EPIST.
CLXV.
an.ch, x Sequuntur dehinq T estimonu
' excçrpta pro re (upra fcripta
de libris catholicorum Patrum,
1 a L eone Papa coliefta, 2 L eo-
NIQ.UE Imperatori direfta.
SanBi H 1L a R1 r PiBavicnfis Epiƒcopt
0 1 Çonfefforts, in libro. fecundq.
de fide inter cetera. «.
CAP. m , T "T Num igitur hoc 3 eft. immobile- fun-
In vulg, U damçntum una hæq felix fidçi pe-
Hilar. 1.2, tra }i Petri ore confefTa :Tu es x inquit, Chri-
an. 23- ad ftusFilius Dei vivi: tanta in, fç argumente^
i mon 'fuftio'ërîs veritatis, quantæ perverfitatum
deed in j*ja «juæftiones. &. infidçlitatis. calumniat 4 mo-*
infertis
Calch. . _____
aft. 2*.
3 1 Hic. titulus a. Quefnello vulgatus e coll.
4 Hifpanica in alias pofteriores. manavit . In çodd..
c.oll, VIII. lncipiunt capitula., que- dir.e&a ( al.
decerpta.y funt in SynodoCCCXVUl. Patrum cum
exempta. Pape. Lçonis ad. Leonem Auguftum. Hæc
eadem infcriptio Jegitur etiam- in.MSS. col L III ..
cap. 83». ubi eadem teftimonia feparatim. ab ipfa.
Leoais epiftola proferuntur. Cur vero hæc, quæ
a Leone fuecunt coliefta v in Synodo, CQC XVIII.
Patrum. direfta , feu potius decerpta dicantur
q.uis. djvinet f Aliquis. prafefto error-, licet omnibus
, quos vidimus., codicib.us communis irrepfir .
J,eo fuam fidem fymbolo CCCX.VIII. Patrum co-
hærenrem cap. 3 . oftendit hic: autem. teftimoniis.
ïatrum eamdem corroborât arque confirmât.. Alia
înfçriptio. præfigitur in, antiquiffimo c_od._ Veron..
S.8; num. 37.. Incipiunt exempta, catbolica beatif--
fimorum Patrum- de incatnatione Domini & Sal-
vat or is. noftri Jefu Cbrifli, que infanBa ac ve-
Tierabili Calcbedonenfi Synodo conftrmata funt.
adverfus Nefiorianos. & Eutycbianos atque here
ticos * Auftor hujus codicis his teftimoniis, præ-
sniferat num. 33» alia teflimenia Patrum , quæ in
Ephefino. Concilia confirmata. func aft., i.. Dein,
Hum,. 34. defcripfit Patrum teflimonia. ex Alio--
cutione. Patrum Synodi Calchedonenfis. ad Mar-
cianum. In. his omnibus teftimoniis colle&or ea
antiqua utriufque Synodi verfione ufus eft, quant
accuratiffime Baluzius edidit Cum v.ero in ver-
lione: antiqua. Concilii Calchedonenfis.. tefiimonia
a Leone- collefta. non. inveniantur ; eaque- reipfa
in eadem Synodo nec lefta,, nec inferta fuerint,
uti oflendimus in- Admonit. ad. ep.28. cum. fcri-.
ptor hujus codicis, Calchedonenfem confirmatio-
nem. in infcriptione pofuit, eo arbitrio. ufus vi-
detur,. quo nullo- additionis indicio teftimoniis.
Leoninis alia, multo plura addidit ex Auguftino ,.
quæ pr.oculdubio- Leo nequ&quam colleg it. Por-
ro teftimonia. cum ordine vulgato ex Hifpanica
aliifque. ejufdem originis colleftipnibus.
proficifcuntur , fi unum Auguflini textum exci-
pias , quern; ex-. Grimanico MS. Quefnellus adje-
c i t . In manufcriptis colleftionis^,. hjea teftimo-
nia bis proferuntur , primum feparatim cap. 41.
dein inter epiftolas Leonis poft litteras ad Leonem
Auguftum cap.. 67.. In hac autem colleftione
non folum diverfus eft ordo. ac in colleftione
Hifpanica fed quaedam. etiam teftimonia defide-
rantur. Confer, tom. 3. ubi ipfam colieftioncm
V . dabimus. Cum veto Quefnellus in hac.. colleftione
edenda dediffet fola teftimonia; capitis. 41.
omififfet autem Leonis epiftolas j dubitari potuit,
num ea perinde feparata ad Leonis epiftolam per-
tmerent. Sed omms dubitatio adimitur ex hac
momtione, qua eadem teftimonia codent numéro
vebuntur. Jam in ceteris difpenfatio 5 vo- EPIST.
Juntatis paternæ eft : virgo , partus , & CLXv.
corpus, poftque crux, mors , inferi , fains
noftra eft . * Humani enirn ■ generis cauf- M%ttb.i6
fa, Dei Filius natus ex; virgine 6 & Spiri- 16. * *
tu fanélo , ipfo fibi in hac operatione fa- s
-mulante , & fuR , Dei videlicet , inum- * >nbrante
virtute,jcorporis fibi initiaconfevit, y co^*
&, exordia carnis inftituit : ut homo faftus ver^s0^
ex virgine, naturam in fe carnis aeciperet, Ratifp.*
perque hujus 7 admixtionis, focietatem fan- 6
4li.fica.tum in eo unfverfi gençris humani 7
corpus, ex.iftçret : 8 ut quemadmodum omnes 8
in, fe. per id, quod corporeum fe efie voluit
, condçrentur , ita rurfum in omnes
ipfe , per id quod ejus. eft invifi.bile. , re-
ferrqtur Dei igitur imago invifibilis pudo-
rem, humani. exordii non. recufavit, per
conceptionem, partum , vagitum , & cu-
flas x omnes. naturæ noftræ contumelias 9 9
tranf* *3 4 5 6
atque ordine utrobique inveniuntur . Codex Ve-
ronenfis 58. eadem, teftimonia eodem ordine profère,
quo in colleftione V . duplici ta.ntum dif-
crimine .. Nam. primo omittit Cyrilli teftimo-
nium ex epiftola ad Neftorium, quod in coll. V.
ab aliis Cyrilli feparatur., &. ultimo- loco poft
Bafilii textum. fubjicitur. Dein Auguflini teftimo-
nia in poftremum. locum rejicit , eo quo.d feriptor
In fine alia, ejufdem Doftoris. valde prolixa teftimonia
proprio marte adjecerit .. MSS., coll.. III.
& VIII., omnia teftimonia proferuor , quæ. ex-
ftant. in. c.olL Hifp^ fed ordine aliq.uantulum im-
mutato. Primo enim Hila rii, dein Ambrofii, po-
ftea Chryfoftomi teftimonia exhibent, quorumul-
timum eft illud ex fermone De Cruce & latrone :
turn Gregorii Nazianzeni , dein Theophili , Au-"
guftini , Bafilii , ac Cyrilli , cujus teftimonium
primumin Vulgatis , poftremum efficirur.* ac tandem
cum Athanafii teftimonio concluditur. Illud
vero. intereft inter coll. III. &• VIII.. quod in
ilia hæc teftimonia deferibuntue feparatim. cap.
83. in ifta vero- ipft epiftolæ Leonis. fubneftun-
tur .. Horum teftimoniorum Græcam verlionem
non proferimus : quæ enim græce édita funt a
Voffio poll hanc Leonis epiftolam. in. editione. S.
Gregorii Thaumaturgi, ad ea. teftimonia pertinent
, quæ Leo in Orientent mifit poll Ephefi-
num latrocinium,. non vero ad. hæc epiftolæ ad
Leonem Auguftum, fubjefta , quæ licet priora. ilia
contineant ,, auftiora tam.en funt multo , &
non folum numéro, fed etiam ordine difcrepant.
2. Vat., Hifp,. & I fid1, non vero. Vindeb. Hifp.
très fequentes voces ignorant..
3 Codd., colL Hifp.. aliique. inde derivati de-
lent ejt.
4 Vat. coll. VIII., moventur ^
5 Tres codd. Quefnelli ac totidem noftri unua
coll. X L & duo. XXI. cum exemplo primæ edi-
tionis'veritatispaterne f i t . Ergo.. Vat, c o ll,H I ,
f it : Virgo ,
6 Coad. coll. I II. Hifp, & Ifid»V addunt efl .
Mox pra famulante cod, Var. coll. I I I . & alius
çqIL .V I I I , alibi conforte participe , & fu a . MS.
coll. V. conforte y & fua . Cod. Grim, participe!
& fua^ Dein pro confevit codd. Vat. coll. I I I .
& V I lI . conferuit : exemplum primæ editionis.
ccnfcivit.
7 In coll. V. c. 41, affumtionis ; at admixtio-
nis ibidem legitur in "teftimoniis Leonis.epiftolæ
fubjeftis-cap. 6j., Poll pauca bumanum corpus
Quefn. in margine ex duobus MSS.
8 Utrique. codd. Hifp., & alii ejufdem. originis
& quemadmodum .
9 Vindebon. coll. V. cap. 67. & Vat. coll.
XXIV. cum edit. Hilarii tranfcucurrit.
1385 E p 1 s
EPIST. tranfeurrit. Quid tandem dignum a nobis
AN CH tan tK dig"ati°nis a f f e a u i rependetur ?. Ine-
‘ ’ narrabilis a Deo originis unus. unigenitus
Deus, in co.rpufcult humani formam fan-
ftse virginis utero infertus , accrefcit . Qui
omnia continet , & intra quem , &. per
quern, cunfta funt, humani partus, legepro-
fertur .- & ad cujus vocem Archangeu atque
10 Angeli tremunt , cselum , 10 & terra , &
omnia hujus mundi refolventur elementa ,
vagitu infantile auditur . Qui invifibilis &
11 incomprehenfibilis eft* n nunc vifu, fen-
fu , taftuque mortalium , cunis eft obvo-
lutus . Hajc fi quis indigna Deo recolit ,
tanto fe majoris. beneficii obnoxium confi-
tebitur, quanto minus haec Dei convene-
rint majeftati, Non .ille eguit homo effiei ,
per quem homo fa&us eft j fed, nos egui-
mus, ut Deus caro fieret , & habitaret in
i t nobis, id eft, affumtione carnis. unius iz
-interna univerfe ' carnis incoleret 1 1 Hur
inilitas; ejus, noftra nobilitas eft.: contume-
lia ejus, nofter honor eft, Quod ill© • Deus
in came confiftens , Jioc. nos . yiciftini . 13 in
Deum ex came renovati.
Num, 3. Item ejufdem in libra nano , inter cetera!
Nefcit plane , vitam fuam nefeit , qui
C h r i s t u m J e s u m ^ ut. verum. Deum, ita &
verum hominem ig n o r a t& 'ejufdefii peri-
culi res eft, C h r i s t u m J e s u m , vel Ipiri-
tum Deum, vel camera noftri corporis de-
14 negare. Omnis ergo ., 14 inquit qui confix
Mattb, io, tebitur me. coram hominibus , confttebor
32, ego cum coram Patre meo y qui eft in edits ,
. Qui autem negaverit me coram hominibus^
negabo & ego cum coram Patre meo, qui eft
in calls. Hsec Verbum caro fa&um loque-
batur, & homo J e s u s C h r i s t u s Dominua
majeftatis docebat: mediator ipfe in fe ad
falutem Ecclefise conftitutus , &. ipfo illo
inter Deum & homines mediatoris facra-
mento utrumque unus. exiftens , dum ipfe
ex unitis in idipfum naturis , naturae utriufque
1$ res eadem eft : 15 ita tamen, ut neutro care-
ret in utroque .• ne forte Deus. elfe homo na.-.
10 Ita Hilarii editio, & noftri codd. coll. V.
utroque loco, Vat. coll. III. & utrique Hifp.
aliique ejufdem originis cum editis ante Quef-
nellum , apud quem terra, mare , & omnia .
Mox Vat. Hifp. & Ifid. refolvumur . Dein in-
fantie vagitus auditur in MSS. coll. V. utroque
loco , & in Vindeb. Hifp. ac Vat. coll. III.
xi Vulg. ante Quefn. cum edit. Hilarii , MSS;
coll.- V, Vat. Hifp, Ifid. & aliis inde profici-
feentibus non vifu , fenfu.y ta&uque moderandus.
Le£lionem a Quefnello indu&atn ex Grim, inve-
nitnus in MSS. coll. I I I . V I I I . & Vindeb. Hifp.
12 Vulg. ante Quqfn. cum fola prims editionis
exemplo membra ,
j j Quefn, cum Vat. coll. V I I I . in Deo ex carve
xenati. Item renati eft in Vat. coll. I II. nec
non in duobus Hilarii codicibus. Veterem le£lio-
nem ut pote veriorem ex aliis nollris MSS. re-
vocavimus. Vide in hunc Hilarii locum notam
P. Coaftantii.
14 Verbum inquit cum Hilarii MSS. apud
Conftantium expungunt etiam noftri codd. coll.
feendo defineret, & homo rurfus Deus ma- EPIST;
nendo non elTet. Hjec itaque humans bea- CLXV.
titudinis. fides vera eft, Deum & hominem
pradicare , Verbum & carnem confiteri .* 45 *
neque Deum nefeire, 1.6 quod homo fit ; 16
neque carnem ignorare , quod Verbum f i t .
Item ejufdem in eodem libra inter cetera.
Num. 5.
Natus igitur unigenitus Deus ex virgine
homo , & fecundum plenitudinem tempo-
rum in femetipfo prove&urus in Deum hominem
, hunc per omnia evangelici fer-
monis modum tenuit , ut fe filium Dei
credi doceret, & hominis filium prxdicari
admoneret, 17 locutus &gerens homo uni- 17
verfa.quze Dei funt, loquens deinde & ge-
rens Deus. univerfa quae hominis funt : ita
tamen ut in ipfo illo utriufque generis fermone
numquam nifi cum fignificatione & hominis
locutus & Dei fit.
Item alio loco in eodem libro , Num.%.6.7.
inter cetera. ^oc cxceJ_
ptum defi-
Hinc itaque fallendi fimplices atque ignó- logeAftïo-
xantes hjereticis- occafio eft, ut qua» ab eo ni 2. Cal-
-fecundum hominem di&a funt , difta elfe chedon.in-
fecundum nature divina: infirmitatem men- ^ertA» DCC
tiaritur : quia unus. atque idem eft 1q.-
quensy omnia qua: 18 loquebaturd© feipfo , utroque*
omnia eum Iocutum effe contendant , Nec iOCo .
fane negamus, totum ilium qui ejus ma- 18
.net , naturce fuse effe fermonem , Sed fi
Jesus C h ris tu s & homo & Deus 19 eft, Ip -
& neque cum homo, turn primum Deus ,
neque cum homo , turn non etiam & Deus.,
neque poft hominem , in Deo non totus
homo, totus Deus , unum atque idem ne-
ceffe eft diftorum ejus facramentum eflb ,
quod generis. Et cum in eo fecundum tempus
difeernis hominem a Deo , Dei turn
atque hominis difeerne fermonem . Et
' cum Deum atque hominem in tempore
confiteberis, Dei atque hominis in tempore
di£la dijudica. Cum vero ex homine &
Deo , rurfum totius hominis , totius jam
Dei
V. cap. 67. Vindeb. Hifp. & Vat. coll. XI. ac
XXIV.
i$ Quae fequuntur ufque ad Hac itaque defi-.
derat unus cod. Barb. ( coll«-III. ) Mox pro
neutro, al. neutra. Quefnellus in margine.
16 Vindeb. Hifp. & alius, coll. V .c . 67. quod
& homo fit*
17 Vulg. ante Quefn. cum Vat. Hifp. Ifid. &
aliis coll. V I I I . & XI. loquens & gerens . Poft
pauca ut. ipfo. illo in Vindeb. coll. V .c . 67. ficuc
etiam in editione Hilarii .
18. Vat. coll. I II. 5c alius Vat. coll. VIII. loquitur
cum Vat. Hifp. & Ifid; in quibus ficut
& in vulg. ante Quefn. de femetipfo .
19 MSS. coll. I I I . XI. & XXIV. ac Vindeb.
Hifp. cum exemplo primae editionis delent eft .
Editi Hilarii habent f it . Mox cum homo fit. in
Vat. Hifp. Ifid. & a lia coll. XI. Dein neque
turn cum & bomo in iifdem codd. nec non in
Vat. coll. XXIV. ac in prima editione , quam
le£lionem Couftantius praetulit. In cod. Vat. soil.
I I I . neque tunc etiam cum bomo.