libros ohfoletos volverem, venit in mams me as vetufiijfimus <*? obfdetus I vifit
mirabilis, cum fer'ie invtfa , cum litteris plurimis cotoribus fcriptis. Hie er at lu
ber di Hus Chronica B. Hi cron y mi. difficile effet exprimere quam mills ad
voter um tempora indicanda . E x libris Eufebii er at deduffius : per tempera
mult a intachis manferat : ejus membra nee libri putruerant. Aperui ilium , in-
tuitum in eum legendo deßxi : continebat multarum rerum (£? illuflrium virorum
tempora anativitate Abraha ufque ad tempera Honor'd Imperatoris . Dolui
rem tarn' dignam proborum cognitione virorum, ejje ab dit am perdit am , ut
thefaurus fuffojfus: 6cc. Videfne quid haberet vêtus ille Chronici lib e r, 6c
unde inciperet?
12. Equidem ita fe res habet : antiquiores MSS. Irbri non agnofeunt*
ac proinde negant efïe Eufebii aut Hieronymi, quæ nos quoque fuppo-
fititiâ elfe afferimus ; cujus rei telles producam antiquorum Chronici co*
dicum indagatores Pontacum 6c Scàligerum. Arnaldus Pontacus Vafa-
tenfis epifeopus, q u i, ut diximus , anno M DC IV . ( hiennio ante Scali-
gerum^'edidit Chronica Eufebio-Hieronymianum ac Profperi juxta edicio-
nem Bafîleenfem anni M D X X IX . ,coIIatam diîigentiftime cura ofto aliis
hbris impreffis & MSS. viginti 6c o£to; variantes fingulorutn in Notis 6c
obfervationibus fuis recenfuit. E x his MSS. libris nonnulfos oh antiqui-
tatem maxirne commendat in Apparatu fuor,' ne Aurelianenfem , qui ex
appofita tempotis nota feriptus videcur jam inde ab anno io c x x ix ., AI-
eobaeienfem, Puteanu m , alios : 6c tarnen ea , de quibus agimus, addi-
tamenta in quattuor tantum invenit, de quorum antiqaitaee nihil ha-
buit quod leôorem præmoneret :: fed ipfum audire præftat in Nota ad
j-Ilum tituhim , Exordium libri : Qua fubfequuntur, inquic, ufque ad Regun*
fériés &c. pag. i f l faut in împreffis prater So. ( fei licet Chronicu m i mpref-
flim Lutetiae anno cioiolxxxvii. a Michaele Sonnio ) ; quin- ahfunt & ab
omnibus noflris Chirogr aphis , prater F abricianum, Lodonenfe , fecundum
tort i um Vatic amtm , licet in illis -multis locis mutila, ut fuo quaque loco■ demons
firabimus. E d vero omnia qua incipiunt a Regum feries <&c. ufque ad ini-
Hum Chronici, Primus omni A fia, exeluduntur ab omnibus membranaceis pra*
ter ttrtium Vathanum. Hæc Pontacus, qui pergit eadem Nota in utram*
que partem difputare de eorum dvfcvrîct : i ta tarnen, ut quæ pro illis
srfferc- argumenta , infirma admodum fine,6c longe infra alla quæ contrat
Ttaque , ne quid diftimulemus , nos heic priora ilia , licet alieuo loco, ipfius
vçibis commemorabimus, fecunda in op-portnniorem locum , Feilicet numv
1 4 . , rejicimus. Won défunt tarnen , rnquft, ratio nés , qui bu s germon a e jfe vu
d’eantur : turn quia Eufebius ait fe in priore îib-ro yfeu quod magïs urget, libelle
( fie enim nonnulli M.SS. ) qiiamdam materiam futuro operr omnium regu
m nomina prænotalfe ; Chaldæorum , Affyriorum , &c. ufque ad Lati-
norum,qui porte a Ronrani nuncupati funt : qua-omni a illis optime conveniunt
(' nos tarnen contrarium adftruimus, præcipue num. 1$ . ) tum quia fub
finem hujus Exordii pollîcetur , quod prajlai in Chronico : modo autem ad annum
Abraæ annum ad annum comparabimus ( fed hæc feribere etiam
facile potuit arque adeo fcriprtt, quicumque Eufebii perfonam- ementirt
fibi propofuerat )T. F ac it ad hac Marcellini Comitis tejiimonium qui........ .
( fed hoc jam fatiy fuperque a nobis eft refutatum argumentum ) . Hi$
adde- quod' cum Bed'a , Ado & dlii plerique citent hoc Chronica• , vocant libros
Chronicorum yfeu Teirrporum :at fublato, hoc Exordio cum Regum ferier
non nifi uni eus did poteût ., Hoc poftremum- argumentum attingit Pontacus.
eus etiam in Apparatu > quo loco exponit quibus nominibus Chronicum
Eufebii fuerit laudatum : Aliis ( inquit ibi ) libri Chronicorum, ut Be-
d a y Adoni. cur autem potius lib ri, quam liber, vide qua diximus pag. 224.
C D. : eam nimirum Notam indicans . Sed Adonis verba aliquot jam protu*
limus num. 1 1 . , tum Bedae fuo loco producemus, ex quibus quidem appa-
ret dixifte eos in Chronicis, 6c juxta Chronica eademi quod 6c ab Augufti*
no 6c aliis ab ipfo Pontaco in Apparatu Iaudatis, eleganter fartum e ft.fin
autem iidem feriptores alibi, aut aüi > libros, d ixerunt, non librum Chronicorum;
reponi poflit Chronicum Hieronymianum ex duabus partibus >
feu mavis libris conftare , quorum pofterior fit ipfa Kieronymi continuatio.
fed de his fatis. Ut in viam redeamus : alter tertis,æque fide dignififimus,
Scaliger , cum multos fe evolvilfe libros antiquos hujus Chronici tradat,
quo loco agit de artificio quo erat difpofitum, eofque multum inter fe
diverfos ; tarnen, ut fupra num. 7.. vidimus, unum invenit quem Frehe-
rianum 6c fane luculèntum 4$ optima nota vo c a t,in quo ea additamenta ha-
berentur : in quibus tarnen ipfis non levis momenti acceflio occurrit, five
interpolatio, præcipue ubi anni ab Adam ad diluvium computantur pri«
mum juxta calculum feptuaginta Interprecum , tum etiam juxta textual
hebraicum. huic libro fimilem , fed mutilum , habuifle Ponracum ex
ejus Notis apparet . E x his itaque omnibus ipfe per te judices velim ,
L e fto r , quid de antiguitate harum Additionum ftatuendum fit: 6c num
eas Marcellinum in fuo codice habuiffe verifimile fit , quæ ab omnibus
antiquioribus, ac in plerifque etiam minus aotiquis defiderantur. quantum
ego judico, cum nec S. Hieronymus aliud præter quam Chronicum
cum Pro logo fit interpretatus, nec additiones illæ ab antiquis feriptori-
bus iaudatæ, aut veteribus libris infertæ appareant; eas paucis ab hinc
iæculis ab impoftore aliquo Hieronymiano Chronico affiftas ; ex parte
quidem ex aliis Chronicis, fed potHBmum ex facro Genefeos libro com-
pilatas crediderim . Non levia fane indicia funt , quifquis hæc finxit ,
græcani verfionem, feu potius latinam ex ilia exprertam præ ocijlis habuifle
, etiam fi in annis ab Adam ad diluvium hebraici textus compu-
tum fequatur. Utrum vero leélio codicis Frèheriani, an vulgaris, fince-
rior fit habenda , æque mihi eft incertum atque fed fi conjerturis
dandum eft aljquid, fubit opinari neutrara leclionem pritnigeniam efle,
6c ab ipfa primi impoftoris m an u ,fed utramque ab aliis ejtîfdeiti furfuris
hominibus fuifle interpolatam , vulgarem autem imprimis. Cedo , inquies,
hujus tuæ conjefturæ caulfas. eccas. Primum, ut ante innuimus, nomina
aliquot propria ex græci textus pronuntiatione efferiïntury tit eft il-
lud G a id a d , qui fait Cain nepos, quemque nos di ci mils eX Hieronymi
verfione I r a d : fecundo, quamquam in vtilgata le â ion e , ab Adamo ad
diluvium, anni quo quifque filios fuftepit, juxta Hebræos tantum com-
putentur , ubi tarnen primæ illius ætatis fpatium orane coîrigiÊuf ,a Græco-
nim calculo initium fit , his verbis: Ab Adam ufque ad diluvium änni fünf.
M M Ç C X L I I ; tum adiicitur : fecundum Hebraofum mtmerum ,• anni
M D C L V I . : tertio, a diltivio ufque ad Abraham', pofthabifa' in utraque^
tum vulgari rum Freberiana , leftione fqnamvis hie codex ,u t diximus , irt
priori ilia ufque ad diluvium æcate’ , ann'osquibus genuerunt Patriarchas^
juxta iitrumque calculum r græcum primitm , fum hebrættm , recenfeat) he*
hræi textus & computi ratione,pari confenfu generati onibus fingulis re*
cenfitis juxta rove L X X . tantum , démuni eoncludicur ; Ab anno diluvii ttf
w