cellenfis, a Jofepho Blanchino iufertus in Euanoel
l * a d r... vide ibidem par.I. Pag. 284, ubi ita legitur : Quod natum efi de
■ came, caro eft, quia de carne natum efts & quod natmb eft de fpiritu.
fpiritus eft , quia Deus Spiritus eft , & ex Deo natus eft. Itidem auftor
incertus libri de Fide Ortbodoxa, poftrema verba agnofeit.- nimirum
eum locum ita recitat: Quod nafeitur de carne, caro eft : fit quod nafei
tnr de fp ,r,tu,fp id:us eft^quia Deus Spiritus ’eft, & d c D e ln a t u s e f
Alios Patres, qm nonnullas ex iis additiouibus laudaruut, ipfumque
. Ambrofium, qui lib. Ill, de Spir, S. arguit Arianos , quod, ut ipfe
putavit, ex eo verficulo deleviffent ilia verba : Quia Deus Spiritus eft -
Teferre confulto omitto : habentur enim diiigeuter recenfiti a Sabaterio
inlNotis ad eum locum Joannis. At enim,dices,doftiflimas P.Conftan.
tms,mVmd.vet.cvdd. conf.pag.6 3 ., quum monuiffet omnia ilia commata
jeu addit ament a , qux alii ex parte babent, ex parte non babent,apud Tertul.
iianum collctta iegi, f u b d i t Vtrum fufpicio non deeft, verba ilia , Ouia ex
carne natum e ft, nee non ifta, Qui* Deus Spiritus e f t , & de D io natus
eft, a Tertulliano non ex ipfo Joannis textu deferipta, fed ad eum ex.
pltcandum addit a fu i f e ; atque bac parapbrafi , utpote a Vcr-
Ptf droims non fans diftintla, deceptos nonnullos etiam earn pro facro textu
acceptjje, (3 Jacrarum paginarum exemplaribus infernijfe. Quod fi ita eft’
primus, aut ex primis unus inde deceptus dicendus eft , Nemefitnus a TbU-
oulis epijeopus. Sed ceteros Afros in eumdem errorem non abiiffe teftes Cunt
Cypnanus, Angnftinus, &c. Ve rum ,fi diligenter totus ille Tertulliani
locus , ut, lupra a nobis eft produftas, expendatur, apparebit levent
admodum, ac nullius ponderis efle fofpicioiiem illam: quod ipfe a-
gnofcit Conftantius, dum ftatim fubdit: Sed ejto, Tertullianus nibil
Tapxfjnnrixa! dixertt, ac Joannis locum, ut in exemplari fuo legebat, laudarit.
Atqm, fi in eo tides habenda efler Sabaterio, Conftantius in illo libro
non lulpicionem, de codicibus Joannis ex Tertulliani loco interpola-
tis obiter injecit, fed de hoc ex inftituto egit, atque adeo ita rcipfa fa-
itum d em o n ftra v itita enim ille in N o tis . Enim vero, inquit, in
Vindi.