194 JU W.
JUWEELENSTER.KTE , voorm. sterkte in Oost-Indie, op het Sundasche
e i l . Java. Zie K o t a - I n t a n g .
JUWINGA, voorm. state, prov. Friesland. Zie J ongama.
JÜWINGAHUIS, oud h., prov. Friesland, in de slad Boisward.
Zie JoNGAMAHUIS.
3UWSMA, voorm. staten, pro v. Friesland. Zie J c usma.
IZAÄKSHOOP of I saUk shoo p , houtgr. in Nederlands-Guiana, koL
Suriname aan de Boven-Saramaeca, ter regterzijde in het afvaren •
palende bovenwaarts aan den verlaten houtgr. Gérard , benedenwaarts
aan den verl. houtgr. Staf-Aarons, 1800 akk. groot 5 met 8 slaven_
IZAÄKS-VLOEDGRAVEN, waterloop, welke een begin neemt onder
Hellendoorn, prov. Overijssel, in de buurs. Eel of Elen en Rhaan,
en loopt in de Reg ge uit.
IZABEL of I sabel , fort, prov. Noord-Braband, tot de vesting
’s Hertogenbosch behoorende, 20 min. Z. van die vesting, aan de
regterzijde van den straatweg op Eindhoven gelegen.
Het was vroeger eene schans en werd toen de G roote- S chans gehee-
ten , ter onderscheiding van de K le in e -S c h a n s , thans ä£. A n to n y .
Deze schans ontleende hären naam van I sabella Clara E ugenia ,
Infante van Spanje, dochter van F il ip s I I , en gemalin van den ge-
wezen Kardinaal Aartshertog A l ber t van O ostenr ijk , zijnde Gouvernante
der Niederlanden van 1598 tot 1633, onder wier bestuur zij in 1623
voltrokken werd. Zij is gebouwd bij de plaats, waar vroeger het
geh. de R e u t lag , welker huizen bij het stichten der schans werden
weggebroken.
In het jaar 1642 werd deze schans, met goedvinding van den Raad
van State, van eenen eigen Predikant, Cornelis d e W it , voorzien ,
waarvan het beroep stond aan de klass. van ’s Hertogenbosch. Dan,
nadat de laatste Predikant, in 1733 in de stad beroepen werd, is
er in het koepelkerkje, betwelk in 1822 afgebroken is , geene dienst
verrigt.
Ditfort heeft in 1770 aanmerkelijke verbeteringen ondergaan , en be-
staat thans uit aarden wallen, uitmakende een gebastionneerde vijfhoek
met vier ravelijnen, omgeven van nalte giachten, bedekte weg en
voorgracht; bovendien is daarmede verbonden eeDe aarden borstwering
met gracht, genaamd de R o o d e -B r u g , welke aangelegd is loodregt
op genoemden straatweg. Het fort heeft slechts eenen ingang aan de
stadzijde, zijnde eene steenen poort, waarboven eene -woning gebouwd
is. De overige gebouwen bestaan in een kruidmagazijn, een wachthuis
en cantine, benevens drie katten, waaronder gewelven, dienende tot
berging van manschappen, levensmiddelen enz.
Den 18 Julij 1629 werd deze schans door Prins F red er ik H endrik
veroverd. HarC wallen werden in 1643 door de Regering der stad
beplant. Thans vindt men er echter geene boomen meer. In 1794
werd zij aan deFranschen, als een gevolg der capitulatie van de stad,
overgegeven, dewijl zij door hen niet was ingenomen.
IZABELLE-POLDER , 00k A ardenburgsche- polder , veelal echter
TJoord- polder genoemd (1), pold. in Staats-Vlaanderen, in Aardenbur-
ger-Ambacht, prov. Zeeland, arr. Middelburg, kant. en distr. S luis,
gem. Aardenburg; palende N. aan het Coxijsche-gat, den Diomede-
(t) In Jegale stukken vindt men veelal lsABELLE-POLDRR-BENOOEDEK-AAKDENBtiRG - zeker toc en-
derscheiding van oudero of nieuwe gelyknamige polder«.
i Z E .
o n d e r 928 bund. 3 Oliinot in dezen polder liggende, maar
Tinie naar den Kapitalen-dam, van het overtolhge water ontlast.
polderbestuur bestaat uit eenen Dijkgraaf, twee Gezworenen en eenen
PeDenS n d ! e waar de I zabelle- polder lig t, was in oude tijden een
deel van N i e u w Beooster-Eede. Deze in 1 5 8 3 , tot beveihging es
«m - .w ¥s c / S " ; is”“ » !
S r À î , i ä S r e « Ä r -
w e r d bii het eindigen van het twaalfjarig bestand doorgestoken
IZABELLE-POLDER of I s a b e l l e - p o l d e r , ¡cm p7aÎ7nV- nrov Zeeland, arr. Goes, kant. Axel, distr. IIu lst,ß cm . i lulippine,
palende N. aan den Braakman, 0 . aan den Phdippme-polder en den
Belgischen Kapelle-polder, Z. aan den Belgischen Laurma-polder, W.
aaDezee
kaIZABELLA-POLDER '(DEV GROOTE**) of DE Groote-Isabella-polder,
voÎrm pold S Staats-Vlaanderen; in oude tjjden in den Braakman
verdronken. Deze lag voor den Clara-polder. Tip
vindt men noa het schorre van dezen polder aangeduid. Van dezen
polder“ omtden naam van F o r t I z a b e lle (op Belgisch grondgeb.ed),
I z a b e l l e - s lu i s en I z a b e i l a - p o ld e r , distr. Sluis.
IZABELLE-SLUIS, sluis in Staats-Vlaanderen, prov. ^ Zeeland,
gem. en l u. Z. W. van Philippine, dienende tot uitwatering van
Belgische, en nooduilwatering van eenige Zeeuwsche polders.
Deze sluis ligt in den dijk van den Belgischen Laurma-polder, en
stort het water in de Bouchauter-haven. Zie dat woord. . _
IZELE (DE), naam , onder welken het geh. IJzeren , i n het Land
van Valkenburg, prov. Limburg, wel eens voorkomt. Zie IJzeren.
IZERE (DE), berg in het Land van Valkenburg, prov. Limburg,
arr. Maastricht., kant. Meerssen, gem. Bemelen.
Deze berp1. in welken verbazcnd uitgestrekte gangen zijn , levert