PASCHASII QUESNÊLLI
P R Æ F A T I O G E N E R A L I S
in fuam editionem Operum S. Leonis Mngm •
I- Ecclefiæ Catholiçæ fundamentum a. Çhrifto; pofîtuni ynum eft ,. fides divina .
Sufceptæ Fidei porro fons unicüs , verbum Dei , fèu illùd quod iacris litteris expreffum legitur ,
novae Edi- feu qU0(J Apoftolis viva voce creditum per Sàn&orura Pàtrurri rraditioném àd .nos .ufque;
tioniscon-^-# tranëniffqrn accepimus Quamobrç.m hic ; labpr, fia^c opera hpmine çcclefiaftjco, . digna im-
filium. primis cehferldà'eft , quæ itt eo ponitur, ut. gerainus ille Çathojicæ Fidei alveiis’ ab adventitia
colluvie purjor femper evadat : tie , viyis> il&S; ac eælçftibus 'VeQtajis:. divinæ aquis peregrinaruip.
doàrmartttn lùto turbatis, inficiäntur potius quam reficiantur fideTfym mentes. _ r_ .
Secernendis eluendifque mendis , quibûs facræ paginæ feu temporum ignoraritia , feu malitia
hæreticorum infperfæ fuerant , tam diligenti cura , tam felici fucceffu laboratum eft ab eruditis
Ecclefiæ Catholiçæ alumnis, ut ab ifto jam limpidiflimo fonte fcientiam falutis haurire cuique
line ulla erroris formidine liceat . At SS. Patrum fcripta , per quæ velut per alter um al-
veum veritas a Chrifto capite ad nos ufque volventibus fæculis traducitur , nondum ab errato-
rum & interpolationum fæce fatis purgata funt , nondum fuæ puritati plene reddita : tametfi
jam a centum quinquaginta & ampiius annis hoc Tnoliri coeperint haud mediocribus vigiliis vin
- impenfe do&i , ut nobis fanfti Patres toti quafi renafcerentur . Ætati noftræ fervata palma
hæc videtur ; in qua præcipuorum ex illis Opera accurata recenfione , luculentifque e,ruditorum
virorum Commentariis illuftrata vel prodierunt non ita pridem , vel brevi rant proditura .
Mihi pro mearum tenuitate virium hæc tam muïtiplicis laboris particula contigit, ut S. Leonis
Papæ Opera expurganda priftinoque, fi poffent , nitori reftituenda fufciperem ; Leonis , în-
quam, fcriptorum mole minimi, cognomine Magnî, vitæ fan&imonia , geftifque juxta & fcri-
ptis rebus maximi : cujus fcripta tanto., funt majoris in facra Traditione momenti , quanto &
majores Apoftoli, quibus fucceffit > & Romanà , quam rexit Ecclefia , ceteris Occidentalibus
antiquior , omnibus eminentior propter^ potentiorem , ut loquitur Irenæus , principalitatem
femper eft habita. v r . WÈkÊÊïiw . ' ê
In eo autem, quern nobis furafimus, läbore tot anteceffores habuimus , ut vix inter fan&os
Patres unus fit cujus fcriptis medicam manum plures adhibuerint , nec alius tarnen qui ea
cura magis indigeret . Äntequam igitu r1 noftri in hac Editione inftituti ac laboris rationem
reddamus , operæ pretium eft brevi hic * elencho repræfentare quid ab aliis præftitum in fuis
Editionibus : tum ne fua euiquam débita laus pereat ;. tum ut quid' opella noftra huic accef-
ferit , facilius quifque. poffît intelligere » t >
Johannes A nd r e a s Alerieiïfis in Corfica Inffeïa Epifcopus primam Operum S. Leonis I.
Veterum Editionem procuravit i Venetiis ann. 1485. Typfs Andreæ Parmenfis focii Artis Impreflbriæ .
lecentio- Hæc prima Editio paucas admodum Epiftoläs continet Sermonibus adje&as »
rumque Eadem Editio ibidem repetita eft àp. 1505. in Typographeio Bartholomæi de Zanis de
EditioDum portefio Librariæ Artis peritifîimo , expenfis heredum nobilis viri Q. Domini O&aviani
Operum S. c • >
Leonis E- ^COtl . _ , ,
le nchus. Prodiit Parifiis anno 15x1. alia editio , in qua ihfertus habetur Traftatus de confliSîu vir-
148$. tutum & vitiaruni .
1505. Ja c o b u s M e r l in u s Theologiæ Do&or Parifienïis evulgavit Parifiis an. 1.524. Tfidorianam
IS11* Conciliorum & Epiftolarum Pontificiarum Colleélionem , in qua Epiftolæ Leonis nonaginta
1*z*’ quatuor habentur , multis quidem locis mendofæ , fed viciflim in aliquibus multo recéntiojSjo.
fibus emendatiores . ■ Prælo hæc iterum fubjefta Coloniæ an. 1530. & Parifiis 1535.
153$. P e t r u s C r a b b e Minorita Mechlinienfis ampliorem Conciliorum Editionem accuravit an.
1538. 1538. excuditque Coloniæ : in qua , ut monet ille , Epiflolarum Leonis Papce I. magis propria
& apt a ordinatio : qua enim , addit idem , prtus confufe confer ipt a funt , nunc Jecundum
Confulum ( modo feiri pojfint ) ac menfium debitum ordinem funt conflit ut ce : quibus deficienti-
bus ordo reliquarum Epiftotarufn , qui aptior vifus efl , fervatur . Prima igitur laus tentati Epi-
1551. ftolarum iftaram ordinis Crabbeo debetur : cujus Editio denuo exeufa eft an. 1551.
Pe t r u s C anisius Noviomagenfis , Clericus tune Colonienfis Dioecefis , qui poftea Societati
Jesu nomen dédit ac pietate doftrinaque infignis fuit , uberiorem Operum S. Leonis Colleélionem
x Diccndum eft Roma ante annum 1472. ut patebit ex dicendis in Præfatione ad Sermones S. Leonis num.
22. Addenda eft etiam altera ejufdem editionis repetitio Venetiis an. 1482. quæ præceffit Venetam anni 148$.
Hoc loco memoranda pariter eft interpretatio Italica Sermonum S. Leonis ex eadem Alerienlis editione Latina
-, ita ut & quinque epiftolæ ejufdem Pontificis , & ipfa Alerienlis nuncupatoria epiftola Italice redditz
fuerint. Hujus autem rariffimz editionis in folio , quam apud C l. Virum Apoftolum Zenum infpicere li-
cuit v hic titulus eft. Corfini di Bartolomeo Florentine . Sermoni del Beato Leone Papa di lingua Latina in
lingua TFofcana da lut tradotti adi 21. di Maggio 1485.
hemr" publicavit Cölortise ann. 154Ö. & 1547. Adminiculo , ut /cribit , admodum vetuflorum &
Wkmmdatiffmorum exemplariorum adfutus j quamquam haud. fine gravi labore . Laudanda* viri ad-
ftuc tum junioris' diligentia ; non laudandus ubique fuceeffus : dum enim- auftiorem vult pro-
jKnere Leonem , 'ejuiaem fcriptis inferuit libellum illum De confliBu vitiorum & virtutum ,
1546.
*547»
JSüem vei fola mentio Regulæ S. Benedifti non elfe Leonis noftri perfuadere debuerat . Plura
etiam menda magnificafque aliquot Epiftolarum inferiptiones continet , quæ nec in anteriori-
lius Canifiana Editionibus , nec in Codicibus MSS. leguntur , ut fuis lqcis adnotabimus.
■ L a u r e n t iu s Su r iu s Carthufianus tota Ecclefia Celebris Operam fuam in Leonis Editione na-
i^avit an. i$6ï. in qua multum fe temporis ac operæ pofuiffe profitetur- in corrigendis illius ope- is<5i
;|jbus , licet ante annos aliquot , inquit , doftorum virarum ftudio emendata prqdiiflent .. Fa-
Setur tarnen non fe tötum Leonem fuæ ubique integritati ita reftituifle, ut nihil - jam reliquum
«Ifet caftigatione dignum : Neç mirum , inquit, cum ipfe Leo fateatur etiam tum cum adhuc in
mumanis agerét , vitiatam fuijfe Epiflolam illam fuam , qua efl ad Flavianum .
K Idem Leonis Epiftoläs inferuit fuæ Conciliorum Coikaioni , quæ anno 1567.. Coloniæ produit
Ix5jöÖp7.*
Sö8.
77.
1583. 1585.
: & priorçm ' Editionem omnium illius Operum anno 15^9* Coloniæ recudit^-
V Johannes SighäRdus Clementis Romani Opera collegit, quibus & veterum Pontificum pfeu-
do-Epiftolas adjecit , Hæc port plures Editiones 2 in Germania emiffas Parifiis etiam prodierunt
anno 1568. cum' plurium Pontificiarum Epiftolarum præfertimque Leonis > noftri acceffione , quas
%d fidem veterum exempla.rium Viaorinorum reftitutas fuiffe teftatur Editionis hujus procurator
;anonymus . Hæc: ipfa. eft Editio , quam Sichardioepômine defignaviraus in Notis & variis.
K^aionibus . . V . . . . _ , ^
1 Johannes U l îm m e r iu s Prior S. Martini Lovanienfis , cetenque ejuldem Coenobn Canonici
Reguläres anno 1575. Leonis Opera cum MSS, Codicibus contulerunt , inter quos vetuftum Epi-
Rolarum Codicem Johannis Vuamefii J. U, Do&oris laüdat Ulimmerius. Hæc Editio Lovanii
tnnis 1575. & iS77* & Antüerpiæ 1583. prodiit . . . . . ,
K Infertæ quoque habentur Litteræ Leonis Editioni Conciliorum Venetiis emiffæ an. 1585.
mpud Dominicum Nicolinum , qui operam D om in ig i Bot ans ex ordine Prædicatorum in illo-
||um recenfione pofitam maxime comrtiendat.
K Succeflit his omnibus Celebris illä; Epiftolarum Decretalium fuminorum Pontificum Colleaio ,
|uæ Romæ prodiit ex Ædibus Populi Romani an. 1591. a doaiflimo Cardinale A ntonio C a r a f a
werorum Bibliorum & fanaorum 'Patruhi Editionibus notiflimo adornata ope vetuftiflimorum
Codicum Vaticanæ Bibliothecæ & aliorum ex diverfis & longinquis regionibus undique con-
quifitorum . Id quidem in Epiftola ad Innocentium IX. nuncupatoria teftatum reliquit A nto-
fuirs d e A quino , qui rapto præmatura morte Carafæ , quem incumbentem Operi adjuverat ,
ejüs in lucem emittendi provinciam fufeepit.
^ Se v e r in u s B inius ineunte præfente fæculo fuam illam Conciliorum Edit. Latinam an. 1606.
in publicum emifit Coloniæ , quam altera Græco-Latina poft duodécim fere annos fubfecuta eft ,
anno fcilicet 1618. Quæ poftrema Morellianis Typis1 Parifiis exeufa eft ahno 1^38. His porro
infertam habemus Epiftolarum S. Leonis Colleftionem .
? Integra Leonis Opera Parifiis ante annum îdiq.. & i«$x8. édita fififfe non novi : ilia autem
ïma cum Maximi Taurinenfis & Petri Chryfologi Hömiliis édita funt tribus au&iora fer-
monibus ex veteri MSS. Nicolai Fabri Codice , quem nunc celeberrima Thuanorum Biblio-
Sheca Parifienfis fervat charaftere quafi Saxonico exaratum . Hæc poftmodum prælis fæpe fæ-
Ipius repetitis exeufa tum Lûgduni, tum etiam Lutetiæ Parifiorum annis 1623. 1633. 1651.
,1661. 1671. & 1672. Deraùm poftrema Parifienfis Coneiliorum omnium congeries locum Epi-
Bolis S. Leonis PP. dédit Tom. 4.
K De Leone noftro optime etiam meriti fünt doftifiimus Cardinalis Bafôüius , qui plurçs fanéli
pontifie is Epiftoläs fuis Annali bus inferuit ex Codice Arelatenfis Ecclefiæ , ’deferiptas, & Qerar-
lius Voffius Tungrenfis Præpofitus, qui nonnullas ex MSS, 'Codicibus Cardinalis Sirleti magni
apud eruditos nominis publicavit fuis Notis illuftràtas. Immo fpoponderat idem Vpftius editurum
fc Opera ompia S, Leonis in toultisr fuo ftudio atque labore recognita, aufta, & illuftrytà . Ita
SrofitebatulTad calcem Operum S. Ephrem a fe editorum 3 fed morte præventus, ut opihor , fi-
j|em liberare non potuit.
i Sua laus pariter hoc nomine debetur do&iffimo Jacobo Sirmondo e S. J. quod Leonis Epiftoläs
Æallicanam Ecclefiam attinentes, ad MSS. Codices antiquos emendavit j unius additione auxit,
Notis etiam fuis exornavit , quas uberiores repræfentat Appendix Tomi 4, Labbeanæ Con-
1Ö18.
1Ö38.
2<$Z4.
1618.
1623.
li66$Sii-.
1661.
1671.
1672.
Sbiliorum Editionis, /
■ Denique præcipuæ Leonis Epiftolæ ad Flavianum émendandæ & illuftrandæ operam fuam çon-
■ tulerunt, ac partim Latinam ,. partira Græco-Latinam ediderunt Jofiàs Simlerus in Cbllbfttone'
fccrjptorum de duabus in Chrifto naturis Tiguri an. 1571. & Johannes Leunclaviùs ànrio ' 1578.
fluterque extra Ecclefiæ Caftra pofitus : neenon & duo Catholici dodliqüe' viri _ Gerardus Voflius
Sam laudatus, & Petrus Francifcus Chiffletius S. J. ad calcem Operum Vigilii Tapfenfis., ;
jL. Poft tôt tantorumque virorum curam ac diligentiam in emendando Leone illuftrandoque cqllo- I7T.
catam , aliquid operæ reliquum nobis fuiffe nemo facile credet, nifî quid a nobis fuerit præftitum Opens par.
fyel jam ocuUs ipfe luftraverit, vel hic quæ pro, reddenda confilii noftri ratione præfari tenemur «u°.Quid
i « % r i t . '• H . S 5.#i
T o t u m Opus in duos Tomos partit! fumus .î quorum primus quicquid Leonls eft complefti- tur qUid
: ! '• ; :‘turƒ operæ po-
De fincera Sichardi editione Bafileenfi an. 1536. vide Præfationem ad Epiftoläs S. Leonis 1
Htum.