a c c e rfe re t, idque Salmanaffar comperiffec , perpetuis eum vinculis in
carcerem conje cit, urbemque excidit: populum univerfum in regnum
fuum abduxit , A fly riis in hoftili folo ad cuftodiam pofitis ( exinde
ea pars S amaria ap p ella ta : quod lingua Affyriorum cuftodei Samaritas
vocant ) e x quibus plerique divinas cæremonias receperunt reliquis
in
vel eopado conftabit çaptïvitatem Ifrae-
litici regni eo régnante accidifle , multo-
oue magis nihiJ obftare juxta hune cal-
cuIum,quo minus ipfe ab Ofee per le-
gatos ad opem fibt ferendam quinquen-
nio circirer antea fuerit interpellate. In
hac autem de Africàni calculo conjedu-
ra illud me magis confirmât , quod Eu-
febiusÆthiopum regum dynaftiam in fuo
Chronico aliquanto poli decem tribuum
deportationem fixerit , quodque Syncel-
lus ÆtHiopîbus quidem iliis tribus regibus
certa juxta Manethonem regni tem-
pora adnotaverit , eaque cura annis a
mundo condito comparaverît , fed eof-
dem reges ad hiftoriæ facræ normam
componere minime follicitus fuerit; quin
potius Adramelecbum quemdam Æthio-
pem commentus fit ( quo nomine in Scripturis
iv . Reg. x ix . 37. & Ifaiæ x x x v i j.
3 6- quidam ex Sennacheribi AlTyrii fi-
Jiis vocatur ) tum quod idem ipfe Æ*
thiopem hunc ab altero regeÆgypti Se-
gor y quem Ixx. nominant , diftinguat ,
prætereaque captivitatem Ifraeliticam de-
cennio integro port Africani epocham
figat : nam reliquum eft , ex folo Africani
compute Æthiopem regem ab Ofee
ad focietatem fecum ineundam potuilTe
invitari , ex eoque proinde originem ha-
buiffe hanc fententiam , quam , utpote
receptilfimam , tum Severum noftrum ,
tum Chryfoftomum , tum ipfum deni-
que Syncellum fequocos vidimus. Ut de
recentioribus pauca dicamus, Marshamus,
Sæc. x v i . rerum Ægypt. , & Ufte ri us
in Chron., quos plerique laudanr & fe-
quuntur, regem eumJem elfevolunt
ac Sabbacon , quem vidimus primum Æ-
gyptum occupalfe : at contra Pezronius,
csp. x i i i . Antiquität, tempoium refti-
tutæ,pro Seveebo fiat: alii in diverfa ab-
eunt.
2 urbemque excidit ) Solus Fabricius
tecidit. Sigonius & Vorftius notant feri-
bendum fuifte coepit, non excidit : quia
illud habetur in facra hiftoria, non ifthoc:
fed mul to melius Celiarius, Geograph.
Antiq. lib. u i . cap. xr 1 1 . num. Ix x x i i .
Longo poß tempore Afiyrii everterunt ( Sa-
mariam ) licet defit facro codici everjionis
bißoria : Mi.hceas tarnen y divinus vates ,
praedixerat cap. i . commatc 6. , Sulpi-
cius Severus lib. t. cap. x lix . ad firm a-
v it , de Salmanajfare dicens , &c. Vide
Sc Calmetum i.n i v. Reg., x v i i. 4.
3 exinde ea pars Samaria appellata ) Se-
quutus eft procul dubio Hieronymum in
Chronico , uti etiam Profper ,, Ifidorus ,
Eucherius & alii . Ejus verba funt: Sennacherib
rex Cbald<eoyum ad cuftodien•
dam regionem ( hinc ijlwd Severi ad cu-
ßodiam ) Judaear accolas mißt Ajfyrios, qui
amulatores Ju d d a legis fa ß t , Samarittg
nuncupate funt; quod latir.a lingua expri-
rr.itur cu ft odes. Verum h ®c do&is viris
minime probantur, cum conftet ex Sa^
maria urbe^ primaria partum poftea uni-
verfas provinciae nomen ; illam autem ab
Amri rege multo ante adificatam fuifle,
& ex montis in quo fita e r a t, vel ex
Semsr prioris montis ipfius domini nomine
| n ö ^ Samron , feu Samariam
appellatam . Ceterum has Ally riorum
feu Cuthaeorum coiooias illuc deduftas
fuilfe non a Salmanafar, ut Severo pla-
cu it, neque a Sennacherib, quern Hie«
ronymus poftEufebium cum Salmanafar
confundit, fed ab Afor Haddan Efdrse
iv . 2. dicitur. Fuit autem Afor Haddan,
feu Ajjarhaddon Sennacheribi filius, Sal-
manalfari nepos. Vide Tobiac r. 18. &
iv. Reg. x ix . 37. A capta proinde Samaria
ad CuthaEorum illuc migrationem
non paucorum annorum intervallum in-
terceflit.
+ quod lingua Aßyriorum y & c .) Nota-
vit Vorll ius & hoc eife falfum : nam
cuflodire quod hebraeis eft Alfy -
riis feu Chaldaeis n a .3 dicitur.
plerique divinas c<ercmonias receperunt\
reliquis, fac. ) Rurfus Vorftius poft Si-
gonium & Drufium notat, male a Severo
hos Samaritas in duas clalfes di-
ftingui: nam Scriptura nullo fado dif-
crimine prodit eos Coluiife Deum & fi-
mul idola fua .
H IS TO R IC SA C R jE L IB E R I. 87
In errore gentilitatis perfeverantibus . hoc bello Tobia s in captivi.
tatem duflus e f t . A t in parte duarum tribuum re x A ch a z ob im-
pietatem invifus D eo , cum finicimorum bellis ftepe p rem e re tu r ,
deos gentium colere decrevit , nimirum quia eorum au x ilio vidto-
res frequentibus praeliis e x ftitiften t. ita in hoc nefariae mentis pia-
culo diem fundlus eft , cum x v i annis in regno fu iffe t. H u ic E-
zechias filius fucceflit , multum paterni diffimilis ingenii : namque
initio regni populum facerdotefque ad Dei cultum cohortatus ,
mulds diftë ru it, U t frequenter ca ft igati a D om in o , fepius eflent
mifericordiam confequuti: ut poftremum decem tribus in c ap tiv itatem
nuper abduélae facrilegii poenas diflblverent : curandum eis
fedulo , ne eadem pati mereantur . I ta converfis ad religionem o-
mnium animis, L e v ita s Sacerdotefque omnes ad celebranda fecun-
dum legem facrificia o rd in a v it : celebrarique Pa fch a inftituit , quod
jam pridem fuerat omiffum . cumque dies feftus adeflet , dimiffis
per omnem terram nuntiis’. conyentus diem e d ix i t : u t , fi qui poft
abdudlionem decem tribuum in S am a ria refediflent , ad folemne
fa-
ubi tamen de folemnitate Tabernaculo-
rum eft fermo, quæ per feptem itidem ,
feu odo dies peragebatur : Levit. x x m .
39. Eodem pado paullo infra dies facer ,
turn lib. 1 1 . cap. x x x . Ac turn forte in
diem Vafchæ.
16 convenues diem edixit ) Nimirum-
quia non primo menfe,fed fecundo Pa«,
fcha eo anno peragendum fuit, juxta id
quod cautum fuerat Num. ix . 10 . Colo-
nienfis editio, notante Vorftio,pro edixit
V itie l obi<e 1 . 2.
2 rex Achaz.) Antea erat Acbas, fed male
: nam Achaz jam fupra dixerat cap.
x lv i 1. etiam habent Ixx.
4 quia eorum auxilio viBores ) All adit
ad ea quas 1 1 . Paralip. x x v i i i . 23. Ie-
guntur . Libri omnes imprelfi ilU inter-
lerunt: quia eorum illat auxilio viSlores .
verum vel illi legendum fuiftet, vel vi-
Brices . primum magis placeret, ni o-
ifinino vox ilia abelfet a MS. Vaticano .
Sane ad preecedens verbum Jinitimorum.
haec referuntur.
facrilegiipaenas dijfolverent) Vorftius:
Diftolvere pro Jimplici folvere : pro quo
alibi .far* abfolvere d ic it . Ceterum ab a-
liis redle^ obfervatum eft, Ezechiam initio
regni haec de decem tribuum depor-
tatione nec dixifle , nec dicere omnino
potuilfe : nam anno quarto Ezechiae Salmanafar
bellum intulic regiOfeae, fepti-
mo autem eumdem regem cum fuis tri-
bubus in Alfyria m abduxit • Errandi oc-
cafionem huic dederit Eufebii Chroni-
cum, in quo Ofeae annus nonus & ul-
timus componitur cum Achazi undecimo .
15 cumque dies feflus adeffet) Pafchae
iolem ni tatem, quae feptem diebus cele-
brabatur, diem feftum dicit, juxta Vul-
gatam, in qua iop<r» dies fefiut dicitur ,
praefertim in Evangeliis . Exempli gra-
tia Joan. v i i . 14 .jam autem die fefio
mediante ; rtfs e’oprUs ptecrodsttf :
, ex editoris arbitrio , ut alia multa ,
in d ix it.
16 ut9 f i qui poft abduBionem decem tribuum
, &c. ) Supra notavimus haec ante
decem tribuum deportationem con-
tigiffe , argumento dudo ex iv . Reg.
x v i i i . 10. Atqui 1 1 . Paralip. x x x . C
& feqq. fignificari videtur, jam turn l f 7
raelitas migrafte in Aftyriam: verum id
non de ultima fub Salmanafar deporta-
tione, fed de ilia prima fub Theglath-
phalafar , de qua iv . Reg. xv. 29 ., in-
telligi commode poteft ac debet . Non
mirum autemJSuJpicium , præeunte præ-
fertim Eufebio, in errorem hunc lapfum :
mirandum magis Çriticorum xopi/çxxur
Joannem Çlericum in eumdem impegif-
fe lapidèm/commentario in illud Paralip
caput, prascipuequum in fecund-a tabula
Chronologica ex Ulferii opere ex-
cerpta & in calce libri a fepofita, con-
trarium ftatuatur.