
dem Scriptura, fed ita ut longe alium ipfi tribuere videatur effe.
flurn. Poftrcmo nihil adeo ejus fententi® abfurditatem declarat ,
quam quod ex ea fequatur, uc mare iliu d , feu rnaris Gnus, qua iter
fecerunt I fr a e lit ® , non divifus in duas partes fu e rit, fed in fupe-
r io r i, qu® ad Aquilonem refpicic, fere exhauftus atque ficcacus, nifi
fi forte profuridior aliqua lacuna alicubi remanfitt quod eft Mofai-
c ® Hiftori* , ac totius Scriptur® apertiffimis teftimoniis, ne dicam
Scriptorum omnium Hebraorum Chriftianorumque confenfioni o-
Bimno contrarium. _
•j. Ve rum , ap e , ipfuro Sacrum textum, Ex. X I V . , diligen-
ter infpiciamus, eoderaque tempore conferamus cum noftris Clerics
in eumdem textum obfervationcs- Deus ^ ita ille , num. I l f . y. Ex*
edi cap. X IV . 16 . fie Mofem alloquitur: Tu vero adcolle virgam tuam
, manumque extende in mare, Sc id findito, uc medium mare,
per ficcam humum , ingrediantur Ifraelic*. Hoc jujfum fuijfe Mofem
f i b vefperam „ adparet ex verfibus io . i r . Turn MofesDeo jubenti ob-
fequutus mare quidem percujfis, fed Mice fijfum not efi ; fie enim rex verf.
2 1 . narratur: Extendit Mofes. manum, effecitque Jehoua , ut recederet
mare, vent» per totam earn nodem vehemente, mareque
exficcavic , Sc aqu® funt fifT®. pofiquam ergo Mofes mare percujfe-
r e t , or t Ilf efi vehement vent at , qui paullatim aquae divific, quod non
fatie obfervaverat Jofepbus , qui percu one ipfa marinas aquae ditfeBas
narrat, Antiquit. Judaic. Irb. II. c. 7. Tfcrrfr, inquit , Vf
air tUk**faow t It dir* r i r **«»**> , usd tit- ixornr Jwtx*ei**** yd*
pm a'file 1 air y i n percutit virga m are, hoc autem percuffione di-
V,fuin eit Sc in fe ipfum reeedens nudam relinqoit humum. Sed
Mofes ipfe docet ventum per totam earn nodem, flb'b.T b a a bcbol
hallailah, vebementem marinas aquas expuliffe; hoc e fi, per totam fere
mliem: tram vigilia matutina jam mare pofi Ifraelitas ingrejfi fuerant
JEgyptiiy ut narrat verf. 24. Hcec ilfe.
!i. Sed in eo primunv Clericus reprehendendus e f t , in quo ipfe
Jofephum reprehendit, nempe dam contendit non Mice fiftum effe
mare, pofiquam a Moyfe virga percuflum fu it. At unde fecus fa--
flum ipfe argoit f Non fane ex v e r f 1 6 . , ibi enim diferte dicititr
julTiim a Deo Moyfem, ut adtollcret virgam fuam , manumque extenderet
in mare, & id divideret ( 1 njrjjST, & iliud divide fu t per medium marie
ingrederentur Ifraelita. Conferenda etiam funt multa atia miracuda >
qua a Deo per Moyfem, Sc virgam temporis mdorerito , Sc irr infian-
t i, lit aju n t, patrata fuenint. Quod autem v e r f * 1 . , pofiquam
diflum fuit Moyfem extendiffe manum fuper mare, addatur: E t ire,
vel recedere fecit Deus mare in vent» Orienlali vebementi per totam noBent^
H convertit mare in aridam , vel ficcitatem , fimnb □ 1 1 fiat DIP'?; non
fequitur ut divifio aquarum , de qua m o x: E t div ife funt aqua, trj-
buenda potiflimura fit vento i l l i , cui potius adferibendus eft ficcati
alvei rnaris effeflus, quern certe pracedere debuit aquarum'divifio,
ifeu receffus. Verfus itaque hie ita diftingur deber , ut qu® ultimo
loco habentur verba, D'Of* 1? p 3 T, E t divifa funt aqua; referan-
tur non ad ea qu® proxime pr®cedunt, fed ad fttperiora, E t extendit
Moyfes manum fuam fuper mare : ita enim omnino refpondebunt iis
qu* v e rf 16, prseccdunc. Porro qu® interjefta habentur, videntur
a cea
ceteris parenthefi diftinguenda: in iis enim præcipua cauffa affer-
tu r , propter quam Deus ventum ilium excitaverit, & per totam
noflem fpirare fecerit, nempe, ut imus maris fundus ccenofus fic-
caretur. Præterea duo in ea re diftinguenda videntur, ut diftinxit
etiam Philo ab îpfo Clerico produftus num. IV . , maris fcilicet divifio
feu feiftio, turn divifarum parti urn ab invicem feparatio, feu re-
eefltrs, quoad fatis ampla fit commoda Ifraelitis patuit v ia : primum
iliud a Philone dicitur piffu Sukietnt, alterum 'amyjipieis ixxTipiu rp i.
fix re f Itaque feiftio maris e f t , quam repente & ftatim a contaftu
■ virg® Moyfis per fummnm miraculum faâam dicimus: eamque ver-
bo y p3 indicavit Moyfes turn v e r f 1 6 . , turn 2 1 . Neque tamen ne-
gamus divifi maris lattis aitrumque paullatim a Deo disjunfium ope
etiam venti illijus vehementis, qui eadem op era , qua coennm in ima
parte ficcabat, propellere etiam hinc inde aquas .potuit, & coacerva-
re : quod v e r f 2 1. indicatur, & de quo Moyfes in C an tico ,E x . X V .
8. Vento ira tua ( Clericus interpretatur tiarium tuarum, quum tameu
occurrat fæpius in textu JHebræo vox pro ira ) coa/ccrvata funt
aqua , .O'D ID IJIJ ( ubi stamen L X X . habent Jirs-n r< Clu? ,recej]it aqua)
fletentnt fluent a ficut acttvusfH) 1 0 3 , coagulât a funt abyfii in medio mar
is . Ctterum fi ipfa maris divifio vento eflec politfimum lribuenda,cur
Moyfes a Deo juflus fuiffet prodigiofa ilia virga mare percutere f, Bi
quod demum e x ejus v irg ® contadu prodigium in mari fequutum
fuiifet i At hoc nimirum e r a t , quod fummopere Clericus fibi devi-
tandum .cenfuit: ne fcilicet fateri cogeretur, miraculum longe fupra
vires n a tu r ® , .& præter omnes nature leges in ea re conrigifle , eo
confugere debuit, ut negaret ipfo v irg ® con tad u divifum fubiro fu-
iffe mare: qu® tamen omnium in te rp r e tum n o n unius Jofepbi ,
fententia eft . Artapano telle fincera Heliopolitarum confeftio fu it ,
Moyfen uti mare virga percutent, diviiiitus admonitum, aquam virga te-
tigifie, ac difeedentibus illico fluBibus ( ita quidem Vigeru$ gr®ça red.
.did 11 , nsu jnrra a ip ii a*px ïixçîwi, qu® ad verbum valent, atque ita divifa
ejfe fluenut ) copias ficco tramitc dcduxiffc. Hæc ille apud gufebjum ,
loco fuptacitato.
9. E x didis apparet, haâenus capite Exodi X IV, haberi nihil
quod Clerici hypotihefi fa v e a t , aut reerptam ab omnibus fanis in.
terpretibus fententiam infirmet quidquid illç , argutüs fuis ventaci
fuoum facere aggrefTus, contra moliacur. Sed reliquus eft locus a-
! iu s , qui majus negotmm faceffere debuiç ipfi, utpotç qui omne
ejus commentum plane diruat & disjiciac, Eft autem v e r f 22. E t
ingreffi funt filii Ifracl per medium maril in arido. fo lp , aqua ipfis mu*
rut ( Ceupro muro, fuerum) adextrisifi a fini fir is J quod UufuS inculcatur
v e r f 29. : At filii Jfrael ambulaverunt in arido folo per medium maris,
aqua ipfis mums (feu pro muro, fuerunt,) a dextris (ÿ a finifiris. Quid
vero de hoc quoque loco ille fençiat, yidpathus, R ep pu it, num. IV.»
hæc verba proprie nimium intcllcxifje philonem Judæum, lib. I l f de Vita
Moyfis. Nimirum Philo intep priracula hac occafione patrata, col-
locat cancrctionem fluBui/m, qt loco pturorum fortijpmorum efient, "1 ' «>rt
ru-gui » xpxTXLtTiirui. S e d ,q u ® rp , cur unpm Phiignem heic arguit, ut
& patilio ante Jofephum tantum ,quum omnes antiqui & receotiores
cum ipfis confcntiant ? Quo autttn argumclUO improprie heic loquu.
turn
1 it n
'...
" : ! l . ;l
il
ç*ll|
111
i l l ! f i
PM'JI f i '