■water gezet, met verlies van vele menschen, die, door den hoogen vloed
verrast, op hunne bedden verdronken.
Het tegenwoordige K o r tg e n e i s , nadat de verdronken stad en landen
wederom tot hooge schorren aangewassen waren, omtrent liet jaar
1 6 8 1 , volgens octrooi der Staten van Zeeland, begonnen bedijkt en
opgebouwd te worden. Het is thans een groot en bevallig dorp , welks
breede straat met vier rijen opgaande boomen beplant is. Men telt
er, in de kom van het d., 102 b. en *770 inw.
Toen deze plaats in het bezit was van Heer F il i p s v a n B o r s s e l e , liet
deze er eene kerk bouwen, aan welke zijne moeder M a r g a r e t h a v a n
H a s s e l t aanzienlijke goederen naliet, opdat men, ter bevordering van
haar geluk in de andere wereld, » ten eeuwigen dage met acht Pries-
» ters de ^ zeven getijden zingen zoude, alle dagen met drie zingende
» missen.’' Doch deze kerk, bij het ondervloeijen van het d., in 1852,
mede vervallen zijnde, wcrd bij de herdijking, omstreeks 1681, de
oude toren, welke was staan gebleven en van eene hooge. spits en
zware klok voorzien is , aan de buitenzijde van nieuw muurwerk omge-
ven en daartegen eene zeer fraaije kerk gebouwd, waarin, in het jaar
1 81 9 , een orgel geplaatst is, tot welks bekostiging de gelden uit vrij-
willige bijdragen der gemeenteleden bijeengebragt zijn.
De dorpschool wordt gemiddeld door een getal van 60 leerlingen
bezocht.
^ Men heeft er eene baven , welke van eene sluis en een zwaar wijd
uitspringend hoofd voorzien is, alsmede een overzetveer op Wolphaartsdijk.
Het pude K o r t g e n e was de geboorteplaats van den Zeeuwsche Kro-
nijkschrijver J a n J a n s e n R e t g e r s b e r g , geboren in 1610.
De orkaan van den 29 November 1856, heeft in deze gem., zoö als
op het geheele eil., groote verwoestingen aan schüren en andere gebou-
wen veroorzaakt, waarbij tevens een aantal zeer zware boomen zijn
ontworteld , ook is zij noodlottig geweest voor eenige der voor deze plaats
op dien dag geankerde schepen. Vier daarvan door de toenemende
kracht van vloed en golven , van de ankers weggeslagen , strandden
omstreeks vier ure, aan de schorren van den Adriaan- en Anna-pol-
ders. Een schipper, K l e in J an , genaatnd v a n S l u is , vond zijnen dood
in de golven j schipper O t to van Middelburg, trachtte met zijn zoon-
tje in de armen, benevens den knecht, bij het zinken van het vaar-
luig , het veege leven in den mast te bergen. Terwijl hulp steeds on-
mogelijk^ bleef, vermeerderde de vallende duisternis het gevaar en können
akeligen toestand ; intusschen zag de ongelukkige vader zijn kind ,
door koude en nat verstijfd , in zijne armen den geest geven en moest
weldra ook zelfs het dierbaar overschot aan de baren prijs laten. Vele'
burgers beijverden zieh de redding te beproeven; terwijl het noodge-
schreeuw der ongelukkigen, in den donkeren av.ond , het punt aan-
duidde, waar het schip lag. Het gelukte omstreeks negen uur des
avonds, aan den dijkbaas B lök en diens broeder, het vaartuig te ont-
dekken en met veel moeite de schipbreukelingen te redden.
Het wapen dezer heerlijkheid en stad bestaat in zes palen van zilver
en sabel (zwart), met een hoofd van azuur (blaauw), beladen met drie
sterren van goud.
KORTGENE (DE NIEUWE-POLDER-VAN-) , onbehuisde pold. op
bet eil. Noord-Beveland, prov. Zeeland, arr. Goes, kant. en gem. Kortgene;
palende N, aan den Westpolder, N. 0 . aan den Stadspolder,
O. aan de Haven-van-Kortgene , Z. en W. aan de schorren tegen de
Zuidvliet.
Deze pold. beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van
187 bund. 85 v. r. 85 v. eil., alles schotbaar land, en wordt door
eene sluis, op de Haven-van-Kortgene, van het overtollige water ont-
last. Het polderbestuur bestaat uit eenen Dijkgraaf en twee Directeuren.
KORTGENE (DE OOSTPOLDER-VAN-), pold. in het eil. Noord-
Beveland, pFOV. Zeeland, arr. Goes, kant. Kortgene, voor het groot-
ste gcdeelte gem. Kortgene, voor een zeer klein gedeelte onder de
gern! K a ts; palende N. aan den Oud-Kortgene-polder en den Freden-
cus-polder, O. aan den Kats-polder, Z. aan den St. Anna-polder ,
W. aan den Adriaans-polder. . . . ,■ , .
Deze pold., die in het jaar 1686 bedijkt is , beslaat, volgens het
kadaster, eene oppervlakte van 46 bund. 89 v. r. 85 v. ell., ales
schotbaar land: als: onder Kortgene, 46 bund. 69 v. r. 8o v. eil.,
en onder Kats, 20 v. r.; telt 1 h., zijnde eene boerdenj, onder Kort-
qene. De O o s t p o l d e r - v a n K or tg e n e watert door eene sluis uit op den
Oud-Kortgene-polder. Het polderbesfuur bestaat uit den eemgen ei-
^ KORTGENE (OUD-), pold. in het eil. Noord-Beveland, prov. Zeeland.
Zie K o r tg e n e - p o l d e r (O u d - ) . <
KORTGENE (DE STADSPOLDER-VAN-), pold. in het eil. Noord-
Beveland, prov. Zeeland, arr. Goes, kant. en gem. Kortgene; palende
N. 0 . aan den Oud-Kortgene-polder, 0 . aan den Adriaans-polder,
Z. aan de Schorren, tegen de Zuidvliet en de Haven-van-Kortgene,
Z. W. aan den Nieuwe-poldcr-van-Kortgene, W. aan den Westpolder.
Deze pold., waarin het d. Ko r t g e n e ligt, is in het jaar 1685 bedijkt,
en beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van 57 bund.
5 v r 15 v. eil., alles schotbaar land ; tel t , onverminderd de hui-
zen in de kom der gem., 10 h ., waaronder 2 boerderijen, en wordt
door twee sluizen, in de Haven-van-Kortgene en zoo op de Zuidvliet,
van het overtollige water ontlast. Het polderbestuur bestaat uit eenen
Dijkgraaf en eenen Gezworene. . . . . nr i
KORTGENE (DE WESTPOLDER-VAN-), pold.m het eil. Noord-Beveland,
prov. Zeeland, arr. Goes, kant. Kortgene, voor het grootste
gedeelte gem. Kortgene, voor een zeer klein gedeelte: gem. ^ ^ e r k e -
en-Geersdiß; palende N. W. aan den Geersdijks-polder, N. en N. O.
aan den Oud-Kortgene-polder, 0 . aan den Stadspolder, Z. aan den
Nieuwe-polder , W. aan de Schorren tegen de Zuidvliet.
Deze pold., die in het jaar 1626 bedijkt is , beslaat, volgens het
kadaster, eene oppervlakte van 95 bund. 67 v. r. aO v. eil., waaronder
92 bund, schotbaar land; als : onder Kortgene, volgens het kadaster,
87 bund. 42 v. r. 50 v. eil., alles schotbaar land, en onder
Wissekerke-en-Geersdijk, volgens het kadaster, 6 bund. 2a v. r. waaronder
4 bund. 80 v. r. schotbaar land ; telt 2 h ., beide boerderijen,
te weten : eene boerderij onder Kortgene , en eene onder Wissekerke-en-
Geersdijk. De W e s t po l d e r - van- K ortg en e watert, door eene sluis, uit
op den Stadspolder. Het polderbestuur bestaat uit eenen Dijkgraat en
ccncn Gezworene.
KORTGENE-POLDER (DE NIEUWE-), pold. in het eil. Noord-
Beveland, prov. Zeeland. Zie K o r t g e n e (D e N i e u w e - p o l d e r - v a n - ) .
KORTGENE-POLDER (DE OOST-), pold. in het eil. Noord-Beveland,
prov. Zeeland. Zie K o r tg e n e ( D e . O o s t p o l d e r - v a n - ) .
KORTGENE POLDER (DE OUDE-), pold. in het eil. Noord-Beveland,
prov. Zeeland, arr. Goes, kant. en gem. Kortgene; palende
N. W. aan den Wissekerke-polder, N. en N. 0 . aan den Frede ncus