SER. IX. gelicæ nos & prophéties; adjuvant voces ,
IN N A T . qUibus ita accendimur & docemur , ut 4
D OM IN I . nobjs Nativitatem Domini, qua Verbum ca-
loa» i. u . ro fa&um non tam , præterjtam recole-
re , quam præfentem videamur infpicere .
Quod enim paftoribus pro gregum fuorum
g tuftodia vigilantibus nuntiavit Angelus 5
Domini, etiam noftrum implevit auditum:
& ideo dominicis ovibus præfumus , quia
6 verba divinitus édita cordis aure 6 ferva-
mus, tamquam & in hodierna feftivitatedi-
Xwr.e2.10. catur : E c c e ego evangelizo v o b is gaud ium
m a g num , .quod exit omni populo , q u ia natus
e f i v o b is hodie S a lv a to r , q u i e f i C hr i ß us
D om in u s , in c iv ita te D a v i d . Cujus prædi-
cationis fummitatf/' exultatio innumerabi-
lium jungitur Angçlorum ( ùt exçellentius
fieret teftimonium , cui militiæ cæleftjs
7 multitudo concineret ) in honorem Dei 7
Lhc.i . 14. una benedi&ione dicentium : G lo r ia in e x c
e l f i s D e o , & in terra p a x hom in ibu s bona
v o lu n ta tis . Dei ergo gloria eft ex matre
virgine Chrifti nafcentis infantia, & repa-
ratio humani generis merito in laudem fui
8 refertur au&oris : quia& 8 ipfi beatæ Ma-
riæ miffiis a Deo Gabriel Angelus dixerat:
Luc. i. 35. Spiritus fan&us fuperveniet in te , & vtr-
tus Altiffimi obumbrabit tibi : idcoque &
quod nafcetur ex te fanSlum , voçabitUr Filius
Dei- In terra autem ilia pax concedi-
tur, quæ homines effiçit bonæ voluntatis ,
Vera pax, Quo enim fpiritu de intemçratæ matris
quae homi- vifeeribus nafeitur Chriftus , hoc de fan&æ
nes efficit Ecclefiæ utero renafeitur Chriftianus, 9 cui
bon* vo- vera a Dei voluntate non dividi j
1 untatis. £ -n f0bs 3 qUæ Deus diljgit , delç-
ftäri.
CAr. II. Natalem igitur, Dile&iftimi , diem Domini
célébrantes , qui ex omnibus præteri-
torum temporum diebus eleShisteft , licet
difpenfatio aftionum corporalium , ficut
îeterno confilio fuerat præordinata, tranfie-
r it , totaque Redemtoris humilitas in glo-
riam 10 paternæ majeftatis eve&a fit , ut
T b ilip z tn nom ine Jesu omne genu fleE la tu r ca le f t ium ,
10. tP" te rr e fir ium , & in fem o rum , & omn is lin g u a
i i confitcatu r , q u ia D om in u s Jesus i i in g lo -
M A G t f 1 1 0 4
ria efi Dei Patris: indefineriter tarnen ipfum SER. ix,
partum falutiferse Virginis adöramus, & il- j j j NAT.
fam Verbi & catnis indifiblubilem copulam u
non minus 12’ fufpicimüs1 in prsefepe jä- *2
centem, quam in tnrono paternäe altitudi-
nis confidentem, Immutabilis enim Deitas,
quamvis intra fenietipfanr & elaritaterh
fu.am& potentiam contineret y1 non ideo tarnen
nbn erat 13 inferta nafeenti ‘ qüia I3
humano afpeftui ' non patebat: ut per veri
hominis inufitata priniordia ille agnofeere-
tur genitus | qui regis David Dominus
effet & filius . Ipfe enim prophetico fpiritu
cantat , dicens ; Dixit Dominus Domino 'V*10?* *•
meo : Sede a dextris meis,. Quo teftimonioj
ficut Evangelium refert, confütata eft im-
pietas Jud&orum . hfäih tum Jesu interro-
gante Jud^os , cujus filiüm dicerent Chri-
ftum? refpondiffent, Davide confeftim Dominus
cajcitatem illorum arguensait: Quo- Matt, zi,
modp ergo David in Jjpiritu vocat eum Domi- 43*
numdicens: Dixit Dominus Domino meo:
Sede a dexitrismeis ? Interclufiftis vobis, o
Jüdad, intelligenti« viam , & dum folam
naturam carnis 14 afpicitis , tota vos veri- 14
tatis, lu<t privaftis . Expeftantes enim fe-
cundum veftrsk' perfuäfionis fabulofa figmen-
t a , David ftliqm de lola ftirpe corporea ,
düm fpem ieftram in homine tantum con-
ftituiftis, Deum Dei Filium' repuliftis : ut
quod nobis115 profiteri ^lodofum eft , vobis ^
prodefle nön pöffit. Narri & nos . interro-
gati , cujus fihus fit Chriftus,- voce Apofto-
ii cönfitemur, qüod fiBus efi'ex Jemine Da- 2i
vid fecundum carnem r ;& de ipfo initio
evangelicse prsedicationis inftruimur , legen-
tes: Liber generdtionis J efu Cbrifit filiiDa- Matt.i. i-
vid. Sed ideo -a -veftra impietate dilcerni-
mur, quia quemf ex progenie David homi-
nem novimus natum , 16 eumdem, fecun- t.6
dum quod Verbum carb' faftum efi , Deum Joan.i. 14
Deo Patri crediriius coxternum . Unde fi
teneres, o Ifrael, tui nominis dignitatem ,
& propheticas denuntiationes non obcäjcato
corde percurreres , Ifaias tibi evangelicam
panderet veritatem, & non furdus audires
divina infpiratione dicentem : Ecce Virgo 17 jraj 7^ Ii}i
acci-
4 Sic plerique noflri codd. & Quefn. A l . nos,
5 Vocem Domini fupplevimusex duobus codd.
S . P e t r i, & Veron. ac Padiliron.
6 Aliqui codd. & prima editio refervamus .
D e in Ecce ego adiecimus e x duobus MSS. S. Pet
r i , ex Bon. & prima editione . In a lio codice
S . Petri deell ego. M o x in tribus codd. & prima
editione legitur natus eft nobis pro natus eft
vobis ; quae poftrema le£tio a nobis retenta ,
evangelico te x tu i co n g ru it.
7 MSS. S. P e t r i. Bon. & prima editio una
voce. D ein iidem S. Petri codd. & Veron. ac
P adiliron. gloria in altijfimis.
8 In vu lg a tis ip fe . Emendavimus cum prima
editione e x MSS. S. Petri , Veron. & Bon. ac
P ad iliron. Poft nonnulla conditur pro conceditur
eft in MSS. V a t . pofteriorum co lle ft . IV . & V .
9 In prima editione poft vocem Cbriftianus
pun£to appofito fic le g i tu r . Cui vera pax eft a
Dei voluntate non dividi, non dubitet & its /0-
lis , qua Deus diligit, delcBari. In M S. Padilir.
Cui vera pax eft in Dei voluntate, f i non dubitet
bis folis, qua & c .
10 T r e s codd. & prima editio aterna majeftatis
. A t tex tus S c r ip tu r x , qui iiibjicitur , habet
in gloria eft Dei Patris : & paullo poft feri-
birur paterna altitudinis.
1 1 MSS. Veron. & Padiliron. addunt Cbri-
ftu s, ut apud S. P au llum.
12 E d i t i , fufeipimus . Quefnellus corruprio-
nem fufpicatus adnotavit in margine : Forte fuf-
picimus. Emendarionem optimam ac te x tu i in-
ierendam probavere codices Cafinenfis , & Padiliron
.
13 Sic plerique & potiores co d ic e s . A l .conforta.
14 Q uatuo r codd. infpicitis .
15 Sic duo MSS. S. P e t r i, alius Padiliron. &
Cafinenfis. A l. confiteri.
16 Editionum Quefnello anteriorum fyntaxim
q u * item eft noftrorum codicum , reftituimus .
Quefnellus- dé lev it hoc loco eumdem, & t ran f
tulic ante vocem Deum. Aliquanto poft in MS.
Padiliron. non fur dis auribus audires. •
17 C o d . Veron. concipiet, dein in editis ante
Quefn. & in quibufdam MSS. vocabitur pro voeu
bunt . ■
Ià$ S E R M O N E S .
! SER.IX . accipiet in utero, & pariet filium , & vo-
! i n N A T . cabunt nomen ejus E m m a n u e l , quod efi
poMlNI. interpretatum , n o b i s c u m D e u s . Quern fi
in tanta proprietate fiacri nominis non vi-
ff' debas, in Davidica laltem voce didiciffes ,
ne contra teftificationem novi & veteris
Teftamenti J e s u m C h r i s t u m David filium
denegares , quern David Dominum
I 18 non 18 fateris.
■ CAP. III. m Quapropter , Dileftiflimi , quoniam per
I tp ineffabilem gratiam Dei Ecclefia 19 fide-
lium gentium confecuta eft , quod carna-
lium Judæorum fynagoga non meruit , di-
®p/. 92. 2. cente David : Notum fecit Dominus faluta-
■ re fuum, in confpeBu gentium revelavit )uftitiam
fuam : & Ifaia fimiliter prædican-
■ ^//'. 9. 2. te : Populus qui fedebat in tenebris , vidit
lucem magnam .* .qui habit ab ant. in regione
■ " ‘1 1 1 mortis,lux art a efi eis: & iterum :
Gentes., qua tenon noverunt, invocabuntte,
■ 20 & populi qui te 20 nefeierunt , ad ie confugient:
exultemus in die falutis noftræ ,
& per novum Teftamentum in confortium
1 ejus affumti, cui dicitur ,a Patre per Prov"
Zt 7' phetam : Filius meus es tu , ego hodie ge-
nui te. Ipofiula a me , & dabo tibi gentes
hereditatem tuam & poffefftonem tuam terminas
terra' in adoptantis nos mifericordia
gloriemur . quia, ficut Apoftolus ait, non
accepifiis Jpiritum fervitutis iterum in timoré
, fed accepifiis fpiritum adoptionis filto-
rum, in quo clamamus, Abba, Pater. Di-
gnum eft enim atque conveniens , ut té-
I 21 nantis Patris voluntas 21 ab adoptionis fi-
Wbidemij. liis impleatur ; .& dicente Apoftolo , Si
jlnfamia compatimur , & conglorificab'tmur , fint hu-
Chrjflico- militatis Chrifti com participes j quifunt 2,2
■ en ** futuri gloriæ cohereaes. Honoretur in in-
mom.S. 3. fontia lua Dominus, nec ad Deitatis refe-
rantur injuriam exordia & incrementa corporea:
quoniam naturae incommutabili nec
addidit aliquid noftra natura, nec minuit ;
K *3 fed qui 23 in fimilitudine carhis péccati digna-
tus eft hominibus effe conformis, in unita-
te Deitatis Patri permanet æqualis : cum
quo & Spiritu fan«Slo vivit & regnat infæ-
cula fæculorum. Amen.
18 Idem M S. Veron. fatereris.
19 In prima editione omittitur fidelium .
20 I ta ex MSS. S. P e t r i, & Bon. ac prima
editione . AI. nejciunt.
21 Codd S.Petn ab adoptivis filiis. MS.Padilir.
ut tanti Patris voluntas adoptivis filits impleatur.
22 Quefnellus cum R^inaudo futura . Emendavimus
ex ceteris ediri« noftrifque ‘codicibus ,
inter quos foil codd. pofteriorum collect. IV . &
V . utrumque prxferunt fu tu r i, futur e.
10 6
S E R M O X X X . *
In Nativitate Domini X.
■ S Y N O P S I S,
I. JJtramque Chrifii generationem ineffabilem
effe
TI. Diverji errores .circa Jncarnationem
Verbi „
III. Divinitatis plenitudinem corporaliter
Chrifium inhabitaffe.
IV. Conceptionem Chrifii inter cmnes effe
fingularem „
V. Utriufque in Chrifto nature proprieties
expenduntur..
VI. Chrifium Patri & matri confubfiantia-
lem, ex utroque nos falvare.
*VII. Unam Chrifii fidem omnes omnium
feculorum fideles falvare Genealogt'a
Chrifii apud Matthceum & Lucam , cur
diver fa ,
S iEpe, ut noftis, Dile£liftimi, 1 de excel- CAP. f.
lentia feftivitatis hodiernas officium vo- 1
his fermonis falutaris impendimus; nec am-
bigimus ita cordibus veftris divihse pietatis
relpjenduiire virtutem , ut quod vobis fide
eft infitum, id fit etiam intelligentia com-
prehenfum.. Sed quia Domini Salvatorifque
noftri nativitas non folum fecundum Dei-
tatem de Patre , fed etiam fecundum carnem
de matre, ita facultatem humani ex-
cedit eloquii, ut merito ad utrumque refe-
ratur, quod di£lum eft : Generationem ejus . »
quis enarrabit i in eo iplb, quod dighe non
poteft explicari, Jfemper exuberat ratio dif-
ferendi: non quia liberum fit diverfa fenfire
, fed quia dignitati materia; nulla poteft
lingua fufficere - Magnitudo igitur facra-
menti, in falutem humani generis ante fe-
cula seterna difpofiti, in feculorum fine re-
ferati , integritati fux nec auferri .aliquid
patitur, 2 nec inferri; & ficut propria non
amittit, ita aliena non recipit . Sed multi u zrlr..
opinionum fuarum fequaces, & quod non- undc. *
dum intellexerant, paratiores docere, quam
difeere , ficut ait Apoftolus , circa fidem z T -
naufragaverunt'. quorum pravascompugnan- \'9, *m' U
tefque fententias brevi fignificatione per-
ftringam : ut errorum tenebris a veritatis
luce diferetis , & religiofe honorentur be-
neficia divina, & feienter caveantur 3 hu-
znana mendacia. *
Quidam enim ex documentis nativitatis C A P . u
Do-
23 Sic e x MS. Padiliron. Vulg . in fimilitudi-
nem.
1 In duobus MSS. S. Petri ac in prima editione
de excellenttjjima feftivitatis hodierna fit-
lemnitate.
2 Editi ante Quefnel. cum aliquot noftris codd.
nec augers. Quefnelli le&ionem approbant duo
MSS, S. P e t r i.
3 Sic emendavimus e x quinque codd. & prU
ma ed it io n e . A l, mundana.