* ai. ir.
an. 458.
vel4sp.
2
3
4
$6
. E P I S T O L A C L X V I L fl
Ad R u S J 1G u m Narbonenfem I
Epifcopum,
fubditis vefponfi&nibus ad ejufdem confulta
1 refcrtptis\
S X N O P s i s :
e x D 1 o n y s 1 p E x i g i i o ,
I. JQuod non bâbeàntiiY Ëpïfçopi, quos neç
Clerus elegitj tiec popuïus exqùifivit -9 nec
provinciales Èptfçopt cdrifectarunt. Si qui
tarnen Clerici ab bis pfeudoepifcopis ardi-
nantur y rat# potefi ï.ordinatiû palis exi-r
fiere .
IL Qtcod Presbyteri, * aut.JdJaconi, f i fin ali*
quo crtminè 3 det'eSli fuerint , non poffwt
per mams injpofitionem poenitentia remedium
confequt \ ,
III. Quod î)iaconi, ficut Epifcopus, & Près*
byter , cejfare debeant jab opère, ■ conjugali ,
non tarnen ■ repudtare conjugia.
IV. Quod qliud fit ttxpr, alittd concublna y
neç erret quifquis. filiamf füam 4 in ma-
trimonium iradidérit e i , ' -qui habuit }on*
cubinam. 1
V. Quod non fit çonjugii duplicàtio \ quando
■ ancUla 5 reje&a ± uxor ajjumitur.
V L 6 De bis y qui çommuniorie privantur ,
& ita moriuntur.
VII, Dç bis ? qui pçenitentiam agere différant.
V III. Qfiod oporteat eum , qui pro illieitis
vtntam pofat , enam 7 a Vicitis gbftinm.
IA, £ W poemtonti nulla »tgotiatimis tuera
exercer e convent at *
X. Qpod a i militiam facularm poft pceni-
tentiam redire -non debeat,
XI. Qpod adolefcens y f i urgente quocurtique
pertculô y pcénitentiam gejjit \ & non"fc
continety fixorts poffit remedio fufiineri.
A IL Quod f i quis prbpofitum monaçhi defe~
ramt y 8 publiça fit poenitentia fatisfa-
, atone purgqndus f
XIIL Quod puella y qua non coaSla, fed
voluntate propria virginitatis propofitum
fufçeperunt 5< peccant , fi nupferint , licet
nondum fuerint confeçrata. <q
X IV . : 10 De bis y qui dubitant , utrum ba-
ptizati fint y necejfe efi eos baptizari,
X V. Qpod eos y qui fe baptizatos agnofeunt,
fed in qua i f .prpfgffione nefciunt , ,per
manüs impofitionem fufeipi conveniat.
XVI. 12 De bis , 9»/ convivio gentiliüm
& efeis immolatitiis ufi funt,
L éo Epifcopus 13 R u s t i c o
Narbonçofî Èpifcopo. ,
E Piftolas fraternitatis. tuæ, quas 14 Her-
ArcRidiaamiis' tuus detulit, li-
bénter accept , ’diveffarum quidem cauffa-
fum 15 connexîône multipliées, fed non
ita patientiæ legentis onerofas , ut aliquid
earum_inter, concurrentes undique follicitu-
uines fuerit prætermiffum, Unde totius fer-
moqis. fui fallegatiqjie .16.. concepta & ge-
Itis, qua: in Epifcopo.rum Honoratorumque
examiné confe&a funt , recenfitis, 17 Sa-
PINIANO & Leoni presbyteris 18 aftionis
tuæ
1 In cod. Vetón. $8. & Vat. Reg. coll. L pro
rtjcriptis hahetur refpondenti in tucenfi coll.
IV. refponditixy in Vindebon. coll. V. refpon-
denf . forte, legendum refpondentibut . in tabula
titulorum praefixa colleftioni Vi cap. 7a. fic le-
£itur; cum tubjeblis XIX. tonfultationum capi- ■
tuhs refponfionibufque fubnexis .
z Ita codieps. <^uefnellusiails'ordinatiobabsri.J
3 Ita MSS. & Jufiellus in tirulis colleftioni
przmims • Queineilus cum Juftelliano tirulp cor-
pori canonum iaferto prolapfi.
4 Retiouimus leftionem titulorum Diodyfir ,
licet cohaer«ntius( lexiui Leonino Qaefnellus cum
Juftellianp titulo cqrpori can o q^ , inCerto etMerit
in mqtrimonium , concubinam babenti tradi-
dertt.
• 5/ Alias reliEla. . /
6 STiCa i ? d^ e- pionyfii t’imli,s,k ‘ {Q.ue£heilus
cum Juftelliano titulp corpori canonum inferto
De cornmunmne privatis , & ita d«fun8is .
7 p a Dionyüus , Alias mult is , yel 4 mult is
Jtcttts. -
8 AI. public a fit fatisfatiione\
9 MSS. coil. Hifpanic* cum ceteris inde prols
R Le°n>s ante Quefnellum addunt
tltU un^: P e ^ua 1am confecrata fu n t ,
Jt pojlea nupferint . De hac additione plura di*
centur adnor. j6 .
10 Prattulimus titulum tabul* Dionyfianas. AI.
Z* b ,s».de ‘jutbut dubium eft , utrum baptifma
percepermt, necejfe eft ut renafeantur.
é m m . IUe vel fiJei p,of'front ■. & mox f uf r „
ptantur pro fufetpt conveniat.
- J2 Aliqui codd. De baptizatis , qui &c.
Confer not am 1 . Quefhelli cum noftra Ad-
mooiuone , & cum obfervationibus eidem not«
lubjiciendis .
' De-hoc Hermste vide quae indicavimus in
Admonit. Bum. z. & 6, ac notam x . Quefnelli.
yiox tuus deeft m MS. Florentinocoll. X III. &
J in edxtione Juftelli.
Cod. Vat. JHifp.;cum aliis inde profeftis .
non tarnen purior Vindebon. Hifp. adfixprovin-
ctarum . PauJlo poft duo Vatt. intercurrehte un-
atque follicttudine .
_ 16 Vulg. ante Q>>«fn. fomperta : quod in MS.
Vcrcellenli colleftionjs Hadrian, reperimus. De
i Ü US? W fubmd!®?ntU.i> vide Admdmtionem
v - & ’ “‘w vatt- '»■
18 Ita Quefncllyi emendavrt au ao rititt ouin.
que fuorum codioum Grin. Barb. & trium Thuan.
*1" • 'W“ ».,J f g ? « l « r :M ./»» . . I k quidem
jpollrema le a 'o consruentior videri pote« , eo
quod de aftione judiciali fermo fit , quam non
n , fed Sabiiiiapjw: qp Leo Presbyierj ai-
eerfus quofdam adulreros pudiciljje zelo interna-
runt. Haoc TiUemomius eriam pratulit in no-
tatiuncula ad Ruliici vitam pag. 404. quoad fans
sequus Quefnellianx ieftioois fenfbs non affe-
mur . Nos inter hate obfervavimus , vulgatam
leamnem amenorem Quefnello proficifci eacodd.
w il. Hifpanic® originis Gailican®, in quibusar-
mirarije emendationes locum habuerunt ut ali-
*>» pluribus exemplis adnotavimus. Invenitur enim
’ hate
EPIST.
CLXVII.
AN.CH.
4S8* vel
459*
7
8
9 ze
*4
IS
16
17
De cauff»
Sabiniani
& Leonis
Presbyte-
ErPYuTT -U£e inte^eximus fiduciam defuilfe, nec eis
AN CH* .fuPe.reffe querimoniam , qui fe| ab
458!- vei inc!loatls difeeptationibus fponte 19 fubtra-
45p. xenut I Circa quos quam formam , quam-
xp ve menfuram debeas tenere juftitise , tuo
relinquo moderamini ; fuadens tarnen cari-
tatis hortatu , ut fanandis afgris fpiritalem
adhibere debeas medicinam; & dicente Scri-
Eccl.7.17. ptura: N o li effe nimium jufius : mitius 20
zo agas cum eis, qui pudicitia: zelo videntur mo-
dum exceflilfe vindi&a:: nediabolus , qui de-
cepit adulteros, deadulterii exultet ultoribus.
Miror autem dileftionem tuam in tan-
tum fcandalorum quacumque occafione vna-
21 feentium adverfitate 21 turbari, ut vaca-
EoifcoDus £l0nem ab Epifcopatus 22 laboribus prse-
an debeat GP.tare.te dical, •& malle in filentio atque
impofitum °^10 vitam degere, quam in his , quae tibi
onus abdi- commiflfa funt, permanere . Dicente vero
Po^iuo : Beatus qui per feveraverit ufque
mttti. 24. m finem : unde erit beata perfeverantia ,
r * • n A 1- V£rtute patientise ? Nam fecundum
2. Tim. 3. apoitolicam prsdicationem , omnes qui 23
11' valuerint in Cbrifio pie vivere , perfecutio-
Qu* per- nem Vatterfur . Qua: non in eo tantum
fecutio in e9mPu^anda- eft , quod contra chriftianam
pace Ec- pietatem aut ferro, aüt ignibus 24 agi-
|ciefi* f . : •• .'k I .
24 ---------^ — ------------ -------------------------------- -
haec leftio in Vat. Hifp. ejus originis , in Vat. Ifid.
& in aliis exeodem fonte profeftis . At Quefnel-
lianam leftionem uniformiter exhibenr non fo-
lutn MSS. exemplaria vetuftiflimarumdiverfxori-
ginis colle£lionum I. I I I . IV. & V. nee non
cod. Veron. 58. in quibus integra haec epiftola
cum Inquifitionibus continetur; verum etiam co-
dices colleft. Dionyf. & Hadrian, cum Juftelli
exemplo , MSS. Grim. coll. XVIII. Vat. coll.
XXIV. & (quod notabilius eft) codex Vindebon.
purioris colleftionis Hifp. ex quo arbitraria cor-
redio in Gallicanos ejufdem colle&ionis codices
indufta conhrmari videtur. Hinc ergo Quefnel-
lianani leftionem tanta aufloritate fuffultam haud
deferendam credidimus , lic et , quae ei fobfitfen-
tentia , ex ignorantia fa£li & circumflantiarum
late at. Forte Ruftico asque ac Sabiniano ^ L e o ni
privatim perlpeflum erat adulterii crimen ;
unde hi fperabant fore ut idem Rufticus, quam-
vjs_ in Epifcoporum Honoratorumque confeflu ju-
dicis penonam gereret , aftionem quoque fuarit.
contra adulteros , feu favorem accufatoribus im-
penderet . Cum verofatis idoneae probationes iftis
deeffent, ita ut fe ab inchoatis difeeptationibus
fponte fubtraxerint ; Rufticus ne dum ipfis fave-
re non pOtuit, fed eofdem correftione dignos ex
legibus cehfuit * in quo mitius ei agendum S,
Pontifex refpondet.
ip Ita repofuimus cum Sirmondo ex MSS.
coll. Ill IV. V. Hifp. Ifid. uno Vercell. & quin-
que aliis codicibus , inter quos antiquiftimus Veron.
58. Tres MSS. libri coll. Hadrianeae, & unus
Corb. Q.uefnelli cum Juftello fubtraxemnt . Var.
Dionyfii cum Merlino&editis Leonis ante Quefn.
fubduxerint. Quefn. cum quibufdam MSS. fubm
duxerunt.
20 Duo Vatt, age : & poft pauca adulterorum
pro adulterii.
21 Juftellus cum uno Thuan. Qugfnelli •, &
cum Vac. Hifp. & Ifid. titubare.
22 Veronsnfis addit tui . Vide nof. 4. Quef-
n e lli. Paullo poll pro vitam degere idem cod.
Veron. habet vitam dirigere, & poft pauca pro
commiffa funt habet permiffa funt , ut indicen-
tur ea, quae inter diflicultates , de quibus Rufticus
conquerebatur , eidem permifta erant.
23 Utrique codd. Hifp. cum Vat. Ifid. & duo-
bus aliis MSS. volunt. Mox Var. Hifp. & Ifid,
tur, aut quibufcumque fuppliciis; cum per- EPIST'.
fecutionum fevitiam fuppleant & riiffimi-
litudines morum , & contumacia: inobe- ArJ-CH.
dientium, & mali^narum tela linguarum : 45 vc^
quibus confliftationibus cum omnia Temper 459 4‘
25 membra pulfentur , & nulla piorum 2<
portio a tentatione fit libera , ita ut peri- 5 6 7 8 9 10
culis nec otia caireant , nec labores : quis
inter flu£lus maris navim diriget , fi gu-
bernator abfeedat ? Quis ab infidiis lupo-
rum oves cuftodiet, fi 2ri paftoris cura non 26
vigilet} Quis ienique latronibus obfrftet &
furibus , fi fpeculatorem in profpeftu ex-
plorationis locatum , ab intentione fbllici-
tudinis amor quietis abducat ? Permanen- WBv't
dum ergo eft in opere credito, & in labo-
re lufeepto. Conftanter tenenda eft juftitia,
& benigne prjeftanda dementia . Odio ha- Dift. S<5.
beantur peccata, non homines . 27 Corri- Qdi0 ha-
fiantur tumidi, tolerentur infirmi: & quod beantur^
in peccatis feverius caftigari neceffe eft , caP* 2*
non fevientis pledatur animo,. fed meden-
tis .-28 Ac fi vehementior tribulatio incu- 28
buerit, non ita expavefcamus , quafi illi
adverfitati propriis viribus refiftendo , cum
, & confilium noftrum, & fortitude fit Chri- p k g ^ne
ftus , 29 ac fine quo nihil poffumus , per G;hfift9,
>' ipfum \ omnia per
• ■ ■ Vvq t^hrilijum
patiuntur, idque ipfum ajia manu feriptum Je- pojfqmps^
gitur in Vindebon. coll. V/cum prima.manu 79
feriptum eflet patientur. Merlinus cum editis ante
Quefa. Omnis , qui valuer it , & dein pa-
tie tur .
24 Quinque praftantiffimi codd. Vat. Reg. coll.
I . Barb. coll. I I I . Vindebon. coil. V. Grim,
coll. X VIII. & Veron. $8. agitatur. Poft pauca
perfecutionem faculi fuppleant in eodem cod.
Veronenll , Dein pro inobedientium cod. Vi£l.
Quefnelli, & nofter Veron. inobedientia.
25 Vulg. ante. Quefn. «um MSS.. LucenG coll.
IV. & Vat. coll. XXIV. addunt Ecclejia . Poft
pauca Juftellus cum Var. Dionyfii , utrifque Hifp.
Vat. Ifid. aliifque non paucis noftris codd.
quatuor Thuaneis Quefnelli confliBatione pro a
tentatione. Cod. Vat. coll. XXIV. addit bic ante
voces d tentatione.
26 Vat. Dionyfii & Juftellus paflorum . Dein
ex emendatiorittiis codieibus correximus abducat
pro adducat .
27 MS. Vat. coll. XXIV. nunc corripiantur
tumidi, nunc tolerentur-infirmi . Unus cod. Ver--
cell, per errorem utrobique habet Nec pro Nunc.
Paullo poft pro in peccatis codd. Barb. coll. H I .
& Vindebon. coll. V. babent in peccantibus .
Utrumque dele tur in Var. Dionyfii , in Veron.
5.8. & in Vat. Hifp. ac Ifid. non tamen in pu-
riori Vindebonenfi Hifp.
28 Editi At f i . Melior vifa eft Iettio MSS.
Vat. Reg. Veronen. & utriufque Vindebon. coll.
V . Sc Hifp. Dein Quefnellus quafi ulli . Id in
duobus tantum codd. reperimus . Revocavimus
autem le£liom.*m ante vulgatorum , quam cetera
melioris not* exemplaria tuentur. Vat. Hifp. &
Ifid. voces ulliy & illi pr«tereunt . Mox editi
ante Quefn. habebant cum MS. Var, coll. XXIV.
propriis f it viribus refiftendum, Hanc le&ioaem
libenter inferuiflemus textui, nifi alii oaines co-
dices Quefnelli emendationem Drobarent.
29 Editi Leonis ante Quefn/ cum Merlino &
Vat. coll. XXIV. ut fine quo . In Vindebon. Hifp.
cum per errorem defideretur ac , vel faltem ut ;
emendatum fuit in Vat. Hifjs. & exinde in Ifid.
aliifque ejufdem originis codicibus fine quo nihil
poffumus, fed per ipfum cunfta poffumus . Juftellus
fervata leftione textus habet cunBa poffumus
.