mitis, & tam Cxterisquam domefticis niotibus compreffis,florentifll
mum regnum in pace habebat. Turn eura fubira eupido inceffit ad
metiendas imperii vires, populum cenfere. ita a Joab militia; magi-
ftro decies centena & trecenta civium millia dinumerata. Hujus eum
fadH mox piguit pcenituitque,veniam a Domino petens, cur in id animos
extulifletjut regni fui potentiam ex fuorum potius multitudine quam 5
ex favore divino a:flimaret. Itaque miflus ad eum angelus , trinam ei
poenam denuntjat ,datque arbitrium unameiigendi .fedpropofita triennii
4 decies centena (y trecenta civium
millia) Ita nimirum colligiturex n. Reg.
xxiv* 9 ., ubi juxta Hebraeorum textum
& omnes interpretes ex Ifrael oftingenta
millia, ex tribu Juda quingenta millia
fugnaterum cenfa- referuntur : ( nam quod
Theodotionem pro oftingentis nongen ta,
pro quingentis quadringenta pofuilfe in
Hexaplis notatur, nobis perinde eft . )
Ingens fane numerus bellatorum , ex quo
confequitur omnes utriufque fexus & ae-
tatis Judasos ad quinquaginta fere aut
eo amplius centena millia perveniffe *
attamen i* Paralip, xxr. hie cenfus mi-
rum quantum excrefcit. Multi autem
multa commenti funt,ut utrumque textum
conciliarentjfed irrito,ut videtur,
conatu : nam quo major numerus ftatui-
tu r , eo magis fidem omnem fuperat, in
ilia tarn angufta regione immenfum il-
l-um accolarum numerum degere atque
ali potuifte. Praeftat itaque credere feri-
barum culpa aut negligentia Paralipo-
menon textum corruptum in notis nu-
meralibus, quibus olim facroriim libro-
rum feriptores creduntur ufi . ita Cal-
metus. vide etiam ex Heterodoxis Lu-
dovicumCapellum Criticae facrae lib. i.
cap. x. num. ïx-, immo toto fere eo capi-
te , ubi de numerorum ex variis Seriptu-
rae locis inter fe collatorum diverfitate
d ifp u ta t,& Ciericum in commentario;
qui tarnen de utriufque calculi fide fufpi-
cionem movet.
5 veniam a Domino petens ) Merito
Vorftius & Clericus notarunt participium
cafus redti petens cum proxime
antecedenti eum piguit non congruere.
Simile huic eft quod fupra cap. i. vidimus
: Vifum eft mibi---- locuturus . Sed
de his videnda Ars critica ejufdem Clerici
parte a. fe<ft. i. cap. x , ad quam i-
pfe leflorem amandat.
5 cur in id animos ext.) Hoc eodem
fibre cap. xliv. Achab verbis Dei a'prophet
a increpittis, cur abufus divino munere
) hofti fibi tradito pepercijfet : turn
lib. ii. cap. xy. Holofernes ira accenfus,
......... putaretur; denique Tomo i.
Dial. U caj>. x. vitgis utrumque compe-
jcu it , multum ob)urgatos, cur ip fi. ^ . . .
prodidiftent. Hæc adverfus Vorftii no-
tam , qui monuit legendum omnino quod
in id animos extuliftet, ut Sjgonius monuit:
quibus adde quae cap. x xxv. pag.
59. notavimus.
5 animos extulijjee, ut , &c. ) Hæc
Ambrolii , Auguftini omniumque fere
lnterpremm fen ten tia eft, in eo peccaf-
le David faftu, ambitione, eiatione a-
mnn. ahorfum tamen id fa&um àccepit
Jolephus, quern fequuntur Abulenfis ,
Cajetanus & alii * nimirum in eo David
deliquifle ftatuunt.quod in hoc cenfu ne-
glecta ab eo fuerit lex Exod. x x x . 12.
qua juberi putant.ut in cenfu quifquè
perloivat dimidium iiclum . verum non
ea lex eft, qua in perpetuum cautum
.fuenc, ut in quolibet cenfu peragendo
ea Pe<; li n 1 a folveretur; fed ideo cenfus
turn Moyfi imperatus, ut quilibet ad
labernacuti conftrutHonem conferret
Jymboiam . nec fane ullo in loco hoc
Deus Davidi peccatum exprobravit, aut
David fibi; fed haud obfeure aliud de
quo Sevetus.
7 MiJJus ad eum angelus ) Gad pro-
pheta , non angelus. Vorftius Gad ita
vocatnm ait a Severo, quod ƒcivet pro~
phetas quoque in fac.rij litterit D'Sllbo
ùyytMs, ideft nuntioj , Dei puta ad bo-
nunej ,adpellari.Dixittet faltem Gad angelus.
Ego memoria potius iapfum cre-
diderim in eo ,u t angelum de quo'mox,
optionem hane Davididediffe fignificare
voluerit-
* triennii fame ) Ita l x x . , ut & he-
bræus codex i. Paralip. x xi. 1 2 ., qui
contra hoc loco feptem annos famis indicat,
eui concordat & Jofephtis. Con-
ciliationes varias comminifeuntur interpretes;
fed verofimiliimum videtur, in
henii
fame, trium raenfiam fnga , morte tridui ; fugam & famem
deteftatus , mortem elegit : momentoque temporis tx x millia vi-
rorirm interiere. Turn David videns angelum , cujus dextera po-
pulus profternebatur , veniam precari, feque unum pro omnibus
5 poenæ objicere : fe dignum exitio , quia tpfe peccaffet . Ita aver-
fum plebis fupplicium. David in loco, in quo angelum vide rat a-
ram Domino ftatuit . Mox annis & morbo infradlior , Salomonent
filium, ex BerfabeeUriæuxore fufceptum,fucceflbrem regni conftituir.
Is regali unguento per Sadoc facerdotem unUus , patre adhuc incoluhi
ol imper notas ftcripti, ut & apud gent es
alias ; .ÿn bine faciiis mutâtio. Sane inter
litteras 1 & quarum prior feptenr, a ltera
très notât, admodum facflis iir feri*
ptura præTertjm minutiore confufio-»
Quod LxxJeflionem præterea confirmât,
eft numerus trium menfium exfifii, &
trium dierum peftilentiæ : »am pro pce-
næ gravitate gradatio fit ab annis ad
menfes , a menfibus ad dies-, 1ervato- ta-
men ubique ternarronuméro . addit Cîe-
ricus feptem aniTOru-m . famem poenam
elfe multo refiquis atrociorem . Præter
jam- 1'audatos confer Ludovicum Capel-
lum in Critica Sacra, & Samuelem Bo-
charturti, & Calmecumv
1 trium menfium fuga ) fcilicet exfilio•,
Sic Virgilius: 2$ os patriam fttgimus . eft
ex græco çiivyav 9 8c ç>t*y,î. ,
i morte tridui) Planum eft mortem
hic elfe peftem ; fequiturque lxx^ qui pa-
J"iter utuntur voce. ^Uvxtos •
i fugam fa famem deteftatus ^mortem
tie git ) Si hebraeum & Vulgatam atten-
damus, id unum David deprecatur, ne
in manus hominum incidat, fcilicet fugam
ab hoftibus fuis: ceteïum feu fa me
, feu pefte puniri debeat, Deo com-
rnittît. At lxxv addunt eum^ fibi peftem1
elegîfte ; cujus rationem hanc tradit Jo-
fephus : quod^ famis & hoftîum irtcom-
nioda facile ipfe tolerare &- evaderè pof-
iet , has poenas refpuît ; efegit autem pe-
^ c u j u s diferimen asque fibi ac
iubditis fubeundum efifet . quam interpre-
tationem fequuntur plerique ex Patribus-
Ceterum pro deteftatus forte legendum'
deprecatus .
i momentoque Femporh ) Non confen-
"tiunt interpretes quamdiu duraverit hæc
(.quibus concordat Jofephus,
Chaldæus paraphraftes, Syriacus 8c
Arabs) a mane ad prandii .tempus,. feu-
, £ulpici i S evert Tom. IL.
léx lére hararum Ipatio'eam ftragenr con--
cludunt : «Vo irpoidev ieos wpets cèpfcov- *
Hanc fententiam fequutus certe Seye»
rus , 8c mulri ex antiquis Patribus
Vulgata juxta hebraeum habetr de mane:
ufque ad tempus conftitutum . qua&ftio
autem eft , quodnam fit illud tempus
conftitutum, *7 ^ 7 0 Try. Böchartus vel’
meridianun* tempus , vet vefpertinum1
efte alïerit y led vefpertinunv potius y
cum circa diei horam- nonam* conveni-
ret populus ad publicas preces: ita fere-
VataMus &al-ii^Sed hoe Toftatusaliique--
mag no numero,quos inter Clericus & C a l-
metus, de triduo jam Davidi a Deo con-
ftituto' iotellfgunt.fhuic tarnen- lenten-tiao
illud aperte refragatur, quod Scriptural
dreit, Deum repreftifle cladenv illam di-
cendo S u jfc it: quod fane faflunv, ante-
q.uam triduüm iflud impleretur. non er-
&o d-ura^vit ufque ad prasftitutum- antea
tempus, quod erat integri tridui . Tum-
matutinum 8c conftitutum tempus ad eum*-
dem diem debet refêrri, ut fufe Bbchartus-
oftendit, Rabbinorum etiam: auctoritate
fukus y quamvis inter eos non conveniat
qua parte diei tempus T^IO impleatur*.
Praeftat kaque l x x . interpretationem , ut-
pote antiquiffimam-, multorumque turn
veterum turn recentiorunv Hebraeorutn?
au<ftorrtate- fültam fequi, quaeque magiV
Dei mifericordiam commemiat, & obfcu-
rum verbum hebraicum illuftrat.
2, LX X millia• virorum interiere) Men-
dofe Lipfienfis editio interir'e , ceteris»'
reclamantiSus
qftque unum pro omnibus y Ita MS> liber
| quomodo legendum conjecit jam1
pridem Drufius , approbantibus Hornio»
8c Vorfti-o - antea erat feque irivunv
P- . . .
6 in loco• in quo angelum vidérat r
ar am ft.) In area-nimirum Areunac, a~
liter Ornam Jebufaei,ubi poftea templunu
a- Salomöne fnit exaedificatum ^
i