ra tarnen adhuc funt, que Codicem commentent. JQu*â edm quoi exhitet antiqioen tllam Ca-
nonum Orientalium verfionem , qua: S utu fuit per plûtes Ecdefias Occidentales ante Dionyfia-
namp Hanc quidem ex parte habemus in Midooana Colleâione ; fed nec banc dlam antiquam
e(Te confidentius quis pronuntiare aufus effet , ante quant td ex ejus co kttone cam noltra appa-
reret ; nec lincera omnino habetur apud Ifidotum , fed mendts, tnterpolatiombus, alufque corru-
ptelis vitiata. Præterea antiqua Romanæ Ecclefi* difctplma ex tfta verfione înnotefcit , dum alt-
■ quss Canones Orientales ab ea rejeftos docet, alios tnutatos fuoque accotnmodatos uiur: quou ex
Dionyfîi verfione dbfcuram manet, quippe qui Canones ad fidem G ra a textus tranllulit y non
habita ratione receptse ab Ecclefia Roman* di&ipliaæ . Miwo quod antiques prunafaue 'habet
verfiones Opufculorum fa«aorum aliquot Patrran , qui teoi* quintt -initio célébrés tuere , &
Pontificum Romànorum Conciliontnaque ufu confecratæ ; quod Roman* Afncanæque ditciçlin*
nexum notiorem facit; quod. plûtes Fidei libellos qua editos, qua non antehac editos contmet q
jquod aliqua Afripanorum décréta in éditas prætermtffa redmtegrat ; qubd emftolas aliquot Romanorum
Pontificum aliaque monumenta egregie tnterpolata finceritati lu* reftituit ; quod. non ea
folum exhibet, quæ ad difciplinam ecclefiafticam pertinent:, fed «nam quicquid fere pro Met
eauffa aflum (criptumque «ft 8 ab ApoMica Sede, vel ab aliis Epifcopis per ilia tempo» , S g
Codex comprehend«: in quo præftat & Dionvfiano & ceteris Canonum Conftitutorumque Codi-
cibus, qui nihil de rebus fidei attingunt , fi Capitula de Gratia & libero arbitno Cælettmi epi-
ftOlæ annexa 'ex-oipias, quæ apud Dionyfium habentur & deliderantur m nottro , & Cangren-
fes anathematifmos, ., . „
Hæc & alia hujufmodi, quæ t e lotis occurrent, præckra quidem funt. Duo tarnen præter u-
la funt quæ Ecclefiæ Romanæ ftudiofos (ecquis porro hujus ftudiofus non li t , ii Cathohcus^ ) ex.
antiquitatis ecclefiafticæ amatores magis afficient . Unum , quod ope hujus Codicis dignolcitur ,
quæ quöve tempore Orientales Synodi in ufum receptæ fuerint in Ecclefia Roman a , quo Antio-
cheni Canones , Conftant-indpolïtàni, Africani , & fi qui alii in eontroyerfiarn vocantur.
Alteram eft, ex -eodem nofiro Codice repelli ac funditus convelli impudentem calummam ,
quam famofi illi Magdeburgenfes Centuriatores ad ver fus fari&iffimos Pontifices Romanos Loii-
minn, Bonifacrum •& Cæïeftmum feeleratiffime ftruxerunt y cum eos palam & publice traducunt
velut Nicænorum Canonum adulteratores, falfatores, cormptores : quafi per immane Jcelus Gr tm-
phtatem , ac furiofam ambitionem a Zofimo Papa xfciente ac volente fuppofiti fint Sardicenles Ca-
nöhes pro Nicænis, cum illos fub Nicænorum nomine Carfhaginenfi Concilio per Legates luos
obtidit in celebrati'Iïîma ilia Appiarii Presbytèri caufia : In 'qua mfana Decretorum Ntcanomm
adultérations pèrvtcaciter perfliterit Bmifacius^ home ambitiofus^ inquiunt, & tmpms, ac pevttnaa-
ter perfeveraverit Calefiinus : licet Africanam Synoàum 'veriora exemplarta Nicxnorum _ Lanoimm
Confiantinopoli & Alexandria acceptffe , ac feeleratam fraudem falfatorum Canonum dete&taW ejj e ,
probe ferret. Certa erit deinceps ex Codicis infpe&ione non dicam modo apud Catholicos , led &
apud quofvis non defperatæ confcientiæ homines; & fcelérata hominum mente corruptorum pro-
tervia, & finceritas candorque Epifcoporum Romànorum, qui quod acceptum a majonbus in luo
Codice legebant, bona fide protuierunt: quos eatnobrem ignorarïtiæ accufare non polfis, quin A-
fricanos Epifcopos, Orientales, ac plerofque CÎcddentales pariter infimules, quibus vel nullatenus
vel obfcure admodum innotuerant Sardicenfes : Canones ac Nicænorum numerus , de quo ad no-
Âram ufque lætatem perfeveravit eruditorüm controverfia. ’
V I I Hæc quidem optime , dicet aliquis , ac probata<manet utilitas finceritafque Codicis.* fed quam-
Cur Codex obrem Leonis Operibus annexus, ut fimul prodirent? fi quidem ille una cum Diflertationibus fibi
Leoni ap- proptiis Volumini feorfîm exçudendo 'lufficere poterat «
penfus. jvfon una profedo ratio id confilii perfuafit. Non dicam per id temporis a me Codicem in-
ventum , cum Leoni edendo incubatem , & inde natam utrumque uno partu emittendi cogita-
tionem • eodem Codice -üfum elfe Leonem nodrum ; nonnuliam lucem ex eo conciliari Léo--
nis Operibus, ac præfertim eo doci ubi Sardicenfes Canones pro Nicænis ab ëo laudantur ; mal-
ta ejus ætate in Codicem fuiffe illata ; magnam. partem ab eodem illi infertam ; maximam Eu-
tychis fe&atorumque ejus datunata dogmata attinere , quæ propria eft & Leonis vi&oria •& feri-
ptorum ejus materies. Sed potior ratio fuit , quod iLeonis epiftolæ, quæ Operum ©jus pars eft in-
fignior, funt velut neceffarium Codidis fupplementum .• quo refefto , Codex nobi^iore fui parte
minutus mancufque erit 9 quo adjeâo -, jam perfedus eft , integramque exhibet Juris Canonioi
veteris Romani Bibliothecam y -ex’ qua ecclefiafticæ adminiftrationis leges depromtæ per tot fæcula
fuerimt ab Apoftollcæ Sedis Bræfulibus. '
Epiftolas Leonis neceffarium dixi Codicis fupplementum : quia H nihil -omnino quod Leonis
11 fit Codici infertum habemus: cum tarnen omnium a Siricio Papa ufque ad Anaftàfiüm ÏI- P-ne-
•fulum (Romànorum epiftolas præcipuas compledlatur , exceptis Anaftafio I. cujus ' nihil ftipereft -,
Sixto III. qui vix duas epiftolas*• & Hilaro PP. qui plures fcripfit. Et tarnen cujus pqtius epiftolæ
foum in Codice locum^obtiftere debuerant , I quam Leonis , qui & plura ceteris icripfit de di-
fciplinæ ecclefiafticæ obfervantia, & in Pelagiams Eutychianifque damnandis ( quæ hærefes refi-
quum ffere Codicis occupant:) pars magna fuit, & in pofteriori etiam præcipua ? J-Iftdm -omiftio-
aiem non ex cafu vel ©blivione contigiffe, multo minus ex contemtu natam quifquam dixerit .
E x iniz
Leonis epiftolas XXXII. huic colleftioni fuiffe infertas innuimus Adnot. 8. Quefnellï pr2)udicium unde
originem duxerit , cxplicabitnus in obfervationibus ad Diffcrtationcm ejufdem XII* quæ Tomo tertio edetur •
IwEx induftria igitur faftum ab iis , qui Codicis capitibus 41. & 42. ( quæ adverfus Eutychen
B eefta continent & a Leone videntur inferta ) fatius duxerunt una ferie fubjungere quæ adverfus
Beofdem hæreticos afta eraut Simplicio, Felice & Gelafio Romanis- Pontificibus , quam Aftorum
B filum interrumpere prolixis Leonis noftri de multiplici materia epiftolis: ex quibus fi tantum ali-
Hauid delibaffent Codici inferendum, rem minus utilem & commodam fafturi effent , quam cum
Bmerafque ejufdem epiftolas in unum corpus colleras ad calcem Codicis pofuere , ut ego fadum
B UConje6luræ huic noftræ fuffragatur utrumque Codicis exemplar MS. Thuaneum & Oxonienfe ,
B a d quorum calcem Leonis Epiftolæ inftar fupplementi deferiptæ funt 9 ut in Differtatione XII. di-
B x im u s , & in Indice integro Thuanei , quem Codici præfiximus , quifque cernere poteft.
B De ceteris kujus Voluminis partibus vix aliquid hic habemus præfandum . Differtationum ma-
B teriem exhibet illarum Index mox fecuturus,. Notæ, Obfervationes, Leaionefque variæ perfe cla-
ræ funt. Plerumque Codices MSS. ex quibus iftæ maWnt, vel quæ genuinam reftituere, defigna-
B v i ' fæpe hos omifi reqenfere 9 oum videlicet indubkatæ certitudinis eft emendatio & ad eam.
B cod ice s omnes confpirant. Earum aliquæ prolixiores fortaffis videbuntur & aliquatenus alienæ :
• in hoc plurimorum eruditorumque feriptorum exemplo obfecutus fum, qui perfpicuitati magis ftu-
duere, quam brevitati, nefafque duxerunt non ea vel alieno loco illuftrare, quæ illuftranda qua-
Ijv is occafioàe occurrebant, i , In his Jionnumquam a doaiflimorum virorum opmiombus recedimus, eas aliquando etiam im-
Biugnamus: non alio duai quam veritatis apenendæ ftudio. Hand dum fincere quænmus, fi ab eas
quandoque aberrare contigit, quod fæpe accidiffe mihi mémo vereor , de errore a quolibet , five
JËamico animo, five inimico admoneri, id laudis ac bénéfice loco referam 9 eumdem agnolcere ac
;®delere, viaoriæ deputabo. . . B B 1 c - 9 xrtTr
K Præfari defiaam, fi prius præftitero ne Litterarms Orbis ignoret, quorum benehcio promota &
adjuta fit noftra in expurgando Leone opera , dum Codicum MSS. copiam fecerunt , omnemque ^ J t°0pn'm
„opem bénévole contuierünt. Regia Librorum MSS. Gaza uti libentiffime permifit vir clariff. D. xontuie_
5Carcavi hujus Gazophylaçii vigilantiffimus Præfedlus. Qyicquid ,e celeberrima Sangermanenfis Cæ- runt.
^^^Eobii Bibliotheca ufui' nobis effe potuit, qua excufum, qua manuferiptum , id ömne liberaliffime
Ärofudit R. P. Domrîüs 'Lucas Dacheri , eujus doftrinam & pietatem cum omnibus fufpicio, cujus
§micitia cum paucis glorior. Codicem Leonis Mfcriptum perhumaniter communicavit ditiffimæ S.
ÿiftoris Bibliofheçæ feientiffimus Cuftos D. le Tonnelier - Quantum debeam yiro doftiffimo 12 12
fftduardo Bernardo Aftronomiæ in Oxonienfi Academia Savitiano* Profeffori , djeere non valeo .
•''®Jon tantûm -enim -Codicis Romani aurum contra æftimandi apographnm cura fua, deferiptum ad
» n e tranfmifit 9! fedi& Bibjiothecas Oxonienfes fumma diligentia jpfe ferutatus e ft, Archiva Laudi-
S i a , Bodlejana, Orielénfia, Baliolenfia , Pembrochiana &c. excujfit , édita cum MSS. Codicibus
''1||contulit, yirjas Leâiones propria defcripfit manu, ea cura, eo ftudio, ea humanitate.V'cui ,’parem
V ix ac ne Vix quidem invenîas. Nec fatis fuit viro liberaliffimo fua; profudiffe , nifi & atnicorum
Àudium ac laborem impendiffet, quorum oculis Cantabrigenfes Bibliothecas & Codices MSS. lu-
ftravit, indeque éxeerptas mifit variantes Le&iones. Humaniffimo D. Thomæ Gale hanc me opem
ÿ^ebere quando Bernaraus fignificat, ingratus fim , fi viri nomen hoc loco reticeam. Neque tuiim ,
jofephe mi Quenelle, cariffime agnate, vel filentio préméré queam , vel fine grati ammi fignift-
igeatione commemorare , qui ex ditiffimo illo illuftriftîmi Thuani penu litterario , cujus fidiffraïus
es promus condus, & Codicis Romani exemplar MS. & tpt Leonis MSS. Codices fubminiftrafti ,
B n o n finoulari in me folum, fed & in litteras amore. Çlariffimum virum D. Vion d’ Herouval fi
B p r o collata Codicum ope laudare omifero , folus ero omnium , qui vel eruendæ. v e l. illuftrandæ
Bantiquitati adlaborant, qui, nec fi velint, fe fubtrahere queant beneficentjffimo ejus erga litteras
^Kitteratofque ftudio. Ceteros, quibus aliquid officiofæ opis debemus, fua laus manet propriis locis
^Bcommemoranda . -î ■ ■ '
■ Quod nec 13 Cæfaream Vienna? Bibliothecam, nec RomanasJaud.Q, ent qui.Iuçcenfeat 9 quafi
l^fcpulentiffima ifia Apxf«- flqglexerim . Non profe&o. peperei ©petæ, non amicis., quo . ad ilia
tlitterarum adyta licefet penetrare 9 fed irrko rconatu. Qptaflêm; imprimis particeps fipri Codicis
’l&Dperurn S. Leonis , quem a doftiffimo viro Francifco Pegna cum Romanarum Bibliothecarum
^ K lS S . Codicibus olim collatum didiceram a Cl. V. Emcnco Bigotio Rothomagenfî.. eruditionis
omnibus notiflimaç. Codex Ule mortuo Francifco .Pegna ad Marium ,S. Angeli Çanpnicum vene-
;®rat, huneque in ejus Bibliotheca præ manibus habuit Bigotius: qui poft Matii mortem de Codi-
ce per litteras feifeitans, aliud refponfum non retulit , nifi quid de illo fa&uin effet,, ignorari .
Jl [Forfan quæ primæ huic editioni non affuere^ alteri adornandæ, fi. quando id eonringat , fuppedi-
Itabuntur: quod ut ab eruditis omnibus promto animo præftetur 9 pro .fca eos-in fanéliffiraum
Apoftolicæ Sedis Pontificem Do£loremque Ecclefiæ reverentia, pro fuo in Ecçlefiam ipfom ftudio
enixis precibus cohortamur .
ÇJUS. *13
zz Lege Edmundo . . . .
13 De vindeboneaGs & Romanarum Bibliothecarum codicibus qui zfobis .ufui fûerunt, mgeoçraii Præutio-,
ne aliquid attigimus ; fed in Præfationibus peculiaribus ad -Sermones & Epiftolas plura . Codicem vero y qui
| Joannis Baptiftæ Mari Canoaicl -S. Angeli variantes .Leftiones Sermonum S. Leonis tanturatnodo præfcrt, m
f Bibliotheca Barberina invenimus . Vide hac fuper re Præfationotn ad Sermones nura. z j.