E t fuit flatux faits? Certe fal heic exprimitur nan ut fymbohim tantum
rei perfeveraturas, fed ut perfeveranti* ipfius cauffa ,a c veluti materia
ftatuat . Attamen Clericus in laudata Diffère. ita ex præmiflïs per-
peram ratiocinatur : Sal antem stermtatis fymbolum effe videtur , quiet qua
faliuutur jimarrupta in multos annos fervantur : unde fortafle faBum eft, ut
longijjimo tempori defcribendo ea vox adbibetetur. Qua fignifieatb ft bit ad-
mittatur , uxor Loti in perpetuum manfijfe in Sodomitico agro, feu dlic diri-
guiffe, neque umquam rcverfa intelligetur. Atqui fi id fibi voluiffet Moyfes,
non obfcuris adeo verbis, & longe petitis ænigmatibus fuiifet ufus ; fed
palam aperteque dixiffet, periifTe ibidem mnlierercr. Quamquam , ut
fupra a me diâitm e ft, non opus ei fuerat y ut id declararet, quod ex
Hiftoria contextu manifcfte colligi pocerat. Longe aliud itaque, quant
quod'Clericus perfuadere fibi aliifque concendit, declarare voluit facer
Scriptor, quum narrato mulieris a fuo viro difceffu, fubdidic ftatim,
E t fuit ft at ua falls', metamorphofin nempe inulitatam & portentofam y
qua cadaver mulieris repente, quail fale conditum , obriguerit,Sc in ea
forma confpicuum in longnm tern-pus perdurant. Ita quidem Moyfis
verba in obvio & licterali fenfu accepta lonant: ita ea intellexerunc
antiqui omnes Hebrai ChriftianiqueScriptoresr. quare nodum,ut ajuirc,
in fcirpo quærit, Sc in meridiana luce caecutit, quifquis ea in alium ,
improprium ilium Sc aoigmaticum , fenfum detorquec,
a i. Yerum isClerici fcopus fuie,ea praseipwa cura,ne metamorpho-
fis admittatur : quare poftquam in offltres fe fe partes convertit, ut vo-
cibus illis a ’ x j & nbD varias & inter fe rnuleum diverfas fignificationes
fubeffe perfuaderet, quarum tamen plerafque explofimusj ita demunj
concludit: Jgitur nihil efl in verbis Mo fis , quod ms eo aeceffario addutat ,
M flatuendum fit inufitatam cvenijfe metamorphofin, ut fenfum hoc in locts.tdt-
juem inveniamus ; quo tamen deveniendum non videtur, nifi is folus , verbo-
rum ejus pet eft at em diligenter inquirentibus , fe fe offerat fe«f«s.'0 pradararrt
& Clerico dignam fencentiam! Nempe ,quociefcunrque in Scripturis oc-
currit aliquid quod prodigii a Deo pacrari non obfeuram fpeciem pr»-
fe fe ra t ,.& pro vero miraculo juxta communem interpretum fenfum re-
putetur Jomnes nobis intendendæ erunt ingenii vires, verborum propri®
fignificaeiones rejiciend®, eorumque loco impropri® St fvmbo'Fica,- ne
dicam commentiti®, fubftituend®, textus denique iple perturbanduS
eric Sc refingendus, ire illud pro miraculo deinceps habearur. Equiderrt
fi hac via gtafFandnur e ft, aSum erit de omnibus fere ffliracirlis; neque
enim ullum facile reperietur , quod eo pa£to ad natura leges, Sc in or-
dinem rerum vulgarium revocari non poffic . Nihil e fl, inqtrit, quod nos
to neceffario addutat, ut flatuendum fit inufitatam evemjfe metamorphofin ,
At prater obvium verborum fenfum, a quo non nifi graviffimrs de catif-
fis recedere nobis lic e t, Sc prater confenfum omnium interpretum St
Patrum, a quo teroere recedere in hujufmodi gravifflmis quæftionibus
nutlo paflo licet} eft præterea apertiftimum teftimonium Auftoris libri
Sapienli®, de quo poftea agemus.
. 23. Sed jnvat ftatim producere qua Hie fubinde Differtacloni fiia infpergit
malediâa Sc mendacia ad elevandam antiquiffimorum Patrum in
hac Sc hujufmodi quæftionibus au&oritafem. Ju da i (ita fere initio feri-
bit ) gens amore miraculorum ita percita , ut non contenta veris, innumera a-
lia mirabiliora flux erit, de quitus filent Seriptores Sacri, Chriflianis hac
in
I» re praiverunt. Hi ergo cacos duces nimis incaute fequuti, cxiflimarunt pofl
Judtcos Loti uxorem in flatuam falindm mutatam; cum tamen ex verbis Mo-
fis tam mira metamorphafis certo eolligi pojfe non videatur. Sed fufius de his
^git numéro I V. Verum , inquic, oppmmr nobis veterum Judaorum & Chri-
flianotum auBoritas , quorum aliquot ioea , prater ea qua attulimus, ne data
& £ * fubtieuijfe videamur, ptofereinus. E t infra. At teftimohiis hifee aliud
nihil dflenditur, nifi'ijudaos, & Chriflianos vetcres metamorphofin uxoris Lott
credidijft, quod non negamus ,* earn a nôbis admitti oportere propterca non
fequitur, quia non aliunde Mam opinionem Vet ere s ban fera nt, quant ex perpe-
ram intelleftis Mofis verbify non vero ex ejuf flat ace confpefht ynt poftea often-
dem itsC um in interpret atione verborum Mofis pot uerint falii y ft cut in mult i f
aliis; in eorumyboc in negotio, auftoritate acquicfcere necejfe non habemus. Cer-
te quicumque pojf unt banc in rem proferri, it illis temporibus vixere, quibus
»#//*? cert a monument a exftabant} unde melius pojfent rei veritatem 5 quam nos
bodic y cognofcere, prater Mofis Hiftoriam. Neque in L X X . Intt. aliifque qui
eos fequuti funt y ea fuit lingua Hebraa cognitio, ut fupra error! s ale am in e-
varrando Mofe pofiti efient, quod multis Commentarii noflri locis oftendimus •
Recentiorum multo minor eft auHoritas . cum manifeftum fit majoribus prafidiisy
ad enarrandam S cripturam } quam nos y inftruHos non fui fie . Denique numeri
contradicentium nulla ratio bic baberi debet, quia poft L X X . Intt. videntur
qinnes y re neqitaquam expenf %, quod in iis legerant repetiifie. Quod unus
dixit y ut ille ait y credunt omnes dijudicat nemo. Igitur fola ejus y qui
pr,inceps fententia fuit y fi rem ferio expendamus y nurnerari débet auHoritas ,*
qua fi gravijfima non eft, quod nos ofténdifie fperamtts, nihil eft cur rem pro
camperta babeamus. Hæc iJJe , ut utriufque tum Judaicæ , turn Chriftianæ
EccJefiæ confenfionem infirmet, & in re graviffiena, cujufmodi eft recta
Scripture interpretatio in iis quæ fi non refta ad dogma fidei, ac
fa Item oblique referuntur, éludât judicium: quo demum fibi viam fter-
nat ad povam fuam interpretatiônem obtrudendam.
24. Sed quam temere ab eo hæc di£ta fun t, ita facile refelli poflunt.
Judæorum gentem primum craducit, utpote amore miraculorum itapcrcit-anty
m non contenta veris > innumera alia & mirabiliora finxerit : quafi vero heic
agacur de Judæis fequioris ætatis , qui in Deum Chrifiumque ejus rebelle
s , & Tpiritu erroris abrepti, abfurda multa finxerunt, aut ab aliis fi-
£ta c^ediderunt ; ita ut ex horum indole- judicandum fit de antiquis ïllis,
qui norente adhucSynagoga vixerunt, Quorfum hæc evafura fint,nemo
non videt. Si ejufmodi fuerunt i l l i , quibus acceptutn referimus V. T .
codicem; quæcumque ibidem referuntur miracula , in fufpitionem falfi-
tatis cadept, Atqui hic idem codex fæpius eos a Deo reprehenfos ex-
hibet, quod fidem miraculis ssgre adhiberent. Pergit ilie Chriftianos
traducens, quod cacos illos duces nimis incaute fequuti fin t . At neque illi
cæci in eo duces fuerunt, neque eos hi incaute funt fequuti : fed u-
trisque , & potiffimum Chrifiianis, præfto fuit fupremi Numinis gracia,
quæ eis verum & legitimum Scripturarum fenfum aperuit, neque in hu-
jpfmodi rebus errare fi vit umquam, neque porro finet. Quare cum Clericus
negare. non audeat, neque ulla pa£to poflic ,tum Judaos tucnCbri-
ftianos veteres, feu. unanimem utriufque Ecclefias confenfum, metamor-
pboftn uxoris Loti credidïfie, omnino fequitur , quidquid ipfe fecus fta-
tuat, earn a nobis quoque admitti oportere. Sequitur etiam falfa elfe & abfurda
quæ idem fubnc-âit, nempe metamorphofin illam pendere ex mah