rior atque inexpugnabilis erat) adiri fubjedla non poterarit,
crebris eruptionibus prohibentibus. Adverfum hos Judas vali-
difFimam fuorum aciem objecit: . ita opus facra; «dis, cura-
tum, templumque rauro circumdatum, conftitutique qui per-
petuum pr«fidium armati agitarent. At Lyfias multiplicato 5
exercitu in Judatam regreffus, rurfura vincitur , magna clade
exercitus & auxiliorum, quae ei a civitatibus mifla in bellum
confpiraverant. Interea Antiochus, quem in Perfidem profe-
dlum fupra memoravimus, oppidum Elymum regionis illius
opulentiflimum, fanumque ibi fitum multo auro refertum 10
diripere conatus; confiuente undique ad defenfionem loci mul-
titudine fugatus , infuper nuntium aceepit, res vel a Lyfia,
vel a Lyßmacbo improfpere geftas. ita ex maerore animi
corporis
ras id contranum eff, quae faspe rn-
itam narrationem contintiare confue-
vic paftpofitis iis quae interea acci-
derunt * Sane i r . Maehab. x. 10#
& feqq. pleraque ex iis qu« i . Machab
» narrantur Tub. Eupatore can-
tigiflfe aperte traduntur.
6 in Judaam ) Uti attigimus in
fuperiori nota, non in Judaam , fed
in Galtlosam impetus idle hoiUum
ernpit .
7 a civitatibus miffa in bellum
confpiraverant } Verbum confpiraverant
non ad auxitia, fed ad civita-
tes viderttr efle referendum.’ itaquG
fupplendum eflfet qua : qua in helium
confpiraverant. Por,ro eivitates
ifhs ex *• Maehab- v. i$ . fuerunt
potiffimum Ptolemais, Tyrus Sc Sr-
don •
f oppidum Elymum )• Elimum apud
Gifelinum Sc Vorftitim ; fed legem
dum forte oppidum Elymaum.
10 fanumque ibi fitum ) quod V e nen
fuifle dicatum. feribit Appianus,
Dianas Polybius & Diodorus , quos
fequuti Jofephu-s Sc Hieronymus ,
Comm, in x i . Dan. Aliqai, ut Ju-
ftinus & Strabo, au&ores funt An-
tiochumMagnum hujus patrem tern-
plum Jo if is , feu Bell apud EJymaeos
itidem fpolrare aggreffum irrito fibi-
que exitiali conacu ►
* 1 confiuente ) Sed rnieio- excidifie
videtur .* fed confiuente .
1 a vel a Lyfia vel a L y fimacho }
Sigonius, eui fa vent Drufius& Vor-
ftius , notavit verba ilia vel a Lyfi-
macbo expungenda eife , utpote ab
inepto. ■
5 opus facra a d is cur at um J E x
Jibris Machabæorum Sc Jofepho liquet
templum reftitutum, ejufque al-
tare dedicatum vigefima quinta die
menfis noni, qui dicebatur Casleu,
Sc Decernbri maxima ex parte te-
fpondebat : cujus rei memoria annua
in pofterum pera&i ( cujus mentio
eft Joann, x. 2 2 .) juxta legem a Juda
Mschabæo ex Judæorum confen-
fu tune feitam.
5 At Lyfias ) Sigonrus r Lyfias
poflquam femel viftus receffit Anrio-
ebiam , e le gît quidem milites , ut mul-
tiplicatis eis rùrfum veniret in J u -
daam : verum venijje non dicitur ne-
que ab au3 ore lïbri Macbabaorum,
ne que a Jofepho: Sc cetera. Severus
tarnen ex 1 . Maehab. rv . J 5 . 8c ex
verfia 25. capitis fequentis collegrt,
nee, ut puto , perperam , exped'itro-
nem illam quæ i l fecundo ex iau-
datis textibus refertur, Lyfiæ confi-
lio fLifceptam & eoprfs , prorndeque
earn ipfam eife quæ priori in loco
a Lyfia ipfo parabatur . Sane in
laudato verfa r j . cap. v. dreitur
Tantum , ex Ptolemaida, T yro & Si-
done profeftos ho-ftes in Galilæam
irruptronem fecr/Fe * ceterum relin-
quitur locus conjicierrdi has copias
eafdem effe, quay fuperiori capite a
L y fia contra Judæos rnftrudlas legr-
mus. Sed opera? pretrum eft obfer-
vare Prrdarum Sc alios ex recentio^
ribus hæc Sc alia milita quæ capite
y. lib* r* Maehabseorum narrantur ,
ad Antiochr Eupatorrs, Epiphanis fr-
l i i , tempora referre » neqae Scriptucorporis
morbo incubuit. fed cum internis doloribus angere-
tur , reminifeens malorum quibus populum Dei vexaverat,
merito fibi ilia accidiffe confitebatur. deinde poft paucos dies
moritur, cum regnaflet annos undecim. Antiocho filio regnum
reliquit, cui Eupator nomen fuit. Ea tempeftate Judas Sy-
ros in arce pofitos obfidebat: qui cum fame atque inopia affi-
cerentur, miffis ad regem nuntiis præfidium implorant. ita
Eupator cum centum millibus & equitum viginti millibus
fuis fubfidio venit, præeuntibus aciem cum ingenti terrore e-
lephantis. Turn Judas laxata obfidione régi obviam tendit
primoinepto
aliquo gloflatore addita. Ego
malim legere vel a Lyfia v :l a Lyfia
ducibus : nam ficuti i| Maehab. vr.
€. Lyfia fit mentio, ita u . Maehab.
ix . 3. "Kicanor Timotheus nomi-
nantur; utrumque autem locum jun-
xerit fortafle Severus, eo pa&o feri-
bens • Interim tarnen . illud Lyßmacbo
, ut omnino mendofum, alia ex-
primendüm curavimus charadlerum
fpecie.
1 corporis morbo incubuit ) Sic
lib* 1 . cap. Li. Ezecbias ager corpore
morbo incubuerat. Eft autem ab in-
cubo •
1 internis doloribus ) 1 1 . Maehab.
ix . 5. Apprebendit eum dolor dirus
vifee rum , amara internorum. tortnenta
.
3 merito fibi ilia accidiffe ) Haec
Antiochi confeflio ad extremos i-
pfius vitae dies referenda eft, cum jam
ex curru prolapfi quotidie ingrave-
feeret morbus . Hue etiam referto
quod fubditur, ipfum pofi paucos dies
mortuum; nam aegrotafle per dies
vnultos dicitur r. Maehab. v i . 9.
4 annos undecim ) Ita pari con-
fenfu feriptores: proinde fi 1. Maehab.
I.ii. habetur eum regnare ccepifie anno
.Graecorum cx x xvn .,cap ite vero v i.
ifi. mortem obiifte anno c x l i x . , di-
ccndum eft initium regnandi ad anni
exitum, mortem autem ad initium
efle referendam .• fecus duodecim Sc
co amplius annos regnaftet.
4 Antiocho filio ) Puero novenni,
quem Lyfias mortuo patre regem fa-
lutavit, & Eupatora nominavit.
5 Ea tempeftate ) E x 1 . Maehab.
iv . ip. & 20 . Sed h » c , ut infra
notabimus , ad tempus aliud fpe-
d a n t.
8 cum centum millibus ) Drufius
Sc Vorftius monent excidifle vocem
peditum. verum ea vox nec omnino
neceftaria videtur.* nam ex iis quas
ftatim fequuntur , equitum viginti
millibus , fatis apparet pedites hoc
majori numéro indicatos. Sed quod.
magis obfervatu dignum, duas Eu-
patoris in Judæam expeditiones eo-
dem anno, primam vere , alteram
autumno ineunte fadas, Severus pro
una eademque habuit. Prima refer-
tur 1 1 . Machab. x r . 2 ., Sc confta-
bat Ixxx. millibus peditum, cum u-
niverfo equitatu ( cujus tarnen nume-
rus non refertur ) Sc Ix x x . elephan-
tis : altera, de qua 1 . Maehab. v r .
30 ., centum millibus peditum, x x .
equitum, Sc ejephantis x x x i i . Hujus
quoque meminit 1 i.Machab.xm.,
fed non omnino convenic militum.
numerus & elephantorum. Vide Interprètes
»
j 9 cum ingenti terrore elephantis )
Vegetius Üb. 1 1 1 . cap. 24. Elephan-
ti in praliis magnitudine corporum,
barritus horrore , forma ipfius novi-
täte homines equofque conturbant .
Lucretius Iib. v. ver. 1 3 0 1 .& feqq.
Inde boves lue as tur rit0 corpore,
tatros,
Anguimanosybelli docuerunt vul-
nera Pani
Suff er re , fa magnas Mar tis t urbare
catervas .
10 Ju d a s laxata obfidione ) Hæc
<üd fecundam Eupatoris expeditionem
referto ex 1 . Machab. vi»