S. L e o n i s
S E R . IX . gem, quæ non accepere rationem; ubi au-
NK) ^)e " ffe} -e^ i^uminati0 rationis , ibi eft & di-
q I'm i " iciplina pietatis , quæ diledlionem & Deo
M EN S IS . debet & proximo. Non enim aliter proba-
tur homo amator effe fui , nifi appareat
çum: & fupra fe naturæ fuæ auftorem , &
fecundum fe naturæ fuæ amare confortem ,
Merito in his duobus mandatis tota lex
pendet & Prophetæ : merito difputationum
omnium latitudo fub paucorum brevitate
verborum pleniflfimo eft explicata com-
raD d°'f Pfndio . Diligatur Deus , diligatur & pro-
S f « * « I *ta ùt ^ rrï,a.n? diligendi proximi
pienda. ab ea qua nos Deus diligit dile&ione fuma-
mus , qui etiam malis bonus eft, & beni-
gnitatis fuæ donis non folum cultores fuos
eonfoyet,, fed etiam negatores . Amentur
propinqui, amentur extranei ; & quod de-
betur araicis, fupererogetur inimicis. Quam-
vis enim quorumdam malignitas nulla hu-
manitate mitefpat, non funt tamen infru-
ftuofa opera pietatis , nee umquam perdit
benevolentia quod præftat ingrato. Nemo
fe, Dile&iffimi, ab opere bono faciat alie-
nu'm , memo de fua tenuitate cauffetur ,
tamqnam qui fibi vix fufficit, & alium ju-
vare non poftit. Magnum eft quod proférât
ex paryo ; & in divinæ lance juftitiæ
non quantitate munerum , fed pondéré pen-
fatur animorum . Evangelica vidua duos
nummos in gazophylaeium mifit , &
Marc, 12. omnium divitura. dona tranfeendit. N u l l a
4a* apud Deum vilis eft pietas , nulla infru-
dluofa miferatio . Diverfos quidem homini-
bus dedit cenfus , fed non diverfos quærit
affe&us . Æftiment omnes fubftantias fuas ,
& qui plus accepere , plus tribuant. Fiat
abftmentja fidelium , cibus pauperum ; &
quod quifque fubtrahit fibi , proficiat indigent!
: quia licet multum & animis & cor-
poribus conférant remedia parcitatis, parum
tamen utilia funt ipfa jejunia , nifi miferi-
Eleemofy- co^diæ fan&ificentur effedlu « In eleemofy-
ha,quidam nis enim virtus quædam eft inftituta baptif-
baptifmus. matis , quia ficut aqua extinguit ignem , fic
eleemofyna peccatum : & per eumdem 4
* Chriftum dicitur , Lavamini, munch eftote ,
pèr quem dicitur , Date ckemojynam , &
omnia munda funt vobis j. ut nemo ambi-
g a t, nemo diffidat regenerationis fibi nito-
rem etiam poft multa peccata reftitui , qui
eleemofynarum ftuduerit purificatione mun-
dari.
4 „ V o x Cbriflum videtur abu nd a re , vel in 'e jt»
„ locum fubftituenda v o x fpiritum.“ Q uefnellus.
1 In aliquo t MSS. & in editis an teQ u e fn e llum ,
nec non in exemplar! P aulli D ia coni deed ibi .
2 Codex Vercellenfis & Homiliar. Pau lli D ia c.
cum prima editione pro liberandis.
3 Unus cod. S. Petri , & alius Bom cum pri-
ma editione per ipfam , qua vicerat , naturam
vinceretur . Veron. cod. 7 4 . per ipfam, qua v icerat
, vinceretur.
4 In MS. Bon. & prima editione om ittitu r e i.
5 Codex Corbejenfis hunc, locum ica habet
Quefnello tefte : Nemo mundus a jorde, nec in-
fans unius diet , ft Jit vita ejusfuper terram .
In MS. S. Petri nec infant , cujus unius diei
vita fuper terram. In prima editione nec infant
M A G N I 6 4
S E R M Q X X I . f *A1. J
In Nativ it ate Domini noftri
Jefu Chrifti I.
S Y N O P S I S .
I. Neminem extraneum ejfe a latitia Nati-
vitatis Domini , qua fola fine forde pec-
cati efi.
II. Miram ejfe bujus myfterii difpenfatio-
nem.
III. Qui novîtm ■ hominem vult induere , ei
veterem ejfe deponendum.
S Alvator nofter, DiledHflimi, hodie na- CAP.il
tus eft, gaudeamus. Neque enim locum
fas eft i ibi effe triftitiæ ,; ubi natalis eft 1
vitæ : quæ confumto mortalitatis timoré ,
nobis ingerit de promifta æternitate læti-
tiam. Nemo ab hujus alacritatis participa-
tione fecernitur , una cunftis lætitiæ communis
eft ratio: quia Dominus nofter, pec-
cati mortifque deftrudlor, ficut nullum a
reatu liberum repent, ita 2 liberandis omni- 2 I
bus venit . Exultet fanilus , quia propin-
quat ad palmam . Gaudeat peccator , quia Incarnai
invitatur ad veniam . Animetur gentilis , tionisml
quia vocatur ad vitam . Dei namque fiKus ^er*ani ö|
kcundum plenitudinem temporis , quam di- Pendltui|
vini confilii inferutabilis altitudo difpofuit ,
reconciliandum audlori fuo naturam generis
iaffumfit humani ; ut inventor mortis diabo-
lus, 3 per' ipfam , quam vicerat , vincere- j
tur. In quo confliftu pro nobis inito, magno
& mirabili æquitatis jure certatumeft:
dum omnipotehs Dominus cum fæviflimo
hofte, non in fua majeftate , fed in noftra
congreditur humilitate, objiciens 4 ei earn- 4
dem formam, eamdèmque naturam, mortalitatis;
quidem noftræ participera, fed pecca-
ti totius expertem. Alienum quippe ab hac
nativitate eft, quod de omnibus legitur : 5 L I
Nemo mundus ä forde , nec infans , cujus job. 14. J
eft unius diet vita fuper terram . Nihil er- fecundum
go in iftam fingularem nativitatem de car- 7<>.
nis concupifcentia tranfivit, nihil de pecca-
ti lege manavit. Virgo regia Davidicæ ftir- Maria I
pis eligitur , quæ làcro gravidanda fetu di- Prius *ntl|
vinam humanamque prolem prius 6 conci- te •Dei.’®|
peret mente, quam corpore. Et ne fuperni concePit|
ignara confilii ad inufitatos paveret 7 effe- ™ra“ Cl
dfus, 6
unius diei , cujus vita efi fuper terram . Paullo
poft omittitur ergo in MSS. V e r ce l. & duobus
Veron. nec non m Homil. Paulli D ia c o n i.
6 C od e x S. Petri & prima ed itio concepit.
7 »> I ta .C o d d . MSS. t r e s & plersque edition es
„ ad marginem : quibus fa c ile adjungi poffunt a lii
,3 duo R e g ii M SS. Codd. in quibus le g . affeSus er-
, , rore lib r a r ii. Sed & fenfus e x ig i t ut hac le -
3, ftione retenra, a lia r e jic ia tu r , qua; in prioribus
, , Ed it, habebat affatus: non enim loquitur hie de
3, colloquio an g e lico , cujus potius in te rventu , ut
„ ftatim poft le g i tu r , exemta eft Maria pavore illo
„ quo ex inuGtato con ceptio ns Verbi effeftu af-
3, fe fta fu iffe t . “ Haftenus Q uefnellus. LeÄionem
textus confirmant etiam C od . S . P e t r i, unys V c -
xqn. & exemplar P au lli D ia co n i.
6 5 S E R M
H s e r . I. £lus, quod in ea operandum erat 8 a Spi-
§ N N A T . ritU' fan-fto , colloquio difeit angelico . Nec
M3OMIN1. damnum credit pudoris , Dei genitrix mox
[: futura . Cur enim de conceptionis novitate
■ . 9 defperet, 9 cui efficientia de Altiffimi .yir-
tute promittitur ? Confirmatur credentis fides
I 16> etiam 10 prxeuntis atteftatione miraculi ,
donaturque Elizabeth inopinata fecunditas;
ut qui conceptum dederat fterili , rrdaturus
non dubitaretur & virgini •
||ap. II. Verbum igitur Dei Deus , Filius Dei ,
■'’Man. 1.1. qui in principio erat apud Deum, per quem
fafta funt omnia , & fine quo fa£lum eft
nihil , propter liberandum ab. sterna mprte
hominem , faiftus eft homo: ita fe ad fu-r
feeptionem humilitatis noftra fine diminu-
tione fua; majeftatis incli^nans , ut manens
quod, erat, affumenfque quod, non erat, ve-
ram fervi formam ei forrrice , in qua Deo
Patri eft sequalis , uniret: & tanto feedere
milip.2.6. naturam utramque rconfereret, ut nec infe-
Bua; natu- riorem confumeret glorificatio , nec fupe-
raHiChri-j.jQj.gjH minueret affumtio . * Salva igitur
H >rVnnnUlla proprietate utriufque fubftantise , & in unam
• *\Eadem coeunte perfonam , fufeipitur a majeftate
b\b’ntur humilitas , a virtute infirmitas j ab a;terni-
Elpiji- 28. tate mprtali.tas: & 11 ad dependendum no-
c*?- 3- ftrze conditipnis debitum , natura inviplabi-
■ 11 lis nature eft' tmita paftibili, Deufque ve-
rus & homp vetus, in unitatem Domini
temperatur : ut quod noftris remediis cpn-
gruebat, unus atque idem Dei, hominumque
mediatpr, & mori pofiet ex Unp , & re-
i ip w .2 .5 . furgere poflet ex alterp . Merito igitur vir-
gine^ integritati nihil corruptionis intulit
partus falUtis : quia cuftodia fuit pudoris ,
editio veritatis . Talis igitur % Diledliftimi ,
nativitas decuit Dei virtutem & Dei fapien-
12 tiam Chriftum j qua nobis & 12 humani-
tate congrueret , & divinitate prsecelleret .
tuc<e 2.14. Nifi enim effet Deus verus , non afferret
remedium: nifi effet homo verus,. non prse-
beret exemplum . Ab exultantibus ergo an-
gelis nafeente Domino , Gloria, in excelfis
« Deo canitur , & pax in terra bona voluntatis
bomin'tbus nuntiatur . Vident enim cz-
leftem Jerufalem ex omnibus mundi gentir
bus fabricari : de. quo inenarrabili divine
pietatis opere, quantum lstari debet humilitas
hominum, cum tantum gaudeat fubli-
initas. angelorum ?
Tom. I. 8 9 10 *
12 13 8 MS. Veron. de Spiritu fan B o . M o x in cod.
S. Petri didicit pro difeit .
9 Codd. V a tican u s , S* P e t r i , & Bon. ac prima
editio 3 cujus .
10 Quidam vu lg a ti librariorum errore prte
cunBis.
i 1 1 E d iti ante Quefnellum cum aliquot pofte-
riorum colle£tionum codieibus , ad rependendum .
Ceteri praeftantiores MSS. ut in tex tu . Paullo
poft infuja eft pro unita e fl, in codice Veronenfi.
In cod. autem Padiliron. & in a lio Veron. in
unitate pro toi unitatem.
12 Ita^ MSS. feptem Quefnelli & omnes no-
ftri . Prius legebatur humilitate etiam in exem-
plari prima editionis co lle ct. I I I .
13 Ita MSS. Codd. quinque Q u e fn e lli. Plerique
tamen noftri & Gau d iiv al. ejufdtm Quef-
O E. S .. - 66
Agamus ergo , Dilefliffimi, gratias Deo S E R . l (
Patri, per Filium ejus , in Spiritu fanfto , IN N A T .
qui propter multam i j mifericordiam fuam,
qua, dilexit nos , mlfertus eft noftri : & Epb‘2.18.
cum effemus mortui peccatis , convivificavit 13 *
nos Chrifio, ut effemus in ipfo nova créa- Epb. 2.5.
tura , novumque figmentum . Deponamus fPM 4*22*
ergo veterem hominem cum adlibus fuis : Co^°/*3*P*
& adepti participationem generations Chri-
f t i, carms renuntiemus operibus . Agno-
fee, o Ghriftiane, dignitatem tuam, & divins
confers fa&us naturæ, noli in veterem
vilitatem degeneri converfatione 14 red- ^
ire . Memento cujus capitis & cujus corporis
fismembrum. Reminifcere, quia eru-
tus de poteftate tenebrarum , translatùs es
in Dei lumen & regnum . Per Baptifmatis
facramentum Spiritus fan£li faôus es tem-
plum : noli tantum habitatorem pravis de
te a6libus effugare , & diaboli te iteruiri
fubjicere fervituti: quia pretium tuum fan-
guis eft Chrifti: quia in veritate te judica-
b i t 15 qui in mifericordia te redemit : 13
qui cum Patre & Spiritu fan&o regnat in
fæcula fæculorum, Amen.,
* S E R, M O XXI I . * A l .X X &
; In. Nativitate Domini 11+ 5
S Y N O P S I S ,
I. Incamatione Verbi primam Dei er.ga homines
difpofitionem compleri , fed facra-
mento occultiore .
II. Novo ordine , nova nativitate Filium
Dei ejfe generatum.
III. Cur ex vtrgine nafci Chrifius elegerit.
IV . . Illufum. ejjie diabolum per Incarnationem
ex- virgine.
V. Ideo natum effe Chriftum in came , ut
renafceremùr ex Spiritu..
VI. Non Hominis-Dei y fed novi Solis ortum
Manichaos colere.
EXultemus in Domino, Dileftiffimi, &
lpintali jucunditate lætemur : qiiia il- Cal '
E I lu- *1
nelll cum amerioribus editionibus, caritatem fuam.
14 Duo MSS. V a tican i & unus S. Petri reci-
dere : Ve rce l. retrocederei Padiliron. rccedere .
1$ AI. qui mifericorditer. MS; Vercellenfis qui
veritate te judicabit, qui mifericordia te redemit.
Unus codex S. Petri quia mifericordia te redemit
Cbrijlus Dominus nojier , qui vivit &c. Padiliron.
fimiliter p rs fe r t ; & folum claudit fic , qui
cum Patre & Spiritu jantto v iv it & regnat Deus
per infinit a facuta faculorum. Amen.
1 In Homiliario Paulli Diaconi n e c ' non in
Le£Honario antiquo MS. E c c le f iz Vercellenfis hie
Sermo alia exhibetur forma , ac in editis & in
a liis codieibus. Difcrimen hoc lo co accurate in-
dicandum vifum eft . Caput primum cum editis
concordat *, & varietas incipic ab initio capitis
fe cu n d i. Nam omifiis verbis Advenientibus ergo