en f u. W. van Rheden, f u. O. ten N. van Velp, waartoe hef
behoort, grenzende aan den straatweg op Zutphen.
Dit. landg. wordt thans in eigeridom bezeten door den Heer J . W.
K e t j e n , woonachtig te Doesborgh.
KRUISKREEK (DE), riv. in Nederlands-Guiana, koE Suriname. —
Het is een tak. der Cottica, die zieh in de Commewijne ontlast.
KRUISLÄND, d., in de beerl. Steenbergen, prov. Noord-Braband,
Vierde distr., arr. en 6 u. W. van Breda, kant. en 2¿ u. N. 0 . van
Bergen-op-Zoom, gem. . Steenbergen-en-Kruisland, 1 u. Z. O. van
Steenbergen. Men telt er 199 h. en 1300 inw., die mepst hnn bestaan
vinden in den landbouw.
De Herv., die hier 33 in getal zijn, onder welke 23 Ledematen,
maken eene gem. u it , welke tot de klass. van Breda, ring van Ber-
gen-op-Zoom, behoort. De eerste , die in deze gem. het leeraar-
ambt heeft waargenomen , is geweest J o h a n n e s M a n t e a ü , die er in het
jaar 1631 bevestigd , en in het jaar 1688 overleden is. Het beroep
geschiedt door 1 den kerkeraad. De voorm. kerk is in het jaar 1830,
in diep verval zijnde, door . eene nieuwe vervangen, zijnde een lang-
werpig vierkant gebouw, met eenen toren , doch zonder orgel.
De R. K., welke hier 1130 in getal zijn, onder welke 900 Communi-
kanten, maken eene par. u it , welke tot het apost. vic. van Breda,
dek...van Bergen-op-Zoom, behoort, en door eenen Pastoor en Kapel-
laan bediend wordt. De kerk, aan den H. G r e g o r i o s toegewijd, en in
het jaar 1793 gestiebt, is een langwerpig vierkant gebouw, met eenen
toren en van een orgel voorzien.
De dorpscheol wordt gemiddeld door een getal van 63 leerlingen be-
z o c h t .— De kermis valt in den 24 Augustus.
KRUISLÄND ofde K r i i i s e a n d s c r e - p o l d e r , vroeger genaämd N i e h w - O o s t -
l a n d , pold. in de heerl .Steenbergen, prov. Noord-Braband, Vierde
distr., arr. Breda, kant. Bergen-op-Zoom , gern Steenbergen-en-Kruisland
palende N. 0 . aan den Graaf-Hendriks-polder, den Triangelpolder,
den Groote-Bols-polder en den Kleine-Bols-polder, 0 . aan de
gorzen längs de Haven-van-Roosendaal, Z. aan de hooge gronden onder
Wouw en Roosendaal , W. aan Oud-Kromwiel en Nieuw-Krom-
wiel en de Krabbelanden.
Deze pold., d ie, in het jaar 1487 , door E n g e l b e r t v a n N a s s a u , Heer
van Breda, ter bedijking is uitgegeven , beslaat, volgens het kadas-
te r , eene oppervlakte van 2916 bund. 84 v. r. 13 v. eil,, waaronder
2883 bund. 92 v. r. 13 v. .eil.-schptbaar land; telt 99 h., waaronder
30 boerderijen., en wordt door twée steenen sluizen, op de Vliet
bij het' Oude-Veer, van het overtollige water ontlast. Hij Staat, met
den pold. het. 0 u d e - L a n d en het N i e u w e -K r o m w i e l , onder
het bestuur van eenen Dijkgraaf, vijf Heemraden, eenen Secretaris en
eenen Penningmeester.
KRUISLÄND (BEDIJKT-BUITENDIJKS-LAND-VAN-NIEUW-), on-
behuisde pold., prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Kollumerland-
en-Nieuw-Kruisland, arr. Leeuwarden, kant. Dockum; palende N. en
O. aan de Buitendijksche Kwelderlanden, Z. aan Burumerland, W.
aan Nieuw-Kruisland.
KRUISLÄND (BUITENDIJKSCHE-GROENLANDEN-VAN-NIEU W-),
uiterwaarden , prov.. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Kollumerland-
e n -Nieuw-Kruisland, arr. Leeuwarden; kant. Dockum, zieh ten N. van
Nieuw-Kruisland , en .ten W. van het bedijkte Buitendijksland van Nieuw-
Kruisland, längs de Lauwerzee uitstrekkende.
KRUISLÄND (NIEUW-), pold., prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet.
Kollumerland-en-Nieuw-Kruisland, arr. Leeuwarden, kant Docknm ;
palende N. W. aan buitendijks land van Kollumerland en aan de Lauwerzee
, N. aan buitendijksche groenlanden en aan bedijkt buitendijks
land ; Z. 0 . en Z. aan Burumerland , Z. W. aan Kollumerland.
Deze pold., welke Verdeeid wordt in Oo s t e r -Ni e uw-Kr u i s l a n d
en We s t e r -Ni e uw-Kr u i s l a n d , bestaat uit nieuwe aangewassen
land , hetwelk door vorige overstroomingen een tijdlang was verdron-
ken geweest , en daarop , weder is bedij kt geworden. Weleer was dit
gedeelte, volgens het getuigenis van Winsehuds , eene bijzondere grie-
tenij , en waarschijnlijk het thans onbekende Oost-Broeksterland , hetwelk
naar zekere aldaar gelegene plaats, met name Oostbroek, aldus
geheeten , in oude Schriften menigmaal wordt gemeld en dikwerf, be-
nevens Kollumerland , met Groningen is verbonden geweest.
Deze pold., heeft zijne uitwatering bij de Monnikezijl, ter plaatse,
waar de Lauwers in de Lauwerzee valt. Hij Staat onder het Dijkbestuur
van Kollumerland-en-Nieuw-Kruisland, bestaande uit eenen Dijkgraaf,
drie ordinäres Dijks-Gedeputeerden, drie extra-ordinares-Dijks-Gedepu-
teerden , zeven Dorps-Volmagten, twee Strandloopers en eenen Dijk-
schrijver en Ontvanger.
KRUISLANDSCIIE-POLDER, pold. in de heerl. Sleenbergen, prov.
Noord-Braband. Zie Krdisiand.
KRUISOORD, poldertje oud land in Walerland, prov. Noord-
Holland, arr. Hoorn, kant. Purmerende, gem. de Beemster, in de
Oost-Beemster, hij de bedijking der Beemster-meer in dat meer mge-
dijkt; palende N. aan de Beets, waartoe het vöor de bedijking be-
hoorde, waaromook nog heden de polderlasten in die gemeente moe-
ten betaald worden , en Kruisoord ook moet bijdragen tot het onder-
houd van den weg, die door de Beets loopt. Vroeger werden ook de
grondlasten aldaar betaald, doch sedert de invoering van het kadaster
geschiedt dit in de Beemster. Dit poldertje beslaat eene oppervlakte van
44 bund. 23 v. r. 80 v. eil.
KRUISPOLDER, pold. in het Land-van-Overflakkee, prov. Zuid-
Holland , arr. Brielle , kant. Sommelsdijk, gern; Ooltgensplaat; palende
N. aan den polder de groote Blok, N. 0 . aan den polder de
Galate, Z. 0 . en Z. W. aan den Anna-Wilhelmina-polder , W . aan
den Krammer-poidter.
Deze pold., die in het jaar 1626 bedijkt is , doch bij de zware
overstrooming van 26 Januarij 1682 ondergeloopen zijnde, later weder
beverscht i s , beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van
436 bund. Het polderbestuur bestaat uit eenen Dijkgraaf, twee Ge-
zworenen en eenen Penningmeester.
KRUISPOLDER , pold. in Staats- Viaanderen, in Hülster-Ambacht,
prov. Zecland, arr. Goes, kant. Hulst, gem.. Hontenisse; palende
N. aan de Honte en aan den Wilhelmina polder, 0 . aan de Saftinger-
schorren , Z. aan den Oost-Vogel-polder , den Oude-Graauw-polder en den
Meloo-polder, W. aan den Zande-polder en aan den Schapers-polder.
Deze pold., welke in het jaar 1616 bedijkt i s , beslaat, volgens
het kadaster, eene oppervlakte van 741 bund. 88 v. r. 3o v. eil.,
waaronder 670 bund. 23 v. r. 72 v. eil. scbolbaar land; bevat, be-
halve het geh. B a a lh o ek (zie dat woord), 9 boerenhofsteden, en
ontlast zijn overtollig water door eene zeesluis , aan het haventje van
evengemeld geh. gelegen. Het polderbestuur bestaat uit eenen Dijk-
graaf, twee Gezworenen en eenen Ontvangcr-Griffier.