X V I I I . P R Æ F A T I O,
Recenfentur or dine pracipua Chronicorum Sever'i ediiiones: ac primum
de Bafileenfi omnium principe , a Mattbia Flacio Illyrico curât a an. 15 56 .
12 . Nun c , quoniam utcumque præftiti, quod primo loco polli-
■ citus fum , nempe ut exponerem occafionem, ticulutn & tempus con-
fcripti a Severo operis; ad alcerum Præfationis noftræ caput tranfea-
rousjin quo nobis propofuimus de iis age re,qui poft renatas demuta
litteras in edendis & illuftrandis hifce Chronicis operam fuam con-
tulerunt. Equidem non dubito fore plerofque, qui flatim judicent,
Eoc argumentum minus per le neceflarium, nec fatis dignum effe cui
nos data opera immorem'ur , quum a multis jam pertraftatum fue rit,
præfertim a Jo. Alberto Fabricio , a Du-pinio, Caveo, aliifque hujuf-
modi Scriptoribus, & noviflîme ab illis doftis Monacis ,qui Hiftoriam
Litterariam Galliæ gallico idiomate confcripferunt; v e rum ,fi hæc
noftra attente Jegerint, & cum illorum fcriptis comparaverint, com-
perient quidem nonnulla nobis neceflario attingenda fu ifle , quæ apud
alios etiam obvia fun tjn on idem tamen ac illis, propofitum fuifle, uc
nuda tantum editorum nomina,aut jejunam editionum enumerationem
contexeremus , fed ut de flngulis judicium noftrum interfereremus,
multaque adderemus, quæ illorum diligentiam effugerunt : adeoque
id fedulo curatum, ut utilitatem, quantum fieri poflet, cum novita-
te conjungeremus, Primum itaque animadvertendum eft , editiones,
quotquot ad hanc diem prodierunt, diverfis licet in locis & a com-
pluribus viris doclis procuratas, e x unico omnes exemplari, five ar-
chetypo, fuifle derivatas, fcilicet ex prima editione, quæ Bafileæ ty-
pis Ôporinianis excufa fuit an, M I3 L V I . , in forma, ut vocant,
oéïavi unius fo li i . Porro primam illam editionem deberi Matthiæ
Flacio Illyrico ( homini ut in Patrum fcriptis admodum verfato, &
erudito, ita Romanæ Ecclefiæ, a qua defciverat, maxime in fen fo ,&
apud ipfos fuos Lutherianos famofo ob pertinaciam in propugnandis
fuis privatis erroribus) a recentioribus pjerifque notatum fu it , quod
atuiquiores plerof^ac F4wcn"arquaics Iatuit, eo quod in nimcupatoria
epiftoia ^qûam infcripfit Nicolao Radzivilio magnati Polono, & Luthe-
rianorum patrono, ac fcriptis etiam edicts propugnatore ,nomen fuum
per figlaM. F . indicaverit tantum . Porro inde fa&um eft, ut a nonnul-
lis viris Catholicis, præfertim ab Antonio Godello Graflenfi epifco-
p o , ultra quam par fuiflct ea de caufla commendatus fu e rit, ut mo-
nuit Francifeus Vavaflor in quodam adverfus Godellum fcripto, his
verbis : Jjio ferme pafto, quamvis minus turpiter , utpote unus & priva-
tus , at que in caujfa leviore, clarijfimus fe fcriptor deceptum fenfit & do-
luit. Quum enim mirificis laudibus extulijfet eum qui primus perelegantes
Sulpicii Severi libres edidijfet in lucem, neque tbefaurum hune quem teneret
fejus ^invidijfet diutius litter at is ac dotlis ; eumque turn propter tantum be-
ne fi cium , turn maxime modejiia nomine fufpiceret, quod celajfet nomen,
litteras modo M. S F* adfcripfijfet ,* intelleHum efl pofierius, Mattbiam
Flacium ejfe ejufmodi hominem , non folum non modefinm, qui boc modeft'ue
caujfa non fecijfet, fed etiam impurum & nequam hoereticum, qui in Cen-
lurias Magdeburgenf?s tutti ta de fuo, non tacito nomine, contuliffet: ut di-
Bum noil et prapoflerus laudator, ô* eum borne, fed fa lfx , de altero vpinionis >
ridiyfâ
ridicüliC credulitatis f e j poeniteret. Ha&enus Vavaflor, ita ex ipfius po*
*iflimum Gôdelli-. fentenria feribens ; quare Mlurti immerito carpit Fa*-
bricius, Bib4 Lat. Jib. IV , C^p. I I I . num. VI. Nota b : u b i, quum Go-
delli aîucinationem indicaflet , ita pergit : Quod non ferens Vavajfor
bono mâ vir&gràvem dicam fcribit, #cVfi :nefcio quod patrajpet ïfcelJis,b<e-
•reticum impurum > ut vocat, ■<& nequam l&udando, &c. V cru ni , 1 1C ut mul-
ris aliis de cauflis cxfecranda fit a quovi^ Gatholico Flacii memoria-i lia*
bin dæ tamen fïint ei a v im doâis gratiæ , quod >hos. Severi H hellos ^
aliàque facræ antiquitatis monumentâ in pubÜcSni lucem pfoduxerit,*
quibus magna in reni publica m li-tterariam, £,cc^fi^fttc^mque
a-iam commoda profluxérunt :
< ’Quid' Fl'äcius ,. quid alii pdfi féqùuti ad 'G i f elintim tifi}u6 p itf edbttaa
Severt'Gbronho pràfltiërint > d Gijelino ipfo p*"*™ Tradif~uP. ’ ■
Ï3 . Ceterüm hanc principem! Severi Ghronicoium1 éditiotient:
lumma diligentia, fed fruftra ,requifivimus: minus tameö riibleftunv
ejus defiderium nobis efecit :fiimma Viôorls Gifelini in e ÿ conférén^
d ä ;i& deftrribènda accuratio. E x eodem autem aiiifque didicimus^
Flacium deferipfifle codicem quem dam Hildefienfem j feu H erde fia—
riuni.’ ira enim ille initiö fuarum Adnotationum, p'ag. 333,; T» ^aC!
fawte bifioria epitome nuU'is üfus fum jnanuferiptis libriiSi neqùè fcio ,■ qui* .
vel unius ufpiàm mentionem fecerit, pratèr ûnum M. F . , qui vir fane 0»
ptimus , et f i nomen fuum duabus tantum lit ieris défign at um nos ':ictiare i)ö~
luerii , elegantijjimum tarnen hune Hbellum holuit celàre : quem idem êx qua*
1dam celeberrima Saxonum civitatis Her défia bibliotheca 'érutum non dübiîb
quin optima fide exprejferit : ut indiïio funtVmenda tfonnulld y qua y uti tft
ipf° fuerunt apographo , ita citra ullam cafiigationem reproefentatà' ejfe de—
prehendo. Eum libellant Bafileoe primum • editum excuderunt deinde^ & alie*
nis prafationibus ornarunt , ParifienftS ) Colonicnfes -fô Romani ; nec defuity
qui eumdem Gallice loquentem in fcènam produoeret ï niMo tamen omnes vet
verbo de codrce Her défi ano, aut eo qui eum dem primus typis exprejfit
Quin immo, fi dits places , inventa s e fi * qui non fol um bond buic Ad. F i.
nuncupatoriam epifiplam pane ad verbum furriperet, fuaque henë long te de-
clam a tioni veluti emendicatum pannum affueret ; verum etiam Cbrifliano le-
ëtori perfuadere non fit veritus, fe facram banc bifioriam ( verbis ejufdem
ntar ) in publicum omnium Catbolicôrum commodum evulgate ex mediis an*~
tiquorum ftcculorum abditijfimis feriniis erutam. Sed valeat & ibivat per*
me Marrucinus ille Afinius. Nos igitur hoc Her défi anum exemplar y utpo-
te princeps atqué uni cum, hic omnibus modi s fequendum nobis propofuimus r
4$ . cum viderem a Petro Galefinio Fbeologo in eo ingeniofe recognofcendo y
itemque a Joanne Fileau J . C. in eo Gallice transferendo non malam opérant
ejfe pofit am ; operte etiam nojlrte ejfe du x i , utriufque recognitionem Cum prima
editione conferre , fà quid uterque præfiitijfet, fuo loco paucis in die are ;
qua opera fi aliis non magni çjfe momenti cenfebitur, nobis certe ill a videbi-
tur praclare conjiitijfe, fi vel in re levi ea fit fidei noflra argumentum non
levé. Ita Gifelinus paucis exhibet quid vel primus ed ito r, vel alii
poft fequuti, vel denique quid ipfc in illuftranda hac facræ hiftoriæ
epitome præftiterit, nos ejufdem infiftentes veftigiis nonnulla præter-
ea addemus.
C 2 Fufiusi