tem & quafi intermomiam exfufcitavit, atque acriter contra Scafi-
gerum défendit in Præfatione & Nóeis Totni VIII. S. Hieronyrai
quo Tomo Chronicum continetur . Hæc ego loca ubi primurn in-
fpexi » permovit j fateor, me hominis tum doftrina non vulgaris,
turn fumma in afferendo conftantia , ut prope mihi perfuaferit
( credo item aliis ) ita revera e f fe n t ipfe affirmabat .• itaque
plaudebam Iubens civi atque amico, qui tam infignem in Ecciefia-
llicæ hiftoriæ quafi facie maculam , quæ omnium eruditorum aciern
effugiffet, primus ipfe lyuceis illis oculis pervidiffet, certifque, ut
putabam , eluiffet argumentis . Verum enimvero , poftea quam
âttentius penCtare coepi quæ in utramque partem momenta affere-
bantur , propofitæque quæftionis penitiores recelfus introfpexi
( quamquam , ut femper, mihimet ipfe parum fiderem ) dubitavi
ftatim, num Vallarfius rem , ut aju n t, acu tedgifferj an potius,
dum ceteros quos Scaliger autoritäre nominis fni in errorem forte
induxerat, ad return tramitem deducere contendic j ipfe incaucus
in oppofitam partem nimium defle ten s, longius aberraverit. Du-
bitatio hæc ingenium acuic , fubdidicque ftimulos ad inveftieatio-
nem veritatis. Quid plura ? Argumentis omnibus Scaliperi Vaiiar-
fiique probe excuffis , fic deroum ftatuo > ac probandum in me re-
cipio: Utrumque falfa veri fpecie captum, hinc illinc deliraffe ;
media proinde inter utrumque via incedendum effe ita ut duos
quidem Eufebium iibros ad Chronplogiam fpetantes edidilfe contra
VallarGum cum Scaligero > unum vero ex his , eumque fecun-
dum , a Hieronymo in latinam iinguam fuiffe converfum contra
Scaligerum cum Vallarfio dicendum u t . quamquam ne in hac quidem
parte nobis cum Vallarfio plane convenic, qui priorem, ut ipfe pu-
tat , ejus libri partem, quam Scaliger libri primi laciniam effe voluit
, omniDo reiicimus , & Eufebio Hierouymoque indignam
prorlus afferimus. Equidem eft animus , ft Deus dederic , hoc argumentum
penitus exhaurire alio tempore atque opere , quo ex-
hibicuri fumus, quocquot fuperfunt, primi Eufebianr libri germa-
na fragmenta: idque primurn, ut ea Scaligerianis oppofita colle-
âane is, manifeftiffime eviDcanr, nec Scaligerum eo volumine omnia
collegiflê,& quæcumque præterea apud ilium occurrunt foccurrunt
autem quam plurimajvel omnino Eufebio abjudicanda, vel fairem
ejufmodi elfe quæ nulia fatis idonea ratione illi adjudicari poflint :
fecundo , ut eadem opera nuperam de uno Eufebii libro Chronolo-
gico fententiam locuplecibus adeo certiffrmilque teffiimoniis fundi-
tus convellam.- juvabit tarnen in præfenciarum duas iilas oppofitas.
inter f e , noftrasque aeque répugnantes fententias , quafi proiuden-
tes futuro operi, oppugnare interim atque difiicere, quo afferendis
Eufebio qux adhuc fuperfunt ex ejafdem primo libro, fragments
facilior nobis aditus patefiat ;
x. Eja
i . Eja ioitur , rem aggrediamur . Primurn & præcipuum argu.
mentum quo evincitur , duos ab Eufebio de temporibus Iibros fuif-
fe editos , fumitur ex ipfis Eufebii verbis Proefatione feu Prologo
in Chronicum, quern ex Hieronvmi interpretatione integrum ha-
bemus latine, græce autem ex priori parte apud Syncellum. fed ,
quis crederet! hie ipfe locus eft , quern potiffimum ceteris fraudi
fuiflè contendit Vallarfius, quemque ipfe in aliam plane traducit
lipnificationem, quam qua hatenus fuit acceptus. itaque ab eo di-
cendi lumemus iuitium. Eufebius ftatim ab initio laudati Prolog! j
poftquam Scriptorum quorumdam fententias de Moyfis antiquitate
re tu lit, quas ipfe neutiquam ratas haberet, hæc continuo iubdic
Hieronymo interpreter Cum bac ha fe babeant, eeccjfarium duxi vt-
ritatem diligentius perjequi : & ob id in priori libro ( vel hbello) quafi
quamdam materiam futuro operi, omnium mibi regum tempera prxnota.
v i , Cbaidxorum , &c. : in prafenti autem, flilo eadem tempera contra fe
invicem ponens, & fingularum gentium annos dinumerans. , ut quid coie-
taneum fu it , ita curiofo ordine eoaptavi. Apparet in his verbis prior
quidam liber, feu libellus ab Eufebio jam feriptus , ut futuro operi ,
feilicet Chronico , ad quod ea præfatur, materiam fuppedicaret .
nihil itaque clafius & manifeftius effe videtur , quam quod duos
Chronologicos Iibros Eufebius ediderit. porro fecundus ex his duo-
bus libris statem tulit , prior ille temporum injuria intercidit.
Quid contra Vallarfius?Hie fe fenodum facile foluturum putavit,
fi diceret, unum quidem librum feripfifle Eufebium de eo argumen-
to , fed ilium in duas quafi partes difpertitum, quarum prior con-
{let ex iilo quod inferibitur Exordium libri , quodque ab Adamo
ad Abrahamum excurrit, turn ex Série regum, quæ eidem Exordia
fubtex'itur , & ante Chronicum poft Prologum imprefia habetur ;
pofterior vero pars fit ipfum Chronicum . Id autem ex græco textu
confirmare n ititu r,in quo verbis illis Hieronymi in priori libro re-
fpondent hæc apud Syncellum, iv T frp o rairns vpord&i, quæ ipfe
interpretatur , in preevia operis ordlnatione. Statuit ( * ) itaque Eufebium
Chronico fno , quod ab Abrahamo incipit, pravi* cujufdam
dijfcrtationis feu præfationis loco y duo ilia practnififlc quae dixiraus,
brevem feilicet cnarrationem fuperiorum temporum jam iode ufque
ab Orbe condito , deinde, quafi quamdam materiam indicemque operis ,
quindecim regnorum tempora : proindeque concludit de his inteliigendum
efle locum ilium, quo priorit libri Hieronymo interprète memime
Eufebius, feu potius prxv'ue operis ordinationis. Hæc palmans Val-
larfii ratio, quam fæpius inculcat: fed quanti ea valeat, ftatim vi*
debimus . . ,
Primurn itaque , etiam fi concederemus m grxco textu legen-
( * ) V id e N o t am C V a l l a r f i i ip f iu s in Iiunc Prolog! locum , col. ij. 8c 14«