
bus efl egreflus; interdi&um tamen eis eft,ne retrorfum confpice'-
rent. fed mulier parum diflo audiens ( humane malo, quo xgrius
vetitis abftinetur ) reflexit: oeulos , ftatimque in molem converfa tra-
ditur. at Sodoma divinis ignibus conflagravit. Lot autem filia: exi-
ftimantes humanum genus interiifle, concubitum inebriati patris ap- S
VII. petiverunt ;unde Moab & Ammon nati funt. Per idem tempus fere,
cum Abraam eflet etiam centum annorum, Ifaae filius natus eft.
turn ancillam , de qua Abraam filium fufceperat, Sarra expulit;
quse habita-fle in deferto una cum filio , & prjefidio Domini defen-
fa traditur. Non multum poft Dominus Abraa; fidem tentans , 10
immolandum fibi a patre filium Ifaae pofcit. quern ille non cundia-
tus offerre , cum arte puerum fuperpofuiflet, gladiumque educeret ,
vox mifla de ca:lo eft , puero ut parceret. vidlima; aries prsefto fuit:
confummatoque facrificio , Abrate Dominus locutus eft, promittens
ea quae jam fpoponderat . At Sarra , cum feptimum & vicefimum * 5
fupra centefimum annum ageret,deceffit. corpus cura viri fepultum
in Hebron Chananasorum oppido : etenim illic Abraam commo-
rabatur. Turn Abraam Ifaae filium juvenilis astatis videns (fiquidem
turn
i interdiblum tame« eh e f l, tie r- con-
fpicerent ) In MS. deeft eh , & pro con-
fpicerent eft refpicerent, quod magis a-
ptum huic lo co . nec quemquam moveat,
quod retrorfum prrecedat ; nam eodem
pafto fupra rurfum revcrfus dicitur; ad
quem locum nonnulla congerit exempla
Vorftins ex probatis auftorihus .
3 reflexit oeulos ) Vide Diflertatiotiem
noftram de hoc argument« infra fuo lo-
jeo edendam •
4 At Sodoma divinis ignibus confiagra-
■ siit ) Sic infra cap. x lv i t r . sicut olim
Sodoma ly Gomorrba divinis ignibus con-
flagraffent . his adde Adamam & Se-
boim •
7 cum Abraam eflet etiam centum annorum
) Legerem eflet jam ; nam facilis
Japfus' librariis, eamdem lyllabam bis
feribere , ut heic forte de et faftum .
atque hoc patio planum eflet fupplen-
dumeffe prope, ubi pauilo ante eumdem
annorum numerum Abrahte attribuit •
8 turn ancillam ) Poft ablaftatum de-
mum puerum Ifaae, ac forte jam gran-
diufculum ; fiquidem, ut L X X . & V u l-
aata noftra Gem x x r . 9. habent, cum
eo luferit Ifmael ; quod tamen in he-
brao textu jam inde a Hieronymi ata-
te non legebatur , ut ipfe teftis eft in
Quaft. Hebr. Ibidem quinto, ut minimum,
anno juxta aliquos Hebrseos ab-
laflatos pueros tradit; juxta alios , duodecimo*
Porro Paullus Gal* vr- comm*
29. äflerit Ifmaelem perfecutum Ifaae .
10 iSbon multum pofl ) MS* nec m. p.
T3 puero ut parceret) MS* eleganter
ut omittit •
15 AtSarra^cum feptimum fee vicefimum
fupra centefimum annum a .jSarra duplici r
rurfum edimus, ne Severum a femetipfo
difeordantem faciamus ; qiue ratio fnir,
ur in textu Abraamfin Notis Abraham fcri-
beremus *• ilium enim ad audloris genium,
in 'his ad fasculi noftri iifum nos accom-
modavimus . Ceterum in MS*, qua fe-
quuntur, ita fe habent: cum feptimum iy
vigeflmuin {?* centefimum a- a.
r 7 in Hebron) Minime dubitandum
quin Cbebron feripferit Severus a gree-
co xeßpriv- Sic alii qui ufi funt verfio-
ne L X X * , five grteci,five la tini. Re-
apfe vero non in oppido , fed prope il-
iud fepulta fuit Sara »
18 Turn Abraam) Tribus fere a morte
Sarse annis; nam illo tempore feptem Sc
triginta annos tantum natus eratIfaae.'
18 juvenilis atatis videns) Non ne-
gaverim homines, cum longior vita e-
rat , ferius in viros evafifle -, prasterea.
juventa: terminum juxta quofdam ad annum
ufque x lv i. produflum ( vide A.
Gellium lib* x. cap. x x v r r r . ) : nihilo-
minus perfuäfum habeo hoc loco to ja-
venilis exili mutatione a librariis per
errorem fatftum pro jam mfk is . Secus
quid
5
JO
*5
turn quadragefimum annum ætatis agebat) fervo fuo imperavit, u-
xorem ei quæreret ; ex ea tamen tribu atque te rra , de qua ipfe o-
riundus videbatur: modo ut inventam puellam in regionem Chana-
næorum deduceret, nec putaret eum caufla conjugis in folum pa-
trium rediturum . atque ut ea ftrenue mandata exfequeretur, contacte
domini femine facramentum dedit. Ita fervus profedrus in
Mefopotamiam , ad oppidum Nachor Abraæ fratris devenir ; fuc-
ceflitque in domum Bathuelis Syri, Nachore patre geniti. hujus fi-
liam Rebeccam fpeciofam virginem confpicatus , popofeit, atque
ad dominum adduxit. Poft id Abraam accepit uxorem Ceturam
nomine, quae in Paralipomenis concubina dicitur ; fufcepitque ex ea
filios . fed Ifaae Sarra edito fubftantiam tradidit : his autem quos
ex concubinis fufceperat, dona diftribuit : atque ita ab Ifaae fepara-
ti fünf. Abraam diem fumStus eft, impletis annis centum & quin-
que & feptuaginta. corpus fepulcro Sarræ uxoris appofitum. At R e.
becca diu fterilis , afliduis mariti ad Dominum precibus a die matrimonii
vicefimo fere anno geminos edidit, qui in matris alvo ex-
fultafle fæpius traduntur: diftumque refponfo Domini e ft, duos in
his populos praenuntiari, & majorem minoris fubdendum efle principio,
quid novi in £Iio animadvertiffet pater,
idque ad ejus nuptias fpe&ans ? Infra
Cap* xm .M o y fe s hie cum. viriles annos
tigeret, See. ; agebat nimirum & ipfe annum
quadragefimum ,u t liquet ex Aft.
v n . v. z3* Ovum ovo tarn fimile non
e ft.
i fiquidem turn quadrag. an. a t% agebat)
Hoc expreflis verbis habetur Gen* x xv .
20. Vaticanus MS* non agebat legit
fed ageret . idem infra. 5 nec putaret is
caufla conjugis, &c.
6 contaffo Domini femine ) Galeiin.
aliique, femore.
7 -ad oppidum Nachor Abraæ fratris)
fciiicet ebarras ,'ubi Nachor fedem fi-
xerat. IXacbor autem ex græco v«xaPi
non Kab o r, ut aliqui ediderunt .Abraa-
tni loco vo'S Abraæ irrepferat in quam-
plurimis editis libris, répugnante Seve-
ri ftilo ? & contradicente "MS. noftro
cum antiquioribus editionibus Gifelini,
cc aliorum .
1 1 quæ in Paralipomeftis concubina d
citur ) Nimirum i . Parai, i . 32. fed nec
obfeure hoc ipfo Genefeos libro cap.
xxv* &. ubi filii concubinarum nominan-
tu r, de quibus mox Severus : nam eo
nomine non alias feminas quam Agar
^TlrtlUm ’ ^ecun^° Cetura indicantur .
Neque vero répugnât, ut uno libro u-
x o r, alio concubina didfa fit Cetura ;
cum Agar quoque in eodem Genefeos
volumine uxor alicubi dicatur, fciiicet
cap. x v i . 3 .S* Auguftinus lib* x v i . de
C* D. cap. x x x v . Ambæ qttippe ( Agar &
Cetura ) & uxores Abrahæ fa* concubi-
Yiæ funt appellatæ . Sara vero numquam
dtfta efl concubina.
15 At Rebecca diu fterilis) Sequitur or-
dinem quo hæc in Scripfura narrantur,
licet partus Rebecca? Abrahami mortem
, de qua paulio ante, prasceiferit
annis quindecim . nam ille anno fexa-
gefimo Ifaaci contigit , hæc anno fe-
ptuagefimo quinto -In hunc eumdem Ia-
pidem, fed feedius, impegit Jofephus ,
qui apertis verbis Ifaaco natos geminos
poft patris mortem feripfit.
19 majorem minoris fubdendum efle
principio.) Male apud Gifeiinum & alios
principio , accentu gravi appofito , quafi
adverbium eflet , cum fit nomen , &
principatuin aut dominationem fignifi-
cet* Barthius, Ad verf. lib, 1 1 . cap* x v n . ,
in hunc locum feribens , laudat Sueto-
nii locum ex lib. I I . cap* x x x i . Augufit
principium clade Variana........memorabile
fu it ; & Plinii ex lib. ix* cap-
x x x v . Principium culmenque* .. . marga-
ritæ ; adde notas Drufii & Vorftii .
Quamquam autem imprefli omnes libri
præferant minori, nos minoris edimus,
ut Barthius ipfe legi voluit. Qui MSS.
evolvendis operam aliquantulam impendent
, probe norit quam fæpe in con-
curfu
VIII.