ludic Chriflus ( ea enim eft vis verborum, ivjfiànket vit yjSf* ,V «/>#-
rpt t , & |7T,|S :xx«« fingulariter pofiti):idque ea mente, ut noveltum difci-
pulum perfuadeat, non efle illi ftatim domurn revertendum Tub eo præ.
te x tu ,u t de faculcatibus fuis difponat. Adde quod, fi de refpedu tantum
oculorutn hunc locum intelligas, non fads appareat, cur qui arat,
licet refpiciat fnbinde , reftos ducere fulcos , fuoque munere naviter
fungi nequeat : contra qui initio operis amoveat manum ab aratro, &
ad domefticum otium revertatur, huic pcflime agricultura ceflura f i t , Sane
hic Lucæ locus adeo fimilis eft ei quern pros manibus habemus , uc
ex eo hunc aliqui interpretari voluerint : Nonnulli ( Malvendae verba
fu n t , in Gen. X IX . ) figura!am putant ejfe locutionem : Refpexit poft
fe ; id e fl, earn inceepti pcenituit , ut illud Luca IX - 6 z. Nemo mittens,
&c. Ira nimirum Vatablus in Gen. X IX . 17. Eatndem interpretationem
indicat Calmetus f f. Sunt qui credant, dec. Et hi quidem nonniliil vi-
derunt, fed tatnen germanuro utriufque loci fenfum non plane per-
viderunt.
8. Verum haftenus, quantum video, quæftioni noftræ prxlufi.
mns: tandem itaque aliquando ad rem propius eft accedendum . Nos
dicimus uxorem Loti periifle, propterea quod Sodomam reverti malue-
rit,quam virum fugientem fequi : & Scripturre quidem verba hanc interpretationem
haud incommode recipere poffe jam oftendimus. contra
vulgaris & inolita perfuafto fe r t , earn in ftatuam repente diriguifle ,
quod in ea fuga oculos tantummodo ad patriam reflexerit . Confera-
mus, quæfo, utramque fententiam, & perpendamus utra magis turn reâas
rationi, turn toti Hiftoriæ feriei magis confona videatur. Si rationem
in confilium adhbere velimus , nihil fane eft in noftra umlCtru, quod
videatur vel tantillum abfurdum & repugnans: contra asgre admodum
mens perfuaderi poteft,ob illam unicam cauflam, quod cervicem retro
torferit, periiiTe mulierem, Qrisero enim, quodnam peccatum illud fu-
erit,tantaque feveritate puniendum s’ Accufationes quæ in illam feminam
congeruntur, hujufmodi fere funt: feu curiofttas nimia videndi patrire
excidium , feu nimius ejufdem patriæ amor , bonorumve quæ in ea reli-
querat defiderium. At quæcumque ex his refpiciendi cauffa ei fuifle di-
catur,venia admodum digna ea culpa vide tur,in femina præfertim, ea-
que , pro ut ilia ferebant loca & terapora , Euangelicæ perfeftionis omni-
no experte, in ilia denique tanta tamque inopinata novitate & perturba-
tione rerum. Ob tantillum ergo, ft quod fu it , peccatum tanta feveritate
in illam anjmadverterit D eu s, ut repentina cam morte pleftendatn
judicaverit, ejufque cadaver mire transformatum perpetuum monumen-
turn & exemplar pofteris elfe voluerit? Aut denique mifericordia mo-
ta fuit erga evium fuorum calamitatem. in quo quidem laude potius
quam pcena digna cenfenda effet, quæ quum ftbi fuæque familiæ effu-
g um paratum haberet, adhuc tamer) de ciyium force follicita fu e ric ,
& tot mille hominum promifeuæ ætatis & fexus, præcipue vero pue-
rorum innocentium , exitium miferata , ad eos retorferic eos oculos ,
qui ft lacrymis ubertim manaflent pro eadem caulfa, ei fuiffet impur
e . Et fane quis non fufpicit extollitque Abrahæ pietatem , qui tanto-
pere egit contendicque rogando & obfecrando, ut earn gentem ab in-
tentu vindicate!? Alii denique incredulitatis crimine ream peragunt ,
in quo auftorem habent divinum ipfum Oraculum , quod Sapientiæ X.
v. 7. Incredibilis, feu increduiæ anima, dmctJcns -fi/jpit, memorial» appeljat
lat ftatuam falis. Verum hoc, quod ipfum fuifle illius feminæ peccatum
uJtro con fen ro, fententiam meam admodum Confirmât: nam propterea
quia non credidic excidium Sodomæ ab Angelis aperte denun-
tiatum, aut non credidit tarn cito feqouturum; non acquievit ipforum
conftlio,quo monebatur, ut fuga vitæ confuleret radeoque ad urbem re-
dnt reliflo marito.In contraria vero fententia qui earn incredulitatis ar-
guere jure poffis^ Si enim non credidit, cur fugit? cur etiam in fu-
giendo retrofpexitf Quin potius ft retrofpexit, id fane fe c it , ut fpeâa-
ret eventum rerum ab Angelis prædiflarum : ergo aliquam ipforum verbis
adhibuit fidem . A t , inquies, incredula in eo fuit Loti uxor,quod,quutn
non crederet fe perituram , ft cervicem flefteret Sodomam verfus ; fpre-
to divino interdifto poft fe refpexerit , atque ita incredulitatem cum
inobedientia conjunxerit : eaque de cauffa merito a Deo punira fuit .
Sed ft ita intelligas , inobedienciæ potius quam incredulitatis accufanda
fuiffet.
9. In hoc itaque modo totus quaeftionis cardo vertitur,num verum
illud fit , de quo fere nemo adhuc dubitav't, nimirum utrum prohibue-
ric Deus Loto & uxori ac filiabus , ne poll fe refpicerent, nec ne : feu potiu
s, quid ftbi velint ea Angeli ad Lotum verba, num, pro uc ad lit ce-
•ram fonant, an vero in fignificatione figurata fint eadem quoque acci-
pienda.Quantum ego judico,nullum in eis verbis fubeft præceptum , ne
refpicerent poft fe, nullum Dei interdiftum , nulla comminatio. quod ut
Lcftori ipfi fiat manifeftum , paucis cota rei geftæ feries eft perftrin-
g en d a ,& ob oculos illi proponenda. Poftquain Ange li, a Loto hofpitio
reccpti, nefarios Sodomitarum conatus immifla repentina cæcitate elufe-
runt, mox fequuturum totius Civitatis excidium ipfi annunciant, ju-
bentque ut quofcumque haberet ibidem perneceflarios, fecum inde ab-
duceret.Abit itaque ftatim Lot intempefta nofte ad generös , monet eos
de imminenri periculo, fugamque ipfis fuadet. verum ejus difta apud
illos fidem minime inveniunt. Ut primum igitur fequentis diei aurora
illucefcere vifa eft , nby Tfitpn )0 3 , Angeli urgent Lotum , ut una cum
uxore & filiabus difceffum maturec, hac expreffa caufiTa: naoil tfl
T'yn J 1JI3 : Ne & tu pereas in iniquitate , feu in punitione iniquitatit civitatis
bujus ( urrumque enim p y ftgnificat, turn iniquitatem, turn ini*
quitatis poenam). Diflimulantem ilium & moras trahentem, manu ap-
prehenfum cum uxore & filiabus educunt extra civitatem : cumque ab
eo demum recefluri eflent, alter ex illis hunc cum eo habet fermonem.
S alva animam tuam, feu, nt eft in Hebræo, qtPSS by obon , Salvare, feu
effiugium tibi para pro anima, feu vita tun; quafi diceret, confute vitas
tuæ fugiendo, de fubftantiis vero ceterifque rebus omnibus ne fis fol-
licitus. Sequitur Vulgata editio: Noli refpicere poft te ,nec fies in omni circa
region?, fed in monte falvum t e fa c , ne & tu fimiliter pereas : Hebr. ad
litteram : Ne refpiciat pofl te , tuque maneas in tota ifla planitie: ad monte
s fa lva re , feu confute: fTBOn IS , ne abfumaris , fupple ex fuperiori
te x tu ,in civitatis excidio. His diftis fidem adhibens L o t , immo timens
ne tantum ftbi fpatium temporis non fuppeteret,quanto opus habebat, ut
perveniret ad montes, adeoque in ea adhuc planitie iter habentem ap-
prehenderet calamitas ilia ingruens , &■ leto daret; fumta ex verbis Angeli
confidentia inftat obnixe, ut ftbi liceat in oppidulum quoddam vi-
cinum , Bala antea , poftea l y i x Zpar , feu Segor, diflum , fe fe recipere;
benigneque indulge! Angelus, ut Segor ab excidio effet immune, ut-
I> i 4 que