SER . I I I .
IN E P I -
PH A N IÆ
SOLEM.
7
G ra t ia in
Magis ope-
r a tu r .
8
C A P . I I I .
&
Rom. 3.27.
Rom. 2-25.
Mal ach. 1.
HGen. 25.
promiflfam .pollentatem , heredes in fideri-
bus ddignati, ortu novi fideris excitantur,
ut in quo cadi adhibitum fuerat teftimo-
nium , ca d i famularetur obfequium. 7 Cora-;
movet Magos remotioris Orientis habitato-
res flellis ceteris ftella fulgentior , & de
mirandi luminis claritate viri ad hcee fpp-
ftanda non infcii, magnitudi'nem fignifica-
tionis intelligunt: agente hoc fine dubio in
eorum cordibus infpiratione divina , ut eos
tantaj vifionis myfterium non lateret , &
quod oculis oftendebatur infolitum , animis
non eflet obfcurum . Denique officium fuum
cum religione difponunt, & his fe inftruunt
donis , ‘ ut adoraturi unum , tria fe fimul
credidiffe demonftrent : auro honorantes
perfonam regiam , myrrha 8 huraanara ,
ture divinam. . . . .
Ingrediuntur itaque Judaici regni prascir-
puara civitatem , & in urbe regia oftefidi
fibi poftulant, 9 quern ad regnandum didi-
cerant procreatum. Con turbatur Herodes ,
timet foluti fuse, metuit* poteftati, requirit
a facerdotibus & dodloribus legis, quid de
ortu Chrifti fcriptura pra:dixerit, in noti-
tiam venit quod fuerat prophetatum ; veri-
tas illuminat Magos , infidelitas obdecat;
magiftros : carnalis Ifrael non intelligit
quod legit , ■ non videt quod oftendit \ uti-
tur paginis , quarum non credit eloquiis
Ubi eft, Judcee, gloriatio tua ? Ubi de Abra-r
ham patre du6la nobilitas ? Nonnc circum-
c'tfio tua praputium faEla eft ? Ecce major
fervis minori, & alienigenis in fortem i|i§
reditatis tuas intrantibus , ejus teftamenti ,
quod in fola littera tenes, recitatione famu-
laris . Intret, intret in Patriarcharum fa-
miliam gentium plenitudo , & b en ed i ft io -
nem in femine Abrahte, qua fe filii carnis
7 Prima editio cum MS S . S. Petri Cotnmonet.
Laudatus co d . P atav. Commovit & in mi*
tandi luminis claritate. D ein magmtudinem jaa-
.ftificationit in eadem e d it io n e , 6? in MSS. Bon,
& tribus V f t . .
8 C a v e ne quid his in verbis Neifonano
dogmari affine lu fp ic e r is , dum tarn hum mam ,
” quam d ivinam in Chrifto agnofeit perfonam
Le o nofter . Quemadmodum enim tertium in
” illo fuppofitum co g ita ri n em o d ix e r it , cum perfonam
regiam ab utraque i l ia difcretam ap-
? pellare v ide tur •, fie n e t humanum fuppofitum
3 a Verb o diftinftum in Chrifto fomniafle Leo
eft exiflimandus . Unicam ergo Chrifti perfpr
nam in t e l l ig i t , quae fimul & dignitate regia ,
3\ & natura humana, & eflentia d ivina per pf*
„ carnationem Verbi praedita invenitur . “ Quefn,
Perfona quidem nomen veteres nonnumquam ac-
cepiffe pro tamquam , aliquot exemplis oftendi-
mus not. 7 i .\ in tra ft, id . lib . 1 . S. Zenonis p,
33$. I ta hoc lo co honorantes perfonam regiam ,
bumanam , & divinabt, idem eft a c auro hono*
rantes Chrißum tamquam regem , myrrha tam-
quam hominem , ture tamquam Deum : & in
h anc quidem fenrentiam Sermone fequenti c . 3.
C u i, inquic , in auro reg/us honor , in ture divina
verier at io , in myrrba mortal itatis confef-
fio dtberetur. Confer etiam Serm. 3d. c . 1 . Porro
im duplici natura Ch rifti p erfon * unitatem plurir
bus in-locis palam pro fitetur.
.9 Nonnulli codd. pofteriorum colleftionum ad-
dun t ptierum , Prima editio puerum , quern ad
M A G N I 12 0
abdicant, filii promUfionis accipiant . Ado- SER. III.
rent in tribus Magis omnes populi univer- J S 1'
fitatis autlorem : ,& non in Judæa tantum sqlem^
Deus , fed in toto orbe fit notus, ut ubi-
que in Ifrael fit magnum nomen ejus. Quo- Pft 75* 2.
niam 10 hanc elefti generis dignitatem ficut 10
infidelitas in fuis polleris convincit elfe degene
rem', ita fides omnibus facit effe com-
’munem, . ■ . rAp
Adorato autçm Domino Magi , & omni rjao* 1V>
devôtione compléta , fecundum admonitio-
nem fomnii ■ non eodem , quo vénérant , viam re.
itinere revertuntur. Oportebat enim ut jam verfi fine,
in Chriftum c reventes non per n antiquæ ix
converfationis femitas ambularent \ fed no-
vam ingrefii viam, a reliais erroribus abfti-
nerent. Turn ut etiam Herodis vacuaren-
tur infidiæ, - qui in puerum J e s u m impie-
tatem doli per fimulationem difponebat officii
.'Unde quia fpes ifiius erat foluta commend,
in majore m furore m iracundia régis
ardefeit, Nam reeolens tempus, quod indi-
caverant Magi, in omnes Bethleem pueros
rabiem crudelitatis effundit, 12 & coedegç- 1¥i
nerali univerfæ civitads illius in æternam
gloriam tranfituram truejdat infantiam >
æftimans fore ut , nullo ■ illic parvulo non
occifo ,■ oççideretur & Chriftus , At ille , Jefus in.
qui fanguinem fuum pro mundi redemtione
fundendum in aliam differret ætatem, Ægy- .
pto fe parentum minified© fubvectus intu-
lerat, repetens' fcilicet Hebrææ gentis anti-
qua cunabula., & principatum veri Jofeph
majoris providentiæ potefiate difponens , ut
illam 13 diriorem omni inedia famem, qua
TEgyptiorum mentes vçdtatis inopia labora- Fames ve-
bant, veniens de cælo panis vitæ Sc cibus ritatis.
rationis auferret ; nee fine fila regione pa
raretur fingulads hoftiæ facramentùm , in
qua
vegendUm fibi didicerant procreatum . Aliquanto
poft Ubi eß , Judoee , glorificatio tua ? in MSS.
S. Petri , Bon. & prima editione .
10 Duo çodd. S. P e t r i, unus V a lliç e ll. & alius
Patavinus : Hanc elegit generis dignitatem , ut
ficut infidelitas in fuis poßeris fecit ( Patav. con-
•uicit, V a llic . convincitS effe degenerem ; ita fides
omnibus fecit ( melius P atav . 6c V a llic e ll, fa-*
ciat~) effe fommunem.
11 Prima editio antiquas . Aliquanto poft fu-
riarn pro fùrorem in eadem editione & MSS. S.
Pptri ac Bon'.
22 Quefnellus haç le f t io n ç , quae erat anterior
rum editionum , in notationem rejefta , ex t ribus
codd. ideft duobus T h u an . & uiio Corb.
quibus conciount poftri Patav. Venet, & Ca fin.
hanc aliam in feru it : & cade generali in beatam
civitatis illius dejavit infantiam. Nos vero an-’
tea editorum leftionem reftituendam putavimus ,
eo quod non folum reperiatur in MSS. colleftio-.
num I I I . IV , & V . verum etiam in Le ftiona riis
libris S. Petri , qui laudatis codicibus praeferen.
di vifi funt : cum praefertim ad earn deni le ftio nem''
accédant MSS. Ca fan. & Barb, co lle ft . I I .
in quibus legitur : & cade generali in univer•*
fam civitatis illius in atemam gloriam tranfituram
-defavit infantiam. C o n c io it etiam L e ft io -
narium V a llic e l. in quo folum jiro trucidât eft
trucidavit . Poft pauca .• A t ille , quia fangui*
nem in MS. P a t a v . .
33 Unus çod . S. P e t r i, Sc alius Vat, durio*
rem,
f c B R . H I .
( N EPIPHANIE
SOLEM.
[c a p . V.
Magi pri-
m i i« gsntium
•
■ « .8.5«.
■ >/«;. p7.i
KColof. 3.1.
1 2 1 O E R M
qua primum occifione agni , falutiferum '
Crucis fignum & Pafcha Domini fuerat
præformatum.
His igitur, Dile£liflimi, divinæ gratiæ
myfieriis eruditi, diem primitiarum noftra-
rum, & inchoationem vocationis gentium,
rationabili gaudio celebremus : gratias agentes
mifericordi Deo , qui dignos nos fecit ,
ficut ait Apoftolus, in partem fort is fan&o-
rum in lumine : qui cripuit nos 14 de po-
teftate tenebrarum , & tranftulit in re.gnum
filii dileflionis fuoe : quoniam , ficut pro-
phetavit Ifaias, Gentium pop ulus 3 qui fede-
bat in tenebris , vidit lueem magnam : &
qui habitabant in regione umbra mortis ,
lux orta eft eis. De quibus idem dicit ad
• Dominum : Gentes qua te 15 non noverunt,
invocabunt te : & populi qui te nefeierunt,
ad te confugient . Hunc diem Abraham vidit
, & gavifus eft , cum benedicendos fidei
fuæ filios in femine fuo , quod eft Chriftus,
agnovit , & omnium fe futurum gentium
. patrem credendo profpexit , dans gloriam
Deo , & plenijfime feiens , quoniam quod
promiftt , potens• eft & facere . Hiînc diem
David in Pfalrais canebat , dicens .• Omnes
gentes , 16 quafcumque fecifti , venient &
adorabunt coram te Domine , & glorificar-
bunt nomen tuum > & illuft : Notum fecit
Dominas falutare fuum , ante confpeSlum
gentium revelavit-jufiitiam fuam. Quod utir
que exinde fieri novimus, ,ex quo très Magos
, de longinquitate fuse regionis 17 ex-r
citos , ad cognofcendum & adorandum re-
gem cæli & terræ ftella perduxit 18 . Cu-
jus utique famulatus ad formam nos fui
hortatur obfequii: ut huic-gratiæ , 19 quæ
omnes invjtat ad Chriftum , quantum pof-
fumus, fërviamus. Quicumque enim in Ec-
clefia pie vivit & cafte , qui ea quæ furr
fum funt , fa pit , non quæ fuper terram ,
cæleftis quodammodo inftar eft luminis : &
dum ipfe fan£læ vitæ nitorem fervat, mulr
tis viam ad Dominum quafi ftella demon-
ftrat ; In quo ftudio , Diledlilfimi , omnes
vobis inviçem- prodeffe debetis, ut in regno * 16 18
14, Cod. S. Petri de tenebris & de potefiate tenebrarum
.
35- MS. Cafin.- non cognoverunt . M o x : qui te
nefeierunt e x eodem cod. fcripGmus , cum idem
le ga tu r Serm. 29. cap. 3. A l. nefeiebant. MS. Pata
v . nefeiunt.
16 C o d . Ca fin. quas fecifti . . . . & bonorifica-
bunt nomen . P atav . quoque habet & bonorifica-
bunt loco & glorificabunt ; & dein in conjpeblu
pro ante con/peBum .
17. In editis & aliquot codd. excitatos. Q.uef-
nellus in margine forte excitos: quam le ftionem
cum na fti fimus in duobus MSS. S. Petri , &
duobus V a t. ac uno P atav. tex tu i inferere non
dubitavimus .
18 „ Poft verbum perduxit, haec alia addira le-
, , guntur in Codd. excufis : Et reSle intuentibus
, , quotidie a p par ere non 'definit . Et f i potuit no-
„ turn facere Chriftum in in f anti a latentem, quan-
„ to magis poteft eumdem manifeflare in majeftate
„ regnantem ? Quae cum in omnibus, quos vidi
„ melioris notae Codd. MSS. defiderentur , in
, , duobus fcilice t T h u an eis & uno Co rb ienfi, du-
3, bium non eft , u t mihi quidem videtur , quin
„ ex annotatione marginali alicujus Aftrologiie
De i, ad quod re£la fide & bonis operibus SER . i l l .
pervenitur, ficut lucis filii fplendeatis . Per IN EPI_
Dominum noftrum J e s u m C h r i s t u m , qui
cum Deo Patre & Spiritu fan£lo vivit &
regnat per omnia fsecula fseculorum ,
Amen,
S E R M O X X X IV . * xxxi'xi.
I In Epiphania folemnitate IV. 1
S Y N O P S I S . '
I. Magi a longinqua regione vocati , ut
Chriftiana fides roboraretur , qua Deum
& hominem Chriftum credit.;
II. Magi prophetia Balaam edocli , Judao-
rum refponfo confirmati . Ifti fpe Duels
temporalis deccpti : Herodes timorc conforms
turbatus ,
III. Magorum iter , munerumque dcleSlus
gratia intus docent is opus fuere . Eorum
diligentia fidei noflra ferviebat.
IV. Manichaorum impietas Incarnationis fi-
dem ac veritatem evert i t ,
V. Manichai vitandi: eorum facrilegiadete-
Sla. Pro iifdem aliifque harcticis preces
fundere , Ecclefia inftitutum.
I Uftum & rationabile, Dileftiflimi, verse CA P . I .
pietatis obfequium eft , in diebus , qui
divinas mifericordi^ opera proteftantur, toto
corde gaudere, & honorifice ea, quse ad fa-
liitem noftram gefta funt , celebrare : vo-
cante nos ad- hanc devotionem ipfa recur-
rentium temporum lege, qusc nobis poft 2 2
.diem , in quo coseternus Patri .Filios, Dei
natus ex Virgine eft, brevi intervullo Epi-
phanis intulit feftum , ex apparitiope Dp-
mini confecratum. In quo fidei noftrse magnum
prsefidium providentia divina confti-
tuitj ut dum folemnji.-veneratione 3 recoli- 3
tur adorata in exordiis fuis Salvatoris infan-
tia , per ipfa originalia documenta proba-
retur 4 veri in ipfo hominis orta natura . 4
Hoc
„ plus æquo dediti , in textum tandem irrepfe-
„ rint . Sed v el ipfa textus ieries expungenda
, , ^ffe i l ia verba manifefte demondrat Quefn.
Ifta pariter verba abfunt a Codd. co lle ft . I . & I I .
nee non a quibufdam noftris Leftionariis Patav.
V eneto & c . Quod fi in-MSS. S. Petri leguntur ,
nihil moveat : nam poft vocem régnantem habenc
cum Patre & Spiritu JanSlo in /a:ulu faculorum ,
Amen : & mox fu b jic itu r : Cujas utique famula-
tus See. Ea autem claufula cum Patre & c . ante
finem Sermonis inferta , eorum verborum intru-
fionem magis magifque con firmâ t.
19 Prima editio qua omnes invitantur ad Cbriflum
,
1 C od . S. Petri De Epiphania contra Mani-
cbteos .
2 Quefnellus hoc loco addidit iflum , quod &
ab aliis e d it is , & a noftris MSS. abeft, & fenfu
ipfo poftuiante expungendum fuit . Melius cum
MS. Veron. ilium le g i poffec.
3 Sic reftituimus ex noftris codd. 8c editis ante
Quefnellum, apud quern colitur.
4 I ta duo codd. S. Petri & duo V a t . ac Ve ron,
unus cum Quefnello . A lii ed iti veri bomi-
nis in Chrifto orta natura.