C o p i e . [A r c h i e f t e D e v e n t e b , 8 9 1 . ]
Bij den Coninck.
Onsen lieven ende getrouwen Ridder van onser orden Stadtholder ende Capifceyn generael
van onser Landen van. Vrieslandfc, Overijssel, Groeninghen ende Linghen, heeren Johan van
Ligne, Grave van Aremberghe, saluyt, Alsoo om te verhoeden ende beletten tbedroch,
misbrnick, abuys, ende diversiteit van der raunten die vele ende versehenden om hun eygen
proffijt geslaghen hadden, corruraperende ende valschende die goede munten van girat ende
van silvere vanden naebnren, Coninghen, Princen ende Staten,. tot groote schade ende na-
deel vander gemeynte tot verscheyden stonden op de Rijcxdaghen gehandelt ende getracteert
is geweest om daerinne zeker goet ende bequaera remedie te stellen, ende lestmael op den
Rijcxdach bij onsen zeer lieven ende zeer beminden broeder, ende neve den. Keyser Maxi-
miliaen binnen der Rijcxstadt van Auspnrgh gehouden, aldaer geadviseert ende gesloten is
geweest, dat men op de goude ende silvere munte zekeren voet stellen zoude, zoo wel van
alloye als van gewichte. Waer nae wij aensocht zijn geweest ons mitten heylighen Rijcke
te willen vuegen, om de gemeyne welvaert van zelve Rijcke, ende van dese onse erffneder-
landen, mitsgaders om de gemeyne. coopmanschap ende negociatie te voirderen, daerinne
wij geconsenteert hebben zoe verre de voors. resolutie ende ordinantie bij alle die staten
des voors. heylighen Rijcx onderhonden ende geeffectueert ende de valsche munten achter-
bleven ende gants te nyete gedaen ende geabolieert wierden, Ende dat volgende daffscheyt
van den voirs. Rijcxdach coicatie (communicatie ?) gehouden is geweest binnen der stadt Coelen
tusschen onse Gedeputeerde ende dyen van den creysch van Westphalen inde welke betooch ende
proeve gedaen is geweest v$n sommighe goude ende silvere stucken die de. Gedeputeerde
vanden zelven creysch geaffirmeert ende versekert hebben alrede in ende bij de andere creys-
sen ende staten vanden Rijcke, vermoegende munte te slaen ende te wercken, ende executie
geleyt te zijne, wij begeerende. een zoo goedeu werck te voirderen tot gemeyne welvaren
van den voirs. heyligen Rijcke ende van onsen voirs. erfnederlanden, mitsgaders tot on-
derhoudenisse van de goede vruntschap ende naebuerschap die tusschen ons ende dezélve
onse Landen ende staten is mit dyen van den voirs. heylighen Rijcke. Ende bëtrouwende
dat tgene dat zoewel op den voors. Rijcxdach als inde voirs. particulière coicatie van
Coelen gesloten is geweest, onderhonden ende achtervolght zal worden, hebben oick geadviseert
ende geresolveert eenen gouden gülden en een silveren daler herwerts overe te doen
slaen, gelijck in gewichte ende :alloy mit dyen van Duytschlant, daer na de figueren gedruckt
zullen worden. Ende zal den zelven onsen gouden gülden wegen twee Ingelsche,
twee greynen, ende tvierdè van een greyn ruym sonder remedie, commende in merck
van troye tot vierentzeventich penningen een halven en een achtste deel, houdende achtien
caraten zess greynen iijn gout, oick sonder eenich remedie, geallyeert mit vier caraten ende
drye vierendeelen Van een greyn fijn silvers ende een caräet vier greynen ende een quaert
copers, weerdich den zelven onsen gouden'gülden volgende den voet ende evaluatie van der
ordinantie van den jare twintich, negen en twintich stuvers. Ende onsen voors. s i l v e r e n
d a l e r , w e g e n d e n e g e n t h i e n I n g e l s c h e e e n a e s , derwelcker men uyt het merck van troye
slaen zal acht dalers, een vierde deel, een zevenste deel, een vierenzeventichste, twee hon-
dert zessentzestichste deel van eenen daler, houdende thien penningen, sesthien greynen
fijn silvers, sonder eenich remedie, zal weerdich zijn, volgende de voirschreuene ordinantie
van den jare twintich, zevenentwintich stuvers ende eenen haluen onser vlaemscher munte,
om gelijeke ende denzelven loop ende ganck te hebben in deen en dandere landen zoo wel
onder ’t Rijck als in onse voirs. erffnederlanden, daer duere overal equaliteyt gehouden
zoude wesen. Ende want de gelegentheyt ende swaricheyt van den Jegenwoirdighen tijt
alnoch nyet lijden ende toelaten en can dat men de munte zoude moegen bringhen oft re-
duceren nae den voet van den voirs. ordinantie van den jare twintich, daertoe wij nochtans
onderlinck gepoocht hebben te mögen coinmen. Soe hebben wij voer goet. aengesien ende
gesloten alnoch te tolereren bij maniere van provisie onsen gouden Reael mitsgaders den
halven gouden reael ende oick onsen silveren reael, genaempt Philippus daler, mit zijne
deelen op gelijeken prijs ende loop als dezelve tot nu toe bij onse tolerantie gehadt hebben.
Commende den vdbrs. halven gouden reael ende Philippus daler op vijflendertich stuvers
munte voirscreven, hoewel volgende de voirs. ordinantie van jare twintich dezelve nyet meer
weerdich en zouden zijn oft hooger ontfanghen oft uytgegeven mögen worden dan op der-
tich stuvers, duerende welcke tolerantie wij van noode bevinden dat dezelve twee nyeuwe
stucken, die wij jegehwoirdelijek doen slaen, jnsgelijcx getolereert ende toegelaten zullen
worden nae advenant van de voirs. verhoginghe van den halven gouden reael, t e w e t e n e
o n s e n v o i r s . n y e u w e n g o u d e n g ü l d e n o p v i e r e n d e r t i c h s t u v e r s e n d e d e n n y e u /w e n s i l u e r e n
d a l e r o p tw e e e n d e r t i c h s t u v e r s , d e h a l v e , v i e r e n d e e l e n e n d e a n d e r e d e e l e n v a n d y e n n a e
a d v e n a /n t . E n d e d a t d e g h e n e d i e v o l g e n d e d e r e s o l u t i e b o v e n g e r u e r t i n D u y t s c h l a n t
g e s l a g e n z u l l e n w o r d e n i n o n s e n v o i r s . e r f f n e d e r la n d e n d u e r e n d e d e v o i r s . t o l e r a n t i e oick
loop ende ganck hebben zullen ten zelven ende gelijeken prijse. Waeromme soe eest dat
wij willen de taccord, resolutie ende affscheyt voirs. volcommelijck geeffectueert, geachter-
volght ende overal vercundicht te worden, So ontbieden ende bevelen wel emstelijcken
dat -ghij terstondt ende sonder vertreck doet uytroepen ende publiceren alomme binnen den
stede ende vlecke van onse voirn. Landen van .Yrieslandt, Overijssel, Groeningen ende
Lyngen daer men gewoenlijek is uytroepingen ende publicatien te doene, dat een yegelijck
de voirs. twee penn, van nyeuwes bij ons geslaghen voirtaen ontfangen ende uytgeven, te
wetene den gouden penninck, hebbende op deen zijde tbeelt of tfiguere Van St. Andries