S E R . I I I .
D E PASS.
D OM IN I .
C A P . V I .
Matt. 27.1.
judæorum
p u n it io .
22
*3
Matt. 27.
24
L e f t io dom
in ie s
paflwmis
ie r ia IV .
2<5
mitas, quâm recepi. Ego de tuo fui tre-
pidus , tu de meo efto feeurus,
’ Mane autem faSlo, confilium interunt omnes
principes faccrdotum feniores popkli .ad-
verfum Je su m , ut cam morti traderent ►
Hoc, plane , Judæi , non ortus vobis- lucis
contigit, fed occafus, nec yeftris oculis fo-
litus dies prodiit, fed impiis meptibus nox
tetræ cæçitatis incubuit; . Hoc mane vobis
templum & altaria diruit j§ legem & Prp^
phetas. ademit, regnum, & facerdotium fp-
fiu lit, in lu£fum æternum omnia 22 vobis
fefta convertit. Inillisjpnipiinfanumcruen-
tumque confilium , tauri pingues ? vituli
m u lt i, frementes befiiæ, çanes rabidi ut
morti au&orem vitae _ 8ç Dominum gloriæ
traderetis : & tamquam extenuanda effet fuirons
veftri immappas , fi ejus fententia,
qui provinciæ veftræ præfidebaf , uteremi-
n i , vin&um Jesum ad Pilati juniçium de-
du^ifiis :• ut clamoribus improbis trepidp
çognitore fupprato, interfeâorem 23 homi-
pum ,eligeretis ad vepiam , & Salvatorem
jnundi p.eteretis ad pçenam . Poft hanc
damnationem Chrifti, 24 quam exécuta eft
Pilati præfidis magis ignavia quam pote-
ftas , qui lotis manibus &, ore pollufo ,
iifdem labiis Jesum mifitad Crucem, qui-
bus eum 25 pronuntiaverqF innocentera :
multas illufiopes Domino , fecerdotal ibus
ferviens oculis, licentia popularis ingefiit :
& in pianfuetudinem ejus, qui hæc lponte
tolcrabat, furens turba fævivit . Sed quia
multum eft , Dileftiffirpi, ut omnia hodiçr-
pus fermo percurrat ; in quartam feriam ,
qua le&io dominiez Paffionis iterabitur ,
refidua diffçrantur, Præftabit enim Dominiis
orantibus vobis , ut ipfius' dono , quod
promittimu.s , impleamus : , 26 per Dominum
noftrum Jefuin Chriftum , qui
vivit & régnât in fæcula f^culorum .
Amen ♦
22 Addidimus vobis e x antiquiffimo V a t . &
M S . S. P e t r i .
23 Sic quidam noflti codices V a tt . ut Quefnel-
lus conjecit notatione ad marginem , non aufus
immutare leftionem vulgatam baminem.
24. I ta correximus e x MSS. S; Petri & a lio
Le ftiona r. V a t. Accedit e tiam antiquiffimus V a t .
.383$. in quo item le gitu r qu'a'm. A l. qua excu-
fata eft Pilati prafidis ignavia magis , quam
poteftas. .. . .. M i . i _
*25 A liq u i MSS. & prima editib pranuntiaverat
.
26 Antiquiffimus V a t . Per eumdem Dominum
noftrum Jefum Cbriftum , cut eft honor 6* gloria
in facul a fsettlor um.. Amen .
S E R M O L;y . * I
De jPaJfionc Domini ~IV.\,
. ; , Fcria quarta , \ K
S Y N Q P S I S ,
I, De crucifixione Cbrijit , in quq, per la~-
trônes clcclorum & reproborum diferetip
figurâtur.
II, Imperitas ejfe Judaorum \in Chrifium
blafphernias , cum pradiSfum effet , non
pum dcfçenfurum ,.. fed , re gnat mum a
ligno, ..
III, In crüçe, qua veri altarisfacrameqturn
ejl, fayiguine Chrifii çbirographum peccar- •
ti ejfe deletum , & latronem mirabiltter
converfum,
IV, Dç a ce to degufiato, verbo Confummatum
eft inclinât tone capitis, & morte
Chrifii,
V, Caritate .& puritate par an cordq ad
pafehale fcfium cclcbrandum.
"C' Xpe&ationi veftræ, Dile£liflimi , quod c^P. I,
J j debetur, Domino largiente reddendum
eft, promerentibus orationibus veftris: ut
nos ad folvendum faciat idoneos qui vos
ad exigendum i fecit intentes | Lpquentes 1
çnim proximç de Domini Paffione ufque ad
evangelicæ ; fiiftqriæ venimus locum, in
quo Pilatus 2 impiis Judæorum clamori- 2
bus, ut Jésus crupifigerçtur , ceftiflè nar-
ratur . PeraéHs, itaque omnibus , quæ Divi-
nitas fieri Garnis velamine | temperata per.-
mifit, Jesus C hristus ^ filius Dei Cruçi ,
quam etiam ipfe 3 geftarat, afExus eft, duo- Latronti
dus latronibus , uno ad dexteram ipfius , j.n “ ucf
alio ad finiftram , fimiliter crucifixis : ut et-
jam in ipfa patibuli fpecie , monftraretur reprobos
ilia , quæ in judicio ipfius; omnium homi- 3
num eft facienda diferetio : cum & falvan-
dorum figuram fides credentis 4 latronis 4
çxprimeret, & damnandorum formam blaf-
phemantis impietas prænotaret . Paflio igi-
tur Chrifti , falutis noftræ continet fiicra-
mentum , & de inftrumento , quod iniqui-
tas Judæorum paravit ad poenam , ’ potentiâ
Redemtoris 5 gradum nobis fecit ad glo- s
riam ; quam Dominus Jesus ita ad omnium Paffio al
hominum fufeepit faliitem , ut inter clar omnium
vos, quibus ligno tenebatür' affixus , pro fufcePu
in-
1 Prima editio facit.
2 Forte improbis legendum Latinus La tinius
co n je cit in B ib lio th. Sacr. & Profana , utj in
Sermone fuperiori c .6.
3 Prima ed itio gefferat.
4 Antiquiffimus V a t. 3835« omit.tit latrq-
5 Et(i nomen gnudium pro gradum a Quef-
ne llo fubftitutum, pluribus & potioribus noftris
M S S . confirmetur ,* antea editorum tamen le£lio-
nem gradum , quam exemplar p rim s editionis
c o lle ft . I I I . approbat, revocavimus , turn quia
congruentiôr eft-, turn .quia Serm. 5 1 ..,cap. 7 , fimiliter
legitur : Per Crucis\ fupplicium gradus
■ vobis afeenfionis parut 1 ad regnùm * I
J | E R . 1v - interfeftoribus fuis ’ 6 ; paterns clementine
PASS, fupplicaret, & diceret :■ Pater ignofee tilts ,
wjOMlNI. qU'ia nefeiunt quid faciunt..
9 6 . Principes autenn facerdotum , quibus §nf-
W m . II. dulgentkm Salvator petebat , fupplicium
* Crucis irrifionum aculeis 7 exafperabant ;
I 7 & in quem manibus amplius Tzevire non
■ pate rant, linguarum tela jaciebaritdieen^-
tes : Alios falvos fecit, feipfum non potcjl
^aub.27. falvum facere . Si rex IJrael ejl , defeendat
p- 8 nunc de cruce, & credimus ei . De quo
I 8 9 erroris fonte , Judsi, de. quo invidia* la-
8 9 cu, talium blafphemiarum venena potaftis ?
Quis vobis magifter tradidit, qua dodVrina
perfuafit, quod; illuiTKregem Ifrael:, ilium
»; DeiFilium credere deberetis, qui fe 10 aut
■ 10 crucifigi non fineret ,‘;aut. a confixione clavorum
liberum excuteret ? Non hoc vobis
legis myfteria , non pafchalis obfervantise
facramenta, nec ulla umquam Prophetarum
ora cecinerunt ; fed.illud .vere abundeque
legiftis, quod ad deteftabilem veftri fceleris
impietatem, & ad voluntariam Domini per-
tinet paflionem. Ipfe enim per Ifaiam loquitur:
Dorfum meum dedi ad flagella, 11
j> • maxillas me as ad' palmas , faciem autem
’ meam non averti a confufione fputarum . Ipfe
per David , f)ederunt , : inquit, in efcam
f t 68.22. meam fel , & in fiti mea potaverunt me
aceto. Et iterum : Circumdederunt me canes
if. 2i, 17. multi, 12 concilium malignantium ; obfedit
w 12 me. Foderunt manus me as & pedes meosn,
dinumeraverunt omnia off a mea. Ipfi verb
confideraverunt , & confpexerunt me, divir-
ferunt fibt vefitmenta mea, & fuper vejlem
B meam miferunt fortem. Et ne fceleris tan-
tum veftri videatur ordo, pradiftus , nulla
autem potentia prsenuntiata crucifixi , non
quidem legiftis, Dominus 13 defeendit de
8 jg cruce \ fed legiftis j Dominus, regnavit a
So minus ligno.
regnavit a Crux ergo Chrifti facramentum veri &
w-00 * pramuntiati habet altaris , ubi per hofliam
dip5 III* falutarem I naturae humante celebraretur
a ux‘ * oblatio . Ibi fanguis immaculati agni anti-
Chrifti ve- qu2e prsevaricationis pa£la delebat]: ibi tota
ri altaris diabolic« dominationis conterebatur adver-
fliramen- fjtas , & 14 de elatione fuperbi« viilrix
T - Tom.I. ■ .
8 x+
6 Antiquiffimus V a t . paternam . clementiam .
7 I ta MS. S. P e t r i : alias a fp e ra b a n t.
8 Adverbium nunc defideratur in vetuftiffimo
V a t.
9 F orte fu ro r is , ut Latinus L a t in iu s ' in B ib
lio the ca conjecit .
10 Vocem ««r addidimus e x MSS. S. Petri &
antiquiffimo V a t. in quo poftremo poft vocem
liberum {\ubiicitur corpus , Paullo poft Pro-
pbetarum oracula cecinerunt in quibusdam MSS.
. V a t t . ,
ib i d e m Var. m a x illa s autem meas , & mo x
12 Emendavimus ex eödem V u t. k \ . confilium.
Dein confpexerunt pro infpexerunt feriplimus ex
eodem codice & alio V a t. co lle ft . V . Prima edr-
t io infpexerunt in> me •
13 Prima ed itio & tres codd. defeendet.
14 Cod. S. Petri de etifione.
15 Sic correximus ex codice S . Petri . In coulee
Patav . S. Antonii errore librarii ab in fa n t ,
humilitas triumphabat : cum tarn velox S E R . IV
fidei effet effe«ftus , ut de crucifixis cum DP. PASS
Chrifto latronibus ,.'iqui in Chriftum Filium DOM1NI
Dei credidit, paradifum juftifieatus intrave- V e lo x fidei
r it . Quis tanti munerifi expHcet facramen- effect us,
turn;? quis potentiam tarn mirse commuta-
tionis enarret ? Exiguo ->temporis pun£lo ,
longorum fcelerum reatus aboletur ; inter
luftaritis anim« dura tormenta, h«renspa-
tibulo tranfit ad Chriftum^ & cui propria
impietas intulit poenan?, Chrifti gratia dat
coronam. . coronatus.
Hinc jam ueguftatoaceto Dominus, quod C A P , IV .
ilia dabat vinea', qu« ab audoris fui plan-
tatione degene ran s , converfa fuerat in ama- Mattb.zi,
ritudinem vitis alien«, Confummatum ejl , 38.
ait j hoc eft, complef« funt feriptur«: non Joan• XP*
eft amplius quod 15 de infania populi fii-3?*..
rentis expeSem ; nihil minus pertuli, quam
me -paflurum efle pr«dixi. Peratta funt my- matumefti
fteria, infirmitatis , promantur documenta is
virtutis . Inclinato itaque capite emifit fpiri-
turn ^ & in corpus die tertio fufeitandum ,
quietem placidi foporis admifit. Cui facra-
mento cUm fe vitse au&'br impenderet , &
ad tantatn divin« majeftatis. ihclinationem
tqtius mundi compago quateretur, cum fa-
cinus impium omnis 1 <5 fui confufione crear-
fura damnaret, & manifeftam in reos fen- 16
tentiam ipfa 17 mundi elementa profer-
rent: qui vobis animus^ Judari, qua: con- 17 , r.
feientia fuitj quando &. vos judicium uni-
verfitatis urgebat revocariad fe confum-
mato fcelere impietas veftra - non poterat ?
Qualis confufio vos operuit ? qu« cor ve-
ftrum pcena fufeepit?
Cum igitur , Diledliffimi, tanta fit mife-
ricordia Dei, ut etiam de tali populo mul- C A P . V .
fos per fidem juftificare dignatiis f i t , nofque
18 fub veteris quondam ignoranti« profunda
nofte pereuntesr, in Patriarcharum fo-
cietatem, & in fortem elefti generis ado-
P^rit •' ad altitudinem fpei noftr« non fe-
gmter , neque 19 cum torpore cuframus *
S>4 pradenter.:«c-fideliter cogitaiites , de 19
quali captivitate & quam mifera. fervitute
quo pretio redemti, & quo brachio fumus
«duftj, glorificemus Deum in corpore no-
O irro:
cum feribendum fu e rit ab infania. k[\i co d d .&
editi infaniam . Prima autem editio noneftaljud
quo infaniam populi.
16 MS. S. Petri fua confufione. Unus Vat.co»-
fejjione pro confufione natura pro creatura in
prima' ed it io n e . '
17 Vox mundi ad jèd a eft e x duobus pratftan-
tiffimis codd. Var. ’& S . P e t r i; e x quibus & a l i i s
MSS. ac nonnullis etiam editionibus quis vobis
repqfuimuê pro qui vobis . Mox in vetuftiffimo
Vatioano'poftrema hujos capitis verba fic effe-
ru n tu r : Qua confcientia fu it l qualis confufio vos
operuit ? qua cor veftrum poena Jufcepit ? quando
& judicium vos univerfitatis urgebat, & re-
vocare fe a confummato fcelere impietas veftra
non poterat ? Cum igitur & c .
18 Idem Va t. fub veteri quondam ignorantiat
nóde. Prima editio fub veteri quonda-rn ignoran-
tia profited a ho&e .
■ 19 m i in margine editorum cam tempore, &
ita noftri codd. collect, V.