rum dabit . Si quis vitulum fubripuerit, quinque reftituet ; fi o-
vem fubripuerit , quadrupli pcena erit : fi viva penes abadtorem
pecora reperientur, dupla reftituet. Nodlumum furem occidi licet,
diurnum non licet. Si cujus pecora alterius fata depaverint, dominus
pecoris everfa reftituet. Si depofitum perierit, is penes quem
depofitum fuit, jurabit nihil fe dolo egifle : fur inventus duplum
dabit. Commendatum pecus a beftia interceptum, non reftituetur.
Si quis virginem nondum defponfatam corruperit, dotabit puellam,
&ita earn uxorem accipiet . fi pater puellas nuptias recufaverit,
dotem raptor dabit . Si quis fe pecudi mifcuerit, morti .dabitur. i
Sacrificans idolis , pereat . Viduam .& orphanum .non premendos:
Pauperena debitorem non perurgendum ; nec ufuram pofcendam :
Veftimentum pauperis pro pignore non accipiendum : Principem
populi non increpandum : Primogenita omnia Domino offerenda :
Carnem a fera captam non edendam: Coitiones in teftimonium r
faifum , aut in quacumque malitia non «lie faciendas . Inimici
pecus errans non praeteribis fed reduces. Si animal inimici fuc-
cubuiffe oneri inveneris ., erigere debebis . Innocentem & juftum
non ioccides. Non juftificabis impium pro rnuneribus . Munera non
accipienda: Advenam benigne habendum: Sex diebus opus facien- 2<
dum , fabbato requiefcendum: Frudtus feptimi anni non metendos,
XIX. fed pauperibus & egenis reliquendos. Hate fere Moyfes ad populum
verba Dei retulit, altariumque ex duodecim lapidibus fub monte
conftituit. Ac rurfum montem , in quo Dominus confiftebat, con-
feenditj adhibito fecum Aaron , Nadab & Abiud, majoribusque a;
inai
f t q u is •vitulum ) In heb ræ o 1 tfif,
bovem. au t ta u rum , non b u y , quae v o x
p rop r ie v itu lum d e fig n a t • L X X . t a rnen
j i fæ p iu s ihebræam v o c em red-
d id e ru n t .
i f i ovem fu b r ip u e r it ;) M a n ife ftum
e ft W fu b r ip u e r it h e ic redundare j cum
p a u lio an te p ræ c ed a t , & e ad em c o n t i-
nu e tû r fe n t e n t ia .
* € ju ru b it ) E x o d i x x n . 8 . juram en -
ti m en tio e ft in graeco & in V u lg a t a : in
h eb ræ o lia b e tu r t a n tu m , a p p lic a b itu r
dominus Aomus b n a d ju d i c e s ,
u t p le rique in te rp re tan tu r : L X X isoirios
t&j £eot7, V u lg a t a a d B eo s .
6 f u r in v en tu s duplum d a b it ) S en -
ten t ia o b fe u r a fiet p e r fp icu a , fi cum
fo n t ib u s c o n fe r a tu r : l i t e r d epreh en fu s
fu e r it d o lo m a lo e g iffe ., l iv e d e p o fita -
r i u s , f iv e d e p o f ito r ; i s d uplum d a b i t .
7 a b e ftia in te rceptum ) S ig o n iu s le -
gendum pu ta v it< r£ bofie inte rceptum ju x -
ta e a quae h a b en tu r E x o d i x x n . v . id
le d S e v e ru s a d v* 1 3 * e jusd em wapitis
r e fp e x i t , u b i de pe core •
’S d o ta b it .puellam ) S c il ic e t , pretium
p u d ic it ia non n e g a b it , oit a l ib i V u lg a t a
h a b e t , E x o d i x x r . 1 0 . H a e c n imirum
eft d o s , quam ra p to r v i r g in i tenetur
p e r fo lv e r e 4 ficut fp ö n fiis fponfae dotem
o lim d a b a t , feu munera , graece .
D id ym u s j eivee Je xupios <tu vqu «vfipos
J i ïó p s v x «r/7 ywcuTüi . i X X . tarnen h e ic
.h aben t <pipr,]v*
1 3 non a c c ip ien d um ) S eu p o tiu s ante
f o l i s o c c a fum re ftituend um:: E x o d i x x -
x i . 2 6. In te rp re ta r i autem lo le n t de ve -
ftimento n o d u tn o , l e u v e f t e f t r a g u la in
-qua cu b a re fo lé b a n t . v id e ib id em v. 2 7 .
1 6 aut in quacumque m a l i t ia ) C o n -
fen tan eum e lfe t le g e re in quameumque
malitiam *
.2 3 u lt a r ium ) U fu s h a c v o c e S e v e -
t u s D i a l . i i . c a p . n .S c H ie r o n . epift.
x i Vs quae e ft a d H e lio d o rum j & B . P a -
c ian u s in P a r a e n e t . A lta r etiam a P ru-
d en tio d ittum non f em e l , & a B ed a in
V i t a C u tb e r t i cap . 3 1 . & 3 d.
natu feptuaginta. Sed hi non valentes Dominum intueri , locum
tarnen in quo Dominus ftabat,, viderunt : cujus mirabilis forma
& claritudo eximia refertur. Moyfes autem accerfitus a Domino,
inferiorem nubem quæ circum Dominum fteterat, ingrelTus,qua-
draginta diebus totidemque no&ibus ibi fuifle traditur, Quo tempore
fuper ædificando tabernaculo atque area , rituque facrificandi edo-
<Sus verbis Dei eft : quæ ego, quia prolixâ admodum videbantur, in-
ferenda huic tam præcifo operi non putavi. Sed immorante diutjus
Moyle , quippe qui xr. dies apud Dominum duceret , populus de«
Iperato ejus reditu Aaron compulit fimulacra facere.Tunc ex me-
tallis conflatis vituli caput exftitit. cui cum populus Domini im-
memor hoftias obtuliflet , vinoque fe & ventri dediflèt , delpeflans
hæc jufto dolore Deus improbum populum , nil! a Moyle fuif-
lêt exoratus , deleflet . Sed regreflus Moyfes, cum duas ex lapide
tabulas manu Domini feriptas detuliflet , populumque Iuxui &
facrilegio deditum deprehendiflet, tabulas conlregit ; indignam elle
gentem exiftimans , cui lex Domini traderetur. Multis tarnen in-
crepitis, Levitas ad fe aggregavit, eisdemque præcepit , ut diftri-
étis gladiis populum cæderent. quo impetu xx tria millia virorum
i S c d h i tien v a le n t e s Dominum in -
t u e r i , locum tarn en) Quod e x S ig o n i i
c o n je& u r a v a le n t e s p o fu e ra n t a lfq u i pro
a n te v u lg a to vo len t e s , id n o s lib e n t îu s
f a c im u s fa v en te V a t i c a n oM S » f i c in f r a
h o c eodem c a p it e ,« r in tu e r i eum populus
non v a le r e t * Quod au tem S e v e ru s h e ic
t r a d i t , e x graeca v e r fio n e co n firm a tu r :
n am q u a lo c o V u lg a t a ju x t a hebraeum
te x t um , E x o d i x x i v - 1 0 . , h a b e t : <&»z>/-
d e ru n t B eum I f r a e l ; S ep tu a g in ta legunt»
%g2 tioor <jdv ejoirov où erw'x« d Seds vov IV -
pxiih , v id e r u n t locum ubi ft e t jt B e u s
I f r a e l . Quæ in fa c ro te x tu feq u u n tur ,
illu f t r a n t illu d quod S e v e ru s a d d i t , cuju
s m ira b ilis fo rm a c la r itu d o ex im ia
r e fe r t u r .
1 0 Aaron compulit) Ita S. Ambrofius.:
epift. l x v ' i . quæ eft ad Romuium , nu-
mer. 2 . coaflum A a ro n Icribit : ita alif
quoque ex Patribus ► & fane violentiam-
quodammodo ipfî a popuio fäifeam indicant
ilia ex verfu 1 . cap. x x x n . E x odi
, congregatus a d v èr fu s Aaron ; quo-
loco Exodi- juxta antiquiflrmam verfio-
nem a S. Auguftino,.in fibro- De locu-
tionibus de Exod'o, lau data m- fegebatur,
confurretcit populus in A a r o n , quod eft ex
græco iv .a n iç q quæ ieftio in Hexaplis:
habetur. ipfe quoque Aaroni verfu 22*
ejufdem capitis- ita fe excufat apud
Moyfen ,lu x ta L X X . , öV’ yfip‘ oföecs <ro
opfttifiet TotA x«ot7 vouveu- : tu. enim nofti
po puli h u ju s impetum öc quafi furentem
a r d o r e m a n f m f , c u i f c i l i c e t e g o f o l u s
n o n p o t u i r e f i f t e r e .
j 1 v i t u l i c a p u t e x f t i t i t ) E x o d i x x x i r . ,
e t i a m a p u d L X X . , a t q u e a l i b i i n f a e r î s
I i t t e r i s , n o n f o l i u s c a p i t i s , f e d i n t e g r i
v i t u l i a b A a r o n e c o n f l a t i m e n t i o e f t . ,
S e v e r o n i h i l o m i n u s c o n l e n t i u n t p l u r i -
m i e x P a t r i b u s . v i d e O b f e r v a t i o n e s n o -
f t r a s ►
1 5 m a n u B o m i n i f e r i p t a s ) I t a E x o d i
x x x i i . j 6. F i g u r a t a m t a m e n l o c u t i o -
n e m h a n c e l f e q u i f q u e p e r f e v i d e t , q u a
n i h i l a l î u d f i g n i f i c a t u r q u a m e a s t a b u l
a s n u l l i u s a r t i f i c i s m a n u i n f c u l p t a s , f e u
OU OOT-Otltmue*
1 7 M u l t i s t a m e n i n c r e p i t i s ) M o n îm ~
p r o b a n d a e f f e t D r u f i i c o n j e d l u r a l e g e n -
t i s i n c r e p i t o s , L e v i t a s f c i l i c e t , f i e x f a -
c r i s l i t t e r i s id c o n f t a r e t . H i f t o ‘ r iæ v e r i t
a s f u a d e r e t l e g e n d u m , M u l t t s t a m e n
A a r o n e i n c r e p i t o - R e m d u b i a m i n m e d
i a r e l r n q u fm u s ' .
1 9 x x t r i a m i l l i a v i r o r u m p e r e m t a j
C u m h e b r æ u s t e x t u s & S e p t u a g i n t a t r i a
t a n t u m , m i l l i a v i r o r u m o c c i f a h a c o c -
ç a f i a n e m e m a r e n t y V o r f t r u s : c a n t c n d i t
n o n f è c u s f c r i p f i f f e S e v e r u m . E g o n o n
d u b i t o ( i n q u i t ) n o f t r u m f c r i p f i j j e t r i a m i l -
l i a i c u m q u e v e r f i o n i s l a t i n æ , q u a m V u l -
g a t a m v o c a n t , c o d ic e s n o n n u h ’i p e . r p e r a m
b a b e r e n t v î g i n t r t r i a , e u m d e m n u m e r u m .
a d m a r g i n e m p r i m u m n o f t r i A u B o r i s n o -
t a t u m f u i j j e , d e i n d e v e r o i n i p f u m t e x -
t u m i r r e p f t j j e ' P r o b a b i l î s . in . f p e c i e m
len -