>fr in I n o i I d om I i n s (sic).
K. B. weegt 0,3 w. Is uiterst zeldzaam, en ons.niet anders bekend dan
uit eene teekening ons door den Heer j u s t e n medegedeeld.
FILIPS DE SCH00AE MEERDERJARIG.
(1492—1506.)
DOCH ZIJNE MUNTEN KOMEN ALLEEN VOOR VAN DE JAREN 1488 e n 1492.
T o t dus verre zijn ons nergens, Uocb in Nederland, noch in België, eenige
Muntordonnantien of Charters voorgekomen, betrekking hebbende.op de raunten,
geslagen met den enkelen naam van Filips den Schoonen, voor Gelderland,
waar hij ook bijna geen gezag kon uitoefenen.
Maximiliaan en Filips bepaalden hij Ordonnantie van 13 April 1485, en bij
eene vemieuwing derzelve van 4 September 1495: //Que toutes nos monnoies
v que l’on a jusques icy ténus et forgez en nos pays de Brabant, de Gelre et de
//Hollande, se forgeront doresnavant en nostre ville de Malines.// G r o e b e ,
Beaniwoordi'ng der Prijsvraag mer de Mmten, Brussel 1835; 4°, bl. 169. .Waarschijnlijk
een gevolg van den ôngelukkigen toestand dier gewesten in die tijden.
Uitvoëriger handelt hierovër v e r a c h t e r in zijne JDocumens pour servir à l’Histoire
Monétaire des Pays-Bas, page 27 et suivans. Ten opzigte van de tijde-,
lijke opheffing der Geldersche Munt té Amhem lézen wij op bl. 38 :
; // Voor dat hy betaelt heeft Cipriane le . Tourneur, doerweerdere ordenarys
// myns gened, heeren voer zekere voyagien by hem ge.daen als te weten, jerst
a opten xviij" octobri lxxxv gereden is geweest met myns voers. gened. heeren
// oepenen brieven van plackaten van xxiij Octobri A° lxxxv, veten stad van
//Antwerpen tot in der stad van Amhem; in de lande van Gelre by Bemaerde
//Proys', meester particulier aldair , den welchen hy beval wt erachte der voers.
//brieven, dat hy van dan voertaen hem verdragen soude [cl. i. zoude ophouden]
z/meer te munten, ende dat hy terstond comen zoude by mynen voers. gened.
«heeren," waertoe hÿ oie bereed was. — Item voer nyeuwe penningen die hy
«genomen hadde jnden voers. munte van Amhem ende die hy gaf Gerarde
i/Leyet enz. . . . . ............................................. ■ U vj. vj
Er zijn ons elf verschillende muntstukken van hem, met den titel van Hertog
van Gelderland geslágen, voorgekomen, die echter, even als eenige onder zijne
minderjarigheid vervaardigd, aile buiteù Gelderland gemaakt. sehijnen te zijn,
ten gevolge van de weinige magt, die Eilips aldaar bezat, vooral na het jaar
1492, toen de roemruchtige. Kârel van Egmond (over wiens, munten zoo straks
nader) ; zoon .van Adolf.,..zieh.aan het hoofd der Gelderschen geplaatst, eñ onder
anderen de. stad Arnhem in bezit genomen had.
Op Pl. XIV geven wij de afbeelding van tweé versohillende grooten of dub-
hele stmvers, tijdens dé groóte verwarringen in Gelderland, ten behoeve van dat
Hertogdom, in Braband en wel te Mechelen, geslagen.
Op de vz. van ;N° 1 ziet men een eenvoudig vierveldig wapenschild; in N* 1
en 4 Gelderland, in 2 en 3 Zutphen. Omschrift in den rand:
<B ÍBOK' * DVGIS * GSIiRIS * ©T GOfRIT' * JVT.
Kz. Een.fraai. versierd kruis, in welks hart de letter:
B..............
De Heer, v e r a c h t e r meent in. zijne Bocumens powr sermr a FHigtoire monétaire
des Pays-Bus, page 31.,i 32, .dat deze.letter de eerste is van het woord
Hr ah and, en geeiiszins van Brussel ,.àaax de tegenwoordige muntsoort, blijkens
de Registers, te Mechelen vervaardigd is. Omschrift, mede achter eene kroon,
in den rand:
RSFORÎIÎ2SCIO * GVSRRS * PK « * ©STO * 88
d.-i, . (het woord guerra is middeleeuwsch Latijn) : Be vrede is eene.herstelling
des oorlogs 1488.
Dit opschrift, dat tot troost der ingezetenen moest strekken, doelt op de on-
gelukkige tijdsomstandighedenv die .voorafgegaan en neg niet geheel geweken
waren.
Deze muntsoort komt voor in de Beeldenaars.van 1580, 1585 en 1633. Zij
wordt in dezelve ruyters-blank, ook wel blaauw elf peminck genoemd; beide
14