S!*'' I j E ’ O N
EPIS. I. iftionem V q uSc & ipfis prodeffe, & nullis
AN.CHR. pQ^t nQccrc ., cogantur . Danyaeat-^ipertis
LF.oN* 2 profeffionibus fuis fuperbi erroris ;i5'.rau&o-
3' ras, & quicquid. in t)o£frina eorura univçr-
15 falls Ecçl.efia exhprruit, detçftentur : omnia-
16 <ju?jÿ' 'décréta, finodalia, qua ad- exçifio-
riètn! hujüè ’hærefeôs Apdftolieæ Sedis; coti-
fititiaÿjtau&oritas ; atriple&i fe , &• in omnibus
approbare , plenis & apertis , ac - propria
manu fubfcriptis proteftationibus elo-
}7 quantur. Nihil in verbis eorum 17 obfcu-
Scmipcla- nihil inveniatur ambiguum . Quofàeiano"
niani noVimus hanc î'ftdfüm effe vërfütiam,
rum furcu- ut in quacumque particula dogmatis cxe-
Ji. crandi, 18 quam a damnandorum folidita-
18 te difcreverint, nihil fibi. fefcfuum1 fuorum
19 æftimént 19 effe non falyum v •
ÇAp. III. Cumqüe omnes definitiones fuas, 20 ad
20 fubrependi faciHtatëm'^improbàre fe limu-
lènt atdüè deponere, hoc îibi tota arte fâli
i lënài, 21 ni fi intelligantur , qxeipiunt j üt
gratia Dei fçcundum mérita darî àccipien-
qu ! tium fcntiatur. Quæ utiqùe nifi gratis de-
Çratia j i tur, non eft gratia , fed menses fetributio-
non.c. 1. quç meritorum , dicente beato Apoftblo : Bpty*. 8. P
Vide Not. 2. Quefn. & noßram obfervationem
in eamdem notationem .
16 Llegenda eft ooßra obfervatio in Nor. 3.
Quefnelli. ' M
17 Cod* Var. colleft. XI. delet obfcurum nihil.
In MSS. colleft. XXI* WH in verbis eor
■tum , nihil in fenfu inveniatur ambiguum . Mox
in MSS. Lucenfi coli. IV. iVipdebon. 39.' colleft.
V. & Vat. coli. XI. bane ejfe eomm ver-
fuii'äm.'' . '
18 Hane Quefnelli emendationem prxfertnn
e MSS. colleft. V. de quibus ille agit |Not. 4,
plerique &, potiores noßri codd. confiruiant Vat.
Reg. 'colleft. I. Vat.' colleft.; HL Lucenfis ioAj.
IV. Vindebon. colleft. V. & tres colleft. VH“.
Tria' exeniplaria' recentidrurh colleftiorium XI.
& XXI. habent : qua ad nößrorum Joliditatem
difcreverint . Edit. ante Quefn. cum Sichardo
qua , Je-, a damnatontm focietate difcreverint
Hane autem leftionem iovenimus in MS. Vat.
544. coli. XXIV. qui fölum omittit qua. An-
telmius epißola prima Gallice feripta & fubje-
fta ejus. Differtationibus De veris operjbui SS.
Leonis & Profperi num. 26. Qiiefnello fuccen-
fuit , quod hanc editorürrt .leftionem' immuta*
verit ex fuorum codd. fide g :quos minus ex-
aftos' contendit . A'f hon foli codl’ces a Quef-
ncllö laudati , fed etiam noßri-, -quos indica-
vimus , diverfarum & antiquiffimarum colleftio-
num libri manuferiptis tinius colleftionis jpoße-
rioris prseferendi eränt . Nec • fenfus obfeurus
eß , fi 5 verborum vis refte intelligatur . Iinmo
diverfa licet via verba in eämdem fententiam
recidunt Ü Significatur enim ufitata hsreticorum
verfutia , qui in quacumqüet particula dögma-
tis execrandi alium quempiam fenfiim'excogitare
ftudent , quo a foliditate 'dogmatum damnando-
rum'ideft 'i a tota maffa damnandorum fen-
fuum defeifeere , ac diferepare videantur. Da-
mnandorum qüoque leftio cum antecedentibus
dogmatis execrandi magis cohaeret , quam da-
mnatorum.
■ 19 In duobus MSS. Vatt. coli. XXI. non fal-
20 Vide Not. 5. Quefoelli, cujus emendatio-
nem proBant 'prseftantiores noßri Codices . Soli
MSS. coli. XXI. habent ad fubrepentem facili.
tatem . Anteriores vero- editiones , & S.ichardus
cum codd. coli. XXIV. ai tantam facilitatim:
L*S M A <? •' N X 5P Î
22dGrätiä!ßtiJöi fa&i efiis per' fidern. , £r EPi$. j
. .. hoc, nom jrfc vobis , 25 fed Dei donum cß, AN.^
. • Mon ex'operifiw'r :: ne fortç qyis extollatur ,
Jpfius etfirpi fumusßgrncntum. ,, ereati in Cbri- N- 3.
"ßo Jejtf ' in operibus. bonis , qua prapetravtf u
‘ f)eus ut ' in iltis^ ambulcmus . 24 Omnis itä- jj
1 'que bonorum1 öperum donatio, divina præ- 2^
paratio ’eft’ : qüfa'1'nbn prius ^uifquam jufti-
. ! ificatur virtute, ! quàm gratia, quæ unieui-
que principium juftitiæ , & bonorum fons
atque origo. meritorum eft . Sed ab lftis
idep. per naturalem induffriam .dicitur pr^-
vèniri , ut quæ ante gràtlam proprio 25 iS
clara fit ftudio, nullo videatur peccati ori-
ginalis vulnere fauciata : falfumque fit quod
Veritas ait : Qyoniam filiuf hoynirus venit Lw.i9.15_
queerere & falväre'qubd perjetar. i6 : ifi-.
Cavendum ergo dileftipni tuæ çft , ma- ^Ap- \\
gnaque diligentia providendüm , :ii j ne per A'^
hujufmodi homines extinfta dudum feanda- 7
la fufeitentur : & de\ ëxcilo olim dogma-
te aliquod in provinçia tua eju,fdemi mali
germen oriatur t quod nori fölurh in radi-
cibus fuis crèfcàt, fed1 etiam fan£te Eccle-
fiæ fobôlem 28 veneno füi oris inficiat. 28
Qui
qui codices mox perperam cum Edit. Lovanien-
lium boc ihi tota arte alias vero editiones mul-
to pejus hoc tibi tota arte.
21 Cod Lucenfis nifi intelligatur : ■ & poß
pauea nifi gratis datur.
22 MSS. Vatt. coli. XXI. & alius coli. jXI.
Gratis falvi faQi eftis. _ • |
23, Adjecimus fed ex quatuor antiquiffimis
codd. colleft. I. III. & IV. ac Vallicel. coli.
VIII. nec non ex Sichardo ; editi ante Quefn.
Dei enim donum eß.
24 Cum codd. a Quefn. laudatis pot. 6. in
liac leftione confenriunt etiam ompes noßri, ,ex-
ceptis illis coli. Xxlv; inter quos eß Viftob-
nus ab eodem memoräius, ubi cum anteriotibus
editionibus & Sichardo legitur : Oninijr itdque
bonorum operum devotio, divina prteparatio eft;
nec propria quifquam jvjhficatur virtute : quondam
gratia unieuique &c. . .
rf»«» uno MS.. Vat.
d a t a fit. ‘ ~ ~ ‘ ^
2d Hie in omnibus editis Quefnello anteriori-
bus inferebantut-.plura ex Augußini Enchiridjo
fere excerpta , quae. conficiebant caput IV. Ea
Quefnellus expunxit auftoritare fuorum codi-
cum, quibus etiam noßri favenf, & in Notam
ejus 7.- rejesit , ubi legi poterunf tomo hu jus
editionis fecürtdo . Invenimüs autem eadem Verba
inferra tanturhmodö in MSS. poßeriprum colleft.
XII. & XXIV. neenon apud Sichardum,
Roc tarnen difcrilnine quod in MSS. colleft. XII.
15. pahnus aßuitür poß verba quod perierat; in
codicibus autem colleft. XXIV.-, & in excmplo
Sichardi poß verba antecedentia originalis vulnere
J a u t i a t a , fequentibus ufque ad finem capitis
omiffis.
27 Cod. Vercell. coll. VIII. ne fcandala fd-
Jcitentur intermedia vocibus prztermilfis . In
Cod. Lucenfi verba per bujufmodi homines defi-
derantur. P • ’ Ä W .*• - ■ •' :
28 Quefnellus cum aliis edit. &nonnuIlis codd.
veneno fui odoris. MS.Cantabrig. ab eodem lauda-
tüs & editio Canifii cum noßris codd. coll.XXI.
veneni fui odore. Praetulimus leftionem quinque
prseßantiflithorum exempiarium Vat. Reg. Vat.
1342. Lucenfis, nec non Vallicel!. & Vercellep-
lis. Paullo ante idem Vercell:. habet fanHam
Ecclefue fobolem •
M . ’ r,E '> p M s?
■ EPIS- !• Qui correüos fe videri volunt, ab.omni
|N.cHR. fufpicione fe purgent ; & obediendo nobis,
■ 442- probsnti 1 fe Mb noftros . Quorum fi 1 quiß-
■ EON- 3* nUam falubribus præceptis fatisfàcere detreftarit
, five ille clericus, five fit laicus, ab
I *9 Ecclefiæ focietate pellatur, ne 29 perditor
animæ fuæ, faluti- infidietur alienæ .
CAP. V . Hlam quoque partem ecclefiafticæ difei-
wf1' v1, plinæ, qua 30 olim a fanftis Patribus & a
■ 3° nobis fæpe decretum eft, ut nec inPresby-
■ t teratus gradu, 31 nec in Diaconatus ordi-
I 3 ne, nec in fubfequenti officio Clericorum
ab Ecclefia ad Ecçlefiam, cuiquam tranfirq
■ jj fit liberum , 32 ;ut ?in integrum rçvoce|f,
I admonemus : ut unufquifque non ambitione
illeftus, non cupiditate fedu&us , non
H 33 perfuafione hominum depravatus , 33 ubi
ordinatps eft , perfeveret : - ita ut fi quis.
fua quærens, non quæ Je su C hristi , ad
■ 34 plebem 34 & Ecclefiam fuam redire neglexerit,
& ab honoris privilegio , & a
communionis vinculo habeatur extraneus.
Non autem dubitet dileftio tua, nos, fi
( quod non arbitramur ) negle&a fuerint1,
quæ pro cuftodia canonum , & pro fidei in-
tegritate decemimus, vehementius commo-
Iliß .W .r» - vendos. : quia i n f e r i o r u m qrdinum culpæ
Wnorum nullos magis referendæ furit, quam ad
P ^ c* i* defides negligerttefque Re&ores , qui mul-
tarn fæpe nutriunt peftilentiam , dum aufte--
riorem diffimulant adhibere medicinam.
Tom. L
29 Tres MSS1 codices Quefn. ac totidem no-
firi & editio Caoifii perdrtiohe. Hadrianus I.
ep. 97. ad Epifcopos Hifpan. proditor.
30 MS. Vat* 5845. & olim. Quatuor alii co-
dices qua olim deer eta eft.' Confer qua; in hunc
locum obfervavimus in prxmiifi Admonitione
rum. 2$. Vide, fi luber, etiam Quefnelli not. 8.
31 Tres coda. Vatt. nec in Diaconatus,• nec in
fubfequenti or dine Clericorum . Quatuor alii pro
officio~Clericorum habent or dine Clericorum. Cod.
Lucenfis omittit nec in fubfequenti officio.
32, Cod. Vat. coll. XI. delet ut.
33-In MS. Vat. coll. XXIV. ibi 'ubi ordina-
tus eft .
34 Cod. Vat. Regius '& ad Ecclefiam. Sjchar*
dus delet plebem (7.
1 Cur Septimum, non autem , ut in editis ,
Septimium feripferimus, vide Adnot. 3. in epifio-
iam antecedentem . Civitatis nomen plures qui-
<!em, & antiqui codices omittdnt ; at le^rtur
in MSS. codd. coll. XII. XXIII. & XXIV. ac
praefertim pervetuftae coll. VIII. Erat in editis
Altinum ex Codd. coll; XII. & XXIV. fed- hoc
ipfius civitatis nomen eft. Altinatem ex probae
notae auftoribus feribendum fuiffet .v fed ex MSS.
Vallicell. colleft. yill. & Ottobon. coll. XXIII.
Altitunfem repofuimus : ita enim ferme hujus
T V O ' L Æ . 5P 4
! E P I S T O L A* 11. *
Ad 1 Septimum Epifcopum Altinenfem, *
2 S T N O P S I S .
I. Pclagianos nonnifi cum er roris e jurat ione
ejfe recipiendos.
II. Unumquemaue Clericum in ea Ecclefia
permanere debere, in qua efi ordinatus.
L e o .E pifcopus S e p t im o Epifcopo
falutem.
LE£lis fraternitatis tuæ litteris , vigbrem
fidei tuæ., 3 quem olim noveramus,
àgnovimUs : congratulantes tib i,. quod ad
cuflodiam gregum Chrifti paftoralem cu-
ram vigilanter exequeris : ne lupi , qui
fub fpecie ôviüm fubintrarunt, 4 beftiali
fævitia fimplices quofque dilacerent 3 & non
folum ipfi nulla corre£lione proficiant, fed
etiam ea quæ funt 5 fana, corrumpant;.
Quod ne viperea poffit obtinere fallacia ,
ad Metropolitanum Epifcopum provinciæ
Venetiæ feripta direxirrjus : quibqs ad flatus
fui periculum cognofcçret pertinere, fi
quifquain. de Pelagianorum & Çælefiiano-
rum confortio vemens, in éommunipne ca-
tholica1 fine profeffione legitimæ fatisfaëlio-
nis habeatur. Saluberrimum enim eft , &
fpiritualis medicinæ utilitate pleniflimum ,
ut five .Presbytçri, five Diaconi , five alii
cuiuslibet, ordinis Clerici, qui fe çorreftos
yidpri volunt, errorem *fuum , &. ipfos erroris
auëlores damnari a fe fine ambiguita-
te fateantur •• ut fenflbus prdvis & dudum
peremtis nulla 6 fperandi fuperfit occa-
fio, nec ullum membrum Ecclefiæ talium
poffit focietate violari, cum per omnia illis
profeffio propria coeperit obviare.
Circa quos etiam illam canonum çonfti-
P p tutiourbis
Epifcopi in Conciliis memorati appellari
folent v Vide Concil. Aquilejen. an. 381. Inve-
nimus autem hanc epiftolam in MSS. novemcol-
leftionum recenfitis in Admonitione præmifta epi-
ftol* fuperiori num. 5. & 7. ex quibus fincerr-
tatem harum litterarum vindicavimus num. iz.
& num. 14. difficultates a Quefnello objeftas
disjecimus. _
2 In Indice MSS. colleft. V. hie titulus legitur
-cap. 83. Ad Septimum Epifcopum de Ju-
praferiptis titulis. Refpiciuntur autem tituli fu-
perioris epiftolst, cui hæc in omnibus colleftio-
nibus conftanrer fubjici'tur r unde codem tempore
feriptam confirmare licet.
. 3 Vulgati quam. Emendavimus ex MSS. Vat.
Reg. colh I. Vat. 5845. coll. VIII. & Florentine
S. Marci coll. XIII. cum præfertira fimili-
terlegatur capite I. ep. 18. ad Januariura , quod
ex hac epiftola exferiptum fuit.
4 Quinque codd; diverfarum collèftionum befit
arum favitia .
5 Quatuor præftantes codd* fanfla.
6 Quefnellus fpirandi, & in margi'ne rejecit
vulgatam leftionem fperandi ; quam tamen omnes
noftri codices.' approbant , ficut etiam probatur
in epiftola ad Januarium, qux hanc eamdem fententiam
totidan verbisrepetit.
EPIS.' IT.
ÀN.ÇHR.
4^-
LEON,. 3.
f ai. Vu.
Qux autem.
antea
».erat,nunc
167.
Circa an.
442.
CAP. I.
3
Matth. 7.
iS*
4
5
I. quæ ft. 7.
• Saluberrimum
cnim.cz 1.
6
c a p . rf.