IJSSELVLIET (GROOT-), landg. op de Ovtr-Veluwe, prov. Gelder-
land, distr. Veherne. kw., arr. en '11 u. N. van Arnhem, kant. en
2£ n, O. van Eiburg, gem. en l£ u. 0 . van Oldebroek.
Dit landg. beslaat eene oppervlakte van 330 bund., en wordt thans
in cigendom bezeten door den Heer Mr. G. J. A. N obel , woonachtig
tc Zwolle.
IJSSELVLIET (KLEIN-) , buit. in Zalland, prov. Overijssel, arr.,
kant. en ^ u. W. van Zwolle, gem. Zwollerkerspel, aan den IJssel.
Dit buit. wordt thans in eigendom bezeten door den Heer .'Grave
vah R echteren , Lid van de Tweed« Karner der Staten-Generaal.
IJSSELVOORDE, buurs. in bet graais. Zutphen, prov. Gelderland.
Zie IJzEVOORDE.
IJSS1NGA-STATE , state, prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet.
Dantumadeel. Zie E xs inga. .
IJSTADT , naam, onder welken de. stad A msterdam meermalen bij
de dichters en redenaars voorkomt. Zie A m s t e r d a m .
I J S V E E N , g e h . i n Vollenhove, p r o v . Overijssel. Z i e E ksveen.
IJSVEENSCHE-AA, riv. in Vollenhove, prov. Overijssel. Zie E es-
veenschb- A a .
IJSVEENSCME-W'ETERING, water in Vollenhove , prov-, Overijssel.
Zie E esveensgbe-W etbring.
IJ8Y0GEL (DE) , voorm. buit. in het Nederdiwartier der prov.
Utrecht, arr. en 2 n . N. N. W. van Utrecht, kant. en gem. Maarssen.
IJVE (DE), d e I J v e z o d r , ook wel d e V u i z o D E genoemd, voorm. water
in Zeeland, dat, uit de Zwake■ voortkomendc , tusschen Driewegen
en Coudorpe ter eener zijde, en Oostkerk en St. Catharina ter andere
zijde, doorloopende-, in de Wijling-Ee uitliep.
IJVENBIJK , voorm. dijk in Staats- Vlaanderen, in 0 ostburger-Ambacht,
prov. Zeeland, welke zieh uitstrekte van den zuid'westhoek van
den tegenwoordigenYeerhoek-poldcr, bij Oostburg. Voortsliephij noord-
oostwaarts, daarna noordwaarts tot aan den weg van Nieuwvliet, die
nog op de kaarten den l iv e - ef Bar endi jk genaamd wordt , doeh
bij de landlieden , wat het westelijk deel. betreft, bekend is. onder den.
naam van de We g - l a n g s - d e -d ri e -Ho f s t ed e n , en, wat. het
ooslelijke betreft, door heu de Dr i ewe g genoemd wordt, loopende
oostwaarts. van Nieuwvliet naar Baarzande ; hier boog zieh dien dijk naar
het Zuiden , maar hoo ver hij zieh uitstrekte is moeijelijk. te.bepalien.
Deze dijk diende tot beseherming der IJvewateringen, die ecrst
schijncn ontstaan te zijn bij het herdijken der, in 1377, gevloeide gründen
van Gaternisse. De noordwestelijke dijk van den Veerhoek-pal-
der beet nog de Even dij k of de IJ vend ijik.
IJVEPOLDER (DE NIEUWE-)i, voorm pold. in Staats^ Viaanderen,
in Oostburg er-Andacht, prov. Zeeland, liggende te» Ooslen van de
Oude-IJ vewatering, welke biji dem watervloed v,an het jaar 11587 is on-
dergeloopen, en later in den Oranjepolder en ook in het oostelyk deel
van bet Tweede-deel-van-den-Prins-Willemspolder is ingedijkit.
IJVENPOLBER (DE OUDE-), voorm. pold. in StaatsrVlaande-
ren, in Oostburger-Ambacht, prov. Zeeland’. Hij lag, ten Westen
van de IJvewatering en is- bij den* watervloed , van het jaar 1.387f,
Ondergevloeid,
De V e e r h o e k -p o ld e r , bij Oostburgj was. het eerste begin van
dozen- polder , zijnde voorts de gronden weder bedijkt'in den H-en-
ricus-polder ; den Nieuwe-polder-van-Groede, in de- Westkant-vandteW
Twceae-deel-van-Prins- Willems-polder env tusschen: liggende polder».
1JVER (LAND-VAN-STOLKERTS-) , Verl. kostgr. in Piederlafnds-
■Guiana, kol. Suriname. Zie S tolker ts- I J ver (L and-Van- ) .
JJVER (STOLKERTS-), verl. plant, in Nederlands-Guiana > kol.
Suriname. Zie S tolKerts - I J v e r .
IJVERS-HOOP, verl.kostg». in 'Nederlands-Guiana, b.o\. Suriname, aan
de Waijamoekreek, ter regterzijde in het afvaren; palende boVenwaarts
aan de koffijplant. Halle-in-Saxen , benedenwäarts aan de koflijplant. Ka-
relsburg; 403 akk. groot; thans aan de plant. Scheveningen getrokken.
IJVEWATERING (DE), gronden in Staats-Viaanderen, ih Oostburger
Ambacht , prov. Zeeland, welke rondom den bürg Issendic,
aan de oostzijde der voorname fcheepsreede lagen , eh zieh tiitstrekten
tot aan de stad Oostbitrg.
IJVKZODE (DE), voorm. water in Zeeland. Zie I J v e (D e ) .
IJZENDIJKE, klass., prov. Zeeland, bevattende de volgeride dric
ringen :■ IJze t ldijke , Slni s en Axel .
Meri heeft er 23 gern'., Hiet 24 kerken; welke door 23 Predikanten
bediend worden , en heeft er ruim 24,000 zielen ,• onder welke ruim
11;000 Ledematen.
IJZENDIJKE, kerk. ring, prov. Zeeland, klass. vah IJzendijke.
Men heeft er de volgehde 8 gem.: IJ z en di jk e , B i e r v l i e t , Bries-
k e n s , Groede, H o o f d p l a a t , N ieuw v l i e t , S ch o ond i jk e eii
Wa t e r la n d k e rk j e , m'et 8 kerken , welke doör even zoo vele Predikanten
bediend worden. Men telt er ruim 9000 zielen, onder welke-
ongeveer 4300 Ledematen.
IJZENDIJKE, later, ter onderscheiding Van het tegenwoordige IJ zen di
jke, O od- I J zendijke geheeten, voorm. it . in Staats-Vlaunderen, welke
vtel behoort onderscheiden te worden van de tegenwoördigfe plaats vätt dien
naam. Zij lag aan de overzijdä van het voormalige JonkvrbnweH-gat,
tegen den dijk van den Amelia-polder. Den 19 December 1620 be-
paalden eenige landmeters het pnnt vrij naauwkeurig als öp 136 roeden
dfstahd van het Noör'derbölwerk , 0p de schorren , die eerst ten jare 1740
wederom bedijkt zijn geworden, onder den naam van Zächariaspölder.
Naam en ouderdom zijn beide onzeker. Men heeft den cerSten willen
afleiden van IJs en D ijk , eh de beteekenis vah koüde bedijktng',
of van Isan, Eisen , ijzer, in den zin van ijzersterke dijk. Er is vet-
wantsebap tusschen beide, en Isen , Uzen , tot ijsworden , kan figuurlijk
op het oude nietaal zijn toegepast. De naam schijnt van Noordsche
herkomst, op Seeland en IJsland vindt hien ook Isen-Fiords. Reeds
uit de dagen der DeDen is ook deze plaats bekend, en in eenen brief,
door Keizer O t t o , in 9 8 4 , aan Utrecht gegeven (indien bij iiamelijk
echt is), wordt gewag gemaakt van de villa Isendic, in pago Gastema ,
Superfluvium ßeverna. Later, was I J z eKd u k e n in het kerkelijke afhan-
kelijk van Gent, want reeds in 1046 werd W ich a rd , Abt van St. Pieter,
aldaar döor B o d d ew i j s van R ijs s e l bevestigd in het bezit van hetaitaar
te Oostburg met de tot hetzelve behoorende kapel te Isendika, en in latere
giftbrieven wordt hetzelfde gedurig herhaald.
Dat de stad al vroeg van eenig belang möet zijn geweest, blijkt daar-
uit, dat de ingezetenen, ten jare 1126, onder den Schepen A lard uit-
rukten, om met die van Oöstbutg, Äardenburg enz. mede te werken tot
het straffen der moordehaars Van GrOaf K a r e l ; en dat zij in dedertiende
Ceuw , met de genoemde steden, lid was vah de Lbndenscbe Hanze (1).
; - Utrecht DiinsSELHUis , Qud*Aar den bürg en clsstelf» handtl, in de Nieuiv* wor-
«*n Tan deM«ä/s. Van Letterk. D. VI.