KOENIS , d . i n Oost-lndie, o p h e t Sundasche e i l , Java , r e s i d . Djoc-
jokarta.
KOENONG, d. in Oost-lndie, op hot Sundasche e i l . Java , resid.
Kedirie, lands. Blitar.
KOENROEN, ond d. in Oost-lndie, op het Sundasche eil. J a va ,
resid. Preanger-Regentschappen, reg. Soekapoera.
KOENSDIJK, naam, ander welken sorns de G rave- J aks- , L and- of
W e erd ijk , loopende van Sas-van-Gent naar Eede , voorkomt. Misschien
had P b il ip pd s de Koene, vader van Graaf J an , het leggen .van dien
dijk ontworpen o f begonnen. Zie Graaf-Jansdijk.
KOENTJA , berg in Oost-lndie, op het Sundasche eil. Java , resid.
Kadoe.
KOEPANG, Staat in Oost-lndie, op het Moluksche eil. Timor, den
Zuidwesthoek van dat eiland beslaande. Het wordt door eenen Vorst
bestuurd , die het Nederlandsch gezag erkent.
In dezen Staat heeft van den 18 tot den 22 Januarij 1844 eene
hevige storm uit het Westen gewoed, welke , vergezeld gaande met
hooge vloeden en daardoor ontstane sterke branding, aan de gebou-
wen en havenwerken , zoomede aan boomen en gewas belangrijke schade
heeft toegebragt. Voor zoo veel de oudste bewoners van Timor zieh
kunnen herinneren , had nimmer op die plaats een storm zoo hevig
en tevens zoo langdnrig gewoed en zoo vele verwoestingen aangcrigt.
Eene met groote kosten in het jaar 1842 aangelegde zeewering werd
door de hevige branding voor het grootste gedeelte vermeid; op andere
plaatsen was de grond zoodanig door de zee uitgespoeld, dat de daarop
geplaatste gebouwsn instortten ; een groot gedeelte van den weg längs
het zeestrand was door de zee vermeld, en een steenen muur, die tot
behoud van den weg was aangelegd en gedurende meer dan twintig
jaren het geweld van de zee had doorgestaan, was hinnen twee etmalen
geheel uiteengeslagen , terwijl eindelijk het geboomte , bijna overal
längs het strand, door de onophoudelijke stuifzeeen geheel was ont-
bladerd en het te veld staand gewas door den hevigen wind en slag-
regen veel had geleden.
KOEPANG of T ehor-K oepang , stad in Oost-lndie, op het Moluksche
eil. Timor, staat Koepang; 10° 9' 38" Z. B. 141p 8' 13" 0 . L. aan
beide zijden eener ondiepe rivier, en aan eene ruime baai, waar de
schepen onder de bescherming van het kasteel kunnen ankeren. Gedurende
de oostmoesson is de baai veilig , maar geenszins gedurende de
west of regen-moesson. Dan vinden de schepen eene veilige ankerplaats
onder het eiland Simao, aan de zuidwestpunt van Timor gelegen en
slechts door een smal, maar diep vaarwater daarvan gescheiden. Er is
hier veel handel, de voornaamste uitvoer bestaat in : goud , turksche
tarwe, sandelhout, was, waskaarsen , touw, saaijet, paarden , varkens
en buffels ; de invoer bestaat in bijen, messen , hoeden, lakens, Ja-
vaansche , Celebesche en eenige Europesche voortbrengselen , Chineesch
aardewerk , gereedsehappen , ijzeren pannen , spiegeltjes en koralen. De
schepen, welke eenen togt rondom den aardbol doen , of Nieuw-Holland
bezoeken , komen meestal tc K oepang , ten einde de noodige verver-
schingen of scheepsbehoeften , waaraan men gebrek mögt hebben , te
hekomen.
In d e n a b i jh e id v a n K oepang, w o r d t v o o r n a m e l i jk o p h e r t e n g e j a a g d ,
d ie a l d a a r t a l r i j k z i jn .
De l u c h t s t r e e k v a n K oepang, o p d e n a b i j d e s t a d g e le g e n e h e u v e l s ,
is z e e r a a n g e n a a m , h e t is e r v a a k z o o k o u d , d a t m e n z ie h n a a u w e l i jk s
kan voorstellen in Indie te zijn. Indien hier eenige Europesche buis-
gezinnen gevestigd waren, zoude deze plaats een aangenaam verblijf
opleveren. Alle Europesche groenten komen er zeer goed voort; de levens-
middelen zijn över het algemeen goedkoop en overvloedig ; de paarden
zijn moedig en sterk, en tot geringen prijs te bekomen. Met weinig moeite
zoude er in de nabijheid van de stad goede wegen aangelegd kunnen
worden, zoowel voor voetgangers als voor rijtuigen. ßeeds is met dit
laatste eenen aanvang gemaakt, zoo dat men zieh thans met rijtuig naar
zijn buitenverblijf kan begeven, hetwelk de voornaamste ingezetenen ge-
noopt heeft, zieh Wagens en chaisen aan te schaffen. Voor een Euro-
peaan is de zamenleving van K o e pa n g tegenwoordig niet zeer uitgebreid.
De Nederlanders hebben hier eenen Regent, hij onderhoudt vriend-
schapsbe.trekkingen met de Vorsten , die onder het Nederlandsch op-
pergezag staan , en houdt een waltend oog over de onderhoorige eilan-
den, D aw - o f Da o , Mang a ra y , op F lo r i s Zuid we s tk u s t ,
Odonaro, Omba y , P o e l o e -K am b i n g , R o t t a , het S a n d e ! -
h o u t - e i l a n d , Sa v o , S amauw en Solor. Van deze eilanden ,
kan hij troepen vragen, om hem of den Militairen Kommandant in den
oorlog bij te staan.
De bewoners bestaan voornamelijk uit Koepannezen , Chinezen, Rattinezen
, Savoenezen en Solorezen. De laatste houden zieh uitsluitend
bezig met de visscherij. Voor het ovorige vervaardigen zij waskaarsen ,
en generen’ zieh met ijzer- en goudsmederij en scheepsbouw.
De inwoners, voor zoo veel de afstammeiingen van Europeanen betreff,
zijn, over het algemeen , dom, lui en onheschaafd j zij maken
noch van den vruchtbaren grond, noch van de günstige ligging tot
den handel eenig gebruik , ten minste niet meer dan noodig is , om
in hunne dagelijksche behoeften te kunnen voorzien. Hun voornaamste
middel van bestaan is de opbrengst van den arbeid hunner slaven,
die rijst en sago planten, veehoeden of lekkernijen en bloemen aan
de vreemdelingen en zeevarenden verkoopen. Over het algemeen zijn
zij niet zeer menschlievend jegens deze klasse van natuurgenooten, en
men hoort nog van tijd tot tijd over mishandeling en misbruik klagen.
Men heeft er eene kleine Hervormde gem. van 500 of 400 zielen , met
omtrent 100 Ledematen. Zij wordt door eenen Zendeling van het
Rotterdamsche zendelinggenootschap bediend, die daarvoor van Gouvernementswege
wordt bezoldigd. De kerk, door eene aardbeving inge-
stort zijnde , is in 1824 door eene nieuwe vervangen , welke grootendeels
uit de giften der gemeente is opgebouwd. Er zijn ook een Mohame-
daansche en een Chinesche tempel. Bij de reeds bestaande Holland-
sche school, zijn in 1854 nog twee Maleische scholen gevoegd, en
men is voornemens, er eene kweekschool voor inlandsche Onderwijzers
op te rigten. Het grootste gedeelte der Chinesche wijk werd in 1856
door brand verwoest. De meeste huizen zijn hier van behakhout, dat
duurzamer is dan bamboes $ ook ziet men verscheidene steenen huizen
, doch deze staan veelal digt opeen en in eene rotsachtige vallei.
Het is hier niet zeer gezond , vooral in de regenmoesson, dewijl de
zee als dan met geweld tegen de nabij liggende rotsen slaat, en de
op die wijze ontwikkelde zeedampen , boven het dal van K o e pa n g blij-
vende hangen , koortsen veroorzaken.
KOEPANG (BAAI-VAN-), baai in Oost-lndie, in de Indische zee , aan
de Westkust van het eil. Timor,
De klip ßoerang, in deze baai gelegen, is in het jaar 1815 , door eene
uitbarsting op den bodem der zee, in een eiland herschapen.