Deze gem. is eene hcerl., welke in eigendom bezeten wordt door
den Heer M a r ine s C o rnelis B ichon van I J sselmonde , Burgemeester van*
Rotterdam.
Het wapen dezer gem. bestaat uit een schild van azuur (blaauw),
inet twee banden van keel (rood), daar tusschen een klimmende ge-
kroonde bever, alles van goud.
IJSSELMONDE (SLOT-TE-), slot in den' Riederwaard, prov. Zuid-
Holland, arr. en 2§ u. N.W. van Dordrecht, kant. en u.W. N.W. van-
Ridderkerk , gem. Oost-en- West-IJ sselmonde.
Het eerste Slot-te-IJsselmonde was reeds vdör den tijd van Dirk V ,
Graaf van'Holland , aanwezig , want, in het jaar 1076, werd bet door
dezen bestormd en met geweld ingenomen terwijl hij K oenraad , den
twee en twintigsten Bisschop van Utrecht, die het bezet had , tot de
overgave dwong, bij welke bestorming veel volk sneuveldc, de Bisschop
gevangen genomen en later ontslagen- werd, nadat hij Dirk V in zijn
regt op het graafschap Holland erkcnd en van alle leenroerigbeid aan
liet bisdom bevrijd had.
Het was destijds een waterslot, op een hoek lands gelegen , daar
het water om heen liep, en diendc alstoen, om de Geldersche en
Vlaamsche schepen de doorvaart te beletten, waarom die van Dordrecht
Graaf Dirk V , met schepen ten oorlog toegerust, bijstonden, om dit
kasteel te overmeesteren, helwelk hunnen handel veel belemmerde.
Bij de bedijking van den Zwijndreehtsehe-waard, is het kasteel of slot
geheel vernietigd, nadat het in de jaiumerlijkè beroerten, welke on-
der de grafelijke regering het land tcisterden , van de strijdende par-
tijen niet weinig geledeB had, als behbende zeer dikwijls geweldige
aanvallen moeien doorstaan. Na de gezegde bedijking en vernietiging
des kasteeis, heeft de Ridder Floris Oem van Wijngaarden, Ambachts-
heer van IJsselmgnde , in bet jaar 1 4 8 3 , een nieuw en aanzienlijk
slo t, ten (lösten van het tegenwoordige dorp , gestiebt ; dit werd in
het jaar 1489, door Frans van Breoerode , gedurende de Hoekscfae en
Kabeljaanwsche twisten, door zijne Hoeksche en Rotterdamsche schut-
terij, in twintig of dertig vaartuigen, op eenen vroegen morgen ingenomen,
met verlies van niet meer dan zeven man. De Slotvoogd werd
met zijn huisgezin in eene bark of roeischuit naar Dordrecht gevoerd,
en bragt aldaar de tijding van het voorgevallene. Hel slot bleef toen
eenigen tijd zeer gehavend ep door Hoekschen bezet liggen, tot dat Jon-
ker F r a n s , zelve döor de Kabeljaauw'sche partij verslagen en gekwetst,
gevangen genomen werd, en te Dordrecht, alwaar hij was opgebragt,
aan zijne wonden overleed. Na het overlijden van den zoon des stichters ,
Jonkhecr J o ris Oem v a n W ijngaarden , is het, bij executie van den
Hove van Holland, voor eene som van 8000 gulden , verkocht aan
den Heer va n M e r o d e , die hier toenmaals nog eigenaar was van deam-
bachtsheerl. Ridderkerk, welke hij, bij aanhuwelijking met zijne echt-
genoot, F rançoise van B reoerode , eene dochter van Heer W aerave van
B r e d e r o d e , verkregen bad.
In het jaar 1668 is dit slot geheel verbouwd, en met zijn bijwerk
en torens gemaakt, zoo als men het tegenwoordig nog ziet afgebeeld,
uitgehouwen in een steenen penant voor bet slot. Deze verbouwing
geschiedde door zekeren Engelschen Ridder, met name J acob L am p sen s,
zijnde het dorp te dier tijd slechts een gehuchtje van zeer geringe
beteekenis. Door de gezegde herbouwing verkreeg het meerder aan-
zien, gelij’k hij het slot ook in grooter laister hersteldej hij deed bet,
iiamelijk, umringen ¡door steenen grachten , plaalste er vier torens
op met aanzienlijke gaanderijen omgeven , deed er voor en achter
fraaije vijvers graven, in alles gelijk een adell. slot gewoönlijk aan-
aelegd werd. L ampsess was echter weinige jaren bezitter van zijn gesucht;
hij overleed kort daarna, en zijne weduwe verkocht de am-
bachtshecrl., welken naam bet toen reeds droeg, aan den Heer J oan
de M e t , toen burger van Rotterdam. Later is het een eigendom geworden
van den Heer J ean B ichon , in wiens geslacht h e t, tot nu toe ,
verbleven is , wordende thans bezeten door den Heer M a k isü s Gornelis
B ichon van I J s se lmo n d e , Burgemeester van Rotterdam. Van tijd tot
tijd zijn de daartoe behoorende gronden uitgebreid, zoodat die thans
eene oppervlakte beslaan van ruim 8 bnnd., alles zeer seboon aange-
leg'd , met fraaije lanen en aaagename partijen.
1JSSELM0NDE (WEST-), heerl. in den Riederwaard, prov. Zuid-
Holland, arr. Bor dreckt, kant. Ridderkerk, gem. Oost-en-lfest-
IJsselmonde; palendeN. aan de Nieuwe-Maas, 0 . aan Gost-IJsselmonde,
Z. O. aan Oost-ßarendrecht, Z. aan West-Barendrecht , W. aan Ka-
tendrecht.
Deze heerl. bestaat uit de volgend« vier polders: de Acht - en-
* e s t i g -mo r g e n , Ya rk en s o o rd , D i r k - Sme e t s la n d en Kle in -
Nieuwland; beslaat eene oppervlakte van 834 bnnd. 14 v. r. 1 v. ell.j
telt 78 h., feewoond door 141 huisgez., uitniakendc -eene bevolking van
728 inwi, die meest hiin bestaan vinden in den landbouw.
De heerl. W e s t - I J s s e im o n d e was vroeger een leen, dat eerst van den
Heer v a n E cm on d verlieven werd ; doch later is het een leen van de
gravelijkheid van Holland geworden. Het werd oud'tijds ook O g i e h s -
A m b a c h t geheeten , naar O g i e r v a n K r ä l in g e n , die bet, in bet jaar 1388,
aan zijne dochter ten huwelijk g a f, toen zij zieh met Ridder D i e -
d e r ik v a n d e r L e*, in den echt begaf. In bet jaar 1413 werd J a c o b
B o e k e l G i j s b e r t z o o n daarmede verleid , tot een ontsterfelijk leen, te
verheergewaden met eenen rooden sperwer. Den 2 ©ctober van het
jaar 1447 werd daarmede verleid J a n v a n d e r B o u k h o r s t , in huwelijk
hebbende M e in e v a n W e n a , dochter van den voornoemden J a c o b B o e k
e l G i j s b e k t s z . Op den 9 Maart van het jaar 1468 kwam het am-
bacht aan G i j s b e r t v a n d e r B r o n k h o r s t ; den 22 Mei 1811, aan'C la a s
v a n d e r B r o n k h o r s t , na wiens overlijden dit anibacht het eigendom van
een ander geslacht geworden is. In het midden der vorige eeuw werd
deze heerlijkheid bezeten door Mr. G o v e r t v a n S l i n g e l a n d , Heer van de
Kleine-Lindt, Ontvanger-Generaal van Hollanden West-Friesland, doch
later, aangckockt zijnde door J e a is B i c h o n , Raad in de Vroedschap
der stad Rotterdam , die reeds Heer van O o s t - I J s s e lm o n d e was , is zij
daarmede tot eene ambachtsheerl. vereenigt, die thans nog het eigendom
is van den Heer M a r e n c s G o r n e l i s B ic h o n v a n I J s s e lm o n d e , Bur-
gemeester van Rotterdam.
IJSSELMUrDEN , gem. in Zallwnd, prov. Overijssel, arr. Zwolle ,
kant. Kanupen (8 k. d., 3 m. k., 1 s. d ., 2e.ged.); palende N. aan-
GrafhorSt , O. aan Zwollerkerspel, Z. aan Zwollerkerspel en Wilsum
, W. aan den Ussel en Kämpen (als körnende voor de brug nog
met eenige gronden over de rivieri en aan het Grafborslerdicp, waar-
door zij van het Kamper-eiland gescheiden wordt.
Deze gem. bevat het d. I J s s e lmuide n , de buurt de Ko e k o e k ,
Fl as -e n-Za ndb erg , O o s t e r h o l t , B i s s eh o p s -we t e r i ng en
On d e -w e t e r in g ; beslaat , volgens het kadaster, eene oppervlakte
van 2188 bund., waaronder 2142 huwd. 13 v. r, 62 v. eil. belastbaar