roillia leto (fabant . Quo malo compulfi Azotii, ad declinandam
calamitatem, arcam Dei ad Gethseos tranftulerunt ; qui cum fimili
clade afficerentur , in oppidum Afcalonenfium arcam tranfvexerunt.
bis vero , advocatis gentis ejus primoribus, confilium fuit, arcam
Domini Hebraeis reddere. ita ex fententia principum augurumque
&; facerdotum, impofita vehiculo multis cum muneribus remittitur.
Ulud mirabile, quod cum oneri boves feminas fubjeciflent, vi-
tulofque earum domi retinuiflent, iter nullo duce in Judscam pecu-
des direxerunt, non revocante affedtu fetus re liS i; cujus rei mira-
culo reguli Allophylorum ufque in fines Hebrxorum arcam fecuti,
religiofum officium pratfliterunt. Judaci autem, ubi referri arcam
viderunt , certatim ex oppido Bethfamis cum gaudio obviam ru-
ere , feflinare, exfultare, grates Domino referre. max Leuitae ,
quorum hoc negotium erat, facrificium Deo celebrant, bovefque
eas I
feu Hieronymus fèu alius quifpiam ver-
bum i%î'Çe&ev æque ac i^iftptxesv non po-
tuerit reddere ebullivit, ut apud Lucia-
num ffxedxnxav ^tiffees , vsrmibus fcatens,
feu ebulliens vermes 3 & in antiquo pro-
verbio Çsï p£i/<rpo£, £jf : poftremo ,
additionem quam præfert Verouenfis codex
, ex antiquiori Vulgata defumtam
crediderim ab aliquo,& in marline pri-
mum adfcriptam : neque enim verifimile
eft, ut ft quidem a Hieronymi manu in
verfionem ex hebræo expreffam fuiifet
. rife r ta , a ceteris.MSS. & Vulgata no-
ftra fuiffet expun&a : maxime quum alià
fimilis pericope exveteri verfione in earn
fuerit importata cap. v.
i $ grates Domino referre ) Hoc loco ,
ut nota vit etiam Vorftius , referre grates
3 in oppidum Afcalonenfium ) Ita græ-
ci codices , tls day.«. K&yx ; in hebræis &
Vulgata eft Accaron , quod itidem oppidum
erat ad Palæftinam proprie di&am
pertinens. Jofephus Afcalonis tantum
meminit : fcribit tamen arcam per quin-
qüe Palæftinæ primarias urbes circum-
du&am : a qua interpretatione non ab-
ludit facer textus u Reg. v. 9. Ceterum
etiam cap. vi. 16. quo loco hebræus &
Vulgata habent severfi funt in Accaron,
lxx. præferunt a j otax.«\wv*.
7 cum oneri boves feminas fubie ci fient)
Joannes Clericus notât hunc ioquendi
modum ,utpote minus accuratum.* neque
enim hæ boves porta bant arcam, fed
currum cui area impofita erat, trahe-
b an t.
12 ex oppido Bethfamis ) Drufius : Im-
rno ex agro ,■ *£/ triticum metebant. Scri-
pferit autem Severus B<ethfamys juxta
græcum @cu9<tccptu$ • alii Bethfames, vel
Bet hfame*
eft agere gràtiam, fcilicet verbis tantum,
cum apud alios fer ip tores' referre
grattas fit benefici'Um benefit id repende-
re . Aufoniüs inOratione ad Imperato-
rem Gratianum pro accepto ab ipfo con-
fulata : Ago tihi grattas , maxime Imperator,
(y f i poffem, etiam referrem.
13 Leuit'oe, quorum hoc negotium erat
& C - ) Notât Vorftius poft Drirfium , quï-
bus adftipulatur & CJerïcùs, Severum
alucinatum videri , quoi Leuitarum in
univerfum hoc munus fu i fie putarit
ut facrificium celebrarent : ficuti antea
vocabulis facerdos & facerdotium non
fatis reâe ufus éft ,quod omnes Leurras
id eft Leui pofteros, Sacerdotes vocave-
rit . Verum hoc objeâum hand ægre
dilni poflit, fi obfervetur primum, Leu-
itas ( quod erat ipforum munus, utcol-
ligitur ex Num. iv. & t. Parai, xr- ) arcam
e planftro depofuifle, ut facer textus
déclarât ; deinde urbem Bethfames
facerdotalem fuiife(Tide Jofue xxi. r j . )
in eaque proînde facerdotem aliquem fa-
crificio totiüs civitatis nomine oiferendo
idoneum repertum facile fuilfe;poftremo
verba Severi commode hanc fufeipere in-
terpretatiônem:Zr«/7 <e Sacerdotes,quorum
hoc negotium e ra t. Sic jofue in. 3. ubi
Vulgata , E t [acerdotes ftirpis Leuitica,
hebræus habet D'ibn D 'Jn S b facerdotes
Leuitas. Nulla itaque culpa Severi fuerit
, fi facerdotes proprie diftos Leuitas
vocaverit ; corn révéra facerdotes omnes
Leuita effent, licet non omnes Leuitæ
facerdotio fungerentur ltrifle fumto.
S
10
cas quæ arcam adduxerant , immolant. Sed in oppido quod fu-
pra diximus, teneri area non potuit : itaque paflim Dei nutu per
totam urbem fævirurn. area îd Cariathjarim oppidum translata eft,
ibique per viginti annos fuit. Ea tempeftate Samuel facerdos He- XXXII.
brat is pracerat. quietis a bello rebus populus in otio degebat. pax
dein-
3 per totam urbem foevitunt ) Deefte
videtur aliquid , fcilicet. ft rage pefiilen-
ti<e, adeo ut juxta lx x .& Vulgatam no-
ftram perierint de populo feptiutginta ttirs
& quinquaginta milVut plcbir : qui tamen
locus a multis inteipretibus, non
recentioribus tantum , féd etiam anti-
qufs, præeunte Jofepho,ita intellîgitur,
ut feptuaginta tantum perculfos fuilfe fta-
tuant. Quæ fententia ideo fit admodum
probabîlis, quia vix una civitas,in Pa-
îæftina præcipue ubi admodum frequentes
erant, tantam civium multitudinem
habere potuit. Prasterea, fi tanta clades
ibidem fafta fûiflet, aliquot faltenv die-
rum ea fpatio contigiftet, adeo ut jam
per totam innotuiflet regionem illam ,
nee proinde cives Cariathjarim aufi fuif-
fent arcam intra moenia fua recipere *
atqui Bethfamitæ , quafi rem nuperri-
mam ôc nondum divulgatam , denun-
tiant civibusillis arcam a Philiftæis red-
ditam, fimul quærentes num ipfi ad fe
vellent earn traducere. Sed vide interprétés
ipfos, quorum plerique hebræum
textum ita reddunt: percujftt Deus fe ptuaginta
viros e vel ex quinquaginta
milhbus plebis* Ita Serarius apud Cor-
nelium a Lapide, & Clericus. At Bo-
chartus Hieroz* five de Animalibus Script,
part. 1. lib- h . cap. 36. hoc pado :
feptuaginta homines , quinquaginta fcilicet
ex mille hominibus , adeo u.t omnes
fuerint ciocccc., quorum partem vigefi-
mam Deus perculferit : quod confert
cum decimationibus militiæ Romanae .
3 in Cariaihjarim oppidum translata
eft* X\n domum fcilicet Abinadab in colle
excejfiori urbis fitam : lxx. iv r<à
u-bi forte arx era t. Sed hebræum ver-
bum , quod in colle fonat, Latinus
interpres in Qabaay quafi heic effet
nomen proprium loci, vertit turn hoc loco,
turn h. Reg. v i . 3. & 4. De domo
Abinadab, qui ( fed lege qua? ; nam ad
domum refertur) erat in Gabaa : ubi lxx.
atnQ’j ecfiivceSufi <ro<j iv <r_(f (louvf- Vide
1« Parai, x i i r. Ôc Jofeph. lib* vi.cap.a.
4 Samuel facerdos ) Heic rürfus mo-
nent Samuefçm non facerdotem , fed
Leultam fuifîe,quod yerbis Hieronymi
confirmant, tum ex lib. adverfus v ig i-
lantium num. 5. Samuel {y Leuita ■ fat
Prophètes fu it ; tum ex lib. 1 . contra
Jovinian. num. 23. Simulque nofeendum
quod Samuel Leuita^non Sacerdos , non
Pontifex fuerit. unde £91 faciebat tlli mater
fua EVHOD BAD , fuperhumerale videlicet
lineum, qui habitus proprie Leu/ta-
rum minor is eft or din i s . unde £9» in
Vfalmis non nominatur inter facerdotes ,
fed: inter eos qui invocant nomen Domini
• Moyfes, inquit x & Aaron in facer-
dotibus ejus, & Samuel inter eos qui
invocant nomen ejus • Non negant tamen
Auguftinum lib. x v i r . de C. D.
cap. 4. & in Pf. x evi 1 r . , Hieroriymum
in i . ad Corinth. 1. & alios , putaffe Sa-
muelem fuccefliffe Heli non in princi-
patu tantum, fed etiam in Pontificatu.
lllud fane conftat Samuejem non femel
facrificia obtulilfc , Saulem & Davidem
regali unftione confecrafte, aliaque e-
jufmodi quæ ad facerdotes ipedlabant ,
peregilfe : itaque quafi extra ordinem facerdos
fuiffe videtur. Nec obftat, quod
mater ei Ephod pararet ; nam id ad e-
jus fpettat pueritiam, quando munia as-
tati illi convenientia obibat: nec item
obltat locus ex Pfalmo allatus ; alioquin
Mo.yfen verum facerdotem fuilfe dicen-
dura effet.
5 quietis a bello rebus ) Severus fen-
tit cum plerifque interpretibus,qui fta-
tim a morte^Heli Ifraelitas in pace fub
Samuelis regimine vixifle multorum an-
norum fpatio putant : alii fecus & re-
6iius fentiunt, qui per viginti annos ad-
huc Philiftæis eos fervifte, >ac demum
opera Samuelis in libertatem vindicatos
volunt. Sane hie planus Scripturæ fen-
fus videtur effe : nam 1. Reg. v u - 2.
a collocatione arcæ in Cariathjarim
annos x x. effluxiffe di.citur, ac tum demum
Ifraelitæ juxta hebræum textiun
(pro quo verbo vulgatus interpres
leg it H n J reddens quieverunt) lamentati
/«»r,feu ingemuerunt ad Dominum . turn
eis Samuel ( ibidem verfu 3- ) promittit
Deum ipfos a fervitute Philiftæorum
Iibe