adept us e l l , cui Ochus turn nomen e r a t . H ie cum e x H e ,
brads tres adolefcentes fpedlat« fidei corporis cuftodes haberöt
, unufque é x his prudenti« documento admirationem regis
in fe convertiffet ; delata fibi optione petendi , fi quid animo
concepiftec, ingemifeens patriae ru in is , copiam reftituendae ur-
bis popofeit , meruitque a rege , ut fubregulis a c praefidibus
im p e r a re t , ut «dificationem faerse «dis praebitis impendiis ma-
tu r a r e n t . Ita templum quadriennio confummatum , fe xto poll
anno quam Darius regnare coeperat : idque Jud«is fatis vi-
fum . & quia magn« molis erat urbem re ftitu e re , diffifi h viribus
opus multi laboris incipere non a u l l, templo contine-
b a n tu r . P e r idem tempus Esdras feriba legis poft viginti fere
annos quam templum fuerat con fum matum , defundlo jam D a rio
I cui Ochus tum »omen erat ) Ni-
mirum antea Ochus dicebatur : cum
regnare coepit, Darius appellari voluit
• Ctefias : Bxeixévti d%os , ptiro-
xofid ^vrax Aupiuio> • Régnât Ochus,i<n nomine
mutât o Dariaus appellatur. Ab
hiftoricis vulgo lHothus dicitor quia
ex c©nciibina generatus.
r Wc cum ex Hebrats dcc. ) Hæc
fumta funt ex capite m . & feq. Ir-
bri u r . Efdræ , qui liber eft extra
Canonera in ealce Sacrorum Biblio-
rum : ubr tarnen non exprimitur tres
illos adolefcentes Hébræos fuiffe • Habetur
hæc narratio etiam apud Jofe-
phum, qui ex hoc ipfo Iibro furafît ;
nam ejus ætate editus erat.
3 unufque ex ht s ) Zorobabeldicr-
tur crtato Iibro : at in Iibro Efdræ
canonico Zorobabel regreffus ponitur
in Judæam jam inde ab anno prima
C y r i . Qui duos ejufdem nominrs com-
mihifeuntur, operam meo judrcio !»-
dünt •
3 prudentia documento ) Quæftio
raota erat, quæ res potentior effet j
cumque unus drxiffet vinum, alter regem,
Zorobabel tertius intulit mulie-
rem, at fuper oinnia veritatem » Ita
Pfeudo-Efdras.
4 f i quid animo concept ff et ) Forte r
f i quid animo concupiffet ,.vel concupr?
feeret • T'été f i q.uid vis, ait tenus Pfeu-
do-Efdræ *
8 fexto poß am no quam ) Hoc ha-
bemus expreffum Efdræ v i . r j . Si
numeres a fecundo anno Cyri , quan-
do coeptum eft reftitui tèmpluni, u-
fque in fextum Darii HyftaTpis con>-
pîetum, invenies viginti fere annis interrupte
opus perfe&um fuiffe, Juxta
accuratiorem Chronologiam •
i r tempte corttinebantur) Unde haec
hauferit, ignoFO . Dicitur quidein Je-
rufalem fine murrs fuiffe , qui-n immo
Nehemias v i i -* 4 ., cum murï jam
dificati effent, ftrbditur non fuiffe domus
adificatas : fed ex eodem capite
verfu j* atque aliunde coiligitor pau-
cas qtiidem domus in ca urbe fuiffe ,
quia pauci etiam habitatqres erant. :
eos tarnen in templo habitaffe,.quod
fciam , nufquam apparet» Adde A g -
gaeum 1 - 4 .
iz Efdras feriha legis ) Scriba w -
lex in lege Moyft dicitur Efdrae v i r .
6. & ibidem i i . Scriba: legis Dei cali
dollijfmus, dcc. Quinam vero effent
Scriba aptid Judaso;S, fatis notum *
i x viginti fere annos ) Sic nimirmn
pntat: a fêxto anno Darii Nothi ,
quo coniummatam ftatuit templi re-
ftaurationem , ad ejus mortem funt
anni' trefdedm' ( nam regnavit in u-
ni ver fa m decem & np vem ) ; feptimo
autem anno Artaxerxil M nemo nis JE-
fdras venit in Judasam1, quöd colligit
ex Efdrae v i i » 8-: fum ma eft annq-
rum viginti . Sed qtroniäm ,ut j»m di-
ximus, templum reftauratum fait fub
Dario Hyftafpis, alio patio fubdu-
eendac funt rationes; nam cu.m hic
friginta fex annis regnaverit, Xerxes
fifius viginti Sc uno,fequitür ut anno tere
oótavO:& quinquagefimo a templi
eonfummatione hsec fatla fin t;fi fub
Artaxerxe Longimano , quae eft o-
mnium Chronologorum fententia j;E-
fdram collocemus ► .
r io , qui unum de viginti annis; rerum fuerat p o titu s, permif-
fu A rta x e rx is fe cundi, qon illius qui inter duos X e rx e s f u i t ,
fe d hujus qui D a r io Ocho fucceflerat , Babylonia p ro fed lu s ,
multique eum fequuti Hierofolymam pervenere ; v a fa quo-
que diverft operis Sc dona , quæ re x templo D ei m if e r a t ,
cum duodecim L e v itis . v ix enim hic numerus e x ilia trib u
rep érais t r a d i tu r . I s cum deprehendiffet Judæos gentiîium con-
nubiis permiftos , mukis increpitos renuntiare iftiufmodi ma«,
trimoniis , ac filios e x his fufeeptos e x trudi jubet : omnefque
didlo p a ru e re . purgatus popuîus veteris legis ritum a g e b a t .
(ïeterum Efdram nihil fuper reficienda urbe egilfe comperio :
c r e d o , potiorem curam ratus plebem corruptis moribus re-
fo rm a r e . E r a t ea tempeftate apud B abyipniam Neemias mi-
nifter re g iu s , gente Judæus, A r ta x e rx i merito obfequiorum ca-
rilfim u s . Is Judæos percontatus, qui$ paternæ urbis ftatus eff
e t , ubi comperk in iifdem ruinis jacere p a t r iam , tot is fen-
fibus conturbatus, cum gemitu multifque la crymis orafle ad
D eum
1 unum de viginti annis ) Ita fere
omnes: Ctefias tamen adfcribit triginta
quinque .Ceterum legend, undeviginti a.
4 multique eum fequuti Hierv pervenere
) Prjma editio, quam aliæ an-
tiquæ fecutæ funt, habuît, multifque
eum fequutis : fed quia verbum perve-
nere, quod fequitur, non concordat ,
Galefinius mutavit in perver.it, cui le-
dioni Vorftius affentitur . Gifelinus
tamen, quem fequuti Drufius, Hor-
nius aliique, maluit emendare, ut &
nos fecimus , multique eum fequuti .
Sane verbum pervenere non modo régit
hanc fententîam , fed & fequen-
tem : contra fi pervenit legas , quo
cum verbo ilia vafa quoque &c. con-
ftruenda erunt/
. 6 vix enim hic numerus ) Verum
quîdem eft Efdram duodecim Levitas
deftinafle culïodiae vaforum,& pecuniae
quæ collata fuerat in facrificia :
falfum autem ex univerfa tribu Levi
hos tantum duodecim repertos fuiffe.
Vide Efdræ poftrema capita*
10 veteris legis ritum agebat) Place-
ret ritu agebat ; fecus rïtus dicendum
fuiffet. Agere pro vivere turn Severo,
turn aliis Scriptoribus & familiare eft ,
& eieganter di&um.Dicit autem vste-
ris legis pro Mofaica, rcfpîçîens ad fuam
ætatem , qua Evangelii lumine corn-
feante lex ilia antiquata fuerat.
13 Erat ea tempefiate ) Quas heic.de
Nehemîa fubdit, ad vigefimum annum
Artaxerxis fpedant, ut ex Ne-
hemiæ Iibro conftat, non tamen, ut
Severus putat, fecundi,qui Mnemou
feu Memoriofus, fed primi, qui Ma-,
crochir feu Longimanus dillus eft.
13 apud Babyloniam ) Notum eft
Sulpicio & ejus æqualibus apud Ba-
byloniam idem effe ac Baby lone, feu
in urbe Babylonia ( nam utroque modo
efferttirnomen hujus urbis,ut nota
vit ôc Vorftius ) : memoria itaque
lapfus eft Severus ; nam hæc a&a
funt in Sufis caftro. Nehem. 1.
1 3 Keemias minifier regius ) Nimi-
rum pincerna régis erat , ut in Ne-
hemiæ Iibro.Scribitur autem a Severo
hoc nomen ex græcæ lïnguæ indole
fine afpiratione in media voce . Porro
utrum hic Nehemias diverfus fit ab
illo qui, ut in Iibro Efdræ habetur,
fub Cyro cum ZorobabeJe in Judæam
migra v it, magna inter interprètes quæ-
ftio eft, quam attingere non eft hujus
. loci .
15 Judaos percontatus) Scilicet quof-
dam ex^ Judæa recenter Sufa profe-
ftos.’ inter quos erat Hanani, quem
fratrem feu propinquum fuum dicit initio
iibri Sc cap.‘ v u . 2. Vide ipfutn
librum Nehem iæ .
15 paterna urbis) Sane civis Jero-
folymitanus videtpr fuiffe: nam cap.
i i . de fe dicit, ibidem fuiffe fcpul-
cr,um patris fui • itaque vox patriam ,
quæ mox fequitur, ipfam urbem defi-
gnat.
16 totis fènfibus cont. ) Hornii e-
ditio exhîbet totus f i c. , contradicèn-
te Gifelini Iibro & a liis .
P 2