5 ^ 7 s . L E O N I
E P . X I I . pleàamus , *în eos fpecialius & properifius
A N . C H . commovendi, qui in Epifcopis ordinandis
Ifû- ^an^orum Patrum ftatuta 51 neglexerint ,
nit * edit. " & qu°s refutare debuerant , confeçrarint .
decurtarâ. Ünde fi qui Epifcopi talem confecraverint
S» Sacerdotem, qualemeffe non liceat ; etiam-
is*fi aliquo modo damnum proprii honoris
q. 2.S1 qui.eva{êrin t, 52 ordinationis tamen jus ulte-
rius non habebunt, nec umquam ei Sacramento
intererunt, quod negleifto divino ju-
dicio immerito præftiterunt.
C A P . X . Illud fane, quod ad facerdotalem perti-
Dift.So.c.i.net dignitatem , inter omnia volumus ca-
Illud Jam. nonum ftatuta fervari, ut non in quibusli-
Conc. Sar- ^et locjs | neque 53 in quibufeumque' ca-
ic.can. 6. ^ejj*s ^ & ubj ante non fuerunt , Epifcopi
* confecrentur : cum ubi minores funt ple-
Presbyteri bes, roinorefque conventus , Presbyterorum
Ci^rati. cura fufficiat; epifeopalia autem guberna-
cula nonnifi majoribus populis, & frequen-
tioribus civitatibus oporteat præfidere y ne,
quod fanftorum Patrum divinitus infpirata
54 décréta 54 vetuerunt , viculis , & poffef-
fionibus, vel obfcuris , & folitariis munir
cipiis tribüatur facerdotale faftigium ; &
honor, cui dehent excellentipra committi,
ipfa fui numerofitate-vilefeat . Quod.nunc
in fua dicecefi Restitutus Epifcopus faéfum
effe cauffatus eft, & rationabiliter poftula-
vit , ut fi Epifcopi eorum locorum , in
quibus non debuerant ordinari , humana
55 conditione decefferint, loca. ipfa 55 ad jus
ejufdem Antiftis , cui olim propria , vel
contigua fuerunt, revçrtantur, Et inutile
51 A l. neglexerunt, & mox confecrarunt.
52 MS.S. Crucis■ co ll. XX. confecrationis. Tre s
a lii codd. ordinationis tamen ejus ulterius licen-
tiam non babebunt.
53 A l . in quibuslibet.
54 A i. vetuerant.
55 I ta emeodavimus e x MS. Florentine». AI.
ad jus ejus Antiflis red’gantur , cujus fuerant
ante priora. Juftellus ad jus ejus Antiflis red-
eant , cujus fuerint ante priora Quidam codd.
hujus poftremx led io n is pro prtora habenr propria
. Var. $84$. ad jus ejus Antißis redeant ;
quia inutile efl & c .
<6 Verba ut fuper.ius didum eß adjecimus ex
cod. F lo r en tin o , qui cum integram hujus epifto-
] * ledionem exhibeat , n o n om i t t it , u t c e te n Hadrianei
om it tu n t, caput o d a v um , in quo de iif-
dem virginibus per vim corruptis alia ratione
a ft um fuerat .
5 7 Virgines fua culpa corrupt* vidua ante-
quam nupta vocari foie b a n t : unde Cyprianus in
lib ro de Habit. V irg . a i t : Dum ornart cultius ,
dum itberius evagars virgines volunt. , effe vir-
gines definunt, furttvo dedecore corrupts , vidua
antequam nupta, non mariti, fed Cbrtfli adul-
tera. E t S. Hieronymus io epift. ad Euftocbium
de Virginitare ferv an da : Videos , in q u i t , pleraf-
que viduas antequam nuptas infelicem co'nfcien-
tiam mentita tantum vefte protegere. H incv e ro
patet , cur S. L eo in viduarum gradum baud
dejic i jubet eas virgines , q u * nulla fua cu lp a9
per folam barbarorum vim corrupt* fuerunt .
M o x loco verborum neque in fact arum MSS.
V a t . 5845. & V e r c e ll. contrario fenfu habent
fed in fact arum. Atperperam: nam przterquam
quod anterior particula neque aliam bmilem nec,
s M a g n r 6 6 8
eft ut facerdotalis dignitas-inconfiderata EP.yjr
ordinantis facilitate fuperflua multiplicatio- AN.
ne 'minuatur . . . . ‘c“rc*'40.
De his autem , qua* in facro virginitatis CAP.Xj,
propofito conftituta», %6 ut fuperius di£tum $6
eft, barbaricam pertufere violentiam , &
integritatem pudoris non animo , fed cor-
pore perdiderunt; ea nobis videtur fervan-
da mbderatio , tit 57 neque in viduarurh s?
dejiciantur gradum , nec in facrarum &
perfeverantium vifginum numero cenfean-
tur: quibus , fi 58 in moribus virginalibus
perleverant, .&caftimonije foliditatem men-
te cuftodiunt, 59 facramentorum non eft 59
neganda communio quia injuftum eft il-
las in eo vel argui, vel notari, quod non
voluntas amifit, fed vis -hoftilis eripuit.
Cauffam quoque L u p i c in i Epifcopi illie CAP.xif,
jubemus audiri, cui multum, & fa»piuspo-
ftulanti communionem hac ratione do red- 60
didimus , quoniam cum ad noftrum judi- Lupicini !
cium provocaffet, immerito eum pendente Epifcopi
negotio a communione videbamus fuifle appdlatio
fulpenfum. Adjeftum etiam illud eft, quod a.'J ’u<^'
huic temere fuperordinatus effe cognoscitur, ^
qui non debuit ordinari , antequam L u p i -
cinus in prsefenti pofitus, aut confutatus',
aut certe 61 confeffus jufta; poffet fubjace-
re fententia; j ut vacantem locum , quem-
admodum difeiplina ecclefiaftica exigit , is ;
qui confecrabatur, 62 acciperet. p ,61
Si qua; <53 vero alias emerferint cauffse , CAl’.Xllt,
qu<e ad ftatum ecclefiafticum , & ad con- ^
cordiam pertineant Sacerdotum ; illic fub
tintonon
vero fed r eq u irit; ipfa mo d eratio , quam S.
Pontifex fer'oandam proponit , videtur exigere
ut neque inter viduas , neque inter facras , &
immacuiatas virgines cenfeantur y non vero uc
*qu e ac fi non fuifient corrupt* , facris v irg inibus
cooptentur . Qüod fi vero fla tu iffe t , haudopus
effet fubjicere , iifdem , fi perfeverent in propofito
, communionem non effe negandam. Congruic
etiam h * c decreti moderatio cum eo confilio ,
quod iisdem virginibus antea przbuit c. 8. ubi
laudabiliores futuras affirmât, f i fe incontamina-
tis non aiideant comparare virginibus .
58 Editi Leonis in omnibus virginalibus ob-
fervationibus. Juftellus, & plures MSS. codd.
in omnibus virginalibus ta nr um . Veram leftionem
fuppeditarunt- duo Codices Florentinus , & F e -
fulanus.
59 V o x facramentorum in Cod. Florent, deeft.
Ideo autem virginibus f ir e u llo proprio reatu corruptis
communionem haud negandam L?o mode-
ratifftme fan xit , quia v irginibus j>c»pria culpa
vitia tis longa imponebatur poenitentia, qua diu-
tius a communione arcebantur, ut liquet e x C y -
priani ep. 66. àd Pomponium, e x Siricii 'ep. 10.
editionis Couftantii nam. 4. & e x Innocentii I .
ep. ad Viftricium num. 15 . & 16. Mox pro illas
alias eas . Dein amittit pro amifit apud Juftel-
lum le g i tu r .
do Duo MSS. .& Juftellus reddimur . Mox in
M S. Florent, fape vocajfet lo co provocajjet.
61 Codd. V a t. 5845. & Vercellénfis confufus .
6z Ita ex fe x codd. & Ju fte llo . E d iti excipe-
ret .
63 Editi .omittunt veto. E x noftris MSS. &
Juftello adjeeimus.
fep.XlI- timoré Domini é»q>yolumus ventilentur ,
I n. CH. & de componendis"atque compofitis omni-
|irc. 44^p bus ad nos relatio plena mittatur, ut ça , I 64 quæ juxta ecclefiafticum morem jufte &
rationabiliter fuerint definita , noftra quo-
I , nue“fententia 'roborentur, 6< D a t .I lI I .Id . I 6i Augufti. * 1 2 3 4 5 6 7 8 9
E P I S X O L A E A D E M
■ 1 1 Ex MSS, editionis decurtata.
P , 2 L é o univerfis Epifcopis per Africain
conftitutis in Domino falutem,
■ cap. i /^ U m 3 in ordinationibus Sacerdotumquæ-
H i V_> dam apud vos illicite ulurpata 4 cre-
■ 4 brior fama narraret ; ratio pietatis exegit
ut pro follicitudine, quam univerfæ Eccle-
I légat us in fia» ex divina inftitutione dependimus , re-
■ fricam a rum fidem ftuderemus agnofeere ; vicem
[ SjJjeDI°e curæ noftræ 5 fratri & confacerdoti noftro
■ Potentio 6 delegantes , qui de Epifcopis,
K d quorum culpabilis fçrebatur ele&io , quid
veritas haberet , inquireret , nobifque o-
mnia fideliter indicaret. Unde quia idem
pleniflime 7 cunfta referavit , & fub quibus
qualibufque Reftoribüs qu^dam Chriftj
plebes in partibus provinci« Csfarienfis ha-
beantur, fincera nobis relatione patefecit
neceffarium fuit ut dolorem cordis noftri ,
quo pro dominicqrum gregum periculis
aeftuamus, Bdatis litterjs promeremus: mi-
rantes tantum apud vos per occafionem tem-
poris impacati, aut ambientium pnefumtio-
nem, aut tumultum valuifte populärem ,
ut indignis quibufque, & longe extra- fa-
cerdotafe meritum conftitutis paftorale faftigium
& gubernatio Ecclefi« 9 dederetur,
Non eft hoc confulere populis, fed noce-
re; nec -p^ffare regimen , fed augere dif-
crimen. Integjutas enim prsfidentium ,
falus eft fubditorum : & ubi eft incolumi-
tas obedientije, ibi fana eft forma doctri-
nx, Principatus autem , quem aut feditio
10 extorfit, aut ambitus occupavit, etiamfi
moribus atque aftibus non offendat , ipfius
tamen ilhitii fui eft perniciofus exemplo :
&dif-
. 84 In M S . jFlorent. deeft: volumus . Juftellus
volumus judicio ventilentur.
6$ I t a plerique , & vetufliores codiçes , &
e d i t i .. A lia quatuor exemplaria Dat.III. Id.
1 Quinam fine d e cu r ta t* editionis MSS. codic
e s , diximus in Admonitione^ùm.2. In exetnpla-
ribus co il. Hi(p. & Ifid. hi t itu li przmittuntur ,
e x quibus vu lg a ti pro fefti funt . 1. Ne illicites
perfona ad Dpi{copat um promoveantur , I I . De
Donato Ndvat/anorum Epifcopo, & de Maximo
ex Donatifiis.’U l.D e Aggaro, & Tyberiano, qui
ex laids fuerunt ordinati. IV . De virginibus facris
, qua vim barbaricam pertulerunt . V . De
fiatutis canonum confervandis . In tabula co llc -
 ion is V. Qu efn ellianz hie titulus notatur num.
84. Ad Mauros Epifcopos de illicitis ordinationibus
, & de ancillis, qua virginitatem vt barba*
rica amiferunt.
2 H z c inferiptio futnta eft ex M S S .c o ll. H ifp.
& Ifid. legiturque etiam in c o ll. .XXIV. Anti-
quiores colleftiones editionis de cu r ta t* inferiptio-
nem omittunt , & folum habent : Epiflola Papa
Leonis ad Mauros Epifcopos, q u a verba indicànt
in inferiptione mentionem faftam fuiffe provin-
c i z M a u r ita n i* . Quefnellus vulgatam inferiptio-
nem retinuit -, quam ou llib i invenimus .* ’ Leo
Epifcopus uniyerjis Epifcopis per Cafarienfem
Mauritani am in Africa confiitutts. 1
3 Quefnellus in prima editione vülgatam le -
Aionem fecutus feripferat de ordinationibus ,
uti legitur non folum in MSS. & editis c o lle d .
Hadrian, verum etiam in quibufdam MSS. editionis
d e c u r ta t* . A t in fecunda editione emen-
davit in ordinationibus ea forte de cauffa , cu od
hanc led ionem deprehendit in duobus codd. Bar-
berinis 7 7 . & 2880. quorum variantes poft primant
editionem acceperat . In plerifque fane &
potioribus codicibus d e curta t* editionis fimiliter
le g itu r .
4 I t a MSS. co ll. I I I . V . Vindeb. H ifp. & c o ll.
X X IV . Barb. 7 7 . & Fefulan. cum Merlino , &
Sichardo. C o d . V a t. H ifp. celebrior ad nos fama
narraret. V a t. Ifid. tele brior apud nos famu narraret
. .V a t . Re g . c o ll.I . crebrior ad nos fama per-
ferret. Lucenhs c o ll. IV.crebior ad nos fama per-
venerit. Omnes funt codices editionis decurta-
t * . Quefnellus cum vu lga tis Hadrianeam, le d io -
nem e xh ib u it , crebrior ad nos commeantium fer-
mo perferret.
5 Voces proficifcenti a nobis, q u * leguntur in
editione Hadrianea, a Quefnello cum editis re-
ten ta s , & hoc loco in fer ta s , expunximus ab hac
decurtata editione audorita te prxftantifiimoruth
hujus editionis codicum V a t . Re g . col. I . Lucen-
fis co ll. IV . Vindebon. c o ll. V . Vindebon Hifp.
Barb. 7 7 . & unius F e fu lan i.
6 E d i ti ante Quefn. injungentes cum MSS.
Hifp. & Ifid. ac Barb. 7 7 . nec non codd. co ll.
X X IV . Merlino , atque Sichardo : & in margine
Alias delegantes . Quefnellus hanc ledronem prae-
tu lit e x quatuor MSS. D io n y f i i, qU* ramen non
hanc decurtatam , fed Hadrian.gam editionem re-
prefentant . In fecunda vero editione addiditco-
disem Barberinum c o ll. I I I . cui nos adjungimus
MS S . cb ll. I . IV . & V . quorum antiquiorum c o l-
ledionum le d io prxferenda v ifa e ft. M o x apud
Q uefn ellnm, qui fecundum feripta, qua per ipfum
ad vos direximus , de Epifcopis & c . q u z verba
funt editionis H a d r ian e * , & in inferioris h o t*
codicibus editionis d e curta t* . Prxtnlimus colle-
d io n e s , & codices antiquiores V a t . Re g . c o l l .L
Barb. c o ll.H I . Lucen. co ll. IV . Vindebon. co ll.
V . alium Vindebon. co ll. IX . Hifp. Barb. 77. &
unum Fefulanum .
7 Quefnellus inferuit cum quibufdam noftris
codd. KOtttianoftra : delevimus autem e x MSS.
in fine anterioris adhotationis memoratis exce-
pto F efulano.
8 Idem Quefn. ledionem Hadrianeam recepir,
q u i legebatur in vu l?a tis .• Datis nunc quoque
ad dilcBionem veflram litteris . Sectiti fumus
MSS. editionis decurta t* co ll. I . I I I . IV . V .
Vindebon. Hifp. cum Merlino , & Sichardo .
V a t. Hifp. & Ifid. Datis nunc ad vos litteris .
Ex pu n d is paullo ante vocibus fecundum feripta,
qua per tpfumad vos direximus, dc quibus ad-
not. 6. diximus , hie etiam expungendz erant
i l l * nunc quoque ad diledionem veflram , q u * .
priorum litterarum mentionem fad am p rz fumu nt.
Cum vero Leo fecundis curis hanc epifiolam recogno
vit , infertis primis vocibus has quoque
ad jec it .
9 MSS. Lucenf. Hifp. & Ifid. Barb*- 7 7 . cum
S ich a rd o , & Merlino crederetur .
to S k MSS. & editi editiohis d e cu r ta t* .
Quefnellhs cum aliis vulga tis , & ledione H adrianea
contulit.
EP. XII*
A N . C H .
circ.440.
7
8
D id . 61.
Miramur
tantum.
c .$ .
Q uatnpe'-
n ici o f , eft
prava mu-
neris ec-
clefiaftici
adeptio .
i.quseft. z.
Principatus,
quem.
c . 2 S.
9
fo