Körte- en Langewegsche-vliet naar de slnis aan den Moerdijk, en voorts
op het Hollandsch-diep , Tan het overtollige water ontlast. Het zomer-
peil is 9 palm, beneden A, P. Hy Staat onder het bestuur Tan den
Roijalen-polder.
KETEMBER, eil. in Oost-Indie, tot de Zuidooster-eilanden-van-
Banda behoorende, ten Z. Tan Klein-Key, op 6° 28" N. I I 131° 7" 0 . L.
Het is eene mijl lang en eene mijl breed.
KETESSO, d. in Oost-Indie , op het Sundasche eil. Java. Zie Ketosso.
KETHEL (DE) of de Ketel , heerl. in Delfland, pror. Zuid-Holland,
arr. Rotterdam, kant. Schiedam, gem. Kethel-en-Spaland; pa-
* lende N. aan het Hof-van-Delft, N. 0 . aan Ackersdijk en Overscbje,
Z. 0 . aan Overschie en Nieuwland, Z. aan Vlaardinger-Ambacht en
Zouteveen.
Deze heerl. hestaat uit den Noord - Ke t h e l s c h e - p o l d e r , den
Har ge r -polde r , den Oos t -Aht s -polde r , den Wes t - A b t s - p o l -
der en den Hol i erhoeksche -polder . Zij beTat het d. de Ke-
t h e l , beneTens eenige Terstrooid liggende huizen.
De Herv., die hier wonen, behooren tot de gem. Tan Kethel-Spa-
land-en-Nieuwland.
De R. K., welke men er aantreft , inaken met de overigen uit de
gem. Ke t h e l - e n - S p a l a n d en die Tan de gem. Ni e uwl a n d -
Kor t e l a n d - e n - sGraveland, alsmede Tan de gem. Zou t e v e e n ,
eene stat. uit, welke tot het aartspr. Tan Holland-en-Zeeland, dek. Tan
Schieland, behoort, door eenen Pastoor en eenen Kapellaan bediend
wordt, en 900 zielen telt, onder welke 830 Communikanten-telt* —
Hen heeft in deze heerl. eene school, in de Kethel .
Het d. de Kemel ligt 2 j u. N. W. Tan Rotterdam, | u. N. N. W.
Tan Schiedam, aan de Poldervaart, 1£ u. Z. 0 . Tan Delft, 1 u. N.
Tan Ylaardingen. Het is fraai en met eene kruisstraat gebouwd, doch
de straten zijn niet even lang om juist een kruis te kunnen verbeelden.
De Herv. kerk, welke voor de Reformatie aan den H. Apostel J acobus
was toegewijd ,stond destijds ter begeving van den Abt van Egmond,
Doch in het jaar 1322 heeft gemelde Abt dit regt van begeving, by
ruiling, overgedaan aan Vincent Kobneliszoon van Mierop, Rekenmeester
vaD Holland, en heeft daardoor gekregen de begeving van zekere Ka-
nunniksdij, welke in de St. Pancras-kerk te Eeyden gesticht was,
door J oost van Zwieten. De tegenwoordige kerk zal waarschijnlijk ,
eerst na de Hoekscbe en -Kabeljaauwsche verdeeldheden gebouwd zijn,
daar uit onderscheidene omstandigheden blijkt , dat bet geheele dorp
in die verdeeldheden een prooi der vlammen is geworden. Zij is niet
groot, maar vrij net , ■ en van eene redelijke hoogte , bijna vierkant:
bet dak, dat in tweeen verdeeld is, rust op eene rij pilaren. De pre-
dikstoel Staat tegen eenen muur geplaatst: de banken van de Ambachts-
neer, van de Regering, enz. staan tegenover den predikstoel, aan
de pilaren geplaatst, en pronken met verhemelten. De kerk heeft
koor noch orgel ; tegenover den ingang der kerk is de begraafplaats
der Heeren van de Ketdel , liggende een weinig verheven , met zware
gehouwen zerken gedekt, waar boven een fraai marmer gedenkstuk in
den muur geplaatst i s , met een Latijnsch opscbrift, ter gedachtenis
dat het aanzienlijke geslacbt van de Braauw, dat deze heerl. bezeten
heeft, en aldaar eene begraafplaats bezit. De kerkeraadskamer Staat
nevens den toren, en is een goed vierkant vertrek.
De toren , welke van onderen af vierkant opgaat, doch niet zeer
hoog i s , is waarschijnlijk voor een gedeclte van eene oudc hcrkoinst,
cn nog een overblijfsel van de kerk, welke hier voor de Hoeksche en
Kabeljaauwsche verdeeldheden moet gestaan hebben, zooals aan het
muurwerk te zien is , vermits een gedeelte daarvan van eene latere
bouwing is. Daar boven rijst eene körte vierkante spits ; in de toren
hangen twee klokken, en men heeft er een goed uurwerk. Het kerk-
hof, dat zeer hoog l igt, waarom gezegd wordt, dat de kerk op eenen
heuvel gebonwd Staat, is rondom met eene wijde sloot of gracht om-
vangen en afgesloten , de ingang is tusschen twee kleine pilasters door
een ijzeren hek gesloten. •<<_ ' /
De R. K. kerk, aan den H. Apostel J acobus toegewijd, Staat in den
Noord-Ketbel-polder. Het is een vrij groot en aanzienlijk gebouw, dat in
het jaar 1834 grootendeels vernieuwd is , zonder toren, doch met een orgel.
Onder deze heerl. lagen vroeger de adell. h. S p i e r i n g s h o e k ,
het Hu i s - t e r -Ri v i e r e , het Hu i s -P o l d e r e n b u r g en het buit.
Tor enz i g t . |
Deze ambachtsheerl. werd, in het midden der vorige eeuw, in
eigendom bezeten door Mr. Hugo Abraham de Braauw, uit wiens ge-
slacht zij moet overgegaan zijn aan het geslacbt yan Gevers ; want,
in het laatst der voorgaande eeuw, vinden wij als Ambachtsvrouw van
Kethel gemeld, Vrouwe Catharina W ilhelmina van der Staal , douairière
van den Wel-Ed. Geb. Heer A. Gevers , terwijl zij tot nu toe
in dat zelfde geslacht gebleven is , zijnde daarvan tegenwoordig cige-
naar Jhr. Mr. D. F. Gevers van E ndegeest , Lid van de Tweede Karner
der Staten-Generaal, woonachtig te Endegeest, gem. Oegstgeest.
Het wapen van Kethel beslaat in eenen zwarten ketel op een goud veld.
KETHEL-EN-SPALAND , gem. in Delfland, prov. Zuid-Holland,
arr. Rotterdam, kant. Schiedam (3 k. d., 13 m. k., 8 s. d.) ; palende
N. aan de gem. A\kersdijk-en-Vrouweregt en Overschie-en-Hoogeban,
0 . aan Overschie-en-Hoogeban en Nieuweland-Korteland-en-’s Graveland,
Z. en Z. W. aan Ylaardinger-Ambacht-en-Babberspolder, W. aan Zou-
teveen-en-Yrij eban.
Deze gem. bestaat uit de heerl. K e t h el en S p a l a n d , bevat het
d. de Ke t h e l , het geh. Spaland en eenige verstrooid liggende h.;
beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van 1194 bund.
44 v. r. 20 v. eil., waaronder 1185 bund. 31 v. r. 8o v. eil. be-
lastbaar land ; telt 131 h., bewoond door 133 huisgez., uitmakende
eene bevolking van 830 inw., /die voornamelijk in de veeteelt en land-
bouw, en vooral in het vetmesten van varkens met spoeling, hetwelk
hier zeer gemakkclijk door de nabijheid van de stad Schiedam ge-
schiedt, hun bestaan vinden , waarom ieder jaar onderscheidene vette
varkens van hier, niet alleen binnen deze landen worden gebruikt,
maar zelfs buiten ’slands worden verzonden. De veenderij wordt hier
mede met kracht voortgezet ; er is hier ook eene scheepstimmerwerf.
De looijerij , welke hier vroeger bestond, is niet meer in werking.
Men telt hier 480 R. K., die tot de stat. van Kethel behooren.
De 380 Herv., welke men er aantreft, worden tot de gem. van Ke-
thel-Spaland-en-Nieuwland gerekend.
Men heeft in deze gem. twee scholen, als: ééne te Kethel en ééne
te Spaland.
KETHEL-POLDER (N00RD-) of Noord-Kethelsche-polder , pold. in
Delfland, prov. Zuid-Holland, arr. Rotterdam, kant. Schiedam, gem.
Kethel-en-Spaland; palende N. aan het Hof-van-Delft, 0 . aan Akkers-
dijk en den Oost-Abtspolder-van-Ketliel, Z. aan den Hargpolder, W.
aan den Holierhoeksche-polder en den Zouteveensche-polder.