Deze gem. is eene vrije en hooge heerl. Men vindt van eemge
Heeren van J aa rsveld geoield, doch met eer dan in de v.jftiende
ceuw. Deze Heeren waren gesproten uit den huize van V ianen De
beerl. kwam later door huwelijk aan den hu.ze van E gMond va » IJsssl-
s t e in en nidus aan W il l e « I, Prins van Oranje, doch werd naderhand
in bijzondere geslachten overgebragt. In het midden der vorige eeuw,
wqrd zij bezeten door den Heer Mr. J ohan de W i t , Lid m den Oud-Raad
of Vroedschap der stad Dordrecht. Later was zij een eigendom^yan
zijnen zoon C o r n e l is « f u , van wien zij gekomen ,s aan d.ens
kleinzoon J ohan H e n d r ik van W ql fram sd o r f , en van dezen aan den
Heer Otto W e r sa r d d s V e r h a g en ,: van wien zij door huwelijk met zij ne
doch ter Vrouwe F r ed e r ic a A m e l ia A do lph in a V erhagen , gekomen is
aan den Heer Mr. P h il ip L o d ew i jk B egram va n _ J a a r sv e l d , President m
de Arrondisscments-Regtbank te Gorincheni, diehaar thans nog bezit.
Het d . J aa rsveld of J aersv eld l.gt 4 u, Z. v a n Utrecht 2 u.
Z. Z. W. v a n IJsselstein, aan de Lek. SI 58 N .B ., Ài 38
32" Ö. L., en heeft een vrolijk aanzien. Men telt e r , in de kom
van het d. 30 h. en 135 inw.
: De kerk is v.ii aanziqnlijk, heeft een groot koor, beneyens eenen
zwqren, dikken . vierkanten steenen toren , welke in eene spits eindigt.
Zij heeft echter geen orgel. Voor,de Hervorming werd de Pastoor door
d e n Proost van Oud-Munster ingesteld.
Men heeft hier een adell. li-, het H u is -te -J a a r sv e ld geheeten. -
De kermis valt in den laatslen Zondag in Augustus — ln January
1820 viel in deze gem. eenen doorbraak m den Lekdyk.
Bet wapen van J aa rsveld bestaat in een Schild, van zilver, inet
twaalf kìokies staande vier en vier. .
JAARSVELD (11ET-BENEDENEINDE-VAN-), streek m den Lopikerwaard
, prov. Utrecht, art. en 44 u. Z. W. van Utrecht, kant. en
g i u Z Z. W. van IJsselstein, gem. Jaarsveld, waarvan zij het
vvesteiijke gedeelte uitmaakt. Men telt er 52 H en 380 inw. _
' JAARSVELD (HET-BOVENEINDE-VAN-) , streek in den Lopi-
keruaard, prov. Utrecht, arr. en 3 '-u. Z._W. van Utrecht kant en
l ì u Z Z W. van IJsselstein, gem. Jaarsveld, waarvan zij het
oosleiijke* gedeelte uitmaakt. Men telt er 62 h. en 600 inw
JAARSVELD (HUIS-TE-), adell. huis in den Lopikerwaard, prov.
Utrecht, arr. en 4 u. Z. W. van Utrecht, kant. en 2 u. Z. Z. W. van
IJsselstein, gem. Jaarsveld. ,.
Het was van dikke muren voorzien. De Franschen bemagtigden
h u i s bij hunnen vijandelijken invai in den jare lü72 , maar verbeten
het weder van zelf, na dat zij het hadden uitgeplunderd , alzoo zij
zae-cn , er weinig voor of nadeel bij te hebben. Doch daarna vernemen-
de° dal het met eenige Staatsche Soldaten bezel was , en dat de romdom
liegende landlieden hunne overgeblevene goederen daarin gebragt hadden
tastten zij het voor de tweede maal aau , en maakten er zieh meeS-
ter van. Zij plunderden het andermaal u it, staken liet vervolgens. in
brand , en beten den daar naast staanden toren door buskruid springen.
Later is het weder opgebouwd en vvordt thans, met de daartoe be-
hoorende gronden , beslaande eene oppervlakte van 30 bund., m cigen-
dom bezeten door den Heer Mr. P h i l i p L o d e v v i jk B e g r am v a n J a a r s v e l d ,
President in de Arrondissement-Regtbank te Gorinchem. _
j A ARSVELDER-KAPEL, geh. in den Lopikerwaard, prov. Utrecht,
arr. en 4 u. Z. W. van Utrecht, känt. cn H u. Z. Z. W. van IJsselstein,
gem. cn i u. O. van Jaarsveld; met 23 h. en ruim 160 inw.
JABAN , d. in Oosl-Indie, op het Sandasche eil. Java. Zie
D iaban ( 1 ) .
JABEEK , gem. in het Land van Valkenburg, prov. Limburg,
distr. eri arr. Maastricht, kant. Sittard (5 k. d., 5 m. k., 2 s. d.) j
palende N. aan de Pruissische gem. G a n g e id 0 . aan Schinveld , Z.
en W. aan de gem. Bingeirade.
Deze gem. bevat het d. J a b e e k , benevens het geh. E z en ra ad ;
telt 82 h., bewoond door 82 huisgez., uitmakende eene bevolking van
ongeveer 440 inw., die meest hun bestaan vinden in den landbouw.
De:inw. die alle R. K. zijn , maken eene par. u it , die tot het
vie. apost. van Limburg, dek. van Schinnen, behoort, en door eenen
Pastoor bediend wordt.
Men heeft in deze gem. twee scholen, als: eene te J a b e ek en eene
te E z en r a a d .
Het d. Jabeek of Jaeheek ligt 5 u. N. 0 . van Maastricht, 14 u.
0 . van Sittard. De eerste melding van het d. Jabeek geschiedt in
1190 (2). Bij de verdeeling van het Land van Valkenburg , tusschen
de Staten-Generaal der Vereenigde Nederlanden en den Koning van
Spanje, in 1661 , bleef dit dorp aan den Koning.
De kerk is aan de H. G e er t r d id a toegewijd. Toen de Vicaris-Gene-
raal van het bisdom van Roermonde, J acobüs O v e r e » , den 25 October
1666, de visilatie der kerk hield , stond de vergeving der pastorij aan
den Proost van Heinsberg , in dat jaar was aldaar Pastoor zekere Joannes
E g id u en het getal der Comrnunikanten was 300.
JACHT (DE GROOTE-), voorm. gors of schor in den Hoeksche-waard,
prov. Zuid-Ilolland, ter plaatse waar later de Beijerlanden ingedijkt
zijn, en thans de polder van'Oud-Beijerland gevonden wordt.
JACHT (DE KLEINE-), voorm. gors of schor in den Iloeksche-waard,
prov. Zuid-Holland, ter plaatse waar later de Beijerlanden ingedijkt
zijn , en thans de. polder van Oud-Beijerland gevonden wordt.
JACKENKERKE, naam, onder welken het voorm. dorp St. J aoobs-
KEr k e , in het eil. Schouwen, provi Zeeland, in den ouden blafferd
der Utrechtsche Bisschoppen voorkomt. Zie J acobskerke (St.).
JACOB (ST.), voorm. fort in Staats- Vlaanderen, in het Overambacht
van A xe l, prov. Zeeland, arr. Goes, kant. A x e l, gem. Koewacht,
deel gemaakt hebbende van de linie forlen en schansen, tijdens de
Nederlandsche beroerten in de zesliende eeuw , door de Spanjaarden , tot
verdediging van Axeler-Ambacht opgeworpen ; op zoodanigen afsland
längs den toen bestaanden zeedijk, dat de tusschenbeide gelegene
ruimte , aan die sterkten onderling tot gordijn strekte , en daaruit
kou bestrefien worden, zoodat de landing, tusschen. de forlen niet
Han bezwaarlijk en met veel gevaar kon worden ondernomen. Na de
verovering van Hu Ist door Prins F r e d e r ik H e n d r ik , in 1645, zijn deze
verdedigingspunten aan de Republiek der Vereenigde Nederlanden .gekomen
, van toen af van lieverlede vervallen en later geheel gesiecht.
Het fort St. Jacob lag in den polder Oud-Beoostenblij, westwaarts
tegen den zeedijk, in eenen hoek, welke meer noordwaarls uitstak.
Het is thans in bouwland herschapen , doch de gracht , in welke het
fort besloten lag , is nog zigtbaar.
JACOBAPOLDER , pold. op het eil. Noord-Beveland, prov. Zeeland,
arr.. Goes, kant. Kortgene, gem. Wissekerke; palende N. aan de
(1) Aile de Oost-Indische plaatsen , welke elders wel eens met .1 voorkomea roske men op Dr .
(2) Zie E r n s t , Histoire du Limbourg, Tom. I , fag, 83.