S E R . V I . u jy s ., affuturajn fperantes graciam D.ei, ut
D E PASS.. [llde ocbis pro.ve.niat devotio, und,e eft in-
D OMINI,. €-t a t a pr0.mj{fi0 , Copiprehenfus Chriftus
D.ominus a t u r b i s quas principes faeerdo-
Humana tum & dolores legis arnaaverant, ut im-
xnofinsm picret d ifaenfationenj % eojiibuit poteftamo
*'j * -tem f & beatum Apoftolum Petrum huma-
na adverfum irruentes animofirate tommo-
tum, gladio abftinerg prtecepit, Superfluum
cnim erat ut qui nol.ebat præfidio angeli-
.carum legionum juvari., vellet fe unius dir
Matt. 26. fcjpuli oppofitione defendi . Perpetraverit
53* licet ferox turba quod yoiuit , ,& de fee le
2 ris fui .exultarit 2 effeétu ; major tanken CQn>
prehenlt virtus , quam comprehendentium
• fuit , Judæorum* enim cq?cjtas . nihil obtir
nuit, nifi ut iua jmpißtate fe perderet »
' ; Chrifti vero patientia hoc egit, ut omne$
fua paffione falvärgt,
CAP. II. Perdufto autem Jesu ad Cajpham prinef-
Mattb.zö. facerdotum , quo fcrjbæ & omnis fa-
57‘ eerdotalis ördo convenerat , falfa adverfum
Ibid. <5j, Dominum teftimonia quærebantur j, fed inter
inconditas & diffonas voces hoc J e s u s ,
3 mirabjliter elegerat , 3 ut taçeret.. Caiphse
tarnen dicenti : Adjuro te per Deum vivum,
ut dicas nobis o fi tu cs Chriftus Filius Dci:
ita veraci ac provida auètoritate refpondit,
ut iifdem verbis & infidelium confcientias
4. 4 cæcaret, ,&ad credentium corda firnjaret , omiiem interrogationem éjus referens ,
Tu dixißi } addenique qupd fequitur : Vc-
rumtamen dico vobis, arnodo vide bit is filium
g hominis^fedentepi a dextris 5 virtutis Dei ,
& venicntcmin nubibus'/cali . Caiphas au-
Caiphae jem ad exaggerandam auditi fern»nis invi-
£ur0.r diam , feidif vefiimenta fua : & nefcie.ifs
jigm p e e t . jia(; fignifiçaret infania , faeerdotali fe
lîonore priva vit , Ubi eft ^ Caipha , rationale
pe^lqrri tqi ? ubi constinentiæ. cingu-
'.lum ? ubi fuperhumeraft viÿutum ? Myfti-
ço illo facratoque amiftu ipfe te fpolias ,
& propriis manibus pontifiqalia indumçnta
difeerpîs , phlitus præcepti illius , quod lege
ras de principe façerdotum : De capitç
Lev. 2 1, Juo çidarim non deponet , Û' veßimenta fua
J0* , 6 non difiumpet , Tu veto , a quo jam
alienabatur hæç dignités , ipfe tibi es executor
opprobrii ; & ad mànifeftandum finem
\ 7 veteris mftituti ^ 7 fade^m difi^uptio facer-r
\ .dotalern aufert ornatum, quæ mox & tem-r
pli dilcidit vélum.
C A P , I I I > Hinc jam , Dile£lilïimi, inter multipli-r
çatas illufiones nofte tranfafla, yin&um Je-:
1. E d iti tobibet. Emendavimus e x antiquilfimo
V a t. 3835. & ex Le&ionario S. Pe:ri , in quo
difpojitionem pro dUpenfationem.
2 Editi affeau.t Corre£lionem prxbuerunt duo
laudati cod ice s,
3 In MS. S. Perri ut taccndo vinceret.
4 Editi & aliquj codd. cad.eret . E x duobus
mecnoraiis MSSi correximus ; ca_caret autem refertqr
ad ilia I fa ix c . 6. v . 10. ^xcttcacor populi hu ju s .
5 In editis ante Queffi. defideratur yirtutis;..
6 Codex S. Petri non fcin le t .
7 Sequentia lupplevimus ex Le£Iionariis S. Pet
ri , & amiquiffimo V a t, jn quo altero folum leg
i tur av.ferret pro ayfert , in altero autem di-
Jcindit loco difeidit . Erat in vulgatis & aiji$
;M a g N n 216
fum Pilato præfidi tradiderunt . Principes SEr.
enim facerdotum & feniores populi hoc jPE
confilio rem eerebant :, u t ab aiHone fce-^®^^l.
leris .8 fui viaepentur immunes., -fubtrahen- 8
tes .opera manuum, & .9 exerentes tela lin- 9
guamm , . nolientes interficere , & clamantes’,
Cmctfige i crurifige , Quid hac fpecie
rel.igjonis injuftius ? quid haç clementiæ fi-
mulatjone crudelius ,? „Qua le g e , Judæi ,
quod vobis non. licet facere., licet velle ?
qua ratione quod „corpora polluit , .corda
pion loedit ? .Contaminari occifione ejus me-
fuitis .,. cujws fup,er vos fk. fuper filios ve-
ftros fundi fanguinem poftulaftis .. Si non fq an.ifai
tantum facinus yeftra impietas peragit ^
permittite Præfidem judicare quod fentit ^
Sfid.vbs etiam in ipfiim graves atque vio-
lenti, in id eum dçclinare non finitis, a quo
ipfi mendaciter .abftinetis . Peccaverit Pila-
tus fa.ciendo quod noluit , in vehram ta-
men .confcientiara conduit quiçquid furor
vefler extorfit, Talis etiam illic veftra ob- Pecuniam
fervantia fuit .ubi. pretium , quod vobis l udaE lluani
Chrifti venditor reportavit, mitti in gazo- e nQu'
phylacium noluiftis, eaventes fcilicet ne fa- funt ».
;cros lpculos pecunia cruenta pollueret, Cu- Matt. 2d
jus cord.is 1 ell jfta, limulatio ? Sacerdotum 6.
oonfeienria. capit quod templi area non
recipitijrt Refutatur.illius fanguinis, taxatio %
cu jus .non time tur effufio • Quantislibet ita
vos fallaciæ, fcircumtegatis umbraculis , ini-
tufn eft \curn traditore' çopmiercium , quo
juftum, fanguinem , licut non licuit compa-
tari ," io lie non licuilfet ;effundi. » 10
<. .Seditiofis igitur xlamoribus Judæorum 11 CAP. IV
cedehte Pilato , in - loco , çui nomen eft 11
Golgotha, çrucifigicur Chriftus> 12 Per li- Matt. 27.
gnum erigitur lapfus in Jigno ,. Sc .guftu 2^*
fellis & aceti .diluitur efca pec.eati. Merito 12
priufquam traderfetur , dixerat Dominus :
Cum 'gxaltatus fue ro, omnia ad me ttaham
.id eftÿ totam eauflam human! generis agam.,
& olim perditam in -integrum revo.çabo na- chriftusii
turam . In me pmnis-infirmitas abolebitur , Cruce.
in me omnis plaga; fanabitur. Exaltatum
autem. J e s u m ad fe traxiffe omniq , non
. folum noftcæ fubftantiæ pafljone, fed etiam
totius inundi j.3 commofione monftratum 13
eft . Pendente enim in patibulo creatore ,
univ.erfa çreatura congemuit, & Cru cis d a vos
.omnia fimul elementa fenferunt, N ihil
ab iljp fuppljcio liberum fuit . Hoc in Co^Patr
communionem 14 fui & terram traxit & „^ i-JJ*
eæium , hoc petras rupit, monumenta -ape- omnis
. ru it , créâtum,
«--------------------- I— --------- -------------- H
çodd. quos vidimus : v.ettrif injiicuti pertinet ea-
dem diruptio facer dot H , Hinc jam &c.
8 Rainaudj & Quefnelli edjtjones delent fu i :
reftituimusi ex anter|oribus editis, noftrifque codd.
9 Quædam editiones exercentes , male: & aliquant
o poll totum facinus leco tantum facinus.
10. Pr»ferenda yifa eft haee lefl>i9 MS^ S. Petri
. Al. ita debuit non effundi. . .
11 Ita^ptime ejnendavit Quefnellus , ut ha-
bent etiam noftri codd, Cereri edit\ fedente ..
12 Cod. Eon.. Merito igitur per lignum.
13 Sic ex antiquiftimo Vat. & MS. S. Petri »
A l. p.crp.er.am commutatione.
14. Antiquiflimus Vat, fuam , & dein momu
rowt-' pate fe c it .
1 e r . v I*
DE PASS.
;D0M1NI.
I *5
ft
nam aftroi
rum feienf
■ 20
21 y S E R M
ruit, inferna referavit, & denfarum horro-
re tenebrarum radios Solis abfeondit ,. De-
ibebat j 5 enim hoc teftimonium fuo mundus
auélori , ut in occafu conditoris fui vel-
lent univerfa finiri. Sed patientia Dei fer-
vat rebus atque temporibus ordinem fuum,
nofque in ilium potius 16 invitât affèftum ,
ut eorum falutem petamus, quorum crimen
horrenjus,
Tanta: Igitur pretio , 17 tan toque facra-
mento eruti de poteftate tenebrarum, &
,ab antiquæ captivitatis vinculis abfoluti ,
date operam, Dileftiflimi, ut integritatem
mentium veftrarum nulla diabolus arte cor-
rumpat. Quicquid 18 vobis contra chri-
ftianam fidem ingeritur , quicquid contra
mandata Dei fuadetur, de illius deception i-
bus venit , qui vos inqumeris dolis ab æter-
na vita conatur avertere , eaptando quaf-
dam occafiones infirmitatis hum^næ , per
quas incautas negligentefqpé animas in la-
queos 19 iterum fua? mortis inducat I Omnes
ergp per aquam & Spiritum fanftum rena-
t i , recolant cui renuntiaverint, & qua pro-
felfione jugum ,a fe tyranniçæ domination^
excufferint : nec in fecundis quifquam, nec
in adverbs , ad mortiferum diaboli currat
auxilium, Ille eninf mendax eft âb initio j
& in fola viget arte fallendi : ut humanâm
ignorantiam falfæ 20 feientiæ oftentatione
decipiat, litque -eorum nunc malignus im-
pulfor, quorum poft futurus eflf improbus
accufator . Anni vitæ noftræ & a&ionum
temporalium qualjtates nec in - natura ele-
mentorum, nec in ftellarum effedibusfed
in fummi & veri Dei poteftate çonfiftunt,
cujus auxilium & mifericordiam in omnibus
21 quæ re6Ve cupimus , implorare de-
bemus. Sicut enim illo, quod abfit, offèn-
fo , nihil eft 22 præter ipfum , quod nobis
valeat fuffragari ; ita eodem prppitio , nulla
nobis nocebit adverfitas . • Quontam ji
Dcus pro nobis , quis contra nos ? qui filio
fuo proprio: non pepçrcit, fed pro nobis omnibus
tradidit oum , quomodo non "etiam cum
illo omnia nobis 23 donabit ? Qui vivit
regnat in fæcula fæculorum / Amen .
15 Addidimus enïm ex duobus prsftantiftîmis
Romanis codd. fæpius memoratis.
16 Sic anriquiflimus Var. Al. vocat.
17 I t a idem V a t. A l. tanto fine que .
1,8 E x tribus noftris potioribus codd. repofui-
mus vobis pro nobis, & paullo poft qui vos pro
qui nos.
19 Cod. Bon. & prima editjo tandem pro its*
rum. MS. S. Petri utrumque praetermittit.
20 D uo MSS. S. Petri & Var. confhentifi■ ,
qu«e_vox fumitur pro cognitione feu no titia com-
muni cum a li is .
21^ E d iti & aliqui codd, qute obtinere cupimus.
Magis placuit le£lio memoratorum codicum.
22 Addidimus prater ipfum ex iifdem duobus
codd. In alio Var. legitur prater^ omilfo perpe-
ram ipfum.
23 Sic noftri potiores codices & quidam e d i t i .
O N É S . 2 18
S E R M O I V I I I . »
i De Paffionc Domini VII.
Habitus die .dormnico ,
;S Y N O P S I S.
I. Cur in folcmnitate pafchali pati Chrißus
' elegerit ,
II. Judaos crimint intentos, eit qua legis
er ant, omißffe..
III. Chrißum 00' tempore corporis & fanguinis
facramentum condidiffc, quo confiltum
de morte ejus habebatur : ejufdem in Jy-
dam benignitas, & Juda pervicacia,..
IV. Judam corpore ccena adfuijfe , merite
fccleri intentum . Chrifli fefmo pofi cce-
nam , oratio in borto., commune ' cum Pâtre
de .rhortc fua conßlium.
V . Chrifli oratione & trepidätione noßram
formidinem petti,
Ç Cio qurdem , pile&iflimi , pafehale 2
feftum tarn fublimis effe myfterii , ,ut
non folum humilitatis mete tenuiftjmum.
fenfum , fed etiam magnofum ingeniorum
fuperet facultatem, Sed non ita mihi divi-
ni operis confideranda efl! magnitudo ,.. lit
vel diffidam , vel erubefcam de • fervitute
quam debeo; cüm facramentum falutis humante
non ljc.eat 3 taceri, etiamfi nequeat
explicari . Auxiliantibus autem orationibüs
veftris, adfuturam credimus gratiam Dei %
quæ infpirationis fuæ rore fterilitatem noftri
cordis 4 afpergat : ut linguæ gaftoralis officio
, quæ fanai gregis auribus fint utilia ,
proferàntur . Dicente enim Domino bonorum
omnium largitore: Apert os tuum, &
ego adimplebo ittud : audemus 5 eidbiii verbis
propneticis dicere .* Domine labia mea
aperies , & ps meum annuntiabit laudem
tuam. Incipientes igitur , DileQdffimi, evan-
gelicam de paffione Domini hiftoriam re-
traftare, divino intelligimus d.ifpofitum fuif-
fe confilio , ut facrilegi Judæorum principes
, & 6 impii facerdotes , qiji fæviendi in
Chriftum occafiones fæpe quæfiverant, non
nifi in folemnitate pa-fchali extreendi furo-
ris fui acciperent jpoteftatem . Oportebat
gnim ut manifefto implerentur effe6Iu , 7
qute * 1 2 3 4 5 6 7
A l. donavit.
1 Prima editio & codd. colle£I. I I I . De Pa-
feba Domini,
2 hrima editio cum MS. Bon. feftum tarn fo-
lemne , & tarn fublimis.
3 Sic cum Quefnello & prima edi«one noftri
codd. A l. tacere.
4 I ta cum eodem Quefn. MS. S. P e t r i, unus
V a r. & V e r c e ll. C e tera editiones cum vetuftifti-
mo V a t. & a lio cod. Golle£l. V . abflergat.
5 In prima edit. & MS. Vercell. eifdem.
6 Idem Vercell. cod. omittit impii. & paullo
poft ju t ,
7 Antiquiflimus Vat. qua diu propbetico fue-
rant promt fa myfterio , ut ovem fig ur at am ovis
vera removeret. Codex Vercellenfts ovemque pro
u i ovem , At codd. Ba filicx S. Petri cum aliis
non paucis vulgatam le&ionem e xh ib e n t.
Al. LVI
C A P . I .
Epifcopus
debet p ia -
dicare .
3
4
P f So. i i .
Pf.SO.17.
6
Ch rifli
paffto cur
in Pafcha-
7