
Annani WiuM, & Simonem Camatbi filium, pofl bos anient Caipbam pontifi-
catum obtinitijfe, fingulorum porro unius anni fuit pontificatus .Unde liquet tribus
annis integris Ifmaelis, Eleagari ac Simonis, Euangelium de regno ca-
lefti pradicaffe S al valorem, id diebus aliquot ex initio pontificatus C a ip b a .
Quae cum ica fint ex Eufebi't mente, hic Chriftum paffum voluit anno
X lX . T ib e rii, non autem X V I I I ., ut latini codices 'prasferunt.
7. Ohjieiat fortafle aliquis, hanc Eufebii fententiam defendi non
poffe , quin dicatur vel Chriftum quinque poft fufceptum baptifmum
Pafchata celebraffe, vel eumdem baptizatum non futfle poftridie nonas
Januarias, qua die a primis ufque Ecclefiae temporibus ejus myfterii me-
moria recoli creditur .utrumque autem abfurdum videri,nec temere Eufe*
bib adfcribendum. Equidfim non id nos agitnuf', ut Eufebium ab errore
vindicemus , ejufque Chronologiam adttruamus , fed tantummodo ut
ejufdem, qusecumque demum ea f i t , fententiam declaremus & illuftre-
mus. Quamvis aütem idem non expreflerit, qua anni tempeftate Chri-
ftum baptizatum, & quot poft baptifmum Pafchata ab eo celebrata fta-
tueret, conjeftura tarnen id afiequi fortafle licebit. Quod primum de
quinque Pafchatibus objicitur, video eam fententiam a Scaligero, non
tarnen Eufebio, fed fibimet propriam , adftrui, Animadv; in Chron. lat.
pag. x86 col. x , his verbis,in quibus nee femel, nee leviter lapfus e ft.
Sane verum efi , ex Euangelio fecundum Joannem ( fcilicet, commentatur in
e i verba Chronici Eufebiani , Argitmtntitm autem hujus rei, Se.c . , de quibus
nos fupra num. 5 ) , in quo tempora certius defignantur, quant in tribus
Euangeliflis antecedentibus, a baptifimo Cbrifii ad ejus refurrellionem , qua-
tuor tantum Pafchata diferte exprejfa ejfe; qua faciunt tres annos abfolutos.
nam in tribus intervallis quatuor termini opus fun t. termini funt Pafchata :
intervallum, triennium . Sed a X V . anno Tiberii ad crucifixionem, funt anni
JV . X V . annus Tiberii incipit ex a d. X IV . K a l. Septemb. numeri Euje-
biani M M X L IV . , Appio Junio Syllano, P . Silio Nerva Cofs. Annus vero
XIX.Tiberianus, in quo * oxópioci; contigit, ex a .d .X IV . (K a lJ Septemb. numeri
Eufebiani M M X L V I I I . Furio Camillo , Cn. Domitio JEnobarbo Cofs.
Habes bic folidum quadriennium. Crucifixus efi autem Dominus numero fe-
quenti M M X L IX . , Servio Sulpicio Calba, L . Corn. Sulla Cofs. Quare
in quatuor annis folidis quinque funt Pafchata. nam quatuor intervalla ba-.
bent quinque terminos. Quod fi tres tantum anni interfuerunt a baptifmo ad
refurrellionem, ut Eufebius opinatur, ergo Cbrifius non fuit baptizatus anno
X V . Tiberii, fed X V I . adverfus aulioritatem Euangelifta. nam de die cru-
cifixionis non finunt dubitare duo cbaralieres calefies, cyclus folis X I V . , (d
aureus numerus X V . ut enim X IV . dies Nifan incideret in feriam fextam ,«■>
boe aliquot annis, retro id pofl, non potuit fie ri, nifi cyclo folis X IV . , lu-
na X V . Hac autem convencrunt numero M M X L IX . (ita Iegendum, non
M M X LV . ) : ergo eo numero crucifixus. Hac cum ita fin t, omnino quinque
Pafchata fuerunt a baptifmo ad refurrellionem. Sed ( objich’tur ) quatuor tantum
Pafcbatum vefiigia exflant in Euangelio fecundum Joannem. Hoe verum
efi . Unde eruemus illud, quod deefi numero? Nos conati fumus aliquid (netn-
pe in lib VI. de Emend. Temp.) flfitl verifimïliora quam nos attulerit ,i s v i- .
cerit. Nam profeHo bic locus efi ,ubi defudare pojfint praflantia ingenia • Sust
quidam barum verum imperiti, qui putant nos delirare de quinque Pafchatibus
fed arquatis omnia lutea videntur. Hac nos non eo in medium attulimus, ut
fingula ftatim refellamus . Obiter itaque monemus,quse fpeflant ad quinque
Pafchata, a Scaligero tum heic,tum liisV I . de Emend. Temp. cradit
a , incertis partim, partim falfis prorfus innixa efle argumentis; quorum
primum e ft, quod ex Èuangeiio ducit, ut Chriftum baptizatum
ftatuat anno X V . T ib e r ii. Lucas enim denotavit tempus quo Joannes
coepit prædicare 6c baptizare, non quo ipfum Chriftum baptizavit, quod
fane non eo ipfo anno faftum omnino probabile e ft . fed neque confiât,
unde Tiberiani imperii initium, aiit ex quo çardine,feu menfe, anni caput
duceret Euangelifta. Alterum e ft, quod ftatuit Iunam X IV . , feu pie-
nilunium menfis Nifan anno Abrahami M M X L IX . incidifle in fextam
feriam , idque aliquot annis, retro (ÿ pofl , non potuijfe fieri , adeoque ei anno
Chrifti paflionem omnino elfe alügandam. nam contra duo illi calefies
ebaracieres, cyclus folis X I V . y id aureus numerus X V . conveniunt
reipfa cum anno Abrahami I IM X L V I I I , vernis faltem menfibus: at-
que adeo eo anno, non fequenti, pletiilunium menfis primi, feu Nifan,
incidic.in feriam fextam. Gedo,inquies,cauflam ciir ita efle debeat,tum
quæ occafio fuerit Scaligero errandi in re tanti momenti ? Dicam nunc
paucis, quod fufius opportuniori loco demopftrabo. Extra controver-
fiam e ft , cyclum folis X I V . , & aureum numerum X V . congruere cum
anno ab U. condita D C C L X X X V I . de periodi Julianas 474^* » eoque ipfo
anno circa folftitium seftivum inivilfe Olymp. C C I I I ., & a die X IX .
Augufti ccepifle annum X X . T ib e rii. fequitur itaque ut vernis menfibus
ejus anni in curfu adhuc effet annus IV. Olym. C CII. & lib e r ii X IX .
quibus in Chronico refpondet annus ab Abrahamo I IM X L V I I I .: ergo
eo anno Abrahami,qui IV . Olymp. CCII. & Tiberii X I X . , luna X IV .
menfis Nifan incidie in fextam feriam. Scaliger autem, qui id contigif-
fe anno proxime fequenti vo lu it, non una ratione peccavit : nam pri-
mura annos imperii Tiberii perperam in Cftronico diftributos affirmavit
ab Eufebio, ita ut qui primus ibidem ponitur, cuique refpondet annus
fecundus Olymp. C X C V I IL , & an. M M X X X . ab Abrahamo, fi Scali-
gerum audiamus, ad imperium Augufti fpeäet ufque ad a. d. X IV. Ka-
lend. Septemb., a qua die demum ccepifle ftatuit imperium Tiberii (confer
quæ ipfe notavit in Animadv. pag. 1 8 1 , in ea verba Atella in Campania
, itemque eadem pag. & feq. ad verba , M M X X X . Tiberius ) : quæ
ratio eft , cur fupra d ix e rit, X V . annum Tiberii incipere ex a. d. X IV .
K a l. Septemb. numeri Eufebiani M M X L IV . , id annum ejufdem Tiberii X I X .,
ex a.d. X IV . K a l. Septemb. numeri Eufebiani M M X L V I I I . : cum ex Eufebii
mente totus annus X V , Tiberii refpondeat numéro I IM X L IV ., & X IX .
numéro I IM X L V I I I .,u t in decurfu Differtationis hujus manifefto evin-
çam. Secundo autem idem Scaliger ("haneque potiflimam & primariam
ei aberrandi cauffam fuiffe pro certo habeo) in eo falfus e ft, quod annos
Olympiadum in Chronico appofitos, ab ejus in quo reipfa inibant circa
folftitium seftivum, anni civilis capite per anticipationem numerari
eoeptos fibi falfo perfuaferit. Hue fpeflant quse num. 4. ex eodem retu-
limus, & in aliud tempus difeutienda remifimus. funt autem hujufmo-
di : Sed Eufebius ballucinatus efi de anno pajfionis, id quidem pueriliter ■ Nam
ipfemet fatetur Dominum paffum anno quarto Olymp.C C I I . , quod veriffimum
efi. Atqui annus ille inivjt a diebus afiivis prafentis numeri I IM X L V I I I . ,
Cbrifius vero pajfus efi in Nifan. Ergo in Nifan hujus numeri pajfus, tribus
menfibus circiter ante initium anni quarti propofita Olymp. C C I I . , contra by,
potbefin. Sed quum falfum f i t ,u t videbimus , annum IV . Olymp. CCII.
inivifle tantum a diebus seftivis numeri I IM X L V I I I . , ciii in Chronico
alligatur, cuique reipfa fere per omnia refpondet; non Eufebius aluci-
T t z natus