ten dcrdo male, en elf dagen gebrand hebben, waarom de Heidensche
Frieden den afgod S ta v o , door huDne Priesters, raadpleegden, die hun
ten antwoord gaf, dat men drie kruiken zoutwater uit de Noordzee
moest halen en die door de gewapende hand eens Ridders in de vlam
doen störten, waarna, zoo men leest, het vuurbranden geheel ophield•
°°k z°ude men, tot het bedaren dezer vlam, kinderen in de openin?
hebben geofferd. Men beschouwt natuurlijk deze verhalen als fabelen
doch zijn er eenigen van meening, dat hier welligt door aardbevingen ’
welke soms hevige stormen vergezellen, voor eenen körten tijd, een
vuurspuwende berg was geweest, in welke gedachten men bevestigd
werd, doordien men nu en dan, zoo men meende, brokken, die naar
lava geleken, daarin gevonden heeft j anderen spreken het aanwezen
van lava stellig legen. Men wil dat deze uilbarstingen in de iaren
na J. C. 3 , 130 en 280 hebben plaats gehad.
De hoogste punt van dezen heuvel ligt 11 eil. boven volzee, en het
bouwbare gedeelte heeft eene oppervlakte van bijna 10 bund., doch
met den steilen oever en het Strand ten minste 30 bund. Het hoogere
gedeelte spoelt nog bestendig a f, zoodat men, in 1823, den weg ver-
der binnenwaarts heeft moeten leggen. Van den top en het nabij gelegen
Scharl heeft men een fraai gezigt op de Zuiderzee en den toren
Tan Enkhtiizen.
KLIJMEER (DE), pold. in Geestmer-Ambacht, prov. Noord-Holland.
Zie K leimeer (De).
KLIMMEN, gem. in het Land van Vallcenburg, prov. Limburg
arr. Maastricht, kant. Heerlen (6 k. d., 7 m. k., 1 s. d.); palende
N. aan de gem. Hulsberg en Wijnandsrade, O. aan Voerendaal, Z. aan
Schin-op-Geul, W. aan Valkenburg.
Deze gem. bevat het d. K lim m en , de geh. C r a u b e ek , Rans-
d a a l , R e t e r s b e e k , W a lem en W eu s ten r a a d of W o e s ten -
ra a d . Zij beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van
791 bund. 26 v. r. 30 v. eil., waaronder 768 bund. 82 v. r. 33 v. eil.
belastbaar land ; telt 103 h., bewoond door 106 huisgez., uitmakende
eene bevolking van ongeveer 1100 inw., die meest hun bestaan vinden
in den landbouw. Ook vindt men er eenen oliemolen en eene bierbrou-
werij ; terwijl in deze gem. eene soort van graauwen steen gegraven
wordt, die men tot beslrating bezigt.
De grond dezer gem. is veelal vruchtbaar. Men berekent de 6p-
brengst van eenen bunder, bezaaid met tarwe , roggc en gerst, op
13 Nederlandsche mudden; die van eenen bunder haver, op 2 3 : die
van boekweit, op 14, en die van aardappelen , op 24. De veestapel
bestond in 1832, uit 120 paarden , 240 hoornbeesten, 80 varkens.
10 geiten en 320 schapen.
s De inw., die allen R. K. zijn , maken eene par. u it, welke tot bet
vic. apost. van Limburg, dek. van Heerlen behoort, en door eenen
Pastoor en eenen Kapellaan bediend wordt.
Vroeger was hier ook eene Herv. gem., waarvan de eersle Predi-
kaut in 1668 is aangesteld geworden. De beroeping geschiedde door
de klass» van Ufa dstncht-en-Landen-van-Overmaas,
Het d. K limmen ligt 2 j u. O. ten N. van Maastricht, £ u. O. van
Valkenburg en l£ u. W. van Heerlen, op de hoogste der bergen dezer
laiulstreek, van welks top men allerwege een ver uitgestrekt en al-
lerfraaist gezigt heeft. Dewijl men van Valkenburg derwaarts gaande
allengs tegen dezen berg opklimt, meent men dat dit d. van daar den
naam van K limmen zou verkregeri hebben. Onder aan den voet des
bergs, in het zuidwesten, ziet men een by bilstek waterrijk oord, dat
de Zevensprongen wordt genoemd. Men telt in de kom van het d.
33 b. en 233 inw.
De kerk aan den H. S edastiaan toegcwijd, is een fraai gebouw.
Voor eeinige jaren had men eenen nieuwen toren aan deze kerk ge-
bouwd , doch weinig tijds daarna is hij door den wind omgestort;
sedert heeft men de wederopbouwing nog niet ondernomcn. De kerk
werd vroeger zoo wel door de Herv. als door de R. K. gebruikt, doch
dient thans alleen voor de R. K. De Herv. hebben hier later eene
andere kerk gesticht, zijnde een klein gebouw met eenen toren, doch
zonder orgel. Sedert dat er echter geen Hervormden meer in deze
gem. wonen, dient dit kerkje niet meer tot eenig geeslelijk gebruik.
In deze gem. heeft men twee kasteelen, als: het K a s t e e l-T e r -
v e e r en en het H u is - t e -K lim m e n . Zie het volgende art.
KLIMMEN (HUIS-TE-), oud adell. h. in het Land van Valkenburg ,
prov. Limburg, arr. en 3 u. O. ten N. van Maastricht, kant. en l j u.
W. van Heerlen, gem. Klimmen.
Dit h. beslaat, met de daartoe behoorende gronden, eene opper-
vlakte van 30 bund., en wordt thans in eigendom bezeten door den
Heer de L impens.
KLINCKAART, ook wel K linkert gespeld, uitgestrekte hoeve in de
Meijerij van ’s Hertogenbosch, kw. Oisterwijk, prov. Noord-Brahnnd,
Tweede distr., arr. en 2 j u. W. van ’s Hertogenbosch, kant. en l j u.
0; van JVaalwijk, gem. en u. Z. van Brunen.
Deze hoeve beslaat, met de daartoe behoorende bosschen en gronden ,
eene oppervlakte van 47 bund. 79 v. r. 84 v. eil., en wordt thans in eigendom
bezeten door Mejufvrouw E. A. he J ongh , woonachtig te Heusden.
KLINCKEMA, ook weleens, doch te onregte, K linkema, K lenckama
of K lenkema gespeld, landg. in het Westerkwartier, prov. Groningen f
arr. en 2£ u. W. N. W. van Groningen, kant., gem. en onmiddel-
lijk ten Z. van het d. Zuidhorn.
Dit landgoed werd vroeger bezeten bij het uitgestorven geslacht
K linckema, voorts bij Heerschap J acob F ra nsen , later bij Jonkheer R embt
ten H am , en is, in 1671, in eigendom overgegaan aan de familie H ora
S iccama. In 1839 heeft de tegenwoordige eigenaar, van moeders zijde
uit die familie afstammende, de Heer J. H ora B ema , op de plaats van
het oude K linckema een geheel nieuw gebouw gesticht, welks witte
muren , onder het bevallige groen van het hooge, lommerrijke bosch,
het een fraai aanzien geven; zoo dat dit landgoed, hetwelk zieh in
allen deele door eenvoudigheid en schoonen aanleg kenmerkt, ook, in
betrekking tot zijne waarde, onder de voornaamste en fraaiste bezit-
tingen van de provincie Groningen mag gerangschikt worden. Het beslaat
eene oppervlakte van 103 bund. 23 v. r. 93 v. eil.
KLINDOENGAN, meer in Oost-Jndie, op het Sundasche eil. Java.
Zie het volgende art.
KLINDONANG, R anoe-K lindonang of R anoe-K lindoengan , ook wel
het R in n e n w a t e r genoemd, meer in Oost-Indie, op het Sundasche eil.
Java, resid. Passaroewaug, distr. Grati.
Het beslaat eene oppervlakte van 130,299 vierkante Rijnlandsche
roeden, heeft in het midden eene diepte van ruim zeventig voeten ,
en wordt door eenige krokodillen bewoond, die door de ingezeteuen met
de grootste opmerkzaamheid gevoed en verzorgd worden. De inboorlin-
gen van Grati hebben eenen grooten eerbied voor dat water, hetwelk
trouwens zeer eenvoudig door onderscheidene wellen ontstaat; zij dulden
VI. D ee l. 31