
en met krijgszuchtige ontwerpen vervulden voorganger Hgt onopgemerkt hadden
kunnen blijven. Getuigen hiervan zijn zijne Verorderungen op het Muntwezen
van den 14 Maart 1402 (dus slechts eene maand na het aanvaarden der regering)
en den 29 November 1405, waarbij niet alleen een nieuwe muntslag
bevolen en de waarde der gangbare hinnen- en buitenlandscbe munten geregeld
wordt, maar ook perk gesteld aan de ongeoorloofde winzucht der wisselaren, de
nitvoer van biljoen verboden, en aan de stad, waar de Munt zou gevestigd zijn,
het voorregt vergund, om twee harer Schepenen of Raden als Waardijnen te
stellen, nevens diegenen, welke van ’s Hertogs wege deze bediening zouden
uitoefenen (1).
Het Muntcharter van 14 Maart 1402 laten wij hier achter volgen als Bijlage
letter E; dat van 29 November 1405, door ons gevonden in het Geldersch
Placaathoek, App. Col. 165—.167 , gelijk het eerste in nijhoep’s Gedenkwadr-
digheden, D. H I, Oorkonde N”. 253, meenen wij niet te behoeven mede te
deelen, aangezien de aanhef van hetzelve alleen eene bevestiging bevat van ’s Hertogen
uitdrukkelijken wil, om zijnen onderdanen nieuw inlandsch geld te verschaffen.
Daar het nu duidelijk is, dat Reinoud IY reeds in 1402 nieuwe
gouden en zilveren munten beval te slaan, betuigen wij niet te begrijpen, hoe
j. knifpenberg in zijne Hist. Heck Hucafus Geldrice (Bruxellis 1719, 1 Vol.
4°), pag. 113 zeggen kan: n Porro cum contractus omnes ac mercatus externo
»nUmö defeetu Gelrici, longo jam usu triti, in Geldria peragerentur,! novam
n Reinaldus mcmetam auream atque argenteam examinati ponderis ac valoris
» praelo Gelriae signari jussit , litteris. ea de re a° 1405 in vespera S. Andreae
»Apostoli expeditis.// Dat is, ten behoeve onzer lezers, die het Laitijn niet
genoegzäam .magtig mogten zijn, vertaald: // Vorder als alle overeenkomsten en
hhandelszaken met vreemd geld, bij ontstentenis van Geldersch, dat door lang-
u durig gebmik afgesleten was , plaats giepen, heeft Reinoud bevolen , dat men
n goud- en zilvergeld van juiste zwaarte (of gewigt) en waarde met den Gelder-
• sehen Stempel zoude s la a n , en g a f daaromtrent een bevelschrift u it in het ja a r
# 1405, op den dag voorafgaande aan den feestdag van St. Andries.»
(1) N ijh o e e , Geäenkutamdigheden, D, I I I , bl, cm.
Hoe kon toch het Geldersch geld door langdu/rig gebmik afgesleten zijn, daar
Hertog Willem nog in 1381 en in 138,8, nieuw geld had laten munten? Wij
voor ons meenen, dat de Geldersche muntstukken door de buitenlnndsche oor-
logen van Hertog Willem meerendeeis het land uit geraakt waren, en dat men
gebrek aan geld, vooral aan-inlandsch geld, had; verder, dat door k n ie p e n b e r g
geene kennis werd gedragen (even min door j . sm e t iü s , die in zijne Chrönijk van
Nijmegen, bl. 98, ook alleen van de Muntordonnantie van 1405 gewag maakt)
van het Muntcharter van 14 Maart 1402, dat in 1839 het eerst door n i j h o p p ,
volgens het oorspronkelijke in de brandkas te Arnhem voorhanden, werd uitge-
geven.
Van Reinoud IV bezitten wij nog een dwbbele groot (misschien ook zilveren
schild genaamd), op zijnen naam en in zijn domein van Venray (eene kleine
plaats in Limburg bij Roermond gelegen) geslagen, voor hij den ridderslag
ontvangen had, en toen hij dus nog slechts den titel van Jonkheer
droeg. Als broeder des regerenden Vorsten mögt hij in zijne eigene domeinen
het regaal van den muntslag uitoefenen, even als die Heeren vän den Berg, van
Bronckhorst, van Buren, enz. op hunne Erfgoederen (zie die munten in onze
Afdeeling: Munten der Steden en Heeren van Gelderland).
Op de vz. dezer mimt, welke wij op PI. IX onder N". 5 hebben afgebeeld,
ziet men Reinoud’s wapensehild, zijnde de Guliksche leeuw, in een versierse!
van zes bogen. Het omschrift is^
^ B^IBTSIiDVSDS : IVLI77 : Z : GSIJBITi
Op de kz. raakt een kruis met deszelfs punten tot aan de randen der munt;
tusschen de beenen van het kruis staan de Jetters:
SH. fj. S . . R,
zijnde de eerste der namen van vier plaatsen rondom Venray gelegen , zoo als
men meent.
SU is Meerlo.
?I -**■ Horst.
S i—- Elsteren.
R —- Robroek.
Het omschrift is:
9*