Deze heerl. bevat het geh. J e c k s c h o t , bestaande uit zes bouw-
hoeven en eenige verstrooid liggende h. en beslaat eene oppervlakte Van
165 bund. 66 v. r. 50 v. eil. De inw. vinden meest hun bestaan in
den landbouw. „ , * . ' cv
Zii ziin alle R. K., en behooren gedeeltelijk tot de pär. van At.
Oedenrode, gedeeltelijk tot de par. van Veghel. — Men heeft in deze
heerl. 66ne school. ,
Het geh. J eckschot , J e ek sch o t , J ek sc h o t , ook wel E lschot en oud-
tiids Y eKscrot genaamd, ligt 5 u . Z . 0 . v a n ’s Hertogenbosch, l s u .
Z. van Veghel, 1 | n. 0. ten Z. van St. Oedenrode, rohdom in de
^ D e ie heerl. werd door den Hertog van Braband gegeven aan Willem
nie CruoDeher , VöOr eene zekere som , die de Hertog hem schuldig
was en zulks zoo als het lag onder St. Oedenrode, welke , te voren
eene’ Woeste beide geweest zijnde, door hem weder aan den Hertog
«erd opgedragen, van wien hij het ter leen ontvmg met de heerl.,
uitgenomen het hoog gerigt en verscheidene voorregten, a!lies in het
jaar 1510. Eene afpaling dezer pldats geschiedde in 1562. De Heeren
dezer heerl. hadden het regt , om jaarlijks eenige cijnsen te helfen
: ook hadden zij de uitöefening van het middelbaar en laag regts-
¡rebied, hetwelk zij echter in later tijd schijnen verwaarloosd te hebben,
altbans önder de Republiek der Yereenigde Nederlanden had men hier
geene regtbank meer, maar het behoorde onder St. Oedenrode. .
JEDONG, d. in Oost-Jndie, op het Sundasche ed. Java, resid. Aderabaija
, ,
Men vindt er v ijf vervallen tempels, eene grot en een beeldje ,
den God S i e v a voorstellende.
JEEEER (DE), r i v . , p r o v . Limburg. Zie J e c k e r .
JEEKSCHOT, geh. in de Meijerij van ’s Hertogenbosch, kw. r e e lland,
p r o v . Woord-Braband. Zie J e c k s c h o t .
JEJAWIE , d . in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java, resid;
Passaroewang, distr. Bangil. t
JEKER (DE) of DE J e k k e r , riv., prov. Limburg. Zie J e c k e r .
JEKRI , naam, welken de Negers geven aan de kofiijplant. B i e d e s h
e im , in Nederlands-Guiana, kol. Suriname. Zie H i ld e s h e im .
JEKSCHOT , geh. in de Meijerij van ’s Hertogenbosch, kw. Peelland,
prov. Nootd-Brdbund. Zie JeckscHot. _
JELGERSMA, voorln. state, prov. Friesland, kW.Westergöo, griet.
Barradeei, arr. en 5 | u. W. ten N. van Leeuwarden, kant. en
5 u. N. ten 0 ; van Harlingen, 5 min. N. 0 . van Firdgum, waartoe
zij behoorde. „ .
JELKEMA, JeltiHga of Jeltjama, voorm. adell. state, prov. i-nes-
lan d , kw. 0 osterqoo, griet. JchtkarSpelen, arr. en 6 n. 0 . en N. van
Leeuwarden, kant. en 5 u. 0 . N. 0 . van Bergum, 5 min.van de
b. Buitenpost. _
Thans is het een tuin, in eigendom bezeten door den Heer vas HaCrSma
de W i t h , wöonachtig te Buitenpost. .
JELLEBIRT , d., prov. Friesland, kw. Zevenwouden, griet. mngwirden.
Z i e T j a l l e b e r t .
JELLEMA, voorm. state, prov. Friesland, kw. trestergoo, griet.
Hennaarderadeel, arr. en 2 n. N. ten W. van Sneek, kant. en 2 u. O.
ten N. van Boisward, i u. 0 . van Oosterend, waartoe z i j behoorde.
Ter plaatse,' waar zij gestaan heeft, ziet men thans eene boerenhui-
zing. De daartoe behoord hebbende gronden, beslaande eene oppervlakte
van 28 bund. 56 v. r. 22 v. eil., worden thans in eigendom bezeten
door den Heer A. K. W i e r s h a , woonachtig te Oosterend.
JELLEMA, voorm. burg in het Westerhwartier, prov. Groningen,
arr. en 2 f u. W. N. W. van Groningen, kant., gem. en 2 min. ten
Z. W, van en dadelijk aan het d. Zuidhorn palende.
In het begin* der zestiende eeuw behoorde deze bürg aan het oud
adellijk geslacht der G a y k em a ’s , ook wel G a tk ib b a genoemd, waarvan
reeds in 1321 zeker A l r e r t de -Gaykema- of Gaykinga-capelle fun-
deerdc, en een ander, F r e d e r i k , in/-4656, Abt van het klooster
Aduard was. H e n d r ik en F r e d e r ik , twee van drie gebroeders G a tk em a ,
op eenen maaltijd of gastinaal in het klooster door eenige kloosterlie-
den verslägen>ijnde, ontstond, wegens dezen manslag of moord , groote
veete tusschen dat aanzienlijk geslacht en het rijke, veel vermögende
klooster Aduard, welke veete door eene, van wege beide partijen
ingcroepene, arbitrage of scheidsheerlijke beslechting eindigde, by ver-
zegeling van Maandag S t . S im o n en S t . J u d a s 1520, waarbij men
elkander wederzijds maagh en moetzoen verleende. Behalve andere
2ware en vernederende zoenboeten, verloor het klooster Aduard daar-
door bet wereldsche gebied, mitsgaders het regt van patroonschap over
Zuidhorn en Wierum , dat aan de familie G a tk em a werd toegewezen.
Het was mcde een lid der familie GaVkema of G a y k in g a , welke de lasten
van het voormalige Nyslooter-zijlvest, ten behoeve der beooslen het
Hoendiep gelegene Ztiid- en Noordhorner-landen, afkocht, waardoor
deze lahden, tot zeer veel v.oordeel voor de bezitters, thans nog bevrijd
zijn en blijven van alle opbrengst aan de tegenwoordige meer buiten-
waarts gelegene uitwateringsluis de Kommerzijl. Later is de bürg
J e l l e m a in bezitting gekomert en bewoond geweest door een lak van
het oild adellijke geslacht der v a n E w sum ’s , en was het Jonkheer
C i i r i s t o f f e l v a n E w sum , Heer op J e l l e m a , welke de burg met alle
preeminentien en geregtigheden (waaronder die, welke uit den zoenbrief
voortvloeiden 4 voor zoo Veel die aan J e l l e m a waren toegekend) , bij
verzegeling, d. d. 1 Mei 1611, aan Jonkheer D e r k C l a n t op Ilankema
verkocht, van wien de bürg, edoch zonder preeminentien en geregtigheden,
overging op Jonkheer Kapitein G o e d h a r t J o h a n v a n N t e v e e n ,
welke bij verzegeling, d. d. 12 Maart 1698, die aan een tweetalburgers
overdröeg. Na 1706 is de bürg gesloopt en de grond geraakt in het
bezit der familie H o r a S i c c e m a , van welke hij aan den tegenwoordigen
eigenaar, den Heer J. H o r a B um a , op Klinckema, is gekomen, die,
na demping der ohde grachten in 1840, er moestuinen van maakte,
Welke gezamenlijk 71 v. r. 38 v. eil. in oppervlakte beslaan.
JELLE-PIETER-SLOOT, vaart, prov. Friesland, kw. Oosiergoo, griet.
Smallingerland. Zie K l e t s t e r - v a a r t .
JELLUM, H ie 'lum , H i r l sm a g a e , d., prov. Friesland, kw. TPeslergoo,
griet. Bäarderadeel, arr. en 1 u.- Z. W. van Leeuwarden, kant. en
2 u. N. ten W. van Rauwerd, aan den QÜde-Slagledijk; men telt er
19 h. en 100 inw., die meest hun beslaan vinden in den landbouw.
De ihw., die er op 2 na , allen Herv. zijn , behooren tot de gem.
van Beers-en-Jellum, welke hier eene kerk heeft , die vöör de Refor-
matie den Pastoor 100 goudguldens (150 guld;) opbragt; ook was er
-eene prebende van 80 of 90 goudguldens (120 of 135 guld.)'. De
Proost van de St. Janskerk te Utrecht, genoot 6 Schilden (4 guld.
50 Cents). Deze kerk, welke ter zijde van den Oude-Slagtedijk, op
het Oudland, Staat, heeft eenen spistsen toren, en is van een.orgel
voorzien , hetwelk in 1811 nieuw gemaakt is. Despits van den toren