3 5 S. L e o n i
SER. V. xuriofus prodigit , aut avarus 6 abftrudit ,
DE ÇOL, ut tam pereant ra^le condftæ , quam infi-
6 pienter exp'enfæ. 1 .
C A P . I I . Quamvis autem laudabile fît intempe-
Temperan-rantiam fugere , & turpium voluptatum
tiae modus Jamna vitare, multique magnifici laculta-
*cbonum.tes puas dedignentur occulere, & 7 in co-
7 pia affluentes vilem atque fordentem hor-
reant parcitatem ; non ■ •eft tarnen tàlium
8 aut fekx abundantia ,. aut 8 probanda fru-
galitas., fi ipfis tantum propriæ .opes. fer-
viunt j fi eörum bonis nulli juvantur pau-
peres, nulli fovientur infirmi ; fi de ma-
gnarum abundantia facultätum non capti-
vus redemtionem, non peregrinus folatium ,
, « non exul fentit auxilium. Hujufmodi divi-
& prodi- tes > egentiores omnibus lunt egems . rer-
"orum ege- dunt. eriim illos redditus , quos 9 portent
ftas. habere perpetuos : & dum brevi, nec ferns'
per libero incubant ufui , nullp juftitiæ ei-
10 bo , 10 nulla mifericordiæ fuavitate pafcun-
11 tur; foris fplendidi., intus obfcuri ; 11 abundantes
temporalium , inopes æternorum :
quia ipfi animas fuas fame afficiunt , &
nuditate dehoneftant, 12 qui de iis , quæ;
ïa terrenis horreis commendarunt , nihil tne-
fauris cæleftibus intulerunt.
C A P . I I I . , Sed forte funt aliqui divitum , qui licet
An negle-nulhs. largitionibus pauperes Ecclefiæ fo-
flus pau- j e a n t adjUvare, alia tarnen Dei mandata
vc" cuftodinnt, & inter diverfa fidei .& probi-
tatis mérita, veniabiliterfibiæftimant unam
13 deefle virtutem . Verum hæc tanta eft 13,
ut fine ilia ceteræ , etfi fint, prodeffe non
pofîint . Quamvis enim quis fidelis fit, &
14 caftus , & fobrius , & aliis majoribus
*£ ornatus infignibus ; fi mifericors tarnen non
15 eft , milèricordiam 15 non meretur : ait
Matt, 5.7. enim Dominus-: Beati mifericordes , quo-
Virtutes n\am ipforant mifcrebitur T)eus . Cum au-
aI!? tem ' venerit filius hominis in majeftate fua,
dia^non & federit in throno gloriæ fuæ, & congre-
profunt. gatis omnibus gentibus', bonorum & malo-^
Matt. 25. rum fuerit fa&a difcretio , m quo laudabun^
33» tur qui ad dexteram ftabunt, nifi in operibus
benevolentiæ & caritatis officiis , quæ
Jefus Chriftus fibi impenfa reputabit? Quo-
niam qui naturam hominis fuam fecit , in
•\6 nullo le 16 ab humana humilitate difcre« 6 7 8 *10 1 12
S M A G N I 3 <$
v it. Siniftris vero quid öbjicieturf, nifi ne- $ER. V. 1
gleftus dile£Ï:ionis, duritia inhumanitatis, & ^ C0L- i
pauperibus mifericordia denegata? quafi nec
alias virtutes dextri, nec alias onenfiones
haheant finiftri. Sed illo magno fum moque >'
judicio tanti aftimabitur vel largitatis be-
nignitaa, velr^tenaçitatis impietas , ut pro
pknitudine omnium virtutum, & pro fum-
ma omnium commi f îorum& per unum
bonum ifti .introducantur in regnum, &
per unum malum illi m ignem mittantur
îeternum -.
Nemo igitur, Dile£Vilfimi,, de.ullis fibi C A P . I V . i
bonæ vitæ meritis blandiatur, fi -illi defue- Blecmo‘y-i
nnt opera caritatis : nec de lui corporis 17 Prov> u |
puritate fecurus fit y qui nulla eleemqfyna- jy.
rum purificatione mundatur . Eleemofynæ 17
enim peccata delent, mortem perimunt , &
pcenam perpetui ignis extinguunt . Sed qui
ab earum fruitu • fuerit yaçuus , erit ab îh-
dulgentia retribuentis alienus, dicente Salo-
mone : Qui obturât aures , ne audiat, imbe-
cillum, & ipfe ' tâ vocabit Dominum , &
non erit qu't exaudmt cum. Unde &. Tq- flnJ
bias filium fuum præceptis pietatis infti- ^peribus 1
tuens , Ex fubfiantia^ inquit, tua fac elce- mortua ett.l
mofynam , & noli avertere faciem tuam ab.
ullo paupere : ita fiet ut. nec a te avertatur.
faciès Dei . Hoec virtus omnes facit utiles Abac. i.m
elfe virtutes , .quæ ipfam quoque fidem, ex
qua juftus vivit, & quæ line operibus mor-. ir . * ;
tua nominatur , fui admixtione vivificat : Hebr. 10.1
quiai ficut in fide eft operum ratio ita in 13. J
operibus fidei fortitudo , Dumm ergo tempus Jacob z.i6M
habemus, ficut ait Apoftolus, operemur quodG^ y ^ i
bonum efi ad omnes , maxime autem ad do- * * fl
mefiicos fidei . Bonum autem facientes non
deficiamus, tempore enim fuo metemus. Præ-
feris itaque vita tempus eft fationis 5 & 19 19
dies. retributionis tempiis eft meflis , quan--
do unufquifque feminum : fru6lus feçundum
fationis iuæ percipiet quantitatem. De pro-r
ventu autem iftius fegetis nemo falletur ,
quia animorum. ibi magis., quam impen-:
diorum menfura taxabituf : & tantum red-r
dent exigua de exiguis,' quantum magna de
magnis. Et ideo., Dilecliiïimi, fatisfiat apo-
ftolicis inftitutis . Et quia die Domini-r 20 i
ça,, prima eft. futura çolle6fio;, omnes vos
HH . ! de-;.'
6 C o d . V a ille , obflruit. Paullo poft idem 'c cd .
quam dijjipentur expert fa .
7 MS. Va llicc ll. & unus V a t. cum prima ed i-
tione inter copiât.
8 Cod. V iû o r in . apud Qaefhellum dt noftri
c o lle ft . V . bland a frugalitas.
ç I ta e x V a llic . A lia s p.olfunt. P aullo poft pro
incubant editiones poft primam , & ante Quef-
nellum incumbunt.
10 In MS. V a llic . nullius mifericordite .
1 1 Idem cod. abundantes temporalibus, inopes
es ternis .
12 Qui nibil omnino æternis borreis commendarunt
, nibil tbefauris &c, in eodem cod. Va l-
lic e ll.
12 L&udatus V a ll. poft verbum eft addit fe-
cundi manu virtus mifericordite, Eft additamen-
tum cujufpiam ftudiofi , quod a ceteris MSS.
abeft . Mox pro etfi in eodem cod. etiamfi.
24 Alias in MSS. c o i l c ä . V . cautus . M o x
aliis moribus pro aliis majoribus in cod. V a llic .
nec non in ed it , prima & R a in au d i. ,
15 C o d . Vallipe 11. non merebitur : ait enim
Dominus : Beati mifericordes , quoniam ipfi mi*
fericordiam confequentur.
16 Idem M S. ab bumanitate difcrevit
17 I ta e x -tribus podd. V a llic . V a t. & Bon. ac
prima ed it io n e . A lia s qualitate.
18 E d itio A ntuerpienlis cum MS. ValL invocabit.
19 E x eodem codice aajecimus fubftantivum
dies, quod deflderari v id e tu r .
20. Codex Viftorinus Quefnelli & noftri co lle d .
V . cum MS. V a llic . die illo pro die dominica •
Id autem in formulis frequens diem indicat » in
quam pridie Nonas Julias primus colledarum
dies pro annorum v arietate denuntiandus inciden
t . Retinuimus autem die dominica , ut reliqui
habent codices & omnes editiones , quia h s c
dies a Leone in d i& a prsefumitur, cum hunc Ser-
monem ce rto anno pronuntiarit •
3 7 S E R M
L. V I . devotioni volurjtariæ præpar^te , ut unuf-
COL* quifque fecundum fufficientiam fuam habeat
in facratiflima oblatione confortiunr. Exora-
bunt pro vobis & ipfæ eleemofynæ , & ii
qui veftris muneribus juvabuntur -, ut ad
omne opus bonum idonei femper efle poffitis,
in Chnfto Jefu Domino noftro , qui vivit
& regnat per infinita fæeula fæcuiorum .
Amen.
A1.X. $ E R M O X L *
j 1 De Collects VI,
S Y N O P S I S .
I. Quantum ultima fententia judicis nojlri ,
mifericordite commendct opera.
II. Unde oolle&arum confuetudo originem tra-
xer it in Ecclejia.
A P. I. E* T divinis pfaiceptis , Dile£Hflimi , &
JL_j ajpoftolicis didicimus inftitutis , omni
homini inter vita» hujus diferimina confti-
tuto , mifericordiam Dei miferendo efle
quairendam . Nam qu^ lapfos fpeserigeret,
qua? vulneratos medicina fanaret, nifi elee-
mofyna: folverent culpas , & neceflitates
pauperum fierent renaedia deliftorum? Un-
.S-71.de quia dixerat Dominus : Beati mifericordes
, quia ipforum miferebitur Deus: omne
illud examen , quo majeftate prafenti uni-
verfum judicaturus] eft mundum, fub hac
qftendit ajquitate. lirbrandum , ut fola erga
inopes operum qualitate difeuffa , & impiis
ardere cum di'abolo &: benignis paratum
fit regnare cum CHrifto . Quze- ibi in medium
fatfta non venient ? qua; occulta non
detegentur ? qua? confcientia: non patebunt?
,2o.9.vbi vere nemo gloriabitur caftum fe habere
cor , aut- mundum fe efle a peecato. Sed.
quoniam exaltabitiir fuper judicium mifericordia
, & omnem retributionem juftitiae
tranfeendent dona elementize ; omnis vita
mortalium , & cun&arum diverfitas aftio-
num fub unms regula; conditione taxabi-
tur, ut nulla ibi commemoratio cujufquam
facienda fit eriminis , ubi confeflione crea-
toris opera fuerint inventa pietatis . Non
ergo foium , quod eis exprobrabitur , fece-
runt finiftri , nec quia, humanitatis doce-
T om. I. 1 2
buntur extranei, aliorum peccatorum inve-
nientur alieni ; fed in multis rei ob hoc
maxime damnabuntur , quod crimina fua
nullis eleemofynis redemerunt. Cum enim
duriflimi cordis fit quacumque laborantium
miferia non moveri, & habens auxiliandi
copiam tanl iniquus fit qui non juvit affli-
ftum , quam qui oppreffit infirmum ; quæ
fpes fupereft peccatori , qui nec ideo mife-
retur , ut rçifericordiam confèquatur ? Pri-
mitus itaque, Dileaiffimi , fibi malus çft ,
qui alteri bonus non eft, & animæ nocet
fuæ, qui ut poteft lion fuccurrerit alienæ .
Una çft divitum. pauperumque natura , 2
& inter cetera fragilitatis humanæ, -nulla
eft fanitatis tuta félicitas: quia quoa) aliqui
poftunt incidere , non eft qui debeat non
timçre . Agnofcat fe in quibufcumque ha-
mlmbus mutabilis & caduca mortalitas, &
pro conditione communi , focialem genevi
fuo reddat affeaum: fleat cum flentibus, &
cum dolentium gemitibus ingemifeat : com-
municet cum, indigentibus copias fuas : ?
bene valente corporis minifterio , ad male
jacentem inclinet fe ægrotum : inter cibos
fuos numeret efurientium portionem, & in
pallenti trementium nuditate fe credat ah-
gere . Q hi e n im relevât temporalem mife-
riam. laborantis, evadit æternum fupplicium
peccatoris.
' Providenter igitur , Dileaiflimi, a fanais
patribus pieque difpofitum eft , ut in
diverns temporibus quidam eflent dies, qui
devotionem fidelis populi ad collationem
publicam provocarent : & quia ad Eccle-
fiam maxime ab unoquoque opem quæren.-
te decurritur , fieret ex poflibilitate mülto-
rum, vol'untaria & fanaa colleéiio , quæ
per præfidentium- curam neceflâriis le.rviret
expenfis . Ad cujus operis defideratum vobis
, ut credimus, fruaum dies vos vicinus
invitât : accedentibus admonitionibus no-
ftns , ut 4 ad Ecclefias regïonum veftrà-
rum Sabbato proxime futurp mifericordiæ
munera deferatis ., Et quia hilarem datorem
diligit Deus , nemo fibi amplius , qüam
fubftantia ejus permittit , indicat . Inter fè
& pauperem æquus quifque fit judex . 5
Removeat diffidentiam læta & fecura mife-
ratio ; & qui egeno fubvenit , Déo fe im-
pendere quod largitur intelligat . De qui-
buslibet fubftantiis, quarum utique nori una
C 2 men-
SER . V I .
D E CO L .
T am iniquus
qui
non ju v a t ,
quam qui
op p rim it .
C A P . in.
Collefika-
rum or i go.
. Cor. 9.7,,
1 Euitus primum fuit Pari(Ü9._an. 16 14. c r
v e tc r i Nicolai- Fabri codicc , qur poftea T h u a -
neus, dein Coibertinus , nunc vero in R e g ia b i-
b liotecha fervatur . Infcribitur autem in eo codice
: De colleBarum die . Porro no ta v it Antel-
mius DifsJ 6. D e veris Oper. SS. Leonis & Pro-
Iperi num. 4. pag. 350. huic Sermoni in eodem
M S . Leonis nomen pofteriori manu- fuiiTe addi-
tum ,• ’quod prima manu aberât . Leoni autem
jure tribuendum oftendimus in Præfatione ad
Sermönes num; to . ■
2 lu editione Parifîènfi an. 16 71 . quas eft re-
p et it io primae editionis hujus Serraonis fic le g i-
tur : & inter cetera fragilitatis bumante mala ,
nulla eft fanitatis tuta félicitas : quia quod ali-
cui poteft accidere, non eft qui debeat non timer
e . Quamvis haec le ftio fit melior ; retinuimus
tarnen leflionem QuefneIK , quippe qui cum ip/um
codicem cqnfuluêrit, leflÈionem jpfius codicis dc-
dilfe videtur, & rejecifie in marginein variantes
editionum, quæ alieno arbitrio ad fenfum aptius
eliciendum in textum videntur induftæ . Ipfq autem
ne codicis le&ionem in tex tu mutaret , fa -
tius d u xit in margihe adnotare pro inter cetera
legend um efle inter incerta , & pro fanitatis legend
um forte divitis.
3 Eadem editio Parifienfis bene valent is , fle
me liu s .
4 Intelliguntur Ecclefiæ Diaconales, ut i a A d-
monitione Sermoni V I . præmifla obfervavimus .
Hinc male Quefnellus in poftilla Huic lo co ap-
po fuit Ecclefia parocbiales, quibus titular es, pra*.
b y t e r i, non autem Diaconi præerant,.
5 In editione laudata renianedt dijfidentùa .