HOOFDSTUK XII. BljKOMENDE WERKEN.
BAGGERWERK IN DE MAAS.
In het voorjaär van 1904 werd de bodem van de Maas, op eenige ondiepe plaatsen onder
Am m e r zo d en , N ed e rh em e r t, A a lb u r g , W ijk , V e e n en P o ed e ro y en uitgediept, teneinde
bij de als gevolg van de in dat jaar voorgenomen opening van den Maasmond te verwachten -
verlaagde rivierstanden eene vaardiepte van 2 M. voor de Maasvaart te kunnen waarborgen.
De opgeruimde hoeveelheid bedroeg 149,600 M3, gemeten in het profiel van herkomst; de
diepte van opruiming 42 d.M. beneden M.R. (1871— 1880), overeenkomende met de diepte van
de scheepvaartgeul in de nieuwe rivier.
REGISTREERENDE PEILSCHALEN.
In 1886 werd eene registreerende peilschaal gebouwd op de separatiepunt van het Oude
Maasje en de Donge, ter vervanging van de registreerende peilschaal te K e iz e r s v e e r , die, in
verband met de vereischte verbreeding van de rivierbedding aldaar, moest worden opgeruimd.
De genoemde separatiepunt was voor de plaats der peilschaal als ’t wäre aangewezen, omdat de
nauwkeurige kennis van de waterstanden aan het boveneinde van den Ame r , alwaar de Donge
en de Bleek- en Oostkil uitmonden, in verband met de Maasmondwerken noodig was. Het uit
hout samengestelde geBouwtje, onder zinken dak, is geplaatst op eene met basalt verdedigde
terp, waarvan de kruin ligt op 4.56 M. -j- N.A.P. Het werktuig kwam in den aanvang van
1887 in geregelde werking. Sedert 1 Mei 1890 zijn de door den Algemeenen Dienst van den
Waterstaat verzamelde dagelijksche waterstanden' opgegeven naar de peilschaal aan den mond
der Donge, in plaats van naar de voormalige peilschaal te K e iz e r s v e e r .
In 1906 werd een registreerende peilschaal gebouwd in het buitenbeloop van den zuider-
rivierdijk boven de brug bij Heus den. Het gebouwtje is van steen onder zinken dak. Het
toestel werd op 1 Mei 1907 in geregelde werking gesteld.
SCHIPBRUG TE HEDEL.
In de jaren 1905, 1906 en 1907 werden eenige werken uitgevoerd tot wijziging van de
schipbrug over de Maas te H e d e l, noodig om die brug te kunnen gebruiken bij de läge waterstanden,
welke als gevolg van de Maasmondverlegging bij H ed e l kunnen voorkomen. Die werken
bestonden uit het insluiten van de houten fundeeringen van de landhoofden en den pijler door
betonkoffers, het Verlagen van de landhoofden en den pijler en van de jukken der vaste brug,
het Verlagen van de toegangswegen, het bouwen van een dag- en nachtverblijf voor het brug-
personeel, het uitdiepen van de rivier, ter weerszijden van de brug, en van de schipbrughaven,
het versterken van de verankering en van de bewegingswerktuigen, het maken van läge landhoofden
met toegangswegen, benevens het aanbrengen van vier ijzeren brugschepen van grootere
afmetingen dan de in gebruik zijnde houten schepen, met verbeterde vijzelinrichtingen en
koppelingen.
• BEWAAR- EN HERSTELLINGSPLAATS VOOR SLUISDEUREN TE EMPEL.
De door uitbaggering van de rivier, ter weerszijden van de schipbrug te H e d e l en van de
schipbrughaven verkregen grond werd ten deele gebruikt om in de westelijke helft dier haven
eene helling en een plateau te maken, ten behoeve van eene herstellings- en bewaarplaats voor
brugschepen en sluisdeuren. De inrichting bestaat uit eene houten loods op steenen voeting,
eene hellingplaats, drie hellingwagens en de noodige bewegingswerktuigen.
STONEYSCHUIVEN IN DE UITWATERINGSSLUIS VAN DE OUDE DIEZE.
In de jaren 1905 en 1906 zijn in twee van de vier openingen van de schotbalksluis in de
Oude Dieze te C r è v e co eu r Stoneyschuivén aangebracht. Deze inrichting was gewenscht, omdat
in den nieuwen toestand bij stormweder spoediger eene verhooging van den waterstand in de
Maas kan ontstaan dan voormaals en het dan mogelijk moet zijn de openingen van de uit-
wateringssluis spoedig af te sluiten, 00k al möcht reeds eenige stroom naar binnen trekken.
Bovendien geven Stoneyschuiven eene betere afsluiting dan schotbalken, hetgeen voor de hand-
having van het Diezepeil, tijdens läge Maasstanden van belang is.
WERKEN BIJ WOUDRICHEM.
In verband met de verzwakte stroomschuring in den mond van de Maas bij W o u d r ich em ,
als gevolg van de afsluiting bij A n d e l , ondervond de scheepvaart hinder van verondiepingen
in de verbindingsgèul van de Maas met het vaarwater in de Boven-Merwede en vöör de aan-
legplaats te W o u d r ich em . Door versmalling van den mond der Maas en uitbouwing van den
linkeroever der Boven-Merwede, kon in de behoeften van de vaart worden voorzien.
De overigens op de Boven-Merwede uit te voeren werken, in verband met de gevolgen
van de afsluiting van de Maas bij A n d e l , zijn nog in overweging.
KOSTEN.
De kosten van de bijkomende werken hebben bedragen als volgt: .
B a g g e rw e r k in de Maas.
Bestek N°. 46, dienst 1904, wegens de uitvoering van baggerwerk
in de rivier de Maas in het riviervak Diezemond—
Woudrichem................................................................................................... y g i ^0o._
R e g is t r e e r e n d e p e ils ch a len .
Bestek N°. 88, dienst 1886, wegens het maken van een drijver-
buis, terp en gebouwtje voor eene zelfregisteerende peilschaal aan
den linkeroever van het Oude Maasje nabij den mond der Donge. f 4,671.—
Overeenkomst wegens het leveren en stellen van het zelfregistreerende
werktuig.. ........................................................ ff 1,075.__
— „ 5,746.—
T e transporteeren / 37,246.—
¡8