KUILAART (DE) of de K u ylaart, meertje, prov. Friesland, k w .
fr esiergoo, grist. Hemelumer-Oldephaert-en-Noordwolde, faetwelk aan
de westzyde door de sluis van G a lam a -d am m e n met de M o r r a
en aan de oostzijde door het K u ila a r t s g a t met de O o rd en en
zoo verder met de F lju e s s e n in verbinding staat,
KUILAARTSGAT (HET), water, prov. Friesland, kw. Westerqoo,
griet. tiemelumer-Oldcphaerl-en-Noordwolde, hetwelk de K u ila a r t
met de Oorden vereenigt.
l , bosch in de Meijerij van ’s Hertogenlosch
kw. Otsterwijk, Tweede distr., arr. ’s Hertogenbosch, kant. Tilburg,
gem. Udenhout, beslaande eene oppervlakte, van 1 bund. 82 v r
50 v. ell.
KUILENBURG o f K uilemburg , stad in het graafs. Culenborq, tlians
p r o v . Gelderland, Zie Culenborg.
. KUILENBURG ,■ fort in Oost-lndie, op het MuluJcsche eil. Groot-
panda, aan den Yogelboek. — Dit fort beschermt het Celamsche-
kanaal.
KUILENBURG (GR00T-) o f G root-K uilemburg , k o f l l j p l a n t . in Ne-
' ko1 Suriname. Zie C uylemburg (G root),
. KUILENBURG (KASTEEL-VAN-) of K asteel-van-K iul em b u r g , voorm.
kast. in het graafs. Culenborg, tlians prov. Zuid-Holland. Zie Culenborg
(A asteel- van-) .
KUILSTE11VAART (DE 0UDE-), voorm. water in Kennemerland
prov JVoqrd-Holland, gem. Limmen, dat in eene zuidalijke rigtini*
uit de Oude-Kutl in het Fleimeer liep.
KUIN (DE), onbehuisde streek lands in Iluniingo, prov. Groning
en , arr. en 8 u. W. van Appingedam, kant. en 4 uJ W. van On-
derdendam, gem. en I u. 0 . Z. 0. van Ulrum, ten Z. «an de trek-
vaart en puinweg onder Vliedorp.
Deze streek lands beslaat, volgens het kadaster , eene oppervlakte
van 3 bund. 23 y. r. 30 v. ell.
R IN D E R , vl. in Vollenhove, prov. Overijssel. Zie K uinbe.
KUINDER (DE), in het Friesch de T jonger en in het Latijn Cunera
JiLuvius geheeten , n v., prov. Friesland, die uit de hooge veenen op
de grenzen der prov. Drenthe, nabij het d. Haule, in de griet. Stel-
hngwerf Uosteinde onlspringt, en niet ver van hären oorsprong d eg e-
melde gnetenij , als ook Stellingwerf-Westeinde , afscheidt van de twee
noordelyke grietenijen Opsterland en Schoterland. In het Noordwesten
en Westen van Oosterwolde vloeijen er nog twee riviertjes of beekjesin
net y r o o t D iep en het K le in Diep genaamd, die beide voortkomen
uit de läge landen van Appelsche , alwaar het water , van de hooge
veenen afloopende , vergaderd wordt. Na door het ontvangen van den vloed
dezer twee beekjes aanzienlijk geworden te zijn, loopt de K uinder , in
tallooze Kronkelmgen , doorgaans Zuidwest aan , tot aan de of S ta t e n -
a i! genaamd, alwaar zij door de zoogenaamde S lij k en bu rger-
Q. c h o t e r z i j l , m 1708 daargesteld, door eene keersluis wordt af-
gesloten ; terwijl zij van daar den naam ontvangt van Kromme-Linde,
en thans door een nieuw, in 1842 en 1843 gegraven, kanaal, achter
net vlek de Kuinre in de Haven valt en zoo in zee uitloopt; terwijl
zy ook nog hare uitwatering heeft door een ander, in het jaar 1834
meuw gegraven kanaal, de W o r s ts ’lo o t genaamd, beginnende van de
c oter- of Slijkenburgerzijl a f, en loopende van daar door de zoogenaamde
onlanden, scheidende Friesland en Overijssel tot in de Zuiderzee.
KUINDERDIJK, dijk , prov. Friesland, aan de noordzijde längs de
Kuinder loopende, en zieh uitstrekkende van de hooge zandgronden ,
achter Nijeholtpade tot westwaarts aan de Schoterbrug, dienende om
het water van de Kuinder te bedwingen.
KUINDERDIJK-EN-BAARLO, buurs. in Vollenhove, prov. Overijssel.
Zie B aablo- en-K c in d b rd ijk . n
KUINDER-SCHANS, voorm. schans in Vollenhove, prov. Overijssel.
Zie K u in r e (gem.). n ■ i j -
KUINRE o f L a n d - v a n - d e - K u i n d e r , voorm. graafs. in detegenwoordige
prov. Friesland en Overijssel, dat zijne bijzondere Graven had, doch welks
grenzen men niet meer juist weet op te geven ; alleen weet men ,
dat het vóór den watervloed van 1170, eene aanmerkelijke uitgesterkt-
heid moet gehad hebben, zijnde het buiten twijfel, dat de tegen-
woordige eilanden Urk, Ens, Emmeloord en andere plaatsen nu door
de Zuiderzee overspoeld , daartoe behoorden èn er aangeheent^ waren.
De Graven van K u i n r e hadden eene uitgestrekte magtj zelfs hadden zij
bet regt verk'regen oni gouden en zilveren munt te slaan, maar hun
eerste afkomst vindt men bij de Schrijvers niet vermeld (1 )■
In het jaar 1187 leefde zekere H endrik K raanvogee , Graaf van K u in r e ,
die uit zijn kasteel, aan de Zuiderzee gelegen, gedurige invallen en
strooperijen in Friesland deed. Maar de Friesche Graaf W illem , deed
céne sterkte opwerpen bij Oosterzee, niet .verre van Kuinre, om
Graaf H endrik te beteugelen. Dit gaf aanleiding tot herhaalde bevige
gevechten, tot dat in het jaar 1 1 9 5 , het slot van Kuinre ingenomen
en tot den grond toe gesiecht werd, waarop Graaf H endrik zijn land
moest verlaten en naar Holland de vlugt nemen. Later hebben de
Graven van K uinre tegen R oudewijn van H olland, den negen en twin-
tigsten Bisschop van Utrecht, oorlog gevoerd , doch tot hunne groote schade,
want in zeker gevecht, vijf honderd mannen verloren hebbende,
zyn zij daardoor verpligt geworden zieh aan den overwinnaar over te
geven. Het land , onder de Graven van K uinre behoorende, kwam
daardoor, bij het uitsterven of gebrek van het mannelijk oir, aan het
bisdom van Utrecht.
De Heer van K uinbe , een bondgenoot van den Heer van V oerst , be—
hoorde in het jaar 1363 ondèr de zeeroovers, en hoewel de Bisschop
, bij een verbond in 1352 gesloten , aan de kooplieden der ste-
den bescherming had beloofd, ingeval zij op de kusleü van Vollenhove
schipbreuk mogten lijden, kon hij hun voor plundering op zee niet
beveiligen.
De laatste Graaf H erman , alhoewel twee zonen hebbende, de een
H erman en de andere D ied er ik van K uinre genoemd, werd, in den
jare 1388 of 139 7 , genoodzaakt, zijn graafschap voor 5250 oude
Schilden (7350 guld.), te verkoopen , aan F rederik van B lankenheim ,
den een en vijftigsten Bisschop van Utrecht, die hem gedreigd had,
met de wapenen te zullen aanvallen, onder voorwendsel van gepleegde
kwade behandelingen , aan eigene onderdanen, die desw.ege, bij den
Bisschop, tegen hem zware klagten hadden ingebragt. Het ver-
drag werd, tusschen den Bisschop en den genoemden Graaf, onder
de bemiddeling der Staten van Overijssel, eerst derwijze • getroffen ,
(1) Omirent de Heeren of Graven van Ku in r e en de te Kuinre in de veertiende eeuw geslagen
munten, heeft de Heer Ve r ä c h t e r van Antwerpen, twee belangrijke verslagen medegedeeld , in
z ijn e Documens pour s e r tir à Vh isto ir monétaire des P a y s -B a s , No. i en 3 (1 8 4 0 ), met vijf ai*
beeldingen van munten.