S E R . V.
IN N A T .
D OM IN I .
Rom. 8.17.
22
Joan. 14.6.
Frußra
Chriftiani
d ifti , nifi
imitentur
C h r iß um .
2J
* A l.
X X V .
C A P .I .
Incarnatio
werbi oAmr
quam chri-
ftianæ ment
i non oç-
cu r r ic ,
T r i a præ-
,cipua reli-
g ionis ,of-
jEcia.
7.
3
4
S
87 J 5, 'L E O N I
ut meminerimus , nobis in humilitate &
manfuetudine Redemtorjs noftri elfe viven-
dum : quoniam , ficut ait Apoftolus , fi
compatimur , & conregnabtmus. F r u s t r a 22
enim appellamur Chriftiani , fi imitatores
non fimus Chrifti: qui ideo fe viam dixit
,efte, ut çonverfatio magiftri 23 "’fit forma
difeipulis; & illam humilitatem eligat fer-
vus , quam feftatus eft Dominus : qui' vi-
vit & régnât in facula fæculorum. Amen,
S E R M O X X V I . *
i In Nàdvitatc Domini VI.
S Y N O P S I S ,.
I. Nativitatis & infantia Chrifti ynyfieriçt
numquam non effe recolenda.
II. Ecçleftam , dum Chrifti prtum vcnera-r
tur , fuum ce le brare.
III. Qua fit pqx , quam Çhriftus fine fer
mine nafcens largttur.
IV. JQui filius Dct eft , Deum imitetur ,
Dei gratta voluntatique ferviat.
V. Natalis Domini , natalis eft pads. Pax
mundi &eleBorum quails? .
O Mnibus quidem diebus, Dileftifiimi f
atque temporibus , animis fidelium
divina meditantium Domini & Salvatoriç
noftri ex matre virgine ortus. occur rit : ut
mens ad confeflionem fui auftoris e reft a ,
five in gemitu. fupplicatipnîs , five 2 in
exultatione laudis , five in facrificii oblatio-
ne verfetur, nihil crebrius, 3 nîhilqiue fiden-
tius fpiritali attingat intuitu, quam quod
Deus Dei filius, genitus de Pâtre coater-
no , idem etiam partu eft natus humano >
Sed hanc adorandam in çalo & jn terra
nativitatem nullus nobis dies ni agis quam
hodiernus infmuat & nova .etiam in ele-
mentis luce radiante, 4 coram fenfibus no-
ftris mirabilis, facramenti ingerjt claritatem.
Non lolum enim in memoriam , fed m
confpeftum quodammodo redit Angeli Gabrielis
pum Maria ftupente colloquium , 5
& çonceptio de Spiritu fanfto tam mire
promiffa quam crédita , Hodie enim auftor
mundi editus eft utero virginali ; & qui
omnes naturas condidit , ejus eft faftus
filius, quam creavit, Hodie Verbum Dei
■ 22 T r è s codd,autem pro enim’-, .& dein fumas
p ro fimus .
23 It.a ex MSS, S. P etri . Item in M S . V a t.
CoHeft. V . habetur Difcipulis. E ra t in editis for-
ma effet difcipuli, & illam humilitatem'ehgeret
fervu s-, D e in in MSS, S. P é t r i: Quivivit & régnât
cum Dep Pâtre omnipotente & Spiritu fan^
80 in foecula jteculorum. Amen. In codd. V a t.
colle ft. IV . Qui v iv it & régnât cum Deo Pâtre
in unitate Spiritus fanfti Deus per omnia facula
Jaculorum.
1 MS. S. P etri : Sermo S. Leonis Papa contra
hareticos de Nativitate Domini .
2 Idem codex S . Petri in exaltationc.
3 I ta cum Quefn. MSS. S.. P e t r i. Anteriores
editiones nibilque magis fidenter.
I M A G N I 88
.carne apparuit veftitum , & quod numquam SER* Vi,
fuit humanis oculis vifibile , .ccepit .etiam
manibus efle traftabile . Hodie i ,6 genitum ^ ^ •
in noftra: .camis animieque fubftantia Sal-'
vatorem angelicis yocibus .didicere paftores;
& apud dominicorum prxfules gregum hodie
evangel.izandi forma prxconqita eft : ut
nos quaque cum .cjeleft.is militise dicamus
exercitu: Gloria in excelfis Deo ^ & in ter- Luc. 2:4.
ra pax hpminibus bona voluntatis..
Quamvis igitur ilia infantia, quam Eilii
Dei non eft dedignata majeftas, in virum
perfeftum statis adjeftione provefta fit, & iUvitas/
confummato paffionis & refurreftionis trium-r
•pho , omnes fufcepta: pro nobis humilitatis
tranfierint aftiones j renovat tamen nobis
hodierna Feftivitas nati J e s u ex Maria virgine
facra primordia ; ,& dum Salvatoris
noftri adoramus ortum, invenimur .nos no-
ftrum celebrare principium. Generatio enim
Chrifti , or.igo .eft popiili chriftiani; & na-
talis capitis, natalis veft corporis . Habeant
licet finguli quique vocatorum ordinem
fuum , & omnes Ecclefias filii temporum
fint fucceffione diftinfti j univerfa tamen
fumma fidelium , fonte orta baptifmatis ,
•ficut cum Chrifto in palfione crucifix!, in Fideles
-refurreftione refufcitati , in afcenfione ad Chrifto
dexteram patris collocati , ita cum ipfo 7 £on8cnltI
funt in hac nativitate congeniti, Quifquis 7
.enim hominum in quacumque mundi parte
credentium regenerat,ur in Chrifto , in-
tercifo originalis tramite vetuftatis , .tranfit
in novum hominem renafcendo 5 nec jam
in propagine habetur carnalis patris , fed
in germine Salyatoris ,. qui ideo filius ho-
minis eft faftus , ut nos filii. Dei effe pof-
fimus,. Nifi enim ille. ad nos hac humili-
tate defcendere.t, nemo ad ilium ullis fuis
mentis perveniret . Nihil hier vocatorum Merita ,c:
.cordibus caliginis inferat terrena fapientia , chrilto,
nee fe contra altitudinem gratia Dei, mox
in ima redjturus, terren^rum cogitationum
pulvis attollat.. Impletum eft in fine facu-
iorum , quod erat ante tempora seterna dif- *
pofitum : & .fub prafentia rerum , fignis
ceffantibus figurarum, lex & prophetia Veritas
fafta .eft ; ut Abraham fieret omnium
gentium pater, & in femine ejus daretur
iriundo promiffa benediftio; nec hi tantum
eifent 8 Ifraelitae, quos fanguis & caro ge- 8
nuiifet, fed in poifeffionem hereditatis fidei
filiis praparatse ? Univerfitas. adoptionis in-
. tra-
4 E d iti totam . Mag is placuit le ftio MSS. S.
Petri & unius V a t.
5 I t a emendavit Q u e fn e llu s , nullum MS, figni-
ficans , Emendationem & conceptio invenimus in
MSS. S. Petri & aliis codd. addirio autem vo-
cum Hodie enim eft in MSS. co lle ft . V. E ra t in
editis cum quibufdam MSS. & conceptione de
Spiritu fanSio tam mire promiffa, quam crédita,
auftor mundi editus eft.
6 V o x genitum defideratur in M S. V a t. co h
l e a . V .
7 E d iti fumus, Anteponendam credidimijs le-
aio n em duorum MSS. S. Petri , & unius
Va r.
8 Vulg ati Jfrael , Correximus e x MSS, S,
P e t r i.
Sp S E R ' M"
'5ER- v r * t r a r e t . 9 N e c o b ft rep an t in ep ta rum ca lumniae
IN N A T . qu as ftionum , n e c e ffe ftu s d iv in i op e ris r a -
p oM lN I . tl0Ci n a t io h um a n a d i f c u t i a t : no s c um A b r a -
om 9. xo, h am c red im iis D e o , n e c h a f itam u s diffid en -
0 io* * t i a , fed p len iffim e fc im u s , q u o n iam q u o d
p rom i f it 10 D o m in u s , po tens e ft & f a c e r e .
CAP. UT* r N a f c i tu r e rg o , D i l e f t i f l im i , n o n d e car--
n is / f em in e , fe d d e S p ir itu fa n f to S a l v a t o r ,
q u e rn prima s t ran fg re ft io n is c o n d em n a t io
n o n ten e r e t . U n d e ip fa c o l la t i m u n e r is m a -
g n itu d o d ig n am a no b js e x i g i t fu o fp len d o re
r e v e r e n t i am . Ideo e n im , f ic u t b ea tu s A p o -
u fto lu s 1 1 d p c e t , non fpiritum hujus mundi
■ 1,Cor.2.1} ‘ accepimus , f e d fpiritum , qui ex Deo eft ,
ut fciamus qua a Deo donata fu n t nobis ,*
q _u i n o n a l i t e r p ie c o l i tu r . , n i f i id e i ,
i 12 _ q u o d ip fe t r i b u i t , o ffe r a tu r . Q u id 1 2 . a u -
Verus De? tem in th e fa u ro d o m in i e s ja r g i t a t j s a d ho-»
icu tu,s n o r em p raefentjs fe f t i t am co n g ru um poffu -
P uls ’ • m u s . in v e n i r e , q u am p a c em > q u s . in nati^
v it a t e D om in i p r jm a e ft a n g e lic o praedicata
pad? corns- c o n c e n tu ? I p fa e n im e ft » q u s p a r it filio s
[inendatio. n u t r ix d ile f t io n i s , & .g e n i t r ix unita-r
t i s : ; r eq u jes b e a to rum , & a n e rn ita tis h a b i-
t a c u lum : .cu ju s h o c op u s p ro p r ium & fpe--
c ia le b en e fic ium e ft , u t ju n g a t D e o q uos
fe c e rn it d e m u n d o . U n d e A p o f to lu s a d h o c
fio n um n o s r n c i t a t , d ic en s : Juftlficati ergo
\Rom. 5 . 1 , ( x f id e , pacem habcamus, ad Deum . C u ju s
f e n t e n t ia b r e v it a t e om n ium fe r e m a n d a to -
r um c o n t in e tu r e ffe ftu s •: q u ia u b i f u e r i t
v e r i ta s p a c i s , n i h i l , i b i p o te ft d e efle v i r tu -
tis . Quid eft autem, Dileftifiimi , pacem
habere ad Deum, nifi vefie quod jubet, &
nolle quod prohibet ? Si enim .humanas ami-
citise pares animos & fimiles expetUnt vo-
luntates , nec umquam diverfitas; morum ad
firmam poteft pervenire concordiam j quo-
Pax cum tn°d° divina particeps erit pacis , cui ea
Deoqualis placent, qua Deo difplicenf , & iis appetit
fit. ' aeleftari, quibus ilium novit olfendi ? Non
eft ifte animus filiorum Dei, nec talem fa-
pientiam recipit adoptiya .npbilitas ., Genus
eleftum & regium, regenerationis fua refpon-
deat dignitati, diligat quod diligit pater, &
innullo ab auftor§ fuo diflentiat, ne iterum
\lfai. j. 2. dicat Dominus : Filifys genui. & exaltavi ,
* ip fit autem fpreverunt mo . Agnovit bos -pof-
fejforem fuum, <& qfinus prafepe, doynini Jui j
Ifrael autem me non cognovit , 0 1 populus
meus me non intellexit. _ ,
CAP. iv . Magnum eft , Dileftiflimihujus muneris
facramentum, & omnia dona axcedit
hoc donum, ut Deus hominem vocet filium,
& homo Deum, nominef patrem : per has
enim appellationes fentitur & difeitur, quis
ad tantam altitudinem afeendat. affeftus .
Nam fi in progenie carnali & ftirpe terrep
A liq u i codd. Non obftrepant.
xo MSS. S. Petri Deus .
1 1 In iifdem codd. S. Petri docuit.
■ 12 Suppofuimus autem pro enim ex MSS. S.
Petri & quibufdam. V a t.
13 Al. natas . t M o x eos e x codd. S. Petri &
V a t. fccipfimus A l.■ illos* ■
14 Qusedam antiquae editiones luxveftra. Dein
e x cod. S. Petri & uno Va t. magnificent feripfi-
mus pro glorificent : fimiliter. enim legitur Serm.
>O N E S. * pO
na claris parentibus genitos vitia mala con- SER. VI.
verfationis obteurant, & ipfo majorum fuo-
rum lumine ioboles indigna .confunditur j
in quern exitum venient, qui propter amo-
rem mundi a generatione Chrifti non me- °Pcra ^o-
tuunt abdicari l Si autem ad humanam per- "j* "fijjL a"
tinet laudem, ut patrum déçus in prole re- jjej ,
fplendeat ; quanto magis gloriofum eft ex
Deo 13 natis in auftoris lui imaginem re- 13
fulgere ; ,& ilium in fe, qui eos generavit,
oftendere , dicente Domino: Sic luceat 14 Matt.5.16.
lumen vefirttm coram hominibus, ut vidcant
opera vefira bona , ■ & magnificent Patrem
veflrum, qui in calls eft.. Scimus quidem ,
,quod , ficut Joannes Apoftolus dicit, totus
ynundus in maligno pofitus 'eft : & infidian-
te diabolo .& angelis £jus , hoc innumeris
tentationjbus laboratur, ut hominem ad fu-
perna nitentçm, aut adverfa terreant, aut
jfecunda çorrumpant : fed major eft qui in
nobjs eft:, quam qui adverfum nos eft : 8c
pacem cum Deo habe^tibus, ac Temper Pa-
tri toto corde dicentious , Fiat voluntas ^unt _
tua, nulla pravalere certamina , nulli pof- jfatt.6.io.
funt nocere confliftus, Accufantes enim nof-
metipfos confeflionibus noftris, & confen-
fum animi camis concupifeentiis denegan-
tes, inimicitias quidem adverfum nos ejus,
qui peccati auftor eft, commovemUs , fed
inexpugnabilem cum Deo pacem gratia iplius
ferviendo fiçmamus : ut Regi noftro non fo-
lum obedientia fubjiciamur , fed etiam ju-
dicio copulemur, Quoniam fi in eadem fen-
teritia fumus , fi quod vult volumus, &
quod improbat improbamus ; ipfe jam pro
nobis omnia bella conficiet, ipfe qui dédit
velle, donâbit & pofie : ut fimus coopéra- Sumus
tores operum ejus , & prophe,ticum illud cooperato-
cum 15 fidei exultatione dicamus : Domi- resDei,qui
nus illuminatio mea & falus mea : quern ^ v^ e
timeboP Dominus de fen for vita mea : a quo P° e»
trepidaboP Pf.26.1.
Qui ergo non ex fanguinibus , neque ex CAP. v!
voluntate camis, i <5 neque ex'voluntate vi-Joan. 1.13,
r/, fed ex Deo nati funt, offerant Patri pa-
cificorum concordiam filiorum , 17 & in 17
primogenitum nova creatura , qui venit
non fuam, fed mittentis facere voluntatem,
univerfa adoptionis membra concurrant :
quoniam gratia Patris non difeordes, neque
diflimiles. j fed unum fentientes , unumque
amantes adoptavit heredes . Ad unani reformates
imaginem bportet animam habere
conformem . Natalis Domini, natalis eft
pacis: 18 fie enim ait Apoftolus : Ipfe eft 18
pax noftra , qui fecit utraque unurri : quo- Epbef. 2.
niam five Judaus, five Gentilis,. per ipfum J4-
babemus acceffum in uno Spiritu ad Patrem: v '
qui
38. cap. 3. & Serm. 43. cap. 4.
■ i$ In MS. Vat. co lleA . V. deeft fidei.
16 MS. S. Petri nec ex voluptate camis , nec
ex voluptate viri . Sic etiam apud Hilarium
lib . 1. de Tr in ita te n. 10. in vetuftiffimo codice
cjufdem Ba filicx S. P e t r i.
1 7 In MS. Bonon. & Va t. ac prima editione
etiam in primogenitum .
18 MS. S. Petri & prima editio : Shut
enim.