X U .
gefta, vkientur. Igitur Salomon coeptum templi opus vigefimo anno
explicuit. CeLebrato deinde ibidem facrifieio, didiaqtie oratione , qua
populum templumque benedixit,Dominus adeum locutus eft, denuri-
tians fore, ft quando peccaftent ap Dominum reliquiftent , templum
îllud folo æquandum .quod jampridem impletum videmys ! & mox...;
connexum rerum ordinem exponemus . Interea Salomon florens opi-
bus, omnium qui umquam fuerant regum ditiffimus , quique Temper
ordo rerum eft , ab opibus in Iuxum & vitia delapfus , cum adver-
fum interdifftum Dei ex alienigenis çonjugia fiimfiflèt, et jamfeptin-
sentas uxores & treçentas concuhinas habsret, idola eis ritu gentium
fuarum, quibus litarent, conftituit. Quibus rebus averfus Dominus,
graviter increpito poenam denuntia vit, Fore ut .regnum ex parte majore
ademtum filio,fervo iilius trader« ur. idque ita accidir. Nam de-
■ ruv oux dxpt@okoycifpt.evov , dkk' «slope
» xoivoripot: quas ita vertenda fuerunt:
Ettimvew [anSlum apofiolum dicit annos
Judicum gcccl* offer ere, non quod dilm
genter rem expenderit, fed vulgatam tra-
ditionem fequutum. Hanc licet abfurdif-
-fimam & Paullo iniquiftimam fententiam
<pridcm-fuam feci fie video Clericum No-
tis in Tabulam i. Chronologicam , ad
-calcemC.omm.Librorum -Hift. V . T . Ut
•ad Syncelli locum redeamus , emendare
oportet & quas prsecedunt ex Goart inter-
pretatione, ubi Iegitur: Eufebius autem
memoratos a divino Apoftolo penes Attuum
Jibrumjudicum annos ftabilire aerator
haberi cupiens, ex ejus diftis quibuf-
dam errorem paffus eft. Nam ex toto illo
loco & ex Ghronico manifeftiffimum eft
Eufebium nuliam Paulli in hac quasftio-
ne rationem habuifie, quin immo folli-
citum fuilfe, ut contrariam fententiam
ftabiliret ac defenderet. Goarus itaque
grseci verbi nurijaat, ft tamen mendo caret,
vim non intellexit, quod non ftabi-
4ire ,v t alibi fere, fed contrahere hoc loco
fignificat. locus proindetotusita interpre-
randus.* Eufebius autem memoratos a d ivino
Apofiolo in Atlibus Judicum annos
450»contrahere nolens, quibufdam. hujuf-
modi'ufus eft arguments, &c.
1 vigefimo anno') Gifel* vicefimo .C e *
terum templum feptem annis perfe&um
dicitur lii. Reg._vi. 58., anno regni Sa-
lomonis undecimo . fed non nifi poft
vigefimum annum dedicatura fuit juxta
lxx.,- nam is per alios ttedeckn fequentes
amplrs fibi & reginas palatiis con-ftruen-
dis intentus fu it. vide ibidem cap. .ix.
1 0 . Apparet itaque Severum, dum haec
feriberet, fpe&afle pot illinium quas initio
cap. vin. ejus libri habent , ut diximus,
£eptttaginta; Et fatlum eft ,u t complevit
Salomon tedificare domum Domini, ip do
mum fuam poft annos viginti, tunc con•
gregavit rex Salomon omnes ƒeniores I f -
rael in Sion, & cetera, quae habentur
etiam in Vulgata noftra . Proinde illud
Vigefimo anno non ab initio regni Salo-
monis eft repetendum, ut editor Minel-
lianus fe cit, qui vigefimo quarto feriptun*
maiuiftet. fed neque placet illorum fe,n-
tentia,licet paflim obtineat, qui dedica-
tion.em templi in annum Salomonis un-
deeimum vel duodecimum conjiciunt ^
quod & graecae verfipni aperte adverfaturr
& minus confenjtanea videtur hebraeo
te-xtui>
5 quod jam pridem impletum videmus)
Severus'.fpe&affe his verbis videtur ulti-
mam templi everfionem a Romanis fadtams
verum Dei verba ad primam potius a
Ghaldaeis-»patratam videntur fuilfe referenda
: nam tunc utique Salomonis templum
fuit dirutum..
5 m o x.* ... connexum return ordinem
exp.) Locus fane mutilus, licet ne-
mini antea animadverfus • fuppjen.dum
fortafle junta, ut fit & mox juxta connexum
rerum ordinem exponemus , aut quid
fimile. fed lacunam .ipfam praeftat in
te-xtu relinquere, quam aliquid ex arbi-
trio‘ fupplere - Prasterea neque illud mox
omnino huic loco aptum videtur; nam
.templi excidium fub Vefpafiano capite
demum libri feeunii trigefimo refertur.»
9 & jam feptingentas ux.) Omnes libri
feriptum prseferunt conjundtim etiam
f . u.\ fed oranino iegendum feparatim ip
jam f. u, Paullo ante forte leg. conjugia
ajjumfiffet ,u t fupra cap. x x i . matrimania
ex viHis a^umerje.
*3'Ham defunSl.o Salomone) N<rm fup-
plevimus ex MS. Cur autem in editi.s 9-
milium fuerit, eg fortafie caufia fu it ,
5
10.
fiindio Salomone anno imperiiquadragefimo, cum Roboam filiusanno
seratis fexto & decimo regnum patrium tenere ccepiflet , pars popu-
li ab eo offenfa difeedit. Etenim cum laxari fibi ftipendium popo-
feiffet, quod Salomon graviflimum impofuerat -, repudiatis precibus
fupplicum favorem univerfe plebis averterat. itaque confenfu o-
mnium imperium ad Hieroboam defertur. Is medio genere ortus ,
aliquamdiu Salomoni fervitutem pependerat. fed cum ei refponfo
Achi* prophetas regnum Hebraorum annuntiatum comperiffer, ne-
care eum clam deftinaverat • quo ille metu in jLgyptum confugit:
ibiquod
præcedentia idque ita accidit in a-
Jia ac Severus pofuit, fignificatione fue-
rint accepta : nam huic perinde font ac fi
dixeris , idque ita , ut pradiSum fu e ra t,
accidit : at' aliqnis interpretari maluit ,
idque accidit hoc patio : fcilicet defun&o
Salomone &c.
i anno imperii quadragefimo ) Hie
tiumerus diferte habetur tum ru. Reg. xi.
4 * . , tum 11. Paralip. ix. 30. Contra Jo-
iephus lib. vin. cap. 3. & alibi, o&ogin-
,ta annos regno Salomonis attribuic* Quid
ita ? num in fuis id exemplaribus iege-
xit ? Quidquid fit , P. Pezronius alias lau-
dati Operis cap. ix. Jofephi computum
mordicus tuetur atque défendit.
i anno setatis fexto ip decimo ) Dru-
jfius, referente Vorftio, conjecit fatis a-
cute Severum fcripfiflTe anno atatis xlt,
<( ut quidem habetur 111. Reg. xiv. x i .&
1 1 . Paralip. xii* 1 3 . etiam in græcis li-
bris ) facilem autem librariis lapfum fu-
iflfe, ut pro x jj. ponerent xvj. At Ro-
manum exemplar oràv lxx. & Aldinura
in ilia fatis longa additione quam habent
poft verficulum 24. capitis xti. ita nimi*
rum præferunt. Et regnavit Roboam filius
ejus ( Salomonis) pro eo in Werufalem ,
eum filius effet fex ip decern annorum
cum regnum adivit .* 1hoe uv ixxxt'îexx
•rar i.t <rà ßaOiks'usiv durov : ip duodecim
annis regnavit : xsd iciiexx itn tßxei\sv-
a»t 8> Vtpouaxxn'iAt Aldina tamen edi-
,tio pro $d$ixx habet JexxtT.rd • Porro
hæc additiOjCujufcumquemodi fit , in an-
tiquilfima etiam latina verfione fuerit,
fiquideni & Lucifero Caralitano in libro
de Regibus apoftaticis laudata. inde autem
Sevcro errandi data fuit occafio ; fi
tamen in eo eft error : nam quae illo capite
xji. & 11. Paralip. x. 8. habentur etiam
in Y ulgata , Roboamum admodum
adolefcent-em regni habenas cepiffe facile
perfuadent. Præterea fi ilia ætate fu-
ifle dicas quas in noftris codicibus expref-
fa eft, annorum fcilicet x l u , graviifima
oboritur difiicultas in annis vel regni
vel vitæ Salomonis, de qua a lib i. Sine
Capellus Critic. Sacrae iib.i. cap. x . num*
xu cenfet iq citatis Scrîpturæ lacis prjo
X L i . Iegendum x x i . At qui additionem
illam confarcinavit, maluit xvi • Ceterum
in Capelli fententiam concedunt Grotius
, Ludolphus, Clericus, hæretici quii-
dem omnes, fed in feujufmodi quæftio-
nibus maximi faciendi 3 fiquideni ipfo-
rum caufiæ maxime intereft hebræos co-
dices quam emendatifiimos defendere ac
propugnare, ut fane faciunt: pro viribus,
quotiefcumque manifeftiflima ratione
non coguntur fateri in eos quoque aliquaa
labeculas ex incuria librariorum irrepfifie.
5 favorem u. pi. averterat) Vorftius*
Legendum fortaffe a fe averterat.
4 ad Hieroboam ) Vulgo feribitur J e roboam
; fed cum apud grascos afpero fpi-
ritu aificiatur , afpirationem etiam in latina
translatione habere debuit, ut fane
perpetuo iegitur in editione a Gifelino»
curata. Sic Hierufalem fupra, quas vulgo
Jerufalem .
6 medio genere ortus ) Vorftîus; ne-
que plebejo prorfus , nec tamen regali ,
fed inter utrumque medio: de quo tamen
nihil Scriptura • itaque aliud fortafie his
verbis, fi tamen fincera funt, voluit 11-
gnificatum Severus ; puta, quod in fupra.
laudata additione m. Reg. xn. in græcis
aliquot libris habetur,- filium nimirum
fuilfe Jeroboam mulieris meretricis : x&c
ovoftx ‘SM pnrpo'c xvtvj %xpipx yyvn iropvtu
quam Jedlionem in latina verfione legit
etiam Lucifer Caralitanus laudato libel-
lo de Regibus apoftaticis . Medium pro-
inde fuerit idem ac dubium,incertum, à qua
fignificatione non abhorrere earn vocem
multa exetnpla evincunt. Quod vero fe-
quitur , Jeroboam Salomoni fervitutem pe-
pendiffe, idem Vorftîus notât non fatis
apte didium : nam is quidem Salomonis
fervus dicitur; non ideo tamen manci-
pium , fed minifter aulicus eft intelligen-
dus, ut liquet ex 111. Reg. xi. 2 8 .