
maanden na het vorige, te Brussel uitgevaardigde plakaat op de munten:
» A1 eest zoe dat wy by diversche onse opene brieffven van ordonnantie ende
»placcate op groote merokelieke pene daer toe gestelt, ernstelicken verboden
»ende geinterdiceert hebben, dat nyemant van wat state, qualiteyt ofte conditie
»hy waere, eenige van onse goude ende silvere penningen oft andere geeva-
„ lueert zynde by de moderatie hier bevoirens [d. i. in vroegere jaren] by wyle
» Hoich-lofflicker gedachtenisseri den Keyser onsen Heere ende Vader gemaeckt
»ende gepubliceert op ’t stuck ende loop van der munte van herwertsovere off
»die continuatie daer nae gevolcht, soude moegen transporteren in eenighe
»vreemde munte ’t zy in specie, masse off lyngoens, Des nochtans nyet tege-
»staende is t’onser kennisse ghekomen, dat diversche cooplüyden soe duyt-
» sehe [d. i. Nederlandsche] als . andere om hun eygen prouffyt te doene, als noch
» dagelycx lancx zoe meer doen vueren ende transporteren in de munte van Ny-
»megen, Batenborgh, Deventer, Thoren, Reckem ende andere, onse vurschre-
»ven goude ende silvere penningen, zoe in specie als in masse ende lyngoene,
»daer van by den voernoemden van-Nymegeny-Batenborgh, Deventer, Thoren;•
»Reckem ende andere onse naebueren, hen vervorderende munte ;te slaene,
»andere quade munte geslagen wordt, waer duer al ons goet gout ende silver
»dageliox in de viirschreven munten verkeerdt ende gheconsommeert wort, t
»welck grootelicx tendeert tot cleynicheyt van onser hoicheyt ende auctoriteyt,
»ende tot merckelicke schaede, naedeel ende prejuditie van- onse goede onder-
»saten: van herwertsovere, mitz wellicke wy gheenssins en willen'off dencken
»,’t selve voirder te lyden off toelaeten onder dissimulatie: SOE EEST,» en
hierop volgt een zeer scherp verbod tegen het brengen van eenig Lands: gouden
of zilveren geld naar de gemelde Munthuizen, ’t zij gesmolten of ongesmolten;
alles weder, even als vroeger, onder bedfeiging van zeer zware straffen vpor de
overtreders, al werden ze zelfs eerst zeer lang daama aehterhaald. Zie Geldersch
Placaetboeck,,h\. 244, 245.
In den jure 1560 was het kwaad weder zoodanig toegenomen , dat op den
2 Mei diens jaars van wege den Koning een nieuw plakaat te Brussel werd uit-
gevaardigd, waarvan wij den hoofdinhoud hier, weder met deszelfs eigene'woorden
, meenen te moeten laten volgen:
» Al eest soe dat i n ’t beginsel van dese leste voirlede oirloge [tegen Erankrijk]
»ende S successivelicken de selve geduerende wylen hoich-loffelicker gedachten
»Heer Kaerle, des naems Roomscher Keyser de vyfte, onse Heere ende Va-
„ ¿[er _ begerende te Versiene tegens die grote öngeregeltheyt, wesende o p ’t
» stuck van der munte in desen landen — uyt saecken van ’t rysen ende ver-
»hogen van den gouden en silveren penningen tegens die vurgaende permissie
»in andere onse Nederlanden uytgegaen, hadde doen uytroepen ende publice-
»ren voele ende diversche placaeten, op den prys ende loop van der voerschreven
» munten in de selve Landen, Ende hoewel dat wy oick sedert hy andere onse
» brieven van placaete ende ordonnantie in den voirschreven onsen anderen Lan-
»den scherpelicken verboden ende geinterdiceert hebben egeene nieuwe munte,
»nyet geevalueert noch toeghelaeten synde, by de moderatie daer te voiren by
» syner Majesteyt gemaeckt op den voerschreven prys ende loop van der mun-
»ten ofte by de continuatie daer nae gevolcht, te moegen ontfangen off uytge-
»ven , En sonderlinghe de gheene geslagen by den Muptmeester der Stadt van
»Nymegen, off de gheene geslagen by de drie Steden van Overyssel: Deventer,
»Campen ende Swol, den Bisschop van Ludiek, Grave van den.Berch, Heere
» van Batenburch, Daelbroeck ende Rgckum, off de gheene geslagen by den
»Heere van Gronsfelt, ende Abdisse van-Thoren, aide dergelycke, Des noch-
»tans niet teghenstaende syn wy behoirlicken gheinformeert, Dat sonder’t selve
»te achten off aensiene die ordonnantie, en syn nyet alleenlyck onderhouden
»Ofte achtervolcht, maer dat erger is, diversche gouden en silvere penningen
»syn te meer verhoocht, ende al noch daeghelix verhogen in onse voirschreven
»Landen van herwartsovere seer verscheiddick, Te weten, de goude Realen in
» eenighe plaetsen tot drie gulden thien ende elff stuvers, ende in andere plaet-
»sentot twaelff ende dertien stuvers [dit was,, gelijk wij boyen.gezien;hebben,
eene munt van zeer fijn goud, en bij welker omsmelting tot stukken van veel
lager allooi., naar evenredigheid veel te hoog in koers , aldus voordeel te behalen
was}cende andere stucken nae advenandt, Waer by de witte munte (sonder-
» linghe1 de; gheene die men voer ’t daghelix gebruyck meest yan doenp heefft),
»verborghen blyft, tot seer groote ongherieve ende schade van der gemeente,
//Ende daer en boven diversche koopluyden ende anderen soe wel onse onder-
28